kopilkaurokov.ru - сайт для учителей

Создайте Ваш сайт учителя Курсы ПК и ППК Видеоуроки Олимпиады Вебинары для учителей

БИОЛОГИЯ САБА?ЫНДА А?ПАРАТТЫ? ТЕХНОЛОГИЯЛАРДЫ ПАЙДАЛАНУ АР?ЫЛЫ О?УШЫЛАРДЫ? А?ПАРАТТЫ? ??ЗІРЕТТІЛІГІН ?АЛЫПТАСТЫРУ

Нажмите, чтобы узнать подробности

БИОЛОГИЯ САБА?ЫНДА А?ПАРАТТЫ? ТЕХНОЛОГИЯЛАРДЫ ПАЙДАЛАНУ АР?ЫЛЫ О?УШЫЛАРДЫ? А?ПАРАТТЫ? ??ЗІРЕТТІЛІГІН ?АЛЫПТАСТЫРУ.

?азіргі білім беру ж?йесіні? ма?саты- б?секеге ?абілетті маман дайындау. Мектеп – ?йрететін орта, оны? ж?регі м??алім. Ізденімпаз м??алімні? шы?армашылы?ында?ы ерекше т?с оны? саба?ты т?рлендіріп, т?л?аны? ж?регіне жол таба білуі. ?стаз атана білу, оны ?адір т?ту, ?астерлеу, арындай таза ?стау ?р м??алімні? борышы. Ол ?з к?сібін, ?з п?нін, барлы? ш?кіртін, мектебін шексіз с?йетін адам. ?згермелі ?о?амда?ы жа?а формация м??алімі – педагогикалы? ??ралдарды? барлы?ын ме?герген, т?ра?ты ?зін – ?зі жетілдіруге талпын?ан, рухани дамы?ан, толыс?ан шы?армашыл т?л?а ??зыреті. Жа?а формация м??алімі табысы, біліктері ар?ылы ?алыптасады, дамиды. Нары? жа?дайында?ы м??алімге ?ойылатын талаптар: б?секеге ?абілеттілігі, білім беру сапасыны? жо?ары болуы, к?сіби шеберлігі, ?дістемелік ж?мыста?ы шеберлігі.

О?ытуды? жа?а а?паратты?- коммуникациялы? технологияларын ме?геру – ?азіргі заман талабы. ХХІ ?асыр – а?паратты? технология ?асыры.

?азіргі ?о?амда?ы білім ж?йесін дамытуда а?паратты? – коммуникациялы? технологияларды? ма?ызы зор. Білім беруді а?параттандыру ж?не п?ндерді ?ылыми – технологиялы? негізде о?ыту ма?саттары ал?а ?ойылуда. А?параттандыру технологиясыны? дамуы кезе?інде осы заман?а сай білімді, ?рі білікті ж?мысшы мамандарын даярлау о?ытушыны? басты міндеті болып табылады. ?о?амда?ы а?параттандыру процестеріні? ?ар?ынды дамуы жан-жа?ты, жа?а технологияны ме?герген жеке т?л?а ?алыптастыруды талап етеді.

?азіргі білім ж?йесіні? ерекшілігі – тек біліммен ?аруландырып ?ана ?оймай, ?здігінен білім алуды дамыта отырып, ?здіксіз ?з бетінше ?рлеуіне ?ажеттілік тудыру. Бiлiм беру саласында инновациялы? ?рдiстi ж?зеге асыру м??алiмдерден ?з мінез-??лы?тарын, ?станымдарын, м?мкіндіктерін т?рлендiрудi талап етеді. О?ушыларды? а?паратты? ??зырлылы?ы мен а?паратты? м?дениетiн ?алыпастыру ?азiргi та?да ?здiксiз педагогикалы? бiлiм беру ж?йесiндегi е? к?кейтестi м?селелердi? бiрiне айналып отыр.

