Есімдік. Жіктеу есімдігі

Бекітемін:

?аза?тілі

6 «б» сыныбы

10.12.2014 жыл

Та?ырыбыЕсімдік туралы т?сінік. Жіктеу есімдігі.

Ма?саты

Есімдік туралы т?сініктерін ?алыптастыру;

Есімдікті? ма?ыналы? т?рлерімен таныстыру;

Жіктеу есімдігін ??ындыру;

О?ушыларды? сыни ойлауын, с?здік ?орларын дамыту.

К?тілетін н?тиже

1. Есімдік туралы т?сініктері ?алыптасады;

2. Ізденеді. Жіктеу есімдігі туралы толы? м?лімет алады;

3. О?ушылар сыни ойлайды, ?з ойларын на?ты жеткізуге да?дыланады;

Саба?ты? формасы

топты? ж?мыс, ж?пты?, жеке ж?мыс

Саба?ты? ?дісі

С?ра? – жауап, талдау, ми?а шабуыл

1. Амандасу/?ле? жолдары/

2. Психологиялы? дайынды?

3. Топ?а б?лу.

4. ?й ж?мысы.

Ойлау де?гейі (Б.Блум бойынша)

Т?рткі( тапсырма, с?ра?, ресурс)

М??алімні?

О?ушыны?

Білу7 минут/

Сыныппен амандасамын.

Психологиялы?дайынды?./тренинг/

О?ушыларды ?ала?ан тапсырма т?рі бойынша ?ш топ?а б?ліп отыр?ызамын.

І топ- Зат есім

ІІ топ- Сын есім

ІІІ топ- Сан есім

?й тапсырмасы:

Балалар, сіздер ?ткен саба?та сан есімдерді ?айталады?ыздар. Ал, енді с?рап к?рейік.

«Кубизм» Кубикті иіріп, ?ай сан т?ссе, сол санны? тапсырмасына жауап береді.

1.Сан есім дегеніміз не?

2.Сан есімні? с?ра?тарын ата.

3.Сан есімні? ??рамына ?арай б?лінуі.

4.Сан есімні? ма?ынасына ?арай б?лінуі.

5.Есептік, реттік сан есімдер дегеніміз не?

6.Топтау, б?лшектік сан есімдер дегеніміз не?

7.К?рделі сан есімні? сы?ары ?алай жазылады?

8. Болжалды? сан есімдер цифрмен жазыл?анда, олар?а жал?анатын ?осымшалар ?алай жазылады?

.О?ушыны? ?й тапсырмасын ж?мыстануы

на жа?дай жасау

. «Кубизм» ?дісі ар?ылы с?ра?тар дайындайды.

1.Сан есім туралы м?ліметтерін еске т?сіреді.

2.Сан есім туралы білетін м?ліметтерімен жолдастарымен б?ліседі.

1.Сан есімні? ережесін жат?а айтады.

2. О?ушы ізденіп келгенін к?рсетіп, ты? м?ліметтер бере алады.

?олпаштау, ?ошемет.

Т?сіну/2-минут/

?ызы?ушылы?ын ояту:

І топ: Кісі елінде с?лтан бол?анша,

. елі?де ?лтан бол!

ІІ топ: Отан?а опасызды? еткені?,

. т?бі?е жеткені?.

ІІІ топ: Ел- елді?. б?рі жа?сы,

. елі? б?рінен жа?сы.

/ ?з, ?з, б?рі/

О?ушыларды? ?ызы?ушылы?ын ояту ма?сатында ?р топ?а ма?алдар беріледі. К?п н?ктені? орнына тиісті с?здерді ?ою керек.

Ма?алдарда берілген к?п н?ктені? орнына тиісті с?здерді ?ойып о?иды. С?здерді? ?ай с?зтабына жататынын аны?тайды.

1.Ма?алда?ы к?п н?ктені? орнына тиісті с?зді табады,ма?алды? та?ырыбын ай?ындай алады.

ды ба?алау.

Формативті /?олмен белгі беру/

?олдану

/10 минут/

Есімдіктер есім с?здерді? / зат есім, сын есім, сан есімні?/ атын да, белгісін де, санын да атамай, тек оларды н?с?ап, ме?зеп к?рсетеді де, соларды? орнына ?олданылады.Сонды?тан да есімдіктерді орынбасар с?здер деп атайды.

