?абит М?сірепов. «Ананы? анасы».

Малдыбекова Гүлбақыт Мұхаметқалиқызы

№34 орта мектеп-гимназиясының

қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімі.

Пәні: Қазақ әдебиеті

Сыныбы: 7 «а»

Cабақтың тақырыбы: Ғабит Мүсірепов. «Ананың анасы».

Сабақтың мақсаты:

1.Білімділік. Ғ.Мүсірепов өмірі мен шығармашылығы туралы мәлімет бере отырып, жазушының «Ананың анасы» әңгімесінің тақырыбы мен идеясын ашады, әдеби – теориялық ұғымдарын кеңейтеді, жазушының анаға деген сүйіспеншілігін оқушы өз сезімімен ұштастырады, қазақ елінің өткен тарихына, тұрмыс-тіршілігіне назарын аударады.

2.Тәрбиелік.

Оқушылар ананы құрметтей біледі,мейірімділікке,сыйластыққа,мәдениеттілікке тәрбиеленеді;

Жақсылық атаулының бәрі күннің нұрынан,ананың мейірімінен тарайтынын ұғынады,; аталы сөзге тоқтай білуді үйренеді.

3. Дамытушылық.

Әдеби тіл нормасын меңгереді,шығармадан алған әсерлерін бүгінгі өмірмен байланыстыра алуға үйренеді, логикалық ойлау қабілетін қалыптастырады,, өз бетімен ізденуге ұмтылады, шығармашылықпен жұмыс жүргізуді үйренеді.

Сабақтың түрі: дәстүрден тыс, практикалық сабақ

Сабақтың типі: қайталау сабағы

Сабақтың әдіс-тәсілдері: баяндау, зерттеу, проблемалы ізденіс, салыстыру, талдау, интерактивті әдіс.

Көрнекілігі: тақырыптық слайд, жазушының шығармаларынан көрме, дидактикалық көрнекіліктер, бағалау парақшалары, документ камера,компьютер т.б.

Пәнаралық байланыс: тарих,қазақ тілі;

Қолданылған технология: Сын тұрғысынан ойлау технологиясының элементтері.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі/3 минут /

ДС1. Сынып бөлмесін сабақтың өтілуіне дайындау;

ДС2. Сынып оқушыларын түгендеу;

ДС3. Оқушылардың назарын сабаққа аудару.

ДС4. Сынып оқушыларын үш топқа бөлу.

/ «Айналайын»,« Балапан» « Күн»/

Мұғалім сөзі. /1 мин./

Құрметті оқушылар, өткен сабақта сөз зергері, қазақ әдебиетінде өзіндік орны бар, талантты жазушы Ғабит Мүсіреповтың өмірі мен шығармашылығына тоқтала отырып, жазушының «Ананың анасы» әңгімесінің мазмұнымен таныстық. Бұл шығарма ана туралы, оның баласына деген қамқорлығы,мейірімі жөнінде. Анасының баласы үшін қауіп-қатерден де қаймықпай,өз өмірін қатерге тіге білетіні жайында. Бір сөзбен айтқанда ананың құдіреті жайында екенін білдік. Адамзат анасы –ананың алдында бәріміз де бас иеміз. Ендеше сабағымызды « Ана туралы жыр» әнімен бастайық.

/ Н. Өнербаевтың орындауындағы «Ана туралы жыр» әні 1мин. /

Топ басшыларына сөз беріледі.Олар топтың атымен таныстырады. /1 мин./

Мұғалім бүгінгі күнгі сабақтың өтілу талаптарымен таныстырады. Оқушы білімі балдық жүйемен бағаланады.Әр оқушы өз біліміне қойылған балды бағалау парақшасына жазып отырады. Сабақтың соңында әр бала жинаған балын санайды, жинаған балын бағаға айналдырады. Топ басшылары өз тобындағы әр баланың жинаған балын қосып, жалпы топтың жинаған балын санайды. Топ жұмысы жинаған балл санымен қорытындыланады. Топтың жинаған балы жеке оқушының білім деңгейінің көрсеткіші бола алмайды. Әр оқушының білімі жинаған балл санына қарай бағаланады.

Сабақ барысындағы тапсырма саны -9; 5 балдық жүйе;

Әрбір оқушы жинаған балдарын 9 санына бөледі, сонда оқушының бүгінгі сабақтағы білім деңгейінің бағасы анықталады.

І топ басшысы - Инара:

Анамыздың ең көп айтатын мейірімге толы, жаныңды елжіретер сөзі «Айналайын» Сондықтан біздің топтың аты «Айналайын» болсын деп шештік.

ІІ топ басшысы – Аружан

«Әлемнің жарығын,сыйладың сен маған...» Адамның анасы - ана. Анамыз үшін біз мәңгілік баламыз. Ендеше, біздің топтың аты «Балапан» болсын деп шештік.

ІІІ топ басшысы –Кәусар

Ең ыстық ұя –ол анамыздың құшағы. Анамыз біз үшін бүкіл жер шарын шуағына бөлеген күнмен тең. Сондықтан, біздің топтың аты «Күн» болсын деп шештік.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру. /10 мин/

«Болмасаң да ұқсап бақ,бір жақсыны көрсеңіз» -деп ұлы Абай атамыз айтқандай, біртуар талант иесі,қазақтың мақтанышы,әдебиетке зор үлес қосқан атақты жазушыҒабит Мүсіреповтың өмірі мен шығармашылығы туралы жоба дайындап келу тапсырылған.

