Т?бір мен ?осымша 7-сынып

Саба?ты? ма?саты:

а) білімділік: о?ушылар?а т?бір мен ?осымша жайлы толы? т?рде т?сінік беру.

?) дамытушылы?: ой - ?рісін, ойлау белсенділігін, с?йлеу шеберлігі, тіл м?дениетін дамыту, сауаттылы??а баулу.

б) т?рбиелік: О?ушыларды с?зді д?рыс ?олдана білуге, д?рыс с?йлей білуге баулу.

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«Т?бір мен ?осымша 7-сынып»

Сабақтың тақырыбы: Түбір мен қосымша. Сабақтың мақсаты:

а) білімділік: оқушыларға түбір мен қосымша жайлы толық түрде түсінік беру.

ә) дамытушылық: ой - өрісін, ойлау белсенділігін, сөйлеу шеберлігі, тіл мәдениетін дамыту, сауаттылыққа баулу.

б) тәрбиелік: Оқушыларды сөзді дұрыс қолдана білуге, дұрыс сөйлей білуге баулу.

Сабақтың түрі: аралас сабақ

Сабақтың әдісі: түсіндіру, суреттеу, салыстыру, әңгімелеу, сұрақ-жауап, бекіту, сөздікпен жүмыс, бағалау, қорытындылау.

Сабақтың көрнекілігі: Интербелсенді тақта, флипчарт

Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі: Сәлемдесу, түгендеу, сабаққа дайындықтарын тексеру, сабаққа ұйымдастыру.

ІІ. Үй тапсырмасын сүрау.

ІІІ. Білімді жан-жақты тексеру:

Сөзжасам дегеніміз не?
Сөздер тұлғасына қарай қалай бөлінеді?
Қосымшаның қанша түрі бар?
Сөздер құрамына қарай қалай бөлінеді?
Мысал келтіріңдер

IV. Жаңа сабаққа мақсат қою кезеңі: Оқушылардың жаңа сабаққа қойған мақсаттарын айқындау.

V.Жаңа сабақты меңгерту:

Сөздің бастапкы мағыналы бөлшегін түбір дейді. Мысалы: жолдастъщ, сауыншылар, мектептердің, көрінген деген сөздердің түбірлері - жол, сау, мектеп, көр. Себебі бүлар қосымшасыз тұрып та белгілі бір магынаны білдіреді: жол - із немесе сапар, сау - сүт алу, мектеп -оқитын орын, көр - көзбен байқау.

Осы түбірлерге жалғанган -дас, -тьщ(жолдастъщ деген сөзде), -ын, -щы (сауыншы деген сөзде), -тер, -дің (мектептердің деген сөзде), -ін, -ген(көрінген деген сөзде) бөлшектері қосымша деп аталады. Қосымша жеке түрганда ешбір мағына білдіре алмайды. Жоғарыдағы -дас, -тың, -ын, т. б. косымшаларда ешбір мағына жок. Кей косымша түбірге қосылғанда сөзге жаңа магына қосады. Мысалы, жол - із я сапар болса, жолдас - жолга бірге шығатын адам я серік дегенді білдіретін жаңа мэнге ие болған сөз; мектеп - оку окитын орын болса, -тер деген косымша сол мектептің біреу емес, көп екенін гана білдіреді.

Қосымша екі түрлі: журнақ жэне жалғау. Жүрнақ өзі жалғанған сөздің мағынасын өзгертеді, ол сөзді басқа сөзбен байланыстырмайды. Жүрнақтың өзі екі түрге бөлінеді: сөз тудырушы жүрнақтар жэне сөз түрлендіруші жүрнақтар. Түбірдің негізгі мағынасын өзгертіп, оган жаңа магына беретін жүрнақты сөз тудырушы жұрнақтар дейді. Мысалы: жол-дас-тьщ, сау-ын-шы деген сөздердегі -дас пен -тың, және -ын мен -шы жүрнактары жаңа сөз тудырып түр.

Жол деген із немесе сапар мағынасын береді. Оған -дас қосымшасы қосылса, жолдас - серік мэніндегі адам, оған -тық қосылса, жолдастық адамдар арасында болатын қарым-қатынас болып шығады. Сау деген сүт алу мэнін беретін, қимылды білдіретін сөз болса, оған -ын косылса, саууға байланысты жаңа мағынадағы заттық үгымды, оган —шы косылып саууды іске асыратын адамды (сондай мамандықтың иесін) білдіреді. Осындай жүрнақтар арқылы жасалған сөздер туынды түбір немесе туынды сөз деп аталады Сөйтіп, жол, сау деген сөздер - негізгі түбірлер де, жолдас, жолдастьщ, сауын, сауыншы деген сөздер - ту-ынды түбірлер.

Бір сөзге бірнеше жүрнақ жалғана береді. Бір түбірден жасалған эр түрлі сөздер түбірлес сөздер деп аталады. Мысалы, өнім, өндіріс, өніс, өнгіш сияқты сөздердің негізгі түбірі - өн.

VI. Жаңа сабақты бекіту: Оқулықпен жұмыс. Жаттығулар орындау.

49-жаттығу. Берілген сөздерден жұрнақ арқылы туынды сөздер жасап, дәптерлеріңе жазыңдар.

Сый, күз, қыс, көктем, сауық, от, темір, тәрбиелі, бақыт, ағайын, жақ.

