мақсаты: а).білімділік мақсаты: халқымыздың әдет-ғұрып,салт дәстүрін зерделей отырып,халық қолөнері туралы білім жинақтару.
ә).дамытушылық мақсаты.білімді іс жүзінде көрсету,халық қолөнері туралы туралы нақты білімді жинақтау.
б),тәрбиелік мақсаты: топпен жұмыс істей отырып,ұйымшылдыққа,халық мұрасын оқып біліп зерттеп,құрметтей білуге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Сайыс сабақ.
Қажетті құралдар:қазақтың ұлттық киімдері,ою-өрнектері бейнеленген буклеттер.
Сабақтың жоспары:
I.Ұйымдастыру кезеңі.
II.Топтарды таныстыру. III. Зерде (ұлттық салт-дәстүрге,қолөнерге байланысты сұрақтарға жауап беру).
Мұғалімнің алғы сөзі:Құрметті ұстаздар оқушылар!Әр халықтың тарихын,болмыс бітімін,мәдениет сипаттайтын аса қадірлі мұраларының бірі-халық қолөнері.Қазақтың қолөнері әлемдік деңгейде талайды тамсандырып келеді.
Атадан балаға мирас бола отырып, күні бүгінге дейін жеткен асыл дүниелер кімді де болса бей жай қалдырмайды.Бұл біздің ұлттық байлығымыз.Оны білу,үйрену,құрметтеу келешекке жеткізу біздің қасиетті борышымыз.Сондықтан да қолөнер үйірмесінің мақсаты-халқымыздың қолөнерң игеру,оның тәлім тәрбиелік мүмкіндіктерін қазіргі ұрпақ тәрбиесіне пайдалана білу болып табылады.
1.Жүргізуші:Сабағымыздың I бөлімі «Таныстыру»деп аталады.
«Бір көрген таным» дейді атам қазақ,
Айтайық жөнімізді сөзді бастап
Тобымызды өтелік таныстырып,
Қойған соң екі топты жарыстырып.
1-топ «Ісмер » тобы. 2-топ «шебер» тобы. Таныстыру сайысы 5ұпайға дейін саналады.
II.Жүргізуші. Сабағымыздың II бөлімі «Зерде » деп аталады. Оқушыларға қазақ халқының қолөнеріне салт дәстүріне байланысты 10сұрақ қойылады.Әр дұрыс жауапқа сапасына қарай 5ұпай қойылады.Бірінші бірінші болып қол көтерген оқушы жауап береді.
1.Бөстек деген не? (Қозы терісінен жасалған төсеніш)
2.Қуысқұлақ деген не?(Жүзі қуыс ағаш оятын құрал)
3.Тйебел деген не? (Ши тоқитын құрал)
4.Ілдергі деген не? (Ағаштан,сұйектен,темңрденжасалатын тоқымашы құрал).
5.Кескір деген не? (Темір кесетін құрал).
6.Шолпы дегн не? (Шашқа тағатын,қымбат бағалы,сылдырмақты,күмістен жасалған бұйым,көбіне қыздар тағады).
7.Түйемойнақ деген не?(Түйенің мойын терісінен жасалған, су құятын тозбайтын үлкен ыдыс).
8.Айрылысар көже деген не?(Көшер кезде көршілердің бір- біріне беретін сыйлы тағамы).
9.Көрік деген не?(Ұстаның шоқ үрлейтін құралы).
10Қасқал ағаш деген не? (Әбден кепкен киіз үй жасауға арналған ағаш).
III.Жүргізуші.Сабағымыздың III.бөлімі «Ұлттық киім ұлағаттары» әр сұраққа берілген жауап 5ұпаймен бағаланады.
1.Сәукеле-ұзатылатын қыздардың бас киімі.
2. Бөрік-жиегіне аң терісін салған,төбесіне үкі қадалған,қыздар мен жас келіншектерге де,ерлерге де арналған бас киім.
3.Кимешек -әжелердің тек беті ашық,басын,иығын,жауып тұратын бас киім.
4.Шекелік-сәукеле,тақия т.б. бас киіміге тағылатын бұйым.
5.Күпі-ішіне жабағы жүн салып сырыған шапан түрі.
6.Ішік-аң терілерінен тігілген қыста киетін сәнді киім.
7.Дулыға-қазақ жауынгерлерінің бас киімі.
8.Қасаба-қымбат матадан тігілетін қыздардың бас киімі.
9.Тымақ-аң,мал терңсңнен жасалған қыстық бас киім.
10.Қамзол-әйелдердің көйлек сыртынан киетін киімі.
