Б. Шалғынбаев атындағы орта мектептің технология пәнінің мұғалімі
Амирова Айжан Амантайқызы
Қызылорда облысы
Сабақтың тақырыбы: Мата қалдықтарынан жасалатын кілемше технологиясы
Сабақтың мақсаты: Ұлттық қолөнерді меңгере отырып, оның қолдану және орындау әдісін меңгерту.
Сабақтың тәрбиелігі: қол еңбегін меңгере отырып,ұлттық өнерге қызығушылығын дамыту,мата қалдықтарын үнемдеуге баулу.
Сабақтың көрнекілігі: дайын тоқылған кілемше.
Қажетті құрал-жабдықтар: кенеп мата немесе тоқылуы селдір ақ бөз (ұзын 1 м, ені 80 см), бір түсті шыт маталар: (қызыл,жасыл,көк,сары,қоңыр,қара,ақ т.б.)
Жуан ілмек №10
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі.
Сабаққа оқушылардың қатысуы.
Сабаққа қажетті заттардың толық әкелінуін тексеріп щығу.
ІІ. Үй тапсырмасын пысықтау.
Алдыңғы өткен тарауға қорытынды жасау.
А) Қазақтың еттен жасалатын тағамдарын ата.
Б )қой мүшелері нешеге бөлінеді.
В )қонаққа тартылатын тамақ түрлері және оларға салынатын мүшелер.
Г )Қымыз түрлері және оларды әзірлесу жолдары.
Д ) Қазақ халқының негізгі кәсібі.
Е ) Қой,ешкі сүтінен жасалатын ұлттық тағамдар.
Ж ) Ет және сүт тағамдарының адам ағзасы үшін пайдасы.
Сұрақ жауап арқылы оқушылар бағаланады.
ІІІ. Жаңа сабақ
Жоғарыда айтылғандай әр халықтың өзіне тән қол өнері болады, өз қолөнерімен ерекшеленеді.Осындай қолөнерінің бір саласы мата қалдықтарынан кілемше тоқу. Мұндағы мақсат оқушыны үнемшілдікке, шеберлікке, ұлттық өнерге қызығушылыққа баулу. Мата қалдықтарының өзін тастамай бұйым жасауға болатынын түсіндіру.Адамның қолы гүл деген, арзымаған кішкене нәрседен құнды зат шығарып алуға болатынын дәлелдеу.
Жұмыстың жасалу барысы:өлшемі 80х100 см кенеп матаны немесе ақ бөзді ағаш бетіне кереміз. Алдын ала дайындалған суретті мата немесе кенеп бетіне түсіреміз.Егер суреттің өлшемі мата бетіне дәл келмесе оны үлкейтіп ала беруге болады.
Кілемшені тоқу: шыт маталарды ені 1,5 см етіп ұзыншалап қырқамыз. Маталарды жұмыс барысында қажетінше қырқып отыруға болады. Ұзынша етіп қырқылған матаның ұшын түйіп кенептің не бөз матаның теріс жағынан оң бетіне ілмекпен шығарып аламыз. Жіп матаның екінші ұшы әр уақытта жұмыстың теріс жағында тұра береді. Осылайша ілмекті қайта шығарып аламыз. Кілемшенің астында артық жіп, мата қалмауы тиіс. Жұмысты кенеп матаның ортасынан бастаған дұрыс. Ұзыншақ жіп, мата таусылған соң, матаның екінші ұшын оң бетіне шығарып тегістеп қырқып отырамыз. Жіп матаның оң бетіндегі шығарылу ұзындығы 1,5 см болуы керек. Осылайша суретке қарап отырып барлық қажетті түсті маталарды іомекпен шығарып алып тоқимыз.
Қорытынды:мата қалдықтарынан тоқылатын кілемше негізінен бірнеше сағатқа арналған. Біз тек оның жасалу технологиясымен таныстық. Алдағы уақытта осы кілемшені сарамандық жұмыс барысында жасап үйренеміз. Бұл тарауға 20 сағат бөлдім.Өз бетінше тоқу жұмысына 10 сағат. Қалған сағаттарды :
1).Кілемнің жасалу жолы, оның ерекшелігі – 1-сағат.
2).Кенеп матаны ағаш бетіне керу – 1 сағат.
3). Сурет салу, оны түрлі түске бояу – 2 сағат.
4).Салынған суретті кенеп бетіне түсіру – 2 сағат.
5). Шыт матадан жіп қиып дайындау – 2 сағат.
6). Кілемнің тоқылуәдісін үйрету – 1 сағат.
7).Біткен бұйымға талдау – 1 сағат.
Үйге тапсырма: келесі сабаққа қажетті заттарды әкелудә тапсыру. Өлшемі 80х100см кенеп, кергіш жасауға арналған ағаш, түрлі түстіқалам,шыт мата, қайшы,ілмек.
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Просмотр содержимого документа
«Мата қалдықтарынан жасалатын кілемше технологиясы»
Мата қалдықтарынан жасалатын кілемше технологиясы
Б. Шалғынбаев атындағы орта мектептің технология пәнінің мұғалімі
Амирова Айжан Амантайқызы
Қызылорда облысы
Сабақтың тақырыбы: Мата қалдықтарынан жасалатын кілемше технологиясы
Сабақтың мақсаты: Ұлттық қолөнерді меңгере отырып, оның қолдану және орындау әдісін меңгерту.
Сабақтың тәрбиелігі: қол еңбегін меңгере отырып,ұлттық өнерге қызығушылығын дамыту,мата қалдықтарын үнемдеуге баулу.
Сабақтың көрнекілігі: дайын тоқылған кілемше.
Қажетті құрал-жабдықтар: кенеп мата немесе тоқылуы селдір ақ бөз (ұзын 1 м, ені 80 см), бір түсті шыт маталар: (қызыл,жасыл,көк,сары,қоңыр,қара,ақ т.б.)
Жуан ілмек №10
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі.
Сабаққа оқушылардың қатысуы.
Сабаққа қажетті заттардың толық әкелінуін тексеріп щығу.
ІІ. Үй тапсырмасын пысықтау.
Алдыңғы өткен тарауға қорытынды жасау.
А) Қазақтың еттен жасалатын тағамдарын ата.
Б )қой мүшелері нешеге бөлінеді.
В )қонаққа тартылатын тамақ түрлері және оларға салынатын мүшелер.
Г )Қымыз түрлері және оларды әзірлесу жолдары.
Д ) Қазақ халқының негізгі кәсібі.
Е ) Қой,ешкі сүтінен жасалатын ұлттық тағамдар.
Ж ) Ет және сүт тағамдарының адам ағзасы үшін пайдасы.
Сұрақ жауап арқылы оқушылар бағаланады.
ІІІ. Жаңа сабақ
Жоғарыда айтылғандай әр халықтың өзіне тән қол өнері болады, өз қолөнерімен ерекшеленеді.Осындай қолөнерінің бір саласы мата қалдықтарынан кілемше тоқу. Мұндағы мақсат оқушыны үнемшілдікке, шеберлікке, ұлттық өнерге қызығушылыққа баулу. Мата қалдықтарының өзін тастамай бұйым жасауға болатынын түсіндіру.Адамның қолы гүл деген, арзымаған кішкене нәрседен құнды зат шығарып алуға болатынын дәлелдеу.
Жұмыстың жасалу барысы:өлшемі 80х100 см кенеп матаны немесе ақ бөзді ағаш бетіне кереміз. Алдын ала дайындалған суретті мата немесе кенеп бетіне түсіреміз.Егер суреттің өлшемі мата бетіне дәл келмесе оны үлкейтіп ала беруге болады.
Кілемшені тоқу: шыт маталарды ені 1,5 см етіп ұзыншалап қырқамыз. Маталарды жұмыс барысында қажетінше қырқып отыруға болады. Ұзынша етіп қырқылған матаның ұшын түйіп кенептің не бөз матаның теріс жағынан оң бетіне ілмекпен шығарып аламыз. Жіп матаның екінші ұшы әр уақытта жұмыстың теріс жағында тұра береді. Осылайша ілмекті қайта шығарып аламыз. Кілемшенің астында артық жіп, мата қалмауы тиіс. Жұмысты кенеп матаның ортасынан бастаған дұрыс. Ұзыншақ жіп, мата таусылған соң, матаның екінші ұшын оң бетіне шығарып тегістеп қырқып отырамыз. Жіп матаның оң бетіндегі шығарылу ұзындығы 1,5 см болуы керек. Осылайша суретке қарап отырып барлық қажетті түсті маталарды іомекпен шығарып алып тоқимыз.
Қорытынды:мата қалдықтарынан тоқылатын кілемше негізінен бірнеше сағатқа арналған. Біз тек оның жасалу технологиясымен таныстық. Алдағы уақытта осы кілемшені сарамандық жұмыс барысында жасап үйренеміз. Бұл тарауға 20 сағат бөлдім.Өз бетінше тоқу жұмысына 10 сағат . Қалған сағаттарды :
1).Кілемнің жасалу жолы, оның ерекшелігі – 1-сағат.
2).Кенеп матаны ағаш бетіне керу – 1 сағат.
3). Сурет салу, оны түрлі түске бояу – 2 сағат.
4).Салынған суретті кенеп бетіне түсіру – 2 сағат.
5). Шыт матадан жіп қиып дайындау – 2 сағат.
6). Кілемнің тоқылуәдісін үйрету – 1 сағат.
7).Біткен бұйымға талдау – 1 сағат.
Үйге тапсырма: келесі сабаққа қажетті заттарды әкелудә тапсыру. Өлшемі 80х100см кенеп, кергіш жасауға арналған ағаш, түрлі түстіқалам,шыт мата, қайшы,ілмек.
