Главные и второстепенные члены предложения

Сабақтың мазмұны

Ресустар

Сабақтың мақсаты: Өмір шындықтан қаланғанда ғана нағыз өмір екендігін түсіндіру.

Міндеттері:

Білімділік: - ойдың, сөздің және істің бірлігі парасаттылықтың негізі екендігін ұғындыру;

Дамытушылық: - өз-өзіне адал болу, жақсыдан жаманды ажырата білуге баулу;

Тәрбиелік: - қарапайымдылыққа тәрбиелеу.

Сәлемдесу,түгелдеу,

сабақтың мақсаты мен міндеті таныстырылады.

Сабақтың барысы:

1.Ұйымдастыру кезеңі: 5 «Т» ережесін сақтау Тазалық, Тәртіп, Татулық, Тыныштық, Талап.

Тыныштық сәті: Жағымды күйге ену, «Нұрға бөлену».

Ыңғайланып отырыңыздар, денелеріңізді түзу ұстап, аяқ -қолыңызды айқастырмаңыз, қолыңызды партаның үстіне қоюға болады. Көздеріңізді жұмуларыңызды өтінемін.
Елестетіп көріңіз: Күн нұры сіздің төбеңізден өтіп, кеудеңізге қарай бойлап барады. Кеудеңіздің орта тұсында гүл түйнегі орналасқан. Гүлдің түйнегі нұрдан баяу ашылып келеді. Балғын, таза, әсем гүл сіздің әр ойыңызды, әр сезіміңізді, эмоцияңызды тілек қалауыңызды шайып, жүрегіңіздің қауызын ашты.
Нұр сәулесі сіздің бойыңызға ақырын тарай бастағанын елестетіңіз. Ол біртіндеп күшейе түсуде. Ой мен осы нұрды қолдарыңызға түсіріңіз. Сіздің қолдарыңыз нұрға бөленіп, сәуле шашуда. Қолымыз тек жақсы, тек ізгі істерді істейді және баршаға көмектеседі. Нұр аяқтарыңызға тарады. Аяқтарыңыз нұр сәулесін шашуда. Олар сізді тек жақсылық жасау үшін жақсы жерлерге апарады. Олар нұр мен махаббат құралына айналды.
Одан әрі нұр сіздің аузыңызға, тіліңізге тарады. Тіліңіз тек шындықты және жақсы, ізгі сөздер ғана айтады. Нұрды құлақтарыңызға бағыттаңыз, құлақтарыңыз тек жақсы сөз бен әсем әуенді ғана естиді. Нұр көзімізге де жетті. Көзіміз тек жақсыға қарап, бәрінен жақсылықты ғана көреді. Сіздің басыңыз түгелдей нұрға бөленіп, басыңызға тек ізгі, сәулелі ой келеді.
Нұр бірте - бірте қарқынды және шұғылана бастайды, сіздің денеңізден шығып, жан - жағыңызға сәуле шашады. Осы нұрды туысқандарыңызға, мұғалімдеріңізге, достарыңызға, таныстарыңызға бағыттаңыз. Нұрды уақытша түсініспей, ренжісіп жүрген адамдарға да бағыттаңыз. Олардың да жүрегі нұрға толсын.
Осы нұр бүкіл әлемге: барлық адамдарға, жан - жануарларға, өсімдіктерге, тірі жанға таралсын... Ғаламның барлық түкпір - түкпіріне нұр бағыттаңыз. Ойша айтыңыз: «Мен нұрлымын... Нұр менің ішімде... Мен Нұрмын»
Осындай Нұр, Махаббат және Тыныштық күйінде отыра тұрыңыз...
Енді осы Нұрды жүрегіңізге орналастырыңыз. Нұрға толы бүкіл әлем сіздің жүрегіңізде. Оны осындай әсем қалыпта сақтаңыз.
Жаймен көзіңізді ашып, күлімсіреңіз. Рахмет!

2. Үй тапсырмасын тексеру.

- Жазғы демалысты қалай өткіздіңдер?

- Сағыныш дегенді қалай түсінесіңдер?

- Өз бойларыңнан қандай өзгеріс байқадыңдар?

- Өздерің бір жасқа есейгендеріңді қалай түсінесіңдер?