Есімдіктер ма?ынасына ?арай жеті топ?а б?лінеді:

1/жіктеу есімдігі;

2/сілтеу есімдігі;

3/ с?рау есімдігі;

4/?здік есімдігі;

5/жалпылау есімдігі;

6/ болымсызды? есімдігі;

7/ белгісіздік есімдігі.

- Балалар, біз ?андай билерді білеміз?
- Т?ле би, ?йтеке би, ?аз дауысты ?азыбек би.
- Олай болса, ?азыбек биді? ?аза? туралы айт?анын о?ып талдаймыз.
Біз ?аза? деген елміз, біра? ешкімге со?ты?пай жай жат?ан елміз. Елімізден ??т - береке ?ашпасын деп, жерімізді? шетін жау баспасын деп, найза?а ?кі та??ан елміз. Досымызды са?тай білген елміз, д?м т?зды а?тай білген елміз. Сен ?алма? та, біз ?аза? ?арпыс?алы келгенбіз. Табысу?а к?нбесе?, шабыс?алы келгенбіз. Т?т?ыр сары желімсіз жабыс?алы келгенбіз. Сен темір де біз к?мір еріткелі келгенбіз. Берсе? ж?ндеп бітімі?ді айт, не т?ратын жері?ді айт.
- Жіктеу есімдігі – біз. «Біз» деп т?р?аны – б?кіл ?аза?.
Белгілі бір (зат?а, адам?а ?атысты) жа?ты? ??ыммен байланысты ?олданылатын есімдікті? т?рі жіктеу есімдігі деп аталады.
Жекеше
І жа? Мен (айтушы)
ІІ жа? Сен (ты?даушы)
Сіз
ІІІ жа? Ол (б?где жа?)

К?пше
І жа? Біз (ты?даушы жа?)
ІІ жа? Сендер (ты?даушы жа?)
Сіздер
Олар (Б?где жа?)

«√»-

б-ілемін

«+» - мен ?шін жа?алы?

«?»- тере?ірек білгім келеді

Топ басшысыны? ж?мысын ба?ылау

Жа?а саба?пен о?ып, танысу?а 7 минут уа?ыт беремін. М?тінмен ж?мыс. Т?ртіп алу немесе Инсерт. О?улы?та берілген материалдармен ?здері танысып шы?у тапсырылады. М?тінді о?и отырып, б?рыннан білетін ж?не жа?алы?тармен таныса отырып, ?зіне к?дікті д?лелдей алмайтын ж?не т?сініксіз, ?лі де тере?ірек білгісі келетін белгілерді ?ояды.

Жа?а та?ырыпты о?ып т?сінеді.Осыдан кейін ?р топ ?здеріні? ойларын біріктіре отырып талдау жасайды. Бір-біріне с?ра?тар ?ояды. Т?сінбеген жерлерін бір-біріне т?сіндіреді. Не т?сінгендерін ?а?аз бетіне т?сіріп, таныстырып шы?ады

Есімдік пен жіктеу есімдігін аны?тай алады.

Критериалды ба?алау

ба?алау

Талдау

/7 минут/

І топ: 192-жатты?у./м?тінді м?нерлеп о?ы?дар. Есімдіктер ?андай с?здерді? орнына ж?мсалып т?р?анын айты?дар./

ІІтоп:194-жатты?у./м?тінді о?ып шы?ып, ат ?ойы?дар.Жіктеу есімдіктерін теріп жазы?дар, ?ай септікте т?р?анын к?рсеті?дер./

ІІІ топ: 195-жатты?у. / к?шіріп жазып, жіктеу есімдіктеріні? астын сызы?дар.?ай жа?та, ?ай септікте т?р?анын аны?та?дар./

?аншалы?ты т?сінгендігін бай?ау.

Берілгін жатты?уларды о?у, жазу, талдау.

Жатты?уды жаза отырып, есімдіктерді табады.

Критериалды ба?алау.

