Просмотр содержимого документа
«"Қасым хан" Ашық сабақ жоспары»
Сабақтың тақырыбы: Қасым хан. 23.02.2015ж
Сабақтың мақсаты:
Білімділік міндеті: Қасым ханның тұсындағы қазақ хандығының ішкі және сыртқы саяси жағдайымен, Қасым ханның заңдарымен оқушыларды жан-жақты таныстыру.
Дамытушылық міндеті: Оқушылардың оқулықпен өз бетінше жұмыс істеу дағдыларын, тарихи ұғымдарды талдап, салыстырып, қорытынды жасау қабілеттерін дамыту.
Тәрбиелік міндеті: Қазақ хандығының ішкі және сыртқы саяси жағдайын баяндай отырып, Қасым ханның мемлекетті нығайтудағы іс-әрекетіне оқушылардың назарын аударып, адамгершілікке, елін, туған жерін құрметтей білуге тәрбиелеу.
Сабақтың көрнекілігі: Интерактивті тақта,слайд, қазақ хандығының картасы.
Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі
ІІ. Өткенді қортындылау.
2.1. Тарауды бекіту
2.2. Тест
ІІІ. Жаңа сабақ
3.1. Бейне материал көрсету
3.2 Қасым хан туралы жалпы түсіндіріп кету.
IV.Ой қозғау.
4.1. Оқулықпен жұмыс
4.2. Қасым ханның тұсындағы аса манызды тарихи оқиғалар кестесін толтыру.
V.Ой толғаныс
5.1.
5.2. Сабақты қортындылау
5.3. үй тапсырмасы
VІ. Бағалау
Психологиялық дайындық (2 минут)
Өткенді қорытындылау:Үй жұмысын оқушылардаң сұрақ кою арқылы тексеріп шығу.
1.Жаңадан құралған хандықты кім басқару ісі қалай ұйымдастырылды. Елді кім басқарды?
2.Алғашқы кезде Қазақ хандығының ішкіжағдайы қалай болды?
3.XV ғасырдың соңғы кезінде Қазақ хандығы сыртқы саясаты қандай бағыт ұстады?
4.Қазақ хандығының Шайбанилермен соғысы қанша жылға созылды?
5.Қазақ хандығы Сырдария бойындағы қандай қалаларды қол астына қаратты?
6.Сырдария бойындағы қалалардың Қазақтар үшін қандай тарихи манызы болды?
7.Қазақ хандығы құрылуының тарихи маңызын қалай түсінесің?
Нашар оқитын оқушыларға тест тапсырмасын беру.
1. Жаңадан құрылған Қазақ хандығының тағына ең бірінші болып отырған кім? а.Керей.
ә.Жәнібек. б.Барақ.
2.Қазақ хандары Сыр бойындағы қалалар үшін қанша жыл соғысты? а.20 жыл. ә.25 жыл . б.30 жыл . 3.Керей хан бастаған қол Түркістанға қай жылы шабуыл жасап, қаланы Қазақ хандығының қол астына қаратты? а.1482ж ә.1485ж б.1470ж
4.Алғашкы қазақ хандығы құрылған жер? а.Жетісу ә.Алтай б.Орал 5.XV ғасырда болашақ Қазақ хандығының құрылуына алғышарт осы хандықтың ішкі сыртқы жағдайына байланысты қалыптасты? а.Әбілқайыр хандығы ә.Алтын орда б.Ноғай ордасы 6. XV ғ. Ортасында Жәнібек пен Керей бастаған қазақ халқы Шығыс дешті Қыпшақтан бөлініп, көшіп барған мемлекет? а.Моғолстанға
ә.Әбілқайыр хандығына б.Сібір хандығына.
Тест жауаптары:
Б
Б
А
А
А
А
Жаңа сабақ: Қасым ханның жүргізген саясаты (1511-1518ж.ж)
Жаңа тақырыпты бастамай тұрып Қасым хан туралы шағын ғана бейне материал көрсетемін
(5 минут)
Қасым ханның тұсында Қазақ мемлекетінің өрлеуі.
Жәнібек пен Керей хандардың кейін Қазақ хандығының тағынаКерейдің ұлы Бұрындық (1474-1511ж.ж) отырды.Бұрындық хан Сырдария бойындағы қалаларды Қазақ хандығына қаратуға ерекше қүш салды.Алайда ханның ел ішіінде беделі болмағандықтан Самарқанға көшіп кетті.Бұдан кейіе Бұрындықтың кезінде оның әскер қолбасшысы болған Жәнібек ханның ұлы Қасым сұлтан 1511жылдан бастап хандық бейлікті қолына алады.Қасым хан кезінде Қасымның аты әйгілі болып ,Қазақ хандығы қуатты іргелі елге айналды.Қасым ханның тұсында Қазақ хандығының өрлеуін сол кездегі ортағасырлық авторлардың өздері де атап өткен.
Мәселең Бабыр “жұрттың айтуына қарағанда,қазақ сұлтандары мен хандарының бірде біреуі бұл халықты дәл Қасым сияқты бағындыра алмаған.Оның қарамағындағы атты әскер саңы 300 мыңға жуық еді.Ал тарихшы М.Х.Дулати Қасымның бүкіл Дешті Қыпшық даласына билік жүргізген,оның халқы миллионнан астам болғаны белгілі.
Қасым ханның заңдары.
Қасым ханның Қасқа жолы Бұл қазақтың от ауызды,орақ тілді,елге сыйлы билерінің ықпалымен халықтың ерте заманнан ұстанып келген «Жарғы» занын күшейткен. Осы себепке байланысты халық Қасымның шариғат жолын алмай,билер заңы «Жарғыны» алып жаңадан көтергенін ұнатып,оны «Қасым ханның қасқа жолы» деп атап кетті.
Мүлік заңы(жер дауы,мал-мүлік дауы)
Қылмыс заңы(кісі өлтіру,талау шапқыншылық жасау,ұрлық істеу)
Әскери заңы(аламан міндеті,қосын жасақтау,қара қазан,ердің құны,тұлпар ат)