Үй тапсырмасын тексеру

Сұрақ -жауап

3. Дәйексөз

Адамзаттың бәрін сүй бауырым деп... Абай

• Дәйексөздің мағынасын қалай түсінесің?

• Сен кімнің ұрпағысың?

Дәйексөзді талдап, өз пікірлерін білдіреді.

4. Әңгімелеу

Қайтқанда («Абай жолы» романынан үзінді)

• Аналары Абайды қалай қарсы алды?

• Абай өзінің наным-сенімдерге көзқарасын қалай байқатты?

• Абайдың аналарымен қарым-қатынасын жалпыадамзаттық құндылықтар тұрғысынан қалай түсінуге болады?

• Абайдың бойынан қандай қасиеттерді байқадыңдар?

• Өзіңнің анаңмен қандай жағымды оқиғалар болды? Айтып бер.

Мәтінді оқушылар кезекпан оқиды.

Сұрақ -жауап

5. Шығармашылық жұмыс

1 - тарсырма: Ұлы ойшыл Абайдың «Әсемпаз болма әрнеге» өлеңін оқып , адамның өмірдегі орны жайлы пікірімізді ортаға саламыз.

Әсемпаз болма әрнеге, Қайрат пен ақыл жол табар

Өнерпаз болсаң арқалан. Қашқанға да, қуғанға.

Сен де – бір кірпіш дүниеге, Әділет, шақпат кімде бар,

Кетігін тап та, бар қалан! Сол жарасар туғанға.

2– тапсырма: Ұлы ойшыл Абайдың Табиғат туралы жазған өлеңін оқып, адам мен табиғаттың үйлесімділігі жайлы айтып бер.

3-тапсырма: Адамдар арасындағы ізгі қарым-қатынас жайлы эссе жазу.

Қорытынды: Адам ө з-өзіне өмірдің мәні туралы сұрақ қоймайды, ол сұрақты өмірдің өзі туғызады. Сондықтан адам өмірдің мәнін түрлі қырынан өз өмірінен танып білуге ұмтылады. Әр адамның өзі де, өмірі де қайталанбайды. Егер де біз өмірдің мәнін ар-ұжданымыз арқылы түсініп, содан таймай әрекет тетін болсақ, онда ұлағатты өмір сүреміз. Егер адам өмірдің мәнін ұзақ және күрделі ізденістен соң тапқан болса, қол жеткізген жетістікпен тоқталып қалмай оны ары қарай біліммен, ғылыммен ұштастырса онда өмірдің жаңа көкжиектері ашыла бастайды. Өм ірдің мәнін тапқан адам тепе-теңдікті сақтап, одан әрі ізденуі қажет. Өмірде кездескен кедергілерге ой-толғау жүргізсе ол айналасына үлгі болады. Егер өмір адамгершілік құндылықтарына негізделсе , онда оның қуанышы мол болады. Бір-біріне деген мейірімділігі, ізгі ниеттері, сыйластығы, жанашырлығы ізгі қарым-қатынас туғызады.

6. Топпен ән айту

Өміріңе немқұрайлы қарама Сөзі: Серік Сейітман . Әні: Сәкен Дәрібаев Тыңда, досым, мен айтайын от тілек, Дүниеден кетті бай да, өтті бек. Өміріңе немқұрайлы қарама, Дәулетіңмен тұрсаң - дағы көк тіреп. Әр күн сайын тек сен үшін атып таң, Зерлі шапан кисең де жақұттан, Өміріңе немқұрайлы қарама , Шақша басың айналса да бақыттан. Қайырмасы: Бақ құсыңды қонған кезде бағала, Қолда мәңгі тұрмайтын ол шағала. Кенелсең де, досым, қанша шаттыққа, ( Қанша азап көрсеңдағы бауырым ) Өміріңе немқұрайлы қарама. 2-рет:

Тұсау салып, бастатқызбай көш дара, Етсе-дағы дұшпан күлкі, дос таба. Өміріңе немқұрайлы қарама. Тағдыр желі қарсы алдыңнан соқса да.

Сын сағатта сақтау үшін өз басын, Сатып кетіп сеніп жүрген жолдасың, Өміріңе немқұрайлы қарама. Айдын көлге айналса да көз жасың.

7. Үй тапсырмасы.