Жина?тау

/10 минут/

Сергіту с?ті. «Кел билейік»

І топ: «Мен ж?не мені? елім»эссе жазу.

ІІтоп: «Т?йебай» ??гімесінен есімдіктерді теріп жазу.

ІІІ топ Афоризмдардан есімдіктерді теріп жазу

?р о?ушыны? топ ішінде ?алай ж?мыстанатынды

?ына назар аудару.

Топта ?йымшылды?пен ж?мыстана отырып, тапсырманы ыжда?аттылы?пен орындау.

?з ойларын еркін жеткізіп, д?лелдей алады. ?мірмен байланыстыра алады.

Формативті ба?алау

"Екі ж?лдыз, бір тілек" ?дісі ар?ылы ба?алау.

Ба?алау

5 минут

Тест

1. Есімдік ?андай с?з табы?

а) затты? сынын білдіреді.

?) есім с?здер орнына ?олданылады.

      б) затты? атын білдіреді.
2. Есімдік ма?ынасына ?арай нешеге б?лінеді?
    а) 7            ?) 5     б) 6
3. Жіктеу есімдігіні? ?анша жа?ы бар?
а) 3         ?) 2          б) 4
4. Ол ?андай есімдікке жатады?
а) с?рау      ?) жіктеу      б) сілтеу
5. Дара сын есімдерді к?рсет.
а) ?ызыл ала, ?ара ш?бар
?) а?, ?ара, ащы
б) ?ара к?к, с?лу, сары

О?ушыларды? ба?алау критериясына сай ?зін –?зі ба?ала?ан пара?шаларында?ы жинал?ан ?пайларына сай ба?алау. Ба?алау пара?шасын жинап алу.

О?ушылар бір – біріне деген ризашылы?тарын т?меннен жо?ары?а ?арай

3 рет шапала?тайды.

О?ушыларды? ?аншалы?ты т?сінгенін, нені бай?а?анын ба?ылау.

Саба? туралы ?з ойларын жазу.

Саба? бойына ал?ан білімдерін к?рсете алады.

Формативті ба?алау:

?ол шапала?тау.

?орытынды

/4 минут/

Жапсырма ?а?аздар?а о?ушылар ?здеріні? ?сыныс – пікірлерін, к??іл – к?йлерін жазып, смайликтерге жапсырады.

?сыныс – пікірлерін, к??іл – к?йлері

Саба? туралы ?з ойларын жазу.

Смайлик

терді жапсырады.

?й ж?мысы:

Ереже жаттау.
194- жатты?у.

Рефлексивті есеп

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«Есімдік. Жіктеу есімдігі »

Бекітемін:

Қазақ тілі

6 «б» сыныбы

10.12.2014 жыл

Тақырыбы

Есімдік туралы түсінік. Жіктеу есімдігі.

Мақсаты

Есімдік туралы түсініктерін қалыптастыру;

Есімдіктің мағыналық түрлерімен таныстыру;

Жіктеу есімдігін ұғындыру;

Оқушылардың сыни ойлауын, сөздік қорларын дамыту.

Күтілетін

нәтиже

1. Есімдік туралы түсініктері қалыптасады;

2. Ізденеді. Жіктеу есімдігі туралы толық мәлімет алады;

3. Оқушылар сыни ойлайды, өз ойларын нақты жеткізуге дағдыланады;

Сабақтың формасы

топтық жұмыс, жұптық, жеке жұмыс

Сабақтың әдісі

Сұрақ – жауап, талдау, миға шабуыл

1. Амандасу/өлең жолдары/

2. Психологиялық дайындық

3. Топқа бөлу.

4. Үй жұмысы.

Ойлау деңгейі (Б.Блум бойынша)

Түрткі( тапсырма, сұрақ, ресурс)

Мұғалімнің

іс-әрекеті

Оқушының

іс-әрекеті

Нәтиже

Бағалау

Білу

/7 минут/

Сыныппен амандасамын.

Психологиялықдайындық./тренинг/

Оқушыларды қалаған тапсырма түрі бойынша үш топқа бөліп отырғызамын.

І топ- Зат есім

ІІ топ- Сын есім

ІІІ топ- Сан есім

Үй тапсырмасы:

Балалар, сіздер өткен сабақта сан есімдерді қайталадыңыздар. Ал, енді сұрап көрейік.

