Сыныбы
7 «А» сыныбы
Пәні
Қазақ тілі
Сабақтың
тақырыбы
Жіктеу есімдіктерінің түрленуі
Сабақтың мақсаты
а) оқушыларға есімдіктің ерекшелігі мен жіктеу есімдігі туралы түсінікті тілмен оқушыларды қатыстыра отырып жан-жақты мәлімет беру;
ә) есімдіктің морфологиялық заңдылықтарын түсіндіре отырып ұжымдық,деңгейлік тапсырмалар арқылы оқушылардың адамдық қасиеттерін дамыту;
б) оқушылардың белсенді ойлау қабілеттерін жандандырып, оқу дағдыларын жетілдіру.
Сілтеме
Қазақ тілі оқулығы, 7 сынып
Сабаққа қажет материалдар (интербелсенді тақта, кеспеқағаз, маркерлер, стикерлер т.б)
Оқыту
Нәтижесі
Жіктеу есімдігінің септелуі, жіктелуі туралы тапсырмалар орындау арқылы меңгереді. Сөйлемде жіктеу есімдінінің сөйлемдегі қызметін меңгереді.
Әдіс-тәсілдер
Жеке, жұптық, топтық жұмыс, Диалогтық оқыту, Блум таксаномиясы, АКТ.
Кері байланыс
Берілген тапсырмаларды орындату арқылы және бағалау түрлері арқылы байланыс жасау;
Ресурстар мен құрал-жабдықтар
Интербелсенді тақта, стикер, пламастер
Бағалау әдістері
Сөзбен бағалау /ауызшы/, критерийлер бойынша бағалау, білім ағашын отырғызу, топтық, өзін-өзі бағалау, формативті бағалау, жиынтық бағалау
Сабақ барысы
Мұғалімнің іс-әрекеті
Оқушының іс-әрекеті
Ұйымдастыру кезеңі.
Сәлемдесу. Оқушыларды психологиялық дайындау, өзін-өзі реттеу
Оқушыларды жылы жүзбен қарсы алады. Математикалық ойын «Ғажайып алаң»
11,5+(-2,5)=9 -12,5х(-2)=25 -10,2+12,2=2
20,2х2+(-3,4)=37 -153:(-3)=51 -44х(-2):8=11
99 : (-9)х(-3)=33
Слайдта көрсетіледі.
Сәлемдеседі, сабаққа назар аударады.
Білу
Тақырып мазмұны бойынша Кім? Не? Қандай? Қалай? Сияқты сұрақтарға жауап беретін толық ақпарат іріктелінуі қажет.
- Есімдік дегеніміз не?
- Есімдіктер сөйлемде қалай жасалады?
- Есімдіктің сөйлемде маңызы бар ма?
(Әрбір дұрыс жауапқа оқушыларға жұлдызшалар таратылды)
Топтық жұмыс топтарға бөліп отырғызу
«Сиқырлы дүкен» Топқа бөлу - қатысушыларға жеміс-жидектердің суреттері ұсынылады (құлпынай, қызанақ).
Түсіну
Неге? Неліктен? Себебі? Не үшін сұрақтары оқушының жоғарыда берген жауаптарына оларды тереңдету үшін қойылады
2-тапсырма
Оқушылар берілген тапсырмаларды Астанаға саяхат жасау арқылы орындап отырады. Саяхатқа шыққан қаласын картадан көрсетіп, оның географиялық ерекшеліктері туралы айтады.
АТЫРАУҒА саяхат
1 - тапсырма: Мына сөздерді ауызша жіктеңдер
(Білімді, талапты, айбынды)
Мұқағали Мақатаевтың «Поэзия» атты өлеңінен жіктеу есімдігін тауып, талдаңыз.
Поэзия!
Менімен егіз бе едің?
Сен мені сезесің бе,
неге іздедім?
Алауыртқан таңдардан сені іздедім,
Қарауытқан таулардан сені іздедім.
Алматыға саяхат
2 - тапсырма
Мен, мен едім, мен едім
Мен Нарында жүргенде,
Еңіреп жүрген ер едім.
(Өлең қай ақынның қандай шығармасынан үзінді? Өлеңнен жіктеу есімдіктерін табыңдар.)
2 - жаттығу. Жіктеу есімдіктерінің астын сызып, мағынасын түсіндіріңдер.
Сен, оны, ол.
А. Мен, сен, ол
І. Менің, сенің, оның
Б. Маған, саған, оған
Т. Мені, сені, оны
Ж. Менде, сенде, онда
Ш. Менен, сенен, одан
К. Менімен, сенімен, онымен
ҚОСТАНАЙҒА саяхат
Жіктеу есімдігі туралы не білеміз?