Келесі сабақ: «Өмір – өзен» Ринат Зайытовтың өлеңін жаттап келу

8.Соңғы тыныштық сәті: (Баяу музыка)

Бүгінгі сабақтан игерген жақсы қасиеттерді бойларыңызға сіңіріп, жүректеріңізге түйіп алыңыздар.

Ақиқат, ақиқат, ақиқат бар жерде,

Ақиқат, ақиқат, ақиқат бүкіл әлемде.

Сабаққа белсене қатысып,сырбөліскені үшін алғыс айту.

Сабақтың мазмұны

Ресустар

Сабақтың мақсаты: Дұрыс әрекет ақылдылардың құралы туралы түсінік беру.

Міндеттері: Білімділік: - басқалар туралы жамандық ойламауға үйрету ;

Дамытушылық: - зиянды әдеттерден аулақ болуға, өсек айтпауға шақыру; Тәрбиелік: - әділеттілікке тәрбиелеу.

Сәлемдесу,түгелдеу

Сабақтың барысы:

1.Ұйымдастыру кезеңі: 5 «Т» ережесін сақтау Тазалық, Тәртіп, Татулық, Тыныштық, Талап.

Тыныштық сәті: Жағымды күйге ену, «Нұрға бөлену».

2. Үй тапсырмасын тексеру.

«Өмір – өзен» Ринат Зайытовтың өлеңін жатқа айту.

3. Дәйексөз

«Ақылды адам қателессе, өз басынан көреді.

Ақылсыз қателессе, жолдасынан көреді» (Мақал)

• Дәйексөзді қалай түсінесің?

• Айтылған сөздерді, жадыңда сақтап, өміріңе пайдалан.

Дәйексөзді талдап,

өз пікірлерін білдіреді.

4. Әңгімелеу

Тағылым Бақытжан Майтанов

• Жазушы Мұхтар Әуезов әке мен бала арасындағы қарым-қатынас туралы қандай деректер қалдырған?

• Абайдың өмірге деген көзқарасының, мақсат-мұратының, мінез-құлқының қалыптасуына кімдер ықпал етті?

• Дулат ақынның бата беруіне Абайдың қандай қасиеттері себеп болды?

• Абайдың бойындағы қандай қасиеттерді үлгі тұтасыңдар?

• Өмірде даналыққа жету үшін не істеу керек деп ойлайсың?

Мәтінді оқушылар кезекпан оқиды.

Сұрақ -жауап

5. Шығармашылық жұмыс

1 - тарсырма: Мұхтар Әуезовтың «Адам баласының жаман құлқы жаратылысынан емес, өскен орта, көрген үлгі өнеге білетіндігінен... Көп- шілікті адамшылыққа тәрбиелеу үшін, жас буынды жақсылап тәрбиелеу қажет» деген ойын басшылыққа алып ой-толғау жазу.

2-тапсырма: Өлеңдегі өмірге байланысты сөздерді теріп мағынасын түсіндір;

Өмір – өзен, сылқ-сылқ күлер сылдырар,

Қайда ағады оның жөнін кім сұрар ?

Аққан сумен біз ағармыз кетерміз,

Ағынға ермей, жағасында кім тұрар.

Өмір - көпір, от үстінде салынған

Діңгектері зәндем отқа малынған

Қорқу білме, аяқтарың таймасын

Ойнап қана от шарпу көрме жалыннан

6. Топпен ән айту

Ойлан балам С: Шөмішбай Сариев.

Ә: Кеңес Дүйсекеев.

Ойлан, балам, өмір деген өтпелі,

Бұл дүниеге кімдер келіп, кетпеді. Қайырмасы:

Қайта оралмас бұл өмірдің жаздары, Ойлан, балам!

Қайта оралмас бұл өмірдің көктемі. Тәтті өмірге талайлар тоя алмаған

Ойлан, балам, алда үміт, арманың, Ойлан, балам!

Алда сенің нұрлы күнің, таңдарың.

Қайта оралмас жас шағымның көзіндей,

Қайта оралмас ғұмырымды жалғадың.

Ойлан балам, елің-жерің, салтың бар,

Мұратына жетер адам талпынған.

Таудай биік азаматы болсаң да,

Биікпін деп айтпа, балам, халқыңнан!

