Просмотр содержимого документа
«"Лексика туралы түсінік"»
Қосжарнақтылар класы.
Раушангүлділер тұқымдасы.
Раушангүлділер тұқымдасыныңтөрт тұқымдас тармағы бар
Раушангүлділер
3000/35 түр ҚР
Тобылғылар
300 түр
Раушангүлділер
1700түр
Алмалылар
600түр
Өріктер
400 түр
Шие
Тобылғы
Алма
Итмұрын
Таңқурай
Шие
Қара өрік
Шабдалы
Алма
Раушангүлділер тұқымдасы3000/35 түр ҚР-да
Ағаш, бұта, шөптесін.
Гүлдері: қос гүлсерік, 5 тостағаншасы біріккен, 5 күлте жапырақша, аталығы шексіз,кейде 4-8-9, аналық саны 1, өте көп
Жемісі – көп сүйекті , жидек, сүйекті-шырынды, жаңғақты, көп жаңғақшалы құрғақ жеміс.
Гүл формуласы
Т(5) К5 А∞Ж1
Ағаштар
Мойыл,шетен,
алма, алмұрт
Бұталы
Раушан,
Итмұрын
Шөптесін
Шыршай, байғұт,
қойбүлдірген
Қауырсын тәрізді
Итмұрын, қараған,
шетен
Үшқұлақты
Бүлдірген,
құлпынай,
таңқурай
Қауырсын тәрізді
Итмұрын, қараған,
шетен
Үшқұлақты
Бүлдірген,
құлпынай,
таңқурай
Алма
Алмұрт
Долана
Өрік
Шие
Алма
Алмұрт
Долана
Өрік
Шие
Саусақ салалы
Жатаған қараған
Саусақ салалы
Жатаған қараған
Раушангүлділер
Мәдени – алмұрт,
шие
Жабайы – тікенгүл,
Шетен, итмұрын
Дәрілік – таңқурай,
құлпынай
Сәндік – раушан
25000 іріктеме
Раушангүлділер
Итмұрын- Т(5)К5А ∞ Ж1
Жабайы алхоры-Т(5)К5А20Ж1
Алма гүлі – Т(5)К5А ∞ Ж(5)
Алма.Бетке әжім түсіруді тежейді. Ұйқыға жатарда піскен алманың бір данасын жеп жатсаңыз, тістегі бактериялардың 96,7%алма құрамындағы органикалық қышқылдардың әсерінен жойылып кетеді.
Өрік.Оны «денсаулық жемісі» деп атайды. Құрамын-да органикалық қышқылдар, нектин, хош иісті заттар, минералды тұздар (калий,) натрий, кальций, т.б. және коротин бар.
Алмұрт.Оның шырыны несепті айдау үшін өте пайдалы. Алмұрт шырынын қуық-қа тас байланғанда да ішеді. Алмұрттың шырыны мен тұндырмасы несептің бөлінуін күшейтіп қана қоймай, түсін де ашып, бактерияларды жоюға әсер етеді
Қызыл түсті раушан 1930 жылы генетикалық мутация жолымен алынған. Табиғатта раушанның көк түсіне жауап беретін ген, көк түсті пигмент дельфинидин болмаған.Бірақ көп жылдық австралиялық және жапондық компаниялардың бірігіп жұмыс істеуі нәтижесінде 2004 жылы «көк» раушан гендік инженерия әдістері арқылы шығарылды.
Тест.Раушангүлділер мен орамжапырақ тұқымдасына жататын өсімдік белгілерін бөліп жаз:
Жемісі-жидек.Гүл формуласы Т2+2К4А2+4Ж(2).Гүлі біріккен -5 тостағанша.Жемісі-бұршаққын.Гүлі шашақ гүлшоғыры– 4 күлтежапырақша.Гүлінде аталығы көп, кейде 4-8-9.Гүлінде аталығы- 10, аналығы -1.
Жемісі-жидек.
Гүл формуласы Т2+2К4А2+4Ж(2).
Гүлі біріккен -5 тостағанша.
Жемісі-бұршаққын.
Гүлі шашақ гүлшоғыры– 4 күлтежапырақша.
Гүлінде аталығы көп, кейде 4-8-9.
Гүлінде аталығы- 10, аналығы -1.
Тұқымы майлы,құрамында глюкоидтар бар.Тұқымында эндоспермі болмайды.