IY.Жүргізуші.Келесі бөлім. «Атадан қалған асыл сөз»деп аталады.
«Мақал-сөздің мәйегі» демекші топтар қазақ қол өнеріне байланысты мақал айтумен жарысады. Әр мақал 1 ұпайға бағаланады.
Мақал –мәтелдер.
1.Көлеңкеге қарап көйлек пішпес болар.
2.Оймақ пішсең де, ойлай піш.
3.Асыл көпке жеткізер,өнер көкке жеткізер.
4.Өнерлі жан-елдің көркі,үкілі қамыс-жердің көркі.
5.Өнер –ағып жатқан бұлақ,білім-жанып тұрған шырақ.
6.Ою ойғанның ойы ұшқыр.
7.Үлгісі көптің өрнегі көп,өнері көптің ермегі көп.
8.Шебердің саусағы алтын.
9.Өнерді бағалай білмеген өрге щықпас.
10Ата көрген оқ жанар,ана көрген тон пішер.
11.Еңбек үйренемін десең ерінбе,өнер үйренемін десең жиренбе.
12.Істі ине тікпейді,икемді қол тігеді.
13.Асыл қайшы пішуге сән,күміс қасық ішуге сән.
14.Ерінбеген етікші болады.
Y.Жүргізуші.Түрін -ай текеметтің ! Асыл қандай
Үңілдім үнсіз ғана басымды алмай.
«Келе ғой қошақаным,өзіме »деп
Әжем кеп сипағандай шашымнан жай.
Күйімді кешсеңдер-ау сол беттегі,
Тұрғандай ана көңілі тербеп мені.
Жан бітіп жайраңдады жан –жағынан,
Қазақтың қошқар мүйіз өрнектері.
Аңсаумен күнім өтті қанша менің,
Жел бауда,басқұрда ма аңсау емім.
Сүрінбей өте алар ма ғасырлардан.
Әжемнің оюындай,жыр-өрнегім.
«Ою ойғанның ойы ұшқыр»деп аталатын сайыста топ мүшелері суреттегі ою аттарын атай білу керек.Әр дұрыс жауапқа 1ұпай беріледі.
1.Тұмарша 5.Қошқар мүйіз 9.омыртқа
2.қосмүйіз 6.Гүл 10.түйетабан
3.арқармүйіз 7.сынық мүйіз
4.Мүйіз 8.балдақ
YI.Жүргізуші.Келесі сайысымыз «Өнерлі өрге жүзер» деп аталады.
Өркениетті қоғамда өмір сүрген әр халық өткенін бағалай білумен қатар,ұлттық дәстүрді қазіргі заман талабына сай көркемдей білсе,нұр үстіне нұр емес пе?Олай болса біз бүгін,қыздарымыздың сән өнеріне деген бейімділігін байқаймыз.Әр топтан бір оқушы ұлттық киім үлгілерін қағаз бетіне түсіреді.Берілу уақыты 3минут.
Жұмыс нәтижесі 5ұпаймен бағаланады.
YII.Жүргізуші
Енді мектебіміздің оқу ісінің меңгерушісі Қошқарбеков Орынбек ағайға және Нәзібекова Бақытжамал.Тайшықов Мейірбек ағайларға сөз кезегін береміз.
Мұғалімнің қорытынды сөзі:Құрметті оқушылар және ұстаздар!Бүкіләлемдік көрмелерді,бүкіләлем халықтарын таңдандырып жүрген қазақ халқыының қолөнеріне арналған сайыс сабағымыз осымен аяқталды.Заман талабына сай адамдардың қажеттілігі,әлеуметтік-материалдық жағдайв өзгеуі мүмкін.Бірақ сұлулық,әсемдік сәнмен,талғаммен киіну әрқашан өзгермейді.Сұлулықты түсіну үшін оның сырын білу қажет.Сұлулық сыры қазақ халқының оюымен өрнегінде,ұлттық әсем киімдерінде,көздің жауын алатын қолөнер бұйымдарында жатқан жоқ па?Бүгінгі сабағымызда осынау ғажап дүниенің сырын ұғынсақ мен өз мақсатыма жеттім деп ойлаймын.Қашан да әдемі,әсем талғаммен киіне біліңіздер,тәніңізбен бірге жаныңыз да сұлу болсын!Көңіл қойып тыңдағандарыңызға,сабаққа қатысып,өз халқымыздың қолөнері туралы оқыған,білген,тергендерінізбен бізбен бөліскендеріңізге көп-көп рахмет!