(бейнеклип)

Мұғалім әнді оқушылармен бірге орындайды

7. Үй тапсырмасы.

1. «Қазақ елінің дара тұлғалары» жайлы жазып келу.

8.Соңғы тыныштық сәті: (Баяу музыка)

Бүгінгі сабақтан игерген жақсы қасиеттерді бойларыңызға сіңіріп, жүректеріңізге түйіп алыңыздар.

Дұрыс әрекет, дұрыс әрекет, дұрыс әрекет бар жерде,

Дұрыс әрекет, дұрыс әрекет, дұрыс әрекет бүкіл әлемде.

Сабаққа белсене қатысып,сырбөліскені үшін алғыс айту.

Сабақтың мазмұны

Ресустар

Сабақтың мақсаты: Адамның жан дүниесі сүйіспеншілікке толы болса ол адамның жан дүниесі сұлу.

Міндеттері:

Білімділік: - адамдарға риясыз қызмет етуге үйрету ;

Дамытушылық: - кешірімді болуға, кеңшілік танытуға баулу;

Тәрбиелік: - шынайылыққа, жанашырлыққа тәрбиелеу.

Сәлемдесу,

түгелдеу,

сабақтың мақсаты мен міндетін таныстыру.

Сабақтың барысы:

1.Ұйымдастыру кезеңі: 5 «Т» ережесін сақтау Тазалық, Тәртіп, Татулық, Тыныштық, Талап.

Тыныштық сәті: Жағымды күйге ену, «Нұрға бөлену».

2. Үй тапсырмасын тексеру.

« Қазақтың дара тұлғалары» жайлы жазып келген жұмыстарын қорғау.

3. Дәйексөз

«Арлы адам – ардақты, ар – ардақтың анасы»

• Арлы деп кімді айтамыз?

• Айналаңда сен үшін кім ардақты?

«Ұлдың ұяты – әкеге, Қыздың ұяты – шешеге»

• Неге ұлдың ұяты әкеге, ал қыздың ұяты шешеге деп айтылады?

• Сені үйде көбірек кім тәлімге жетелейді? Неліктен?

Дәйексөзді талдап,

өз пікірлерін білдіреді.

4. Әңгімелеу Ахат Шәкәрімұлы

Менің әкем, халық ұлы – Шәкәрім

• Абайдың көксеген қандай арманы бар еді?

• Шәкәрім Абайға берген уәдесін орындау үшін не істеді?

• Ең жақсы адам деп қандай адамды айтуға болады?

• Адамның рухани баюына қандай қасиеттер себеп болады?

• Шәкәрім бойындағы қандай қасиеттерді үлгі тұтасыңдар? Неліктен

Мәтінді оқушылар оқып,сұрақ –жауап.

5. Шығармашылық жұмыс

1 – тарсырма: Сұрақтарға жауап жаз:

• Ар-ұждан дегеніміз не?

• Адам өмірінің мәні неде?

• Ең жақсы адам кім?

• Адамның адамгершілігі уақыт ағымына қарай өзгере ме?

• Адамның адами қасиеті жаңара ма, әлде ол туа біте ме?

6. Топпен ән айту

Жақсы адамдар Әні мен сөзі: А. Оралов

Сендер аман болыңдар жақсы адамдар,

Жақсы адамдар – бұзылмас тас қамалдар.

Табаныңның астында жатады әлі

Пенделіктен өресі аспағандар

Қайырмасы:

Жақсы адамдар, жақсы адамдар,

Сендер аман болыңдар жақсы адамдар.

Жақсы адамдар, жақсы адамдар,

Сендер аман болыңдар жақсы адамдар.

Жақсы адамдар.

Жақсы көрем сендерді жақсы адамдар,

Жүрегіңде өйткені аппақ ар бар.

Сендер жайлы шырқалар асқақ ән бар,

Күйіп кетсін көре алмас бәтшағарлар

Қайырмасы:

Жақсы адамдар, жақсы адамдар

Күйіп кетсін көре алмас бәтшағарлар

Жақсы адамдар, жақсы адамдар,

Күйіп кетсін көре алмас бәтшағарлар

Жақсы адамдар.

Сендер жайлы шырқалар асқақ ән бар,

Жолы болсын ақ ниет бар адамдар!

