Саба?ты? та?ырыбы: ??ра? ??рау
Саба?ты? ма?саты:
А) білімділік: ??ра? ??рау ?дісін ?йрету, ??ра?ты? т?рлерімен танысу,??ра?ты? т?рмысымызда?ы алатын орны жайлы білім беру, жалпы к?рпе-жасты?ты? ?ажеттілігіне то?талу
?) дамытушылы?: ??ра? ?нерін жетілдіру, дамытуды ?йрету,
Б) т?рбиелік: ??ра? ??рау ?нері ар?ылы ?ыз баланы ?семдікке, кез-келген затты ?июластыра білуге,?немділікке т?рбиелеу.
Саба?ты? т?рі: дамыта о?ыту
Саба?ты? ?дісі: зерттеу, ж?йелеу, т?сіндіру, с?ра?-жауап
Саба?ты? типі: топты?
П?наралы? байланыс: геометриялы?, сызу, математика, д?ние тану, бейнелеу ?нері
Саба?ты? к?рнекілігі: ??ра?ты? т?рлі ?лгілері, т?рлі-т?сті ?а?аздар, ?айшы, бор, ?лшегіш, ине, жіп, д?птер, ?алам т.б.
Саба?ты? барысы:
І. ?йымдастыру кезе?і
ІІ. Жа?а саба?ты т?сіндіру
А) шы?у тарихы
?) ??ра?ты? т?рлері
Б) ?олданылуы
В) ??ра? ??рау
??ра? –мата ?алды?тарынан жасалатын ?й б?йымыны? бірі. Орыс тілінде ??ра? ??рау ?нері «Лоскутное шитье» деп аталады. Орыс хал?ыны? ??ра? ??рау ?нері ?те ерте заманнан келе жатыр.Шы?ыста, Мысырда,Каир т??ірегінде ?ш мы? жыл б?рын тігілген ??ра? б?йымдар табыл?ан.А?ылшын тілінде ??ра? ??рау ?нері «Pachwork» деп аталады.Жапон хал?ында ??ра? «сашико»деп аталады. Америкада ?р т?рлі ?лт ?кілдер т?р?анды?тан ??ра? ??рау ?нері пайда бол?ан.
?аза? хал?ыны? ?ол?нері ?зіні? ?айталанбас к?ркемдігімен,д?ст?рлі ?дісімен дараланып т?рады.К?неден ?ал?ан б?йымдар ?рнегіні? ерекшелігімен адамды баурап алып, тарих ?ойнауына жетелейді.Шеберлерді? ?олдарынан шы??ан б?йымдар к?нделікті тіршілікпен ?атар сол заманны? ?ол?нер м?дениетіні? ба?а жетпес ?лгісі.Шеберлерді?,?сталарды?,зергерлерді?,кілемші мен тігіншілерді? суретшілік ?асиетімен бірге жетілдіру дарыны да ?атар дамы?ан.Соларды? ар?асында т?рлі ?й м?ліктері, жи?аздар жа?а т?рге еніп,жетілдіріп,асыл д?ниелерге айналып отыр?ан. «Шеберді шілтерінен танисы?», «Шеберді? ?олы орта?» деген ел ішіндегі с?здер бекер айтылмаса керек. ?ас шеберлікке жету ?шін дарын, білім,іскерлік пен шыдамдылы? керек.
?ол?неріні? алатын орны ерекше,ол ?рбір ?лтты? ?зіне т?н меншікті ?нері болып саналады.Халы?ты? м?дени д?режесі ?скен сайын ?ол?нері де дамып отыр?ан. ?аза?ты? ?рнекті ?шекейімен істелетін ?ол?неріні? т?рлері ?те к?п. Шы?армашылы? ізденіс ?стіндегі халы? шеберлері т?рмыс?а ?ажетті ?ол?неріні? алуан т?рін ?мірге алып келуде. Соны? бірі ??ра? ??рау. Б?л аса шеберлікті шыдамдылы?ты ?ажет ететін ?ол?нер.