Биология саба?тарында а?паратты? – коммуникациялы? технологияларды пайдалануды? тиімділігі:

• о?ушыны? ?з бетімен ж?мысы;

• аз уа?ытта к?п білім алып, уа?ытты ?немдеу;

• білім-білік да?дыларын тест тапсырмалары ар?ылы тексеру;

• шы?армашылы? есептер шы?ару кезінде физикалы? ??былыстарды т?сіндіру ар?ылы ж?зеге асыру;

• ?ашы?ты?тан білім алу м?мкіндігіні? туындауы;

• ?ажетті а?паратты жедел т?рде алу м?мкіндігі;

• экономикалы? тиімділігі;

• іс-?рекет, ?имылды ?ажет ететін п?ндер мен тапсырмаларды о?ып ?йрену;

• ?арапайым к?збен к?ріп, ?олмен ?стап сезіну немесе ??ла? пен есту м?мкіндіктері болмайтын таби?атты? та??ажайып процестерімен ?р т?рлі т?жірибе н?тижелерін к?ріп, сезіну м?мкіндігі;

• о?ушыны? ой-?рісін д?ниетанымын ке?ейтуге де ы?палы зор. О?ытушы саба?ында а?паратты? – коммуникациялы? технологияларды пайдалану ар?ылы оны? тиімділігін ж?йелі т?рде к?рсете біледі. А?паратты? – коммуникациялы? технологияны пайдалану о?ытуды? тиімді ?дістеріні? бірі деп ойлаймын.Мысалы 8 сыныпта «Ж?рек ж?мысы» та?ырыпты саба?та explorer GLX ??ралдарын пайналану ар?ылы о?ушы танымды?ы, ?олданбалы да?дылыры жа?сы ?алыптасады. О?ушылар ж?рек кардиограммасын аны?тау ар?ылы ?р т?рлі сусындарды? адам а?засына ?серін талдау ар?ылы, ?ай сусынды ішуге болатынды?ын, ?айсысы адам а?засына зиян келтіретіні туралы білімдері? ке?ейтеді.

«АКТ ??ралдары» дегеніміз – микропроцессорлы? ж?не жа?а АКТ негізінде ?ызмет ат?аратын, а?паратты таратуды? жа?а ??ралдары мен ж?йелері, а?паратты жина?тау мен оларды? ?орын жасау, са?тау мен ??деу, оларды жан – жа?ты таратуды, одан ?алды компьютерлік ж?йелерді? а?параттар ?орына енуді ?амтамасыз ете алатын программалы?, программалы? – аппаратты? ж?не техникалы? ??ралдар мен ??рылымдарды айтамыз. АКТ – ?а жататындар: ЭЕМ, дербес компьютерлер, терминалды? ??ралдарды? жина?тары, жергілікті есептеу ж?йелері, м?тіндік ж?не графикалы? а?параттарды? ??рылымдары, к?лемі ?лкен м?ра?атты? а?параттарды са?тау ??ралдары, аудиовизуалды? а?парттарды ба?ылайтын ??ралдар мен ??рылымдар, машиналы? графика ж?йелері, программалы? кешендер, жергілікті желілер, ?лемдік де?гейде а?парат алмасуын ?амтамасыз ететін ?азіргі кездегі байланыс ??ралдары.

         Білім беру саласында?ы к?п ?олданыста ж?рген АКТ ??ралдары:

Интерактивті та?та;

Мультимедия;

Интернет ке?істігі;

Электронды о?улы?.

О?у ?рдісіні? тиімділігін ?амтамасыз ету ?шін ?ажет:

Бір ?алыптылы?ты пайдаланбау, де?гейлер бойынша (білу, пайдалану, ?олдану) о?ушылар ?рекетін ауыстырып отыру;

Баланы? ойлау (зерделеу) ?абілетін дамыту?а ба?ытталу, я?ни елестету, салыстыру, бай?а?ышты? жалпыдан негізгіні айыра алу, ??састы?ты табу ?асиеттерін дамыту;

Компьютерлік технологияны пайдалана отырып дарынды, орташа ж?не ?лгерімі т?мен о?ушы?а саба?ты ойда?ыдай ме?геруіне м?мкіндік ту?ызу;

О?ушыны? есте са?тау ?абілетін ескеру (жедел, ?ыс?а мерзімді ж?не ?за? уа?ытты? есте са?тау).

