Білімділік: «Қос сөздер» тақырыбына қатысты негізгі сөздік қормен таныстыру. Осы тақырыпта сөйлеу, сөйлесе алуға жетелеу.
Дамытушылық: тапсырмалар, сұрақтар арқылы оқушылардың дүниетанымын, ойлау қабілеттерін, ауызша тіл байлықтарын және шығармашылық қабілеттерін дамыту.
Тәрбиелік: ұқыптылыққа, үнемді болуға тәрбиелеу. Оқушыларды ысырапшыл болмауға баулу.
Ынталандыру: оқушылар алған білімдерін болашақта тәжірибе барысында жүзеге асыруы қажет.
Сабақтың барысы
І Ұйымдастыру кезеңі
ІІ Жаңа материалды меңгертуге арналған жұмыс түрлері
Қос сөздер – екі сөздің бір-бірімен қосарлануы немесе бір сөздің қайталануы арқылы жасалып, бір лексикалық мағына беретін сөздер. Қос сөздер дефис арқылы жазылып, бір-бірімен салаласа байланысады.
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Просмотр содержимого документа
«Қос сөздер. Оның түрлері»
Сабақтың тақырыбы: Қос сөздер
Сабақтың мақсаты:
Білімділік: «Қос сөздер» тақырыбына қатысты негізгі сөздік қормен таныстыру. Осы тақырыпта сөйлеу, сөйлесе алуға жетелеу.
Дамытушылық: тапсырмалар, сұрақтар арқылы оқушылардың дүниетанымын, ойлау қабілеттерін, ауызша тіл байлықтарын және шығармашылық қабілеттерін дамыту.
Тәрбиелік: ұқыптылыққа, үнемді болуға тәрбиелеу. Оқушыларды ысырапшыл болмауға баулу.
Ынталандыру: оқушылар алған білімдерін болашақта тәжірибе барысында жүзеге асыруы қажет.
Сабақтың барысы
І Ұйымдастыру кезеңі
ІІ Жаңа материалды меңгертуге арналған жұмыс түрлері
Қос сөздер – екі сөздің бір-бірімен қосарлануы немесе бір сөздің қайталануы арқылы жасалып, бір лексикалық мағына беретін сөздер. Қос сөздер дефис арқылы жазылып, бір-бірімен салаласа байланысады.
Қос сөздердің ерекшеліктері
Сөз құрамы
(Строение слова)
Лексикалық мағына
(Лексическое значение)
Мысалдар
(Примеры)
1. Бір сөздің қайталануы.
(повтор одного слова)
Көптік мағына.
(значение множественности)
қора-қора, төбе-төбе,
лас-лас
2. Екі түрлі сөздің қайталануы.
(состоит из двух слов)
Жалпылық мағына.
(общее значение)
ата-ана, жақсы-жаман,
екі-үш
3. Екі түрлі сөздің қайталануы.
(состоит из двух слов)
Қомсыну, менсінбеу мағыналары.
(значение пренебрежения)
көйлек-көншек, ет-мет,
шай-пай, ескі-құсқы
4. Мағынасыз екі сөздің қайталануы.
(повтор двух слов без значений)
Мезгілдік, тездік мағыналары.
(временное значение)
анда-санда, оқта-текте,
зым-зия
5. Күшейткіш буындардың қосарлануы.
(добавление усилительных слогов)
Күшейткіш мағына.
(значение усиления)
әп-әдемі, жап-жақсы,
үп-үлкен
6. Еліктеу сөздердің қосарлануы.
(удвоение подражательных слов)
Күшейткіш мағына.
(значение усиления)
сарт-сұрт, жылт-жылт,
сырт-сырт, шақыр-шұқыр
7. Екі жағында мәнді сөздердің қайталануы.
(повтор слов,имеющих значение)
Жинақтық мағына.
(собирательное значение)
ағайын-туған, дос-жар
Қос сөздердің екі түрі болады:
1. Қайталама қос сөздер
2. Қосарлама қос сөздер
Қайталама қос сөздер– бір сөздің қайталануы арқылы жасалады. Олардың сыңарлары қосымшасыз да, қосымшамен де қайталана береді.
Мысалы: жалп-жалп, үйден-үйге, көзбе-көз, тау-тау т.б.
Қосарлама қос сөздер – екі сыңары екі түрлі болып келеді. Қосарлама қос сөздер мағынасы жақын сөздерден жасалады.
Мысалы: ата-ана, ел-жұрт, құрал-сайман т.б.
1-тапсырма. Берілген сөздерден сөйлем құрап, қос сөздердің қалай жасалғанын айт.