Қазақ тілін оқытуда жаңа технологияларды қолдану арқылы сабақты түрлендіру

«Қазақ тілін оқытуда жаңа технологияларды қолдану арқылы сабақты түрлендіру»

Мырзабекқызы Жанар – Ақтөбе облысы, Шалқар қаласы №5 мектеп - лицейінің қазақ тілі мен әдебиеті пәні мұғалімі

Қазақ тілі сабақтарында

ақпараттық технологияларды пайдалану

Қазақ тілі және әдебиеті сабағында ақпараттық технологияны енгізу арқылы

• Сабақтың белсенділігін арттыруға
• Дамыта оқыту идеясын жүзеге асыруға
• Сабақты шапшаң жүргізуге
• Оқушының өздік жұмысының көлемін көбейтуге болады.

Қазақ тілі мен әдебиеті сабағында қолданылатын жаңа

технологиялық әдістер:

• Әңгіме – диалог;
• Түртіп алу;
• Кубизм, т.б.

Сабақта АКТ – ның келесі түрлерін қолданамын:

1) Мультимедиялық құралдармен жұмыс істеу. Бұл тәсіл сабақты түрлендіруге мүмкіндік береді: иллюстрация, аудио, бейнематериал арқылы.

2) Компьтерлік презентация қолданумен өткізілетін сабақтар.(Бұған жаңа материалды түсіндіру, қорыту, жинақтау сабағы, дәріс-сабағы, ғылыми конференция сабағы, т.б. сабақтар кіреді).

3) Жоба қорғау сабақтары (оқушылардың шығармашылық потенциалын іске асыру тәсілі).

4) Компьютерлік қадағалаумен өткізілетін сабақтар сабақтың әр түрлі кезеңінде оқушылардың білімін тексеруге мүмкіндік береді.

Интерактивті тақтаны қолданудағы әдістерім:

- Экранда көрсетілетін сурет туралы ақпаратты жоғары жаққа жазу;

- Интернеттен алынатын ақпаратты тікелей оқушылармен бірге іздеу;

- Топпен тығыз жұмыс жасау;

- Конференциялар өткізу үшін басқа мектептермен байланыс орнату;

- Интерактивті тақтаны компьютердің көмегінсіз басқару;

- Қолданылған материалды кейін пайдалану үшін файл түрінде сақтап отыру;

- Видеороликтер көрсету, электронды оқулықтар пайдалану;

- Сабақ кезінде сақталған файлды оқушыларға беру.

Ақпараттар түрлі жолмен беріледі: 5-сыныпта  «Менің мектебім. Мектеп ғимараты»  аясын өткенде оқушыларға сабақтың мақсатына сай оқулықтағы материалдан басқа қосымша тапсырмалар, жаттығулар беруге болады. Нақтырақ айтсам,  «Мектеп кітапханасы»  деген тақырыпқа өткізген сабағымда АКТ- ны флипчарт арқылы пайдаландым:

І. Сабақтың тақырыбына шығу   (АКТ-ны қолдану уақыты – 3 минут) . Жаңа сабақ тақырыбына шығу үшін сөзжұмбақты пайдаландым (жасырын сөздер сурет арқылы берілген);

ІІ. Жаңа сөздермен танысу кезеңі  (АКТ-ны қолдану уақыты – 1 минут)

Балалар оқыған мәтіндерінен теріп жазған жаңа сөздерді салыстырып, танысты;

III. Интерактивтік тақтамен жұмыс:  Тақтадағы сөздерді көптік жалғауларымен сәйкестендіріп  жазды. Әр түрлі тапсырмаларды интерактивті тақтаның мүмкіндіктерін пайдалана отырып тиімді орындады (АКТ-ны қолдану уақыты -5 минут) ;

IV.  «Біздің  кітапхана»  суретін тамашалай отырып, алған әсерлері бойынша кітапхана тақырыбы бойынша өздерінің ой-пікірлерін айтып, сабақты қорытындылай алады.

АКТ-ны қазақ тілі сабағына енгізгенде мынадай нәтижелерді көруге болады:

• Пәнге деген қызығушылық, сабақта оқушылардың өз бетімен жұмыстануының артуы.
• Оқушылардың сабақта өздерін еркін ұстауы.
• Оқу үрдісіне әр оқушының белсенді қатысуын қамтамасыз ету.
• Оқушылардың танымдық шығармашылық деңгейін арттыру.

Қазақ тілі мен әдебиет сабақтарында мәтін арқылы оқушылардың тілін дамыту

Мәтінмен жұмыс – сабақта өтілетін

әр түрлі жұмыстардың жиынтығы

Мәтінмен жұмыс істеу мынадай кезеңдерге бөлінеді:

Олар:

• Дыбыстармен жұмыс;
• Сөздіктермен жұмыс;
• Сөздік қорларын жетілдіру;
• Тіл дамыту;
• Ауызша сөйлеу білуге

дағдыландыру.

Мәтінді оқығанға дейінгі жұмыс;

Мәтінмен жұмыс кезеңі;

Мәтіндік кезең;

Мәтінді оқығаннан кейінгі кезең;

Суретке байланысты үзіндіні тауып оқу.

Мәтіннен 3 ой жүйесін тауып оқу

Сөз тіркестерін тауып оқу:

а) зат есім+ сын есім, ә) зат есім + етістік

Бейнелеу – образдау жерін оқу.

Сөйлем бойынша тізбектеп оқып, аудару.

Мәтінмен жұмыс.

Мәнерлеп оқыту (сайыс түрінде)

Бөлімге бөліп оқу,

жоспар құру.

Мәтінді

түгел оқу

Әңгіме, өлеңнің көркем жерін оқу.

Мақал- мәтелге сәйкес келетін бөлігін оқу.

Әңгімені құрылысына қарай талдау

Өлеңнің құрылысына қарай талдау

1. Әңгіменің аты

1. Өлеңнің тақырыбын, идеясын ашу

2. Өлеңнің негізгі ойы, ақынның түпкі мақсаты неде болды?

2. Әңгіменің тақырыбы

3. Өлең неше шумақтан тұрады?

3. Әңгіменің құрылысы, негізгі оқиғасы

4. Дамуы

4. Өлеңнің шумақтары неше тармақтан?

5. Кейіпкерлер. Олардың іс-әрекеттері

5. Өлеңнің бунақтары қанша?

6. Жазушының көркемдік әдісі мен тәсілі (баяндау, сипаттау, портреттеу)

6. Қандай ұйқас түрі?