Сендер аман болыңдар жақсы адамдар,

Күйіп кетсін көре алмас бәтшағарлар

Қайырмасы:

Жақсы адамдар, жақсы адамдар

Қарап өтсін сендерге басқа жандар

Жақсы адамдар, жақсы адамдар

Қарап өтсін сендерге басқа жандар

Жақсы адамдар.

Жақсы адамдар, жақсы адамдар,

Сендер аман болыңдар жақсы адамдар.

Жақсы адамдар, жақсы адамдар,

Сендер аман болыңдар жақсы адамдар.

Жақсы адамдар.

(бейнеклип)

Мұғалім әнді оқушылармен бірге орындайды

7. Үй тапсырмасы.

Келесі сабақ: « Ар-ұждан» тақырыбында өз өміріңнен мысал келтіріп шағын әңгіме жазу.

8.Соңғы тыныштық сәті: (Баяу музыка)

Бүгінгі сабақтан игерген жақсы қасиеттерді бойларыңызға сіңіріп, жүректеріңізге түйіп алыңыздар.

Сүйіспеншілік, сүйіспеншілік, сүйіспеншілік бар жерде,

Сүйіспеншілік, сүйіспеншілік, сүйіспеншілік бүкіл әлемде.

Сабаққа белсене қатысып,сырбөліскені үшін алғыс айту.

Сабақтың мазмұны

Ресустар

Сабақтың мақсаты: Ішкі әлемнің тыныштығын сақтау көркем мінезділіктің негізі туралы түсіндіру.

Міндеттері:

Білімділік: - Ызақорлық; сараңдық; жалқаулықты қадағалай білуді үйрету ;

Дамытушылық: - өзін-өзі алдамауға ықпал жасау;

Тәрбиелік: - шыдамдылыққа, байсалдылыққа тәрбиелеу.

Сәлемдесу,түгелдеу,

сабақтың мақсаты мен міндеті таныстырылады.

Сабақтың барысы:

1.Ұйымдастыру кезеңі: 5 «Т» ережесін сақтау Тазалық, Тәртіп, Татулық, Тыныштық, Талап.

Тыныштық сәті: Жағымды күйге ену, «Орманға саяхат».

2. Үй тапсырмасын тексеру.

1. «Ар-ұждан» тақырыбында шағын әңгіме жазу.

3. Дәйексөз

« Арды ұялтатын іс қылмас » Абай

• Ар дегеніміз не сен үшін?

• Өзіңді сыйлайсың ба?

• Көпшіліктің алдында немесе досыңның алдында ұялған кезің болды ма?

Дәйексөзді талдап,

өз пікірлерін білдіреді.

4. Әңгімелеу Шәкәрім Құдайбердіұлы

Шын бақыттың айнасы

• Шәкәрім өмірдің қандай «бақтары» туралы ой толғады?

• «Шын бақ айнасынан» қандай ақиқатқа көз жеткіздіңдер?

• Ар-ұжданға сай өмір сүрудің маңызы қандай?

Мәтінді оқушылар кезекпан оқиды.

Сұрақ -жауап

5. Шығармашылық жұмыс

1 - тарсырма: Ойы, сөзі, іс-әрекетінің бірлігімен үлгі болатын адам жайлы мысал келтііріңдер.

2 – тапсырма: «Өзіңнен ұяла жүрсең сені ешкімде ұялта алмайды» тақырыбына эссе жазу.

3 – тапсырма: Жағдаятты шешу:

Математика мұғалімі көзге көрінетін нақты формулаларды тақтаға жазып жатып; «Арамызда көзге көрінбейтін дүниелергетсенетіндерде бар шығар?» - деді.

Бір оқушы орнынан тұрып:

-. Әрине, - деп жауап қайтарады.

-. Маған қара, адам көзге көрінбейтін, қолмен ұсталмайтын заттардың болмысына сеніп, ол жайлы сөз етсе, ол ақылдылыққа жатпайды, - деді.

-. Апай, сіз балаңызды жақсы көрген кезде, мейіріміңіз қолға ұстала ма, ал біреуге риясыз көмектескенде оған деген жанашырлығыңызды шығарып, үстөлдің үстіне қоя аласыз ба? – деді. Барлығы ойланып қалды...