50-жаттығу. Сөйлемдердегі қарамен жазылған сөздерді құрамына қарай талдаңдар. Қосымшаларды жұрнақ па жалғау ма ажыратыңдар.

Ата-анадан, білгені, көргені, адамға.

51-жаттығу. Төмендердегі сөздерге қосымшалар жалғап, сөйлем құрап жазыңдар.

Ақылды бала арлы бала. Даладай дархан. Балалы үй базар

52-жаттығу. Жұрнақ арқылы туынды сөз жасаңдар.

Үміткер, үгіт, үйретуші, түйіндеме, заңгер, бойшаң, талапкер, сарапшы, әрлеуші, салымшы, баспахана, тәлімгер, зияткер, іскер.

VII. Жаңа сабақты қорыту:

1. Түбір дегеніміз не?

2. Түбірге не жалғанады?

3. Қосымшаның қанша түрі бар?

4. Жұрнақ дегеніміз не?

5. Жұрнақтың қанша түрі бар?

6. Жалғау дегеніміз не?

7. Жалғаудың қанша түрі бар?

8. Түберлес сөздер дегеніміз қандай сөздер?

ім

Өн гіш

діріс

VIII. Үй тапсырмасы: 53-жаттығу. «Түбір мен қосымша» тақырыбында шағын ертегі жазып келіңдер.

ІХ. Бағалау

«Ақсеңгір орта мектебі

Көкдала бастауыш мектебімен»

мемлекеттік мекемесі

«КЕЛІСЕМІН»

ӘБ жетекшісі:

______________

Кундакпаева А.Б.

(ашық сабақ)

Сынып: 6 «а»

Пән: қазақ тілі

Пән мұғалімі: Өркен Серікбай

2013-2014 оқу жыл

Предмет: Всем учителям

Категория: Уроки

Целевая аудитория: 7 класс.
Урок соответствует ФГОС

Скачать
Т?бір мен ?осымша 7-сынып

Автор: ?ркен Серікбай

Дата: 07.04.2016

Номер свидетельства: 315986

Похожие файлы

?аза? ?дебиетінен орта мерзімді саба? жоспары 8 сынып

object(ArrayObject)#852 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(97) "?аза? ?дебиетінен орта мерзімді  саба?  жоспары  8 сынып"
    ["seo_title"] => string(58) "k-azak-diebiietinien-orta-mierzimdi-sabak-zhospary-8-synyp"
    ["file_id"] => string(6) "251695"
    ["category_seo"] => string(13) "vsemUchitelam"
    ["subcategory_seo"] => string(12) "planirovanie"
    ["date"] => string(10) "1447265026"
  }
}

6-сынып. Математика. Саба? жоспары. Та?ырыбы: Пропорция. Пропорцияны? негізгі ?асиеті

object(ArrayObject)#874 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(152) "6-сынып. Математика. Саба? жоспары. Та?ырыбы: Пропорция. Пропорцияны? негізгі ?асиеті "
    ["seo_title"] => string(92) "6-synyp-matiematika-sabak-zhospary-tak-yryby-proportsiia-proportsiianyn-nieghizghi-k-asiieti"
    ["file_id"] => string(6) "119589"
    ["category_seo"] => string(10) "matematika"
    ["subcategory_seo"] => string(5) "uroki"
    ["date"] => string(10) "1413469932"
  }
}

А?паратты? к?лемі.

object(ArrayObject)#852 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(31) "А?паратты? к?лемі."
    ["seo_title"] => string(19) "ak-parattyn-koliemi"
    ["file_id"] => string(6) "251513"
    ["category_seo"] => string(11) "informatika"
    ["subcategory_seo"] => string(5) "uroki"
    ["date"] => string(10) "1447251422"
  }
}

"Экология негіздері" понарамалық сабақ

object(ArrayObject)#874 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(71) ""Экология негіздері" понарамалық сабақ"
    ["seo_title"] => string(41) "ekologhiia_nieghizdieri_ponaramalyk_sabak"
    ["file_id"] => string(6) "415680"
    ["category_seo"] => string(9) "biologiya"
    ["subcategory_seo"] => string(5) "uroki"
    ["date"] => string(10) "1494874160"
  }
}

Т?щы су ж?не те?із балдырларыны? к?пт?рлілігі. Балдырларды? таби?атта?ы ж?не халы? шаруашылы?ында?ы ма?ызы

object(ArrayObject)#852 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(186) "Т?щы су ж?не те?із балдырларыны? к?пт?рлілігі. Балдырларды? таби?атта?ы ж?не халы? шаруашылы?ында?ы ма?ызы"
    ["seo_title"] => string(104) "tushchysuzhnietienizbaldyrlarynynkopturlilighibaldyrlardyntabigattagyzhniekhalyksharuashylygyndagymanyzy"
    ["file_id"] => string(6) "281417"
    ["category_seo"] => string(9) "biologiya"
    ["subcategory_seo"] => string(5) "uroki"
    ["date"] => string(10) "1453530661"
  }
}

Т?бір мен ?осымша 7-сынып

Просмотр содержимого документа «Т?бір мен ?осымша 7-сынып»

Похожие файлы

Полезное для учителя

Просмотр содержимого документа
«Т?бір мен ?осымша 7-сынып»