«Кубизм» Кубикті иіріп, қай сан түссе, сол санның тапсырмасына жауап береді.

1.Сан есім дегеніміз не?

2.Сан есімнің сұрақтарын ата.

3.Сан есімнің құрамына қарай бөлінуі.

4.Сан есімнің мағынасына қарай бөлінуі.

5.Есептік, реттік сан есімдер дегеніміз не?

6.Топтау, бөлшектік сан есімдер дегеніміз не?

7.Күрделі сан есімнің сыңары қалай жазылады?

8. Болжалдық сан есімдер цифрмен жазылғанда, оларға жалғанатын қосымшалар қалай жазылады?

1.Оқушының үй тапсырмасын жұмыстануы

на жағдай жасау

2. «Кубизм» әдісі арқылы сұрақтар дайындайды.

1.Сан есім туралы мәліметтерін еске түсіреді.

2.Сан есім туралы білетін мәліметтерімен жолдастарымен бөліседі.

1.Сан есімнің ережесін жатқа айтады.

2. Оқушы ізденіп келгенін көрсетіп, тың мәліметтер бере алады.

Қолпаштау, қошемет.

Түсіну

/2-минут/

Қызығушылығын ояту:

І топ: Кісі елінде сұлтан болғанша,

... еліңде ұлтан бол!

ІІ топ: Отанға опасыздық еткенің,

... түбіңе жеткенің.

ІІІ топ: Ел- елдің .... бәрі жақсы,

... елің бәрінен жақсы.

/ Өз, өз, бәрі/

Оқушылардың қызығушылығын ояту мақсатында әр топқа мақалдар беріледі. Көп нүктенің орнына тиісті сөздерді қою керек.

Мақалдарда берілген көп нүктенің орнына тиісті сөздерді қойып оқиды. Сөздердің қай сөз табына жататынын анықтайды.

1.Мақалдағы көп нүктенің орнына тиісті сөзді табады,мақалдың тақырыбын айқындай алады.

Критериал

ды бағалау.

Формативті /қолмен белгі беру/

Қолдану

/10 минут/

Есімдіктер есім сөздердің / зат есім, сын есім, сан есімнің/ атын да, белгісін де, санын да атамай, тек оларды нұсқап, меңзеп көрсетеді де, солардың орнына қолданылады.Сондықтан да есімдіктерді орынбасар сөздер деп атайды.

Есімдіктер мағынасына қарай жеті топқа бөлінеді:

1/жіктеу есімдігі;

2/сілтеу есімдігі;

3/ сұрау есімдігі;

4/өздік есімдігі;

5/жалпылау есімдігі;

6/ болымсыздық есімдігі;

7/ белгісіздік есімдігі.

- Балалар, біз қандай билерді білеміз?
- Төле би, Әйтеке би, Қаз дауысты Қазыбек би.
- Олай болса, Қазыбек бидің қазақ туралы айтқанын оқып талдаймыз.
Біз қазақ деген елміз, бірақ ешкімге соқтықпай жай жатқан елміз. Елімізден құт - береке қашпасын деп, жеріміздің шетін жау баспасын деп, найзаға үкі таққан елміз. Досымызды сақтай білген елміз, дәм тұзды ақтай білген елміз. Сен қалмақ та, біз қазақ қарпысқалы келгенбіз. Табысуға көнбесең, шабысқалы келгенбіз. Тұтқыр сары желімсіз жабысқалы келгенбіз. Сен темір де біз көмір еріткелі келгенбіз. Берсең жөндеп бітіміңді айт, не тұратын жеріңді айт.
- Жіктеу есімдігі – біз. «Біз» деп тұрғаны – бүкіл қазақ.
Белгілі бір (затқа, адамға қатысты) жақтық ұғыммен байланысты қолданылатын есімдіктің түрі жіктеу есімдігі деп аталады.
Жекеше
І жақ Мен (айтушы)
ІІ жақ Сен (тыңдаушы)
Сіз
ІІІ жақ Ол (бөгде жақ)

Көпше
І жақ Біз (тыңдаушы жақ)
ІІ жақ Сендер (тыңдаушы жақ)
Сіздер
Олар (Бөгде жақ)

«√»-

б-ілемін

«+» - мен үшін жаңалық

«?»- тереңірек білгім келеді

Топ басшысының жұмысын бақылау

Жаңа сабақпен оқып, танысуға 7 минут уақыт беремін. Мәтінмен жұмыс. Түртіп алу немесе Инсерт. Оқулықта берілген материалдармен өздері танысып шығу тапсырылады. Мәтінді оқи отырып, бұрыннан білетін және жаңалықтармен таныса отырып, өзіне күдікті дәлелдей алмайтын және түсініксіз, әлі де тереңірек білгісі келетін белгілерді қояды.

Жаңа тақырыпты оқып түсінеді.

Осыдан кейін әр топ өздерінің ойларын біріктіре отырып талдау жасайды. Бір-біріне сұрақтар қояды. Түсінбеген жерлерін бір-біріне түсіндіреді. Не түсінгендерін қағаз бетіне түсіріп, таныстырып шығады

Есімдік пен жіктеу есімдігін анықтай алады.

Критериалды бағалау

Критериал

ды бағалау

Талдау

/7 минут/

І топ: 192-жаттығу./мәтінді мәнерлеп оқыңдар. Есімдіктер қандай сөздердің орнына жұмсалып тұрғанын айтыңдар./

ІІтоп:194-жаттығу./мәтінді оқып шығып, ат қойыңдар.Жіктеу есімдіктерін теріп жазыңдар, қай септікте тұрғанын көрсетіңдер./

ІІІ топ: 195-жаттығу. / көшіріп жазып, жіктеу есімдіктерінің астын сызыңдар.қай жақта, қай септікте тұрғанын анықтаңдар./

Қаншалықты түсінгендігін байқау.

Берілгін жаттығуларды оқу, жазу, талдау.

Жаттығуды жаза отырып, есімдіктерді табады.

Критериалды бағалау.

Жинақтау

/10 минут/

Сергіту сәті. «Кел билейік»

І топ: «Мен және менің елім»эссе жазу.

ІІтоп: «Түйебай» әңгімесінен есімдіктерді теріп жазу.

ІІІ топ Афоризмдардан есімдіктерді теріп жазу

Әр оқушының топ ішінде қалай жұмыстанатынды

ғына назар аудару.

Топта ұйымшылдықпен жұмыстана отырып, тапсырманы ыждағаттылықпен орындау.

Өз ойларын еркін жеткізіп, дәлелдей алады. Өмірмен байланыстыра алады.

Формативті бағалау

"Екі жұлдыз, бір тілек" әдісі арқылы бағалау.

Бағалау

5 минут

Тест

1. Есімдік қандай сөз табы?

а) заттың сынын білдіреді.

ә) есім сөздер орнына қолданылады.

б) заттың атын білдіреді.
2. Есімдік мағынасына қарай нешеге бөлінеді?
а) 7 ә) 5 б) 6
3. Жіктеу есімдігінің қанша жағы бар?
а) 3 ә) 2 б) 4
4. Ол қандай есімдікке жатады?
а) сұрау ә) жіктеу б) сілтеу
5. Дара сын есімдерді көрсет.
а) қызыл ала, қара шұбар
ә) ақ, қара, ащы
б) қара көк, сұлу, сары

Оқушылардың бағалау критериясына сай өзін –өзі бағалаған парақшаларындағы жиналған ұпайларына сай бағалау. Бағалау парақшасын жинап алу.

Оқушылар бір – біріне деген ризашылықтарын төменнен жоғарыға қарай

3 рет шапалақтайды.

Оқушылардың қаншалықты түсінгенін, нені байқағанын бақылау.

Сабақ туралы өз ойларын жазу.

Сабақ бойына алған білімдерін көрсете алады.

Формативті бағалау:

Қол шапалақтау.

Қорытынды

/4 минут/

Жапсырма қағаздарға оқушылар өздерінің ұсыныс – пікірлерін, көңіл – күйлерін жазып, смайликтерге жапсырады.

ұсыныс – пікірлерін, көңіл – күйлері