Жіктеу есімдіктерін ата?
Жіктеу есімдігін септелуде қандай ерекшелік
СЕМЕЙГЕ саяхат
Жіктеу есімдігінің жіктелу үлгісін түсіндір?
Жіктік жалғауға зат есімді байланыстырып жіктеу қажет.
Жіктеу есімдігін етістікпен байланыстырып жіктеу қажет.
АСТАНАҒА саяхат
3 - жаттығу. Өлең шумағындағы жіктеу есімдіктерін тауып, септеңдер.
Гүлдеймін бірге, гүлдейтін болсаң сен,
Көгерем бірге, көктемде өзің көгерсең.
Сенімен бірге селге де қарсы тұрам мен,
Сенімен көремін мен де не көрсем
3 - жаттығу. Өлеңді оқып, жіктеу есімдіктерін табыңдар, жағын анықтаңдар.
Ол, сен, мен.
Оқушылар «Мадақтау сэнгвичі» бойынша бағалайды.
Қолдану
Мәтінмен жұмыс.(оқулық бойынша).Салыстыр.
Интерактивті тақтадан ұлы тұлғалардың суреттері шығады.
Топтық жұмыс.
«Құлпанай» тобы: 77-жаттығу. Өлеңді оқып, ақынның кімді құрметте деп тұрғанын жіктеу есімдіктерін әңгімелеңдер. Олар есімдіктің қай түрі екенін айтыңдар.
Жауабы: сен,, ол,сенің.
«Қызанақ» тобы: 78-жаттығу. Батыр жазушы нені өсиет етті? Мәтіннен ашық және жасырып қолданылып тұрған есімдіктерді тауып, қандай тұлғада келгендігін атаңдар. Есімдікті табыңдар.
Оқушылар бағдаршам бойынша бағалайды.
Талдау
Қорытында жасау, анықтама беру, мазмұнды жүйелеу, картадан саяхатын көрсету.
Әр топ өз тапсырмаларын сипаттайды, баяндайды.
Сөйлемде берілген есімдіктердің қалай түрленіп тұрғанын сипаттайды, талдайды.
Сергіту сәті
Интербелсенді тақтаға «Балалар» биін қосып қояды
Оқушылар сергіту сәтін орындайды
Топтау
Өз жұмыстарына баға беру
Әр топ өз зерттеушісінің саяхатының географиялық маңызына баға береді, оның географиялық маңызын айтады.
Сабақты қорытындылау
Деңгейлік тапсырмалар орындау
Әр топқа тест парағы таратылады.
1. Есімдік қандай сөз табы?
А) Заттың сынын білдіреді Ә) Заттың санын білдіреді
Б) Заттың атын білдіреді В) Есім сөздер орнына қолданылады
2. Есімдік мағынасына қарай нешеге бөлінеді?
А) 7 Ә) 6 Б) 5 В) 4
3. Жіктеу есімдігінің қанша жағы бар?
А) 4 Ә) 2 Б) 3 В) 6
4. Сан есімдерді белгіле.
А) он бір, табиғат, сары Ә) адам, оқушы, жеті
Б) алты, он бір, екі мың екі В) сегіз, оқыды
5. Дара сын есімдерді көрсет
А) ақ, қара, ащы Ә) қызыл ала, қара шұбар
Б) қара көк, сұлу, сары В) қара торы, қып - қызыл
6. Жалқы зат есімдерді анықта
А) тау, өзен, қала Ә) қала, оқушы, сана
Б) Көксу, ой, газет В) Астана, Мұхтар, Ұлан
7. Зат есім нені білдіреді?
А) заттың атын білдіреді Ә) заттың қимылын білдіреді
Б) заттың санын білдіреді В) заттың көлемін білдіреді
8. Жинақтық сан есімдерді тап
А) төртеу, тоқсан екі, он тоғыз Ә) үшеу, сегіз, он
Б) біреу, екеу, жетеу В) екіден - бір, үштен екі
9. Туынды сын есімдерді белгіле
А) жақсы, алыс, ауыр Ә) сары, әдемі, көркем
Б) ұзын, салқын, ақ В) бойшаң, сөзшең, таулы
10. Сан есімнің сұрағын анықта
А) қанша, неше, нешінші Ә) қандай, қай, кімнің
Б) кім, не, несі В) не істеді, не қылды
Топтар бір-бірімен алмасып тексереді.
Бағдаршам бойынша бағалайды.