          О? мотивацияларды ?алыптастыру – м??алімні? к?сіби міндеті. Мотив о?ушыны? танымды? ?ызы?ушылы?тары, жа?а білім, іскерлік, да?дыны ме?герудегі ?ажеттіліктерімен ты?ыз байланысты. Жа?ымды жа?дай ту?ызу ?шін о?ушыны коммуникативтілікке ба?ыттап, саба?та о?ушы іс – ?рекетін ынталандыратын ерекше саба? формаларын та?дау керек. М??алімдерді? т?жірибесі к?рсеткендей, д?ст?рлі емес саба?тарды ?йымдастыру о?ушыларды? саба??а деген ынтасын арттырады. Б?гінгі к?нде м??алімдер о?ушыларды? жемісті ж?не тиімді іс – ?рекетін ?йымдастыру ?шін белсенді т?рде д?ст?рлі емес саба?тарды пайдалануда. Д?ст?рлі емес саба? т?рлеріне видеосаба?тар, интернет саба?, спектакль – саба?, саяхат – саба? ж?не т. б. жат?ызу?а болады.

Жа?а АКТ – ны саба?та пайдалануды? тиімділігі:

О?ушыны? еркін ойлауына м?мкіндік береді;

А?ыл – ойын дамытады;

Шы?армашылы? белсендігін арттырады;

?жымды? іс – ?рекетке т?рбиелейді;

Тіл байлы?ын жетілдіреді;

Жан – жа?ты ізденушілігін арттырады.

АКТ – ны? негізгі ма?саты – о?ушыны ?азіргі ?о?ам с?ранысына сай, ?зіні? ?мірлік іс – ?рекетінде дербес компьютерді? ??ралдарын ?ажетті де?гейде пайдаланатын жан – жа?ты дара т?л?а ретінде т?рбиелеу. Білім беруде АКТ – ны пайдалану мен о?ушыларды? ??зіреттілігін ?алыптастыру, ?азіргі заман талабына сай АКТ – ны, электронды? о?улы?тарды ж?не Интернет ресурстарды пайдалану о?ушыны? білім беру ?рдісінде шы?армашылы? ?абілетін дамыту?а м?мкіндік береді. АКТ – ны саба?та пайдалану кезінде о?ушылар б?рын ал?ан білімдерін ке?ейтіп, ?з бетімен шы?армашылы? тапсырмалар орындайды. Сонымен ?атар АКТ ??ралдарымен ж?мыс істеу барысында мектеп о?ушыларыны? о?у?а, білім алу?а деген ?мтылысыны? артуы АКТ ??ралдарымен ж?мыс істей алу жа?алы?ымен ?ана емес, сонымен берілетін о?у тапсырмаларын ?иынды? де?гейі бойынша реттей алу м?мкіндігінен, тапсырманы? д?рыс н?тижесі ?шін марапаттай алу ?ызметінен де бай?алады. Заманауи АКТ ??ралдарымен ж?мыс істеу о?ушыларды ??ыптылы??а, на?тылы??а, берілген тапсырмаларды? н?тижелі орындалуына, басты м?селеге назар аудара білуге баулиды, сондай – а?, АКТ ??ралдарымен ж?мыс істеу барысында о?ушыларды? ?зіні? жеке іс – ?рекетін д?рыс жоспарлау?а, д?рыс шешім ?абылдай алу?а т?рбиелейді.

?рбір ?стазды? алдына келген бала да ?рт?рлі ойлау ?абілетінде болады, мысалы кейбірі шапша? ойлап, тез ж?мыс істесе, кейбірі та?ырыпты баяу ?абылдап, о?ан тапсырманы (та?ырыпты) ?айтадан ?арап шы?у тиімді болып табылады. Осы орайда АКТ ??ралдарын пайдалана отырып презентация ??ралдары ар?ылы сипаттап, артынан осы материалдарды флеш – карталарына салып беруді? тиімділігін білеміз.

Видео – саба?тарды ?олдану мен презентацияларды демонстрациялау о?у ??ралы ретінде ?иялды, абстрактілі ойлауды, о?ытылатын о?у материалына ж?не п?нге ?ызы?ушылы?ты арттырады. Презентациялар бір жа?ынан о?ушылар?а жа?а материалды (иллюстрация, фотосуреттер, бейнелік, дидактикалы? материалдар, т. с. с.) к?рнекті т?рде к?рсету ??ралы болса, екінші жа?ынан, м??алімдерге осы материалдарды ж?не оны ?олдану ар?ылы саба?ты ме?герту процесін же?ілдетеді. Видео – саба?тар педагогикалы? технологияны? ал?а бас?ан та?ы бір ?адамы. О?ушыларды? а?паратты теледидар, компьютер ж?не т. б. техникалы? ??ралдарды? к?мегімен жа?сы ?абылдайтынын жа?сы білеміз.