- Мәтіндегі мұғалімнің сұрағына сіздер қалай түсіндірер едіңдер?

- Адамның ар-ұжданы ылғи ккөзге көріне ме? Оның көріністері нелер деп ойлайсыңдар?

6. Топпен ән айту

Мейірімді көздер – ай! С: Шона Смаханұлы

Жері жоқ шолмаған, Түбіне сыр тұнған,

Ғарышқа самғаған, Жүрекке бұлқынған,

Қыранның көзіндей, Сарқылмас нұр құйған

Қырағы көздер-ай! Тұңғиық көздер-ай!

Сыр сәуле төгілген, Тұп-тұнық бұлақтай,

Даналық көрінген Жайнаған шырақтай,

Елім деп егілген Жаныңның жыршысы –

Ақылды көздер-ай! Мейірімді көздер-ай!

(бейнеклип)

Мұғалім әнді оқушылармен бірге орындайды

7. Үй тапсырмасы.

Келесі сабақ: «Менің ұстазым» тақырыбына эссе жазу

8.Соңғы тыныштық сәті: (Баяу музыка)

Бүгінгі сабақтан игерген жақсы қасиеттерді бойларыңызға сіңіріп, жүректеріңізге түйіп алыңыздар.

Ішкі тыныштық, ішкі тыныштық, ішкі тыныштық бар жерде,

Ішкі тыныштық, ішкі тыныштық, ішкі тыныштық бүкіл әлемде.

Сабаққа белсене қатысып,сырбөліскені үшін алғыс айту.

Сабақтың мазмұны

Ресустар

Сабақтың мақсаты: Өмірде дұрыс әрекет жасау адамның басты қағидасы болып табылатынын түсіндіру.

Міндеттері:

Білімділік: - өмірде басқалар туралы жамандық ойламауға үйрету ;

Дамытушылық: - зиянды әдеттерден аулақ болуға баулу;

Тәрбиелік: - әділеттілікке тәрбиелеу.

Сәлемдесу,түгелдеу,

сабақтың мақсаты мен міндеті таныстыру.

Сабақтың барысы:

1.Ұйымдастыру кезеңі: 5 «Т» ережесін сақтау Тазалық, Тәртіп, Татулық, Тыныштық, Талап.

Тыныштық сәті: Жағымды күйге ену, «Нұрға бөлену».

2. Үй тапсырмасын тексеру.

«Менің ұстазым» тақырыбына эссе жазып, оқу.

3. Дәйексөз

«Білімдінің сөзі – ем, Мейірімі көп, өзі кең»

Өз пікірлерін білдіреді.

4. Әңгімелеу

Ұядан ұлы жолға Сапарғали Бегалин

• Айғаным әже ауыл ақсақалдарын тоқым қағарға не үшін шақырды?

• Дабашинский Шыңғыс ауылына қандай мақсатпен келді?

• Шыңғыстың «Шоқанжан енді артыңа емес алдыңа қара. Өмірдің өрі алдыңда» деген сөзінің мағынасын қалай түсінесіңдер?

• Шынайы білімді адамның қасиеттері қандай болады?

• Өз өміріңде білімнің пайдаға асқан кезі болды ма? Айтып бер.

5. Шығармашылық жұмыс

1 - тарсырма: Төмендегі ұлы тұлғалардың ой-тұжырымдар- ын оқып ортақ түйінді ойыңды айтып бер.

«Оқу, білім – жанған шырақ ойласаң,

Үйренерсің, іздеп көрсең – қалмасаң.

Қу өнерді, бу беліңді, жігер сал,

Пайда аларсың, қаужанарсың, тоймасаң» Ж.Айтмауытов

« ..... Біліміңді еңбек пен өмірдің өзінде шыңдап отыр! Сонда ғана білім деп аталатын асыл тас ешқашан тот баспайды жалтырай да жарқырайда береді» Қаныш Сәтпайев

«Дүние тану, білімге талпыну әрбір адамның аңсап қараған түбегейлі ісінің бірі. Егер талпыну болмаса, әрбір адам білімге, еңбекке үңіле қарамаса , тек аңша қарын тойдырып, ұйқымен уақыт өткізсе, ешбір ілгері басу – прогресс те болмас еді»

Әлкей Марғұлан

..... Жанды білім жүрек үшін болады. Жанды білімнің мақсаты – әрбір оқушының жүрегіндегі жалпыадамзаттық құндылықтар мен қасиеттерінің мәнін ашып, жарыққа шығару арқылы өзін-өзі тануға, өмірдің мәнін іздеуге және өмірдегі өз орнын табуға жағдай туғызу.