ДС1. Жоба қорғау. Сызбалармен,кестелермен,тірек сөздермен жұмыс

І топ. Жазушының өмірі туралы жинақтаған ,ізденіп тауып келген деректер бойынша жоба қорғайды. /Сызбалар,кестелер,тірек сөздер т.б./

ІІ топ. Жазушының шығармашылығы туралы ізденіс жұмыстарын қорғайды. /Сызбалар,кестелер,тірек сөздер т.б./

ІІІ топ. Жазушы өмірі мен шығармашылығынандайындап келген хронологиялық кесте бойынша жұмыстарын қорғайды.

/Барлық оқушының жұмысы талданып,балл беріледі./

ІІІ. Өткен сабақты жан-жақты қайталау / 21 мин./

Ғабит Мүсіреповтың «Ананың анасы» әңгімесіне талдау

3 топқа сұрақтар беріледі.

/Тез жауап берген оқушы балл жинайды./

ДС1. / 1 мин./ ауызша

І топ. Әңгіменің тақырыбы не туралы?

ІІ топ. Әңгіменің идеясы қандай?

ІІІ топ. Әңгіменің жағымды, жағымсыз кейіпкерлері кімдер?

ДС2. /2 мин/ жазбаша

Сызба бойынша «Ананың анасы» әңгімесінің композициялық құрылысына талдау, мазмұнын көркем тілмен қысқаша жазу

/Дәптермен жұмыс. Тапсырманы барлық оқушы орындайды, әрбір оқушының жұмысына қарай балл беріледі./

Шығарманың экспозициясы (дайындығы) - Молда оқуы

Сызба №1 Басталуы Байланысуы Шиеленісуі Шарықтау шегі Шешімі

І топ. Басталуы мен байланысуы

ІІ топ. Шиеленісуі

ІІІ топ. Шарықтау шегі мен шешімі

ДС3./ 3 мин/ ауызша

Әр топтан тез жазып біткен оқушылар шығарманың мазмұнын сюжеттік желімен, көркем тілмен баяндайды. / Тез жауап берген үш оқушы бағаланады./

ДС4. «Үш жақты күнделік» стратегиясымен жұмыс / 2 мин./ Дәптермен жұмыс./Берілген уақытта тапсырманы орындап біткен оқушылар балл жинайды /

Сызба №2 Үш жақты күнделік толтыру. / Ауызша талдауға 4 минут

/Бір оқушының орындаған жұмысы берілді./

ДС5. / 3 мин/ жазбаша, дәптерге жазу және тез жазып біткен 3 оқушы ауызша талдайды.Тапсырманы барлық оқушы орындайды, балл орындау деңгейіне сай беріледі.

Кейіпкерлерге образдық талдау жасау

І топ. Шығармадағы Ана бейнесі

ІІ топ. Жалпақ балуан бейнесі

ІІІ топ. Кейкі бейнесі

Үлгі:

1.Кейіпкердің портреті

2. Кейіпкердің мінезі

3.Ұнамды және ұнамсыз іс-әрекеті

4. Мақсаты

ДМ6. / 5 мин./ Кітаппен жұмыс,ауызша тапсырма

Әдеби теориялық ұғымдарды тауып, айтып беру

/теңеу,эпитет, тұрақты сөз тіркестері, дисфемизм сөздер./

Теңеу: етектей сақал, күмістен құйғандай ақ сақал, құйған пештей, ұршықтай ойнап, бөкендей бүктетіліп т.б.

Эпитет: Шалқыған шаңқай түс,жалба-жұлба тері тон,сағал-сағал тері шұбырған,надан молда,төрт бұрышы жемірілген ескі тоқым сияқты т.б.

Тұрақты сөз тіркесі: көзді ашып-жұмғанша,терімізге сыймай,қабағымыздан қар жауып,қанаттыға қақтырмай,тұмсықтыға шоқыттырмай т.б.

ІҮ. Сабақты қорытындылау. / 10 минут /

ДС1. / 2 мин./

І топ.

Бес жолды өлең стратегиясы

/ Бір оқушының орындаған жұмысы берілді./

1. Зат есім- қыз

2. Сын есім- сұлу қыз

3. Етістік- Сұлу қыз көбейді.

4. Үстеу - Сұлу қыз тез көбейді.

5. Түйін сөз – Ақылы көркіне сай қазақ қызы көбейсін.

ДС2. /2 мин./

ІІ топ

«Сөйлемді жалғастыр» тапсырмасы

1. Ғабит Мүсірепов –

2. Ғ.Мүсірепов шығармалары-

3. «Ананың анасы» әңгімесі-

4. Аңыз дегеніміз-

5. Шығарма кейіпкерлері-

ДС3. / 2 мин./

ІІІ топ.

«Топтастыру» стратегиясы.

Анаға арналған жылы сөздер тауып, ана бейнесін сөзбен сомдау.

/Оқушылар дәптерлеріне жазады./

Ана

ДС4. / 3 мин./

Әрбір оқушының жинаған балы бойынша оқушы білімі бағаланады.

Топ басшыларының қорытындысы. Әр топтың жинаған балы есептеліп, топ жұмысы қорытындыланады.

Ү. Үйге тапсырма. /1 мин./ «Ана» тақырыбына эссе жазып келу.

ҮІ. Оқушы білімін бағалау.