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Наладить дисциплину на своих уроках.
Получить возможность работать творчески.

Просмотр содержимого документа
«БИОЛОГИЯ САБА?ЫНДА А?ПАРАТТЫ? ТЕХНОЛОГИЯЛАРДЫ ПАЙДАЛАНУ АР?ЫЛЫ О?УШЫЛАРДЫ? А?ПАРАТТЫ? ??ЗІРЕТТІЛІГІН ?АЛЫПТАСТЫРУ »

БИОЛОГИЯ САБАҒЫНДА АҚПАРАТТЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАРДЫ ПАЙДАЛАНУ АРҚЫЛЫ ОҚУШЫЛАРДЫҢ АҚПАРАТТЫҚ ҚҰЗІРЕТТІЛІГІН ҚАЛЫПТАСТЫРУ.




Қазіргі білім беру жүйесінің мақсаты- бәсекеге қабілетті маман дайындау. Мектеп – үйрететін орта, оның жүрегі мұғалім. Ізденімпаз мұғалімнің шығармашылығындағы ерекше тұс оның сабақты түрлендіріп, тұлғаның жүрегіне жол таба білуі. Ұстаз атана білу, оны қадір тұту, қастерлеу, арындай таза ұстау әр мұғалімнің борышы. Ол өз кәсібін, өз пәнін, барлық шәкіртін, мектебін шексіз сүйетін адам. Өзгермелі қоғамдағы жаңа формация мұғалімі – педагогикалық құралдардың барлығын меңгерген, тұрақты өзін – өзі жетілдіруге талпынған, рухани дамыған, толысқан шығармашыл тұлға құзыреті. Жаңа формация мұғалімі табысы, біліктері арқылы қалыптасады, дамиды. Нарық жағдайындағы мұғалімге қойылатын талаптар: бәсекеге қабілеттілігі, білім беру сапасының жоғары болуы, кәсіби шеберлігі, әдістемелік жұмыстағы шеберлігі.

Оқытудың жаңа ақпараттық- коммуникациялық технологияларын меңгеру – қазіргі заман талабы. ХХІ ғасыр – ақпараттық технология ғасыры.

Қазіргі қоғамдағы білім жүйесін дамытуда ақпараттық – коммуникациялық технологиялардың маңызы зор. Білім беруді ақпараттандыру және пәндерді ғылыми – технологиялық негізде оқыту мақсаттары алға қойылуда. Ақпараттандыру технологиясының дамуы кезеңінде осы заманға сай білімді, әрі білікті жұмысшы мамандарын даярлау оқытушының басты міндеті болып табылады. Қоғамдағы ақпараттандыру процестерінің қарқынды дамуы жан-жақты, жаңа технологияны меңгерген жеке тұлға қалыптастыруды талап етеді.

Қазіргі білім жүйесінің ерекшілігі – тек біліммен қаруландырып қана қоймай, өздігінен білім алуды дамыта отырып, үздіксіз өз бетінше өрлеуіне қажеттілік тудыру. Бiлiм беру саласында инновациялық үрдiстi жүзеге асыру мұғалiмдерден өз мінез-құлықтарын, ұстанымдарын, мүмкіндіктерін түрлендiрудi талап етеді. Оқушылардың ақпараттық құзырлылығы мен ақпараттық мәдениетiн қалыпастыру қазiргi таңда үздiксiз педагогикалық бiлiм беру жүйесiндегi ең көкейтестi мәселелердiң бiрiне айналып отыр.

