Дананың кілттері оқушылардың сын тұрғысынан ойлау қабілетін арттырады.
Просмотр содержимого презентации
«Дананың кілттері»
Сын тұрғысынан ойлауды дамыту құралдары
« Дананың кілттері »
Сын тұрғысынан ойлауды дамыту құралдары
1.Ақылдың алды қалпағы
- Ақ (ақ бұлттар) - фактілер, цифрлар және мәліметтерді таза күйінде беру
- Қызыл (от) – ішкі сезім, эмоция, сезінулер және интуицияны білдіру
- Қара (тұман) – негативті ойлау, мысалы: “бұл орындалмайды, себебі....”
- Сары (күн) - оптимизмді, ашықтықты, позитивті және конструктивті ойлар, ұсыныстар, мысалы: «неге, бұл міндетті түрде орындалады!»
- Жасыл (дала) – жаңа идеялар ағымын тудыратын шығармашылық ойлар
- Көк (аспан) – жоғары деңгейдегі жалпы көзқарастарды, білдіреді, қорытындылайды.
Сананың әдеттері
Сананың 16 әдеті бар:
- табандылық таныту;
- қызбалықпен күресу;
- басқаларды тыңдау – түсіністікпен және тілектестікпен;
- ойлау икемділігін таныту;
- ойлау үдерісіміз туралы ойлау – метатану;
- дәлдік пен шынайылыққа қол жеткізу;
- сұрақ қою және проблеманы тұжырымдау;
- бар білімін жаңа жағдайға қолдану;
- анық және дәл ойлау және өз ойын білдіру;
- барлық сезім ағзаларының көмегімен ақпарат жинау;
- инновацияларды жасау, қиялдау және енгізу;
- таң қалып, ілтипат білдіру;
- тәуекелдер үшін өзіне жауапкершілік алу;
- әзіл-оспақ іздестіру;
- өзара байланыстырып ойлау;
- үздіксіз оқу.
Жауап беруді талап ететін сұрақтарды жазу. ББТЗО кестесі.
Б
Б
Т
О
Ол туралы мен не білемін?
Нені білгім келеді?
Көбірек ақпаратты мен қайдан таба аламын?
Одан әрі не істеу
керек?
З
Нені зерделеу керек?
Ойлау карталары
- МӘНМӘТІНДІ АЙҚЫНДАУ
- СИПАТТАУ
- САЛЫСТЫРУ ЖӘНЕ ҚАРАМА-ҚАРСЫ ҚОЮ
- ЖІКТЕУ
- БӨЛІК/ТҰТАС
- САБАҚТАСТЫҚТЫ АНЫҚТАУ
- СЕБЕП ПЕН САЛДАР
- ҰҚСАСТЫҚТАРДЫ ПАЙДАЛАНУ
Блум таксономиясы
Бағалау
Бағалау
Жинақтау
Жинақтау
Талдау
Талдау
Қолдану
Қолдану
Түсіну
Түсіну
Білу
Білу
ТНАОҚ ( DATT - Direct Attention Thinking Tools )
Тікелей назар аударуға арналған ойлау құралы –Эдвард де Боно ойлап шығарған.
- С&Ж – Салдарлары және Жалғастыру
- ҚАҚ – Қосу, Алу, Қызықты
- ТТБ - Тану, Талдау, Бөлу.
- БФЕ – Барлық факторларды ескеру
- ММЗ – Мақсаттар, Міндеттер, Заттар
- БМТ – Баламалар, мүмкіндіктер, таңдаулар
- БАП – Басқа адамдардың пікірі
- БҚҚ – Басқа да қатысы бар құндылықтар
- БМБ – Бірінші маңызды басымдықтар
- ЖШҚӘІ – Жоба, Шешім, Қорытынды, Әдіс-тәсіл, Іс-қимыл
Ойлау бутерброды
Бұл – ойлау үдерістерін басқару стратегиясы. Бастамастан бұрын тоқтап, ойланып алыңыз!
Дайындалыңыз.
Мыналарға уақыт бөліңіз:
Санаңызды таза ұстаңыз.
Соңғы рет не істегеніңізді еске түсіріңіз.
Осы жолы не істейтіңізді көз алдыңызға елестетіңіз.
Жаңа тапсырмаға кірісіңіз.
Мыналармен байланыс орнатыңыз:
Өзіңіз білетін басқа заттармен;
Өзіңіз жасап отырған басқа заттармен;
Өзіңіз зерделеп отырған басқа заттармен.
Өзіңізден сұраңыз:
Не жақсы шықты?
Не қиындық тудырды?
Нені жақсартуға болады?
Сын тұрғысынан ойлауды дамыту құралдары
« Дананың кілттері »
«Дананың кілттері» дегеніміз не?
Тони Райан жасаған тәсіл – ойлауды талап ететін тапсырмаларды орындауға оқушыларды қызықтыру және тарту үшін арнайы әзірленген жиырма шақты іс-әрекеттер кешені.
Мақсаты:
көмекші сұрақтар, тапсырмалар арқылы оқушының талдау жасау, сын тұрғысынан және креативті ойлау қабілетін ашу
Түрлері:
«Керісінше» кілті
«Істей алмаймын», «Ешқашан», «Істемеймін»
сөздерін пайдалануды көздейтін тапсырма, мысалы, “Сіз Лондонда ешқашан таба алмайтын заттардың тізімін жасаңыз.”
“ Егер де...”кілті
«Егер де» деп басталатын сұрақты қойып, мектептердің кәсіби қоғамдастығының маңызын жариялаңыз
«Әліпби» кілті
- Бүгінгі жүргізілген жұмысқа қатысы бар сөздердің тізімін А-дан Я-ға дейін тізбектеңіз
“ Жаңа дизайн” кілті
- ВАR- Ағылшын сөзі
- В. - артық
- А. - қосу
- R. - алып тастау, күнделікті заттарға жаңа дизайн беру үшін қолданылады .
“ Кемшіліктер” кілті
- Нақты бір пән немесе тәжірибелік сабақ бойынша кемшіліктер тізімін жасаңыз.
“ Тағы қалай?”
- Күнделікті қолданылатын заттарды әртүрлі жағдайда пайдалану тізімін жазу үшін қиялға ерік беру
“ Жөнсіздік” кілті
Виртуалды орындауға болмайтын жөнсіз пікірлер айтыңыз, содан соң оны дәлелдеуге ұмтылыңыз.