Ізгі педагог Ш.А Амонашвили «Жанды білім – ол адамды рухтандырады, ғылымның көкжиегіне бастайды, өм ді жаңаша құруға жетелейді, іздену үшін ойларды шабыттандырады, нұрландырады, дамытады,жанды білім қанат бітіреді.Жанды білім білім беру мәдениетін құрайды»

6. Топпен ән айту

Ұстазым Аманжол Шамкенов

Тұлғаңды арманыма ұқсатқанмын Зердемді сен ашпасаң не етер едім,

Үлгіңді көңіліме қыстатқанмын. Өмірден сыбағасыз өтер едім.

Есімде әліппені жаттатқызып Ғажайып дүниенің сырын жайып

Ең алғаш қолға қалам ұстатқаның. Қияға қызықтырып жетеледің.

Қайырмасы:

Ұстазым, менің ұстазым,

Өзіңмен өткен қыс-жазым. Өзіңнен өмірге азық ала бердім,

Қалдырған ізің мәңгілік Ұшырып мені алысқа қала бердің.

Жадымда тұрар жаңғырып Бойымда отың кетті ұшқын атқан,

Ұстазым, менің ұстазым! Келеді жана бергім, жана бергім!

7. Үй тапсырмасы.

Келесі сабақ: Әйгілі ғалым Қаныш Сәтпаев жайлы материал жинақтап, мақала әзірлеу.

8.Соңғы тыныштық сәті: (Баяу музыка)

Бүгінгі сабақтан игерген жақсы қасиеттерді бойларыңызға сіңіріп, жүректеріңізге түйіп алыңыздар.

Дұрыс әрекет, дұрыс әрекет, дұрыс әрекет бар жерде,

Дұрыс әрекет, дұрыс әрекет, дұрыс әрекет бүкіл әлемде.

Сабаққа белсене қатысып,сырбөліскені үшін алғыс айту.

Сабақтың мазмұны

Ресустар

Сабақтың мақсаты: Өмірдің кірпішін ақиқатпен қаласаң алынбайтын қамал болатындығын түсіндіру.

Міндеттері:

Білімділік: - барлығынан жақсыны көріп, жақсыдан жаманды ажырата білуге үйрету ;

Дамытушылық: - өз-өзіне адал болуға ықпал ету;

Тәрбиелік: - қарапайымдылыққа, шыншылдыққа тәрбиелеу.

Сәлемдесу,түгелдеу,

сабақтың мақсаты мен міндеті таныстырылады.

Сабақтың барысы:

1.Ұйымдастыру кезеңі: 5 «Т» ережесін сақтау Тазалық, Тәртіп, Татулық, Тыныштық, Талап.

Тыныштық сәті: Жағымды күйге ену, «Нұрға бөлену».

2. Үй тапсырмасын тексеру.

Қаныш Сәтпаев жайлы жинақтаған материалдарын қорғайды

3. Дәйексөз

«Адамның бар өмірі өзін-өзі жұбату, өзін-өзі алдау»

Қадыр Мырза Әли

• Адам өмірде өзін-өзі қандай жағдайларда жұбатуы мүмкін, ол оған пайда бере ме? Неліктен?

• Қандай жағдайда өзін-өзі алдауы мүмкін?

• Жұбату мен алдаудың айырмашылығы мен ұқсастығы неде?

• Өзіңізді алдап, жұбатқан кезіңіз болды ма?

Дәйексөзді талдап,

өз пікірлерін білдіреді.

4. Әңгімелеу

Тапсырма Құрманбай Толыбаев

• Мұғалім балаларға жазғы демалысқа қандай тапсырма берді?

• Қаныштың білімге деген құштарлығы қандай іс-әрекетінен көрінді?

• Мұғалім Қанышқа неліктен риза болды?

• Білімге ұмтылу не үшін қажет?

• Қаныштың бойындағы қандай қасиетті өзіңе үлгі тұтасың?