Биология сабақтарында ақпараттық – коммуникациялық технологияларды пайдаланудың тиімділігі:

• оқушының өз бетімен жұмысы;

• аз уақытта көп білім алып, уақытты үнемдеу;

• білім-білік дағдыларын тест тапсырмалары арқылы тексеру;

• шығармашылық есептер шығару кезінде физикалық құбылыстарды түсіндіру арқылы жүзеге асыру;

• қашықтықтан білім алу мүмкіндігінің туындауы;

• қажетті ақпаратты жедел түрде алу мүмкіндігі;

• экономикалық тиімділігі;

• іс-әрекет, қимылды қажет ететін пәндер мен тапсырмаларды оқып үйрену;

• қарапайым көзбен көріп, қолмен ұстап сезіну немесе құлақ пен есту мүмкіндіктері болмайтын табиғаттың таңғажайып процестерімен әр түрлі тәжірибе нәтижелерін көріп, сезіну мүмкіндігі;

• оқушының ой-өрісін дүниетанымын кеңейтуге де ықпалы зор. Оқытушы сабағында ақпараттық – коммуникациялық технологияларды пайдалану арқылы оның тиімділігін жүйелі түрде көрсете біледі. Ақпараттық – коммуникациялық технологияны пайдалану оқытудың тиімді әдістерінің бірі деп ойлаймын.Мысалы 8 сыныпта «Жүрек жұмысы» тақырыпты сабақта explorer GLX құралдарын пайналану арқылы оқушы танымдығы, қолданбалы дағдылыры жақсы қалыптасады. Оқушылар жүрек кардиограммасын анықтау арқылы әр түрлі сусындардың адам ағзасына әсерін талдау арқылы, қай сусынды ішуге болатындығын, қайсысы адам ағзасына зиян келтіретіні туралы білімдерің кеңейтеді.

«АКТ құралдары» дегеніміз – микропроцессорлық және жаңа АКТ негізінде қызмет атқаратын, ақпаратты таратудың жаңа құралдары мен жүйелері, ақпаратты жинақтау мен олардың қорын жасау, сақтау мен өңдеу, оларды жан – жақты таратуды, одан қалды компьютерлік жүйелердің ақпараттар қорына енуді қамтамасыз ете алатын программалық, программалық – аппараттық және техникалық құралдар мен құрылымдарды айтамыз. АКТ – ға жататындар: ЭЕМ, дербес компьютерлер, терминалдық құралдардың жинақтары, жергілікті есептеу жүйелері, мәтіндік және графикалық ақпараттардың құрылымдары, көлемі үлкен мұрағаттық ақпараттарды сақтау құралдары, аудиовизуалдық ақпарттарды бақылайтын құралдар мен құрылымдар, машиналық графика жүйелері, программалық кешендер, жергілікті желілер, әлемдік деңгейде ақпарат алмасуын қамтамасыз ететін қазіргі кездегі байланыс құралдары.

         Білім беру саласындағы көп қолданыста жүрген АКТ құралдары:

Интерактивті тақта;

Мультимедия;

Интернет кеңістігі;

Электронды оқулық.

Оқу үрдісінің тиімділігін қамтамасыз ету үшін қажет:

Бір қалыптылықты пайдаланбау, деңгейлер бойынша (білу, пайдалану, қолдану) оқушылар әрекетін ауыстырып отыру;

Баланың ойлау (зерделеу) қабілетін дамытуға бағытталу, яғни елестету, салыстыру, байқағыштық жалпыдан негізгіні айыра алу, ұқсастықты табу қасиеттерін дамыту;

Компьютерлік технологияны пайдалана отырып дарынды, орташа және үлгерімі төмен оқушыға сабақты ойдағыдай меңгеруіне мүмкіндік туғызу;

Оқушының есте сақтау қабілетін ескеру (жедел, қысқа мерзімді және ұзақ уақыттық есте сақтау).

          Оң мотивацияларды қалыптастыру – мұғалімнің кәсіби міндеті. Мотив оқушының танымдық қызығушылықтары, жаңа білім, іскерлік, дағдыны меңгерудегі қажеттіліктерімен тығыз байланысты. Жағымды жағдай туғызу үшін оқушыны коммуникативтілікке бағыттап, сабақта оқушы іс – әрекетін ынталандыратын ерекше сабақ формаларын таңдау керек. Мұғалімдердің тәжірибесі көрсеткендей, дәстүрлі емес сабақтарды ұйымдастыру оқушылардың сабаққа деген ынтасын арттырады. Бүгінгі күнде мұғалімдер оқушылардың жемісті және тиімді іс – әрекетін ұйымдастыру үшін белсенді түрде дәстүрлі емес сабақтарды пайдалануда. Дәстүрлі емес сабақ түрлеріне видеосабақтар, интернет сабақ, спектакль – сабақ, саяхат – сабақ және т. б. жатқызуға болады.

Жаңа АКТ – ны сабақта пайдаланудың тиімділігі:

Оқушының еркін ойлауына мүмкіндік береді;

Ақыл – ойын дамытады;

Шығармашылық белсендігін арттырады;

Ұжымдық іс – әрекетке тәрбиелейді;

Тіл байлығын жетілдіреді;

Жан – жақты ізденушілігін арттырады.

АКТ – ның негізгі мақсаты – оқушыны қазіргі қоғам сұранысына сай, өзінің өмірлік іс – әрекетінде дербес компьютердің құралдарын қажетті деңгейде пайдаланатын жан – жақты дара тұлға ретінде тәрбиелеу. Білім беруде АКТ – ны пайдалану мен оқушылардың құзіреттілігін қалыптастыру, қазіргі заман талабына сай АКТ – ны, электрондық оқулықтарды және Интернет ресурстарды пайдалану оқушының білім беру үрдісінде шығармашылық қабілетін дамытуға мүмкіндік береді. АКТ – ны сабақта пайдалану кезінде оқушылар бұрын алған білімдерін кеңейтіп, өз бетімен шығармашылық тапсырмалар орындайды. Сонымен қатар АКТ құралдарымен жұмыс істеу барысында мектеп оқушыларының оқуға, білім алуға деген ұмтылысының артуы АКТ құралдарымен жұмыс істей алу жаңалығымен ғана емес, сонымен берілетін оқу тапсырмаларын қиындық деңгейі бойынша реттей алу мүмкіндігінен, тапсырманың дұрыс нәтижесі үшін марапаттай алу қызметінен де байқалады. Заманауи АКТ құралдарымен жұмыс істеу оқушыларды ұқыптылыққа, нақтылыққа, берілген тапсырмалардың нәтижелі орындалуына, басты мәселеге назар аудара білуге баулиды, сондай – ақ, АКТ құралдарымен жұмыс істеу барысында оқушылардың өзінің жеке іс – әрекетін дұрыс жоспарлауға, дұрыс шешім қабылдай алуға тәрбиелейді.

Әрбір ұстаздың алдына келген бала да әртүрлі ойлау қабілетінде болады, мысалы кейбірі шапшаң ойлап, тез жұмыс істесе, кейбірі тақырыпты баяу қабылдап, оған тапсырманы (тақырыпты) қайтадан қарап шығу тиімді болып табылады. Осы орайда АКТ құралдарын пайдалана отырып презентация құралдары арқылы сипаттап, артынан осы материалдарды флеш – карталарына салып берудің тиімділігін білеміз.

Видео – сабақтарды қолдану мен презентацияларды демонстрациялау оқу құралы ретінде қиялды, абстрактілі ойлауды, оқытылатын оқу материалына және пәнге қызығушылықты арттырады. Презентациялар бір жағынан оқушыларға жаңа материалды (иллюстрация, фотосуреттер, бейнелік, дидактикалық материалдар, т. с. с.) көрнекті түрде көрсету құралы болса, екінші жағынан, мұғалімдерге осы материалдарды және оны қолдану арқылы сабақты меңгерту процесін жеңілдетеді. Видео – сабақтар педагогикалық технологияның алға басқан тағы бір қадамы. Оқушылардың ақпаратты теледидар, компьютер және т. б. техникалық құралдардың көмегімен жақсы қабылдайтынын жақсы білеміз.




Получите в подарок сайт учителя

Предмет: Биология

Категория: Прочее

Целевая аудитория: Прочее.
Урок соответствует ФГОС

Автор: Альменова Умиткуль Дуисеновна

Дата: 26.03.2015

Номер свидетельства: 191556


Получите в подарок сайт учителя

Видеоуроки для учителей

Курсы для учителей

ПОЛУЧИТЕ СВИДЕТЕЛЬСТВО МГНОВЕННО

Добавить свою работу

* Свидетельство о публикации выдается БЕСПЛАТНО, СРАЗУ же после добавления Вами Вашей работы на сайт

Удобный поиск материалов для учителей

Ваш личный кабинет
Проверка свидетельства