??ра? дегеніміз не? Бізді? ?аза? тілінде ??ра? с?зіні? екі ма?ынасы бар.Біріншісі, к?лді? жа?асында ?сетін ?сімдікті ??ра? десек, екіншіден, мата ?иындысынан жасалатын б?йымды ??ра? дейді.Я?ни,??ра? дегеніміз шы?ынсыз ?нім жасауды? бір т?рі. Негізінен ??ра?ты? 200-ден сас т?рі бар.Соны? ішіндегі т?ртб?рыш,сегіз сай,м?йіз ??ра?, ?иы?ша ??ра?,?шб?рыш,а??у,шахмат,торк?з,г?л ??ра?ы,майда ??ра?ы,ж?лдызша ??ра?ы ел ішінде ке?інен тара?ан.??ра? ??рау техникасы екі ба?ытта дамып келеді:
-
??ра? ??рау(??ра? мозайкасы)
-
Жапсырмалау (аппликация)
А?Ш, Германия,Швеция сия?ты елдерді? м?ражайларында ??ра? техникасы с?німен орындал?ан б?йымдарды? коллекциялары бар. М?ндай ?аза? хал?ыны? т?рмыс тіршілігінен хабар беретін бір?атар б?йымдар. ?астеев м?ражайына да ?ойыл?ан. Материалдарды? т?стер ?йлесімділігін,геометриялы? шешімін тауып орналастырып, ?айталанбас колорит алу?а болады.??ра?тардан жасал?ан заттар ?зіні? ерекшелігімен,т?стеріні? ?р т?рлі ьолумен бізді ?зіне ерекше тартады.??ра? ??рау технологиясы т?рмыс б?йымдарын дайындауда ?олданылады.??ра?тан жасал?ан б?йымдар: жасты? тыс, к?рпе, дастар?ан,майлы?, ?ста?ыш ?ол?ап,жар?ыш,кілем,дорба,баскиім,сувенир немесе аксессуар ретінде с?нді с?мке, кошелек т.б.
Жасалу жолдары:
А) композициялы? орналасуы, симметрия са?тауы;
?) т?стеріні? ?йлесуі, жарасымды болуы;
Б) ?а?аз?а геометриялы? элементтерін т?сіру,д?рыс ж?не бірдей орналасуын ?ада?алау.
ІІІ. Сараманды? ж?мыс
-
?андай ?рнекті ??раса? та сол ?рнекті? сызбасын ?а?аз бетіне т?сіріп аламыз.
-
Матаны? т?р т?сіні? ?йлесімділігін аны?тау ?шін оны т?с та?дай отырып, бояп аламыз.
-
Геометриялы? пішінде ?лгі ?а?аз даярлап аламыз да, сол ?а?азды ?лгі етіп, пайдалану ар?ылы,матаны ?а?азм?лшерімен ?иып аламыз.
-
?иыл?ан матаны ?рнек бойынша рет-ретімен :- ?уелі орта??ы б?лік,содан кейін шеткі б?ліктерді тігіп аламыз.
Біз алдымен б?йымды жасау ?шін ал?аш жобасын сызамыз.Ал енді жоба бойынша геометриялы? пішіндерді т?рлі-т?сті ?а?аздан ?иып алып,оларды к?рпеше т?різді ?атырма ?а?аз бетіне д?рыс орналастырып, желімдейміз.Н?тижесінде т?рлі-т?сті ?сем ??ра?тар пайда болады. «А??у» ??ра?ын ??растыру?а арнал?ан технологиялы? картаны ?олданып ??ра? ??рау.
IV. Саба?ты бекіту: О?ушы т?сінігін с?ра? беру ар?ылы бай?ау,ба?алау
-
?андай ?лтты? ??ра? т?рлерін білесі?дер?
-
??ра? дегеніміз не?
-
??ра? т?рлері ?андай топ?а б?лінеді?
-
Орыс тілінде ??ра? ??рау ?алай аталады?
-
А?ылшын,Жапон тілдерінде ??ра? ??рау ?алай аталады?
-
?андай ??ра? б?йымдарын білесі?дер?
?р ?лтты? ?зіне т?н тіл, ?нері,д?ст?рі болатынын, ??ра? ?нері жайлы білдік.?андай ?нер болса да о?ан шеберлік,іскерлік,білгірлік бір с?збен айт?анда технологияны білу ?ажет.
Ма?ал:
«К??ілсіз ж?мыс ?німсіз», К??іл ?ойса? ?олдан келмейтін іс жо?.
V. ?йге тапсырма. ?йге ??ра? к?рпешелер тігуді? технологиялы? картасына ?арап к?рпеше тігу тапсырылады.