Мәтінді оқушылар кезекпан оқиды.

Сұрақ -жауап

5. Шығармашылық жұмыс

1 - тарсырма: Қаныш Сәтпаевтің өмірін үлгі етіп, өз арманыңды жетелеу мақсатында эссе жазу.

2-тапсырма: Шоқан Уалиханов, Қаныш Сәтпаевтің қандай қасиеттері елдің мақтанышы болуларына демеу болды.

Шынайы білім берудің мақсаты – баланы жан-жақты тұтас дамыту. Ал біздің сезім мүшелеріміз рухани болмысты көруге арналмаған, тек сыртқы әлемнің құбылыстарын ғана байқай алады. Табиғаттың барлық сырларын білу үшін, адамның жан дүниесі таза болуы керек. Сондықтан білім алуда тек физикалық және интеллектуалдық жақтарыңды ғана дамытып қоймай, ең алдымен өздеріңнің жоғары рухани-адамгершілік табиғатыңды ашу маңызды. Рухани табиғатыңды ашуға бағытталған білім шынайы білім болып табылады.

6. Топпен ән айту

Ұстазым Аманжол Шамкенов

Тұлғаңды арманыма ұқсатқанмын Зердемді сен ашпасаң не етер едім,

Үлгіңді көңіліме қыстатқанмын. Өмірден сыбағасыз өтер едім.

Есімде әліппені жаттатқызып Ғажайып дүниенің сырын жайып

Ең алғаш қолға қалам ұстатқаның. Қияға қызықтырып жетеледің.

Қайырмасы:

Ұстазым, менің ұстазым,

Өзіңмен өткен қыс-жазым. Өзіңнен өмірге азық ала бердім,

Қалдырған ізің мәңгілік Ұшырып мені алысқа қала бердің.

Жадымда тұрар жаңғырып Бойымда отың кетті ұшқын атқан,

Ұстазым, менің ұстазым! Келеді жана бергім, жана бергім!

(бейнеклип)

Мұғалім әнді оқушылармен бірге орындайды

7. Үй тапсырмасы.

Келесі сабақ: Ыбырай Алтынсарин жайлы ізденіп мақала жазып келу.

8.Соңғы тыныштық сәті: (Баяу музыка)

Бүгінгі сабақтан игерген жақсы қасиеттерді бойларыңызға сіңіріп, жүректеріңізге түйіп алыңыздар.

Ақиқат, ақиқат, ақиқат бар жерде,

Ақиқат, ақиқат, ақиқат бүкіл әлемде.

Сабаққа белсене қатысып,сырбөліскені үшін алғыс айту.

Сабақтың мазмұны

Ресустар

Сабақтың мақсаты: Оқушыларғдың бақыт жолындағы сүйіспеншілік құндылығының мәнін ашу.

Міндеттері:

Білімділік: - өмір бақытының кілті Кішіпейіл, кешірімдіде екндігін үйрету;

Дамытушылық: - өмірде риясыз қызмет етуге, бақыт сыйлай білуге баулу;

Тәрбиелік: - жанашырлыққа, шынайылыққа тәрбиелеу.

Сәлемдесу,түгелдеу,

сабақтың мақсаты мен міндеті таныстырылады.

Сабақтың барысы:

1. Ұйымдастыру кезеңі:

Тыныштық сәті: «Су астына саяхат» шығамыз.

2. Үй тапсырмасын тексеру.

Ыбырай Алтынсарин жайлы жазып келген мақалаларын қорғайды.

Музыка қойылады

Үй тапсырма сын тексеру

3. Дәйексөз Клод Андриан Гельвеций

Махаббат – іс-әрекеттің қуатты көзі

• Махаббат деген не?

Оқушылар

пікірлерін білдіреді.

4. Әңгімелеу

Хаттар

• Ыбырай Алтынсарин халқының игілігі үшін алдына қандай мақсат қойды?

• Оның Николай Ивановичке жазған хатындағы көтерілген мәселелер қаншалықты маңызды?

• Ұлы ұстаз кітаптың мазмұнына не себепті аса мән берді?

• Оның еліне деген сүйіспеншілігі қандай іс-әрекеттерінен көрінеді?

• Өзің халқыңның болашағы жарқын болуы үшін қандай мақсