??ра? – мата ?алды?тарынан жасалатын ?й б?йымыны? бірі. Орыс тілінде ??ра? ??рау ?нері «Лоскутное шитье»деп аталады. Орыс хал?ыны? ??ра? ??рау ?нері ?те ерте заманнан келе жатыр. Шы?ыста, Мысырда, Каир т??ірегінде ?ш мы? жыл б?рын тігілген ??ра? б?йымдар табыл?ан. А?ылшын тілінде ??ра? ??рау ?нері «Pachwork» деп аталады. Жапон хал?ында ??ра? «сашико» деп аталады. Америкада ?р т?рлі ?лт ?кілдер т?р?анды?тан ??ра? ??рау ?нері пайда бол?ан.?аза? хал?ыны? ?ол?нері ?зіні? ?айталанбас к?ркемдігімен, д?ст?рлі ?дісімен дараланып т?рады. К?неден ?ал?ан б?йымдар ?рнегіні? ерекшелігімен адамды баурап алып, тарих ?ойнауына жетелейді. Шеберлерді? ?олдарынан шы??ан б?йымдар к?нделікті тіршілікпен ?атар сол заманны? ?ол?нер м?дениетіні? ба?а жетпес ?лгісі. Шеберлерді?, ?сталарды?, зергерлерді?, кілемші мен тігіншілерді? суретшілік ?асиетімен бірге жетілдіру дарыны да ?атар дамы?ан. Соларды? ар?асында т?рлі ?й м?ліктері, жи?аздар жа?а т?рге еніп, жетілдіріп, асыл д?ниелерге айналып отыр?ан. «Шеберді шілтерінен танисы?», «Шеберді? ?олы орта?», деген ел ішіндегі с?здер бекер айтылмаса керек. ?ас шеберлікке жету ?шін дарын, білім, іскерлік пен шыдамдылы? керек.?ол?неріні? алатын орыны ерекше, ол ?рбір ?лтты? ?зіне т?н меншікті ?нері болып саналады. Халы?ты? м?дени д?режесі ?скен сайын ?ол?нері де дамып отыр?ан. ?аза?ты? ?рнекті ?шекейімен істелетін ?ол?неріні? т?рлері ?те к?п. Шы?армашылы? ізденіс ?стіндегі халы? шеберлері т?рмыс?а ?ажетті ?ол?неріні? алуан т?рін ?мірге алып келуде. Соны? бірі ??ра? ??рау. Б?л аса шеберлікті, шыдамдылы?ты ?ажет ететін ?ол?нер.??ра? дегеніміз не? Бізді? ?аза? тілінде ??ра? с?зіні? екі ма?ынасы бар. Біріншісі, к?лді? жа?асында ?сетін ?сімдікті ??ра? десек, екіншіден, мата ?иындысынан жасалатын б?йымды ??ра? дейді. Я?ни, ??ра? дегеніміз шы?ынсыз ?нім жасауды? бір т?рі. Негізінен ??ра?ты? 200-ден аса т?рі бар. Соны? ішіндегі т?ртб?рыш, сегіз сай, м?йіз ??ра?, ?иы?ша ??ра?, ?шб?рыш, а??у, шахмат, торк?з, г?л ??ра?ы, майда ??ра?ы, ж?лдызша ??ра?ы ел ішінде ке?інен тара?ан. ??ра? ??рау техникасы екі ба?ытта дамып келеді:
1.??ра? ??рау (??ра? мозайкасы); 2. Жапсырмалау (аппликация).
А?Ш,Германия, Швеция сия?ты елдерді? м?ражайларында ??ра? техникасы с?німен орындал?ан б?йымдарды? коллекциялары бар. М?ндай ?аза? хал?ыны? т?рмыс тіршілігінен хабар беретін бір?атар б?йымдар ?астеев м?ражайына да ?ойыл?ан. Материалдарды? т?стер ?йлесімділігін, геометриялы? шешемін тауып орналастырып, ?айталанбас колорит алу?а болады.??ра?тардан жасал?ан заттар ?зіні? ерекшелігімен, т?стеріні? ?р т?рлі болуымен бізді ?зіне ерекше тартады. ??ра? ??рау технологиясы т?рмыс б?йымдарын дайындауда ?олданылады. ??ра?тан жасал?ан б?йымдар: жасты? тыс, к?рпе (орыс, ?аза?, а?ылшын), дастар?ан, майлы?, ?ста?ыш ?ол?ап, жап?ыш, кілем, дорба, баскиім, киімдер, сувенир немесе аксессуар ретінде –с?нді с?мке, кошелек т.б
Жасалу жолдары:
а ) композициялы? орналасуы, симметрия са?тауы;
? )т?стеріні? ?йлесуі, жарасымды болуы;
б ) ?а?аз?а геометриялы? элементтерін т?сіру, д?рыс ж?не бірдей орналасуын ?ада?алау.
