kopilkaurokov.ru - сайт для учителей

Создайте Ваш сайт учителя Курсы ПК и ППК Видеоуроки Олимпиады Вебинары для учителей

Қос сөздер. Оның түрлері

Нажмите, чтобы узнать подробности

Сабақтың тақырыбы: Қос сөздер

 

Сабақтың мақсаты:

Білімділік: «Қос сөздер» тақырыбына қатысты негізгі сөздік қормен таныстыру. Осы тақырыпта сөйлеу, сөйлесе алуға жетелеу.

Дамытушылық: тапсырмалар, сұрақтар арқылы оқушылардың дүниетанымын, ойлау қабілеттерін, ауызша тіл байлықтарын және шығармашылық қабілеттерін дамыту.

Тәрбиелік: ұқыптылыққа, үнемді болуға тәрбиелеу. Оқушыларды ысырапшыл болмауға баулу.

Ынталандыру: оқушылар алған білімдерін болашақта тәжірибе барысында жүзеге асыруы қажет.

 

Сабақтың барысы

 

І Ұйымдастыру кезеңі

ІІ Жаңа материалды меңгертуге арналған жұмыс түрлері

Қос сөздер – екі сөздің бір-бірімен қосарлануы немесе бір сөздің қайталануы арқылы жасалып, бір лексикалық мағына беретін сөздер. Қос сөздер дефис арқылы жазылып, бір-бірімен салаласа байланысады.

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Наладить дисциплину на своих уроках.
Получить возможность работать творчески.

Просмотр содержимого документа
«Қос сөздер. Оның түрлері»

Сабақтың тақырыбы: Қос сөздер


Сабақтың мақсаты:

Білімділік: «Қос сөздер» тақырыбына қатысты негізгі сөздік қормен таныстыру. Осы тақырыпта сөйлеу, сөйлесе алуға жетелеу.

Дамытушылық: тапсырмалар, сұрақтар арқылы оқушылардың дүниетанымын, ойлау қабілеттерін, ауызша тіл байлықтарын және шығармашылық қабілеттерін дамыту.

Тәрбиелік: ұқыптылыққа, үнемді болуға тәрбиелеу. Оқушыларды ысырапшыл болмауға баулу.

Ынталандыру: оқушылар алған білімдерін болашақта тәжірибе барысында жүзеге асыруы қажет.


Сабақтың барысы


І Ұйымдастыру кезеңі

ІІ Жаңа материалды меңгертуге арналған жұмыс түрлері

Қос сөздер – екі сөздің бір-бірімен қосарлануы немесе бір сөздің қайталануы арқылы жасалып, бір лексикалық мағына беретін сөздер. Қос сөздер дефис арқылы жазылып, бір-бірімен салаласа байланысады.


Қос сөздердің ерекшеліктері

Сөз құрамы

(Строение слова)

Лексикалық мағына

(Лексическое значение)

Мысалдар

(Примеры)

1. Бір сөздің қайталануы.

(повтор одного слова)

Көптік мағына.

(значение множественности)

қора-қора, төбе-төбе,

лас-лас

2. Екі түрлі сөздің қайталануы.

(состоит из двух слов)

Жалпылық мағына.

(общее значение)

ата-ана, жақсы-жаман,

екі-үш

3. Екі түрлі сөздің қайталануы.

(состоит из двух слов)

Қомсыну, менсінбеу мағыналары.

(значение пренебрежения)

көйлек-көншек, ет-мет,

шай-пай, ескі-құсқы

4. Мағынасыз екі сөздің қайталануы.

(повтор двух слов без значений)

Мезгілдік, тездік мағыналары.

(временное значение)

анда-санда, оқта-текте,

зым-зия

5. Күшейткіш буындардың қосарлануы.

(добавление усилительных слогов)

Күшейткіш мағына.

(значение усиления)

әп-әдемі, жап-жақсы,

үп-үлкен

6. Еліктеу сөздердің қосарлануы.

(удвоение подражательных слов)

Күшейткіш мағына.

(значение усиления)

сарт-сұрт, жылт-жылт,

сырт-сырт, шақыр-шұқыр

7. Екі жағында мәнді сөздердің қайталануы.

(повтор слов,имеющих значение)

Жинақтық мағына.

(собирательное значение)

ағайын-туған, дос-жар


Қос сөздердің екі түрі болады:

1. Қайталама қос сөздер

2. Қосарлама қос сөздер


Қайталама қос сөздер бір сөздің қайталануы арқылы жасалады. Олардың сыңарлары қосымшасыз да, қосымшамен де қайталана береді.

Мысалы: жалп-жалп, үйден-үйге, көзбе-көз, тау-тау т.б.


Қосарлама қос сөздер – екі сыңары екі түрлі болып келеді. Қосарлама қос сөздер мағынасы жақын сөздерден жасалады.

Мысалы: ата-ана, ел-жұрт, құрал-сайман т.б.


1-тапсырма. Берілген сөздерден сөйлем құрап, қос сөздердің қалай жасалғанын айт.

Дүркін-дүркін, қолма-қол, көзбе-көз, жалт-жұлт, өзінен-өзі, қараптан-қарап, жымың-жымың, қараң-қараң, мөлт-мөлт, тарс-тарс.


2-тапсырма. Суретке қарап, әңгіме құра.



«Тақия тастамақ» ойыны:

Бір оқушы қос сөздің бір сыңарын айтады, екіншісі жалғасын тауып, қалай жасалғанын айту керек.

«Соқыртеке» тақтадан көрген сөздерді қайталап айту:

Алыс-жақын, үп- үлкен, түйе-мүйе, аузы-аузына, ат-мат, алпамсадай-алпамсадай, Екібастұз, Катонқарағай, сары май, имек-имек, барар-бармасымды,үйдей-үйдей, ата-ана.

«Палуандар күресі» деңгейлік тапсырмаларды орындау:

Қызыл- сөйлем мүшесіне талдау

Сары- дыбыстық талдау жасау

Көк- түбір мен қосымшасын ажырату

Сабақты қорытындылау: «Саялы бәйтерек аясында»

Қос сөз дегеніміз не?

Қос сөздер нешеге бөлінеді

Қайталама қос сөз деген не?

«Тау-тау» қалай жасалған?

«жүзбе-жүз» қалай жасалған?

«Орынды –орынсыз» қалай жасалған?

«Ет-мет» қалай жасалған?

«Жалт-жұлт» қалай жасалған?

«Қып-қызыл» қалай жасалған?

Біріккен сөз дегеніміз не?

Елтаңбаның авторы кім?

Тудың авторы кім?

Әнұранның авторлары кімдер?


ІV Сабақты қорытындылау. Мұғалім оқушылар арасында жағымды психологиялық жағдай қалыптастыра отырып, сабақты аяқтайды.










Получите в подарок сайт учителя

Предмет: Всем учителям

Категория: Уроки

Целевая аудитория: 10 класс

Скачать
Қос сөздер. Оның түрлері

Автор: Нуртанова Гульдана Канатовна

Дата: 30.10.2019

Номер свидетельства: 524827

Похожие файлы

object(ArrayObject)#851 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(38) "Қосарлама қос сөздер"
    ["seo_title"] => string(23) "k_osarlama_k_os_sozdier"
    ["file_id"] => string(6) "382113"
    ["category_seo"] => string(7) "prochee"
    ["subcategory_seo"] => string(5) "uroki"
    ["date"] => string(10) "1485014996"
  }
}
object(ArrayObject)#873 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(154) "?аза? тілінен ?ос с?здер, оларды? т?рлері. ?осарлама ?ос с?здер та?ырыбыны? саба? жоспары "
    ["seo_title"] => string(97) "k-azak-tilinien-k-os-sozdier-olardyn-turlieri-k-osarlama-k-os-sozdier-tak-yrybynyn-sabak-zhospary"
    ["file_id"] => string(6) "150926"
    ["category_seo"] => string(22) "klassnomuRukovoditeliu"
    ["subcategory_seo"] => string(12) "planirovanie"
    ["date"] => string(10) "1420575932"
  }
}
object(ArrayObject)#851 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(19) "Қос сөздер"
    ["seo_title"] => string(12) "k_os_sozdier"
    ["file_id"] => string(6) "414961"
    ["category_seo"] => string(13) "vsemUchitelam"
    ["subcategory_seo"] => string(5) "uroki"
    ["date"] => string(10) "1494656748"
  }
}
object(ArrayObject)#873 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(105) "?шб?рыш ж?не оны? т?рлері. Бізді ?орша?ан ?лемдегі ?шб?рыштар."
    ["seo_title"] => string(62) "ushburyshzhnieonynturlieribizdikorshaganliemdieghiushburyshtar"
    ["file_id"] => string(6) "290705"
    ["category_seo"] => string(10) "matematika"
    ["subcategory_seo"] => string(12) "planirovanie"
    ["date"] => string(10) "1455014317"
  }
}
object(ArrayObject)#851 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(68) "Шешендік с?здер, оны? жанрлы?  т?рлері. "
    ["seo_title"] => string(43) "shieshiendik-sozdier-onyn-zhanrlyk-turlieri"
    ["file_id"] => string(6) "182926"
    ["category_seo"] => string(13) "vsemUchitelam"
    ["subcategory_seo"] => string(5) "uroki"
    ["date"] => string(10) "1425648464"
  }
}


Получите в подарок сайт учителя

Видеоуроки для учителей

Курсы для учителей

Распродажа видеоуроков!
ПОЛУЧИТЕ СВИДЕТЕЛЬСТВО МГНОВЕННО

Добавить свою работу

* Свидетельство о публикации выдается БЕСПЛАТНО, СРАЗУ же после добавления Вами Вашей работы на сайт

Удобный поиск материалов для учителей

Ваш личный кабинет
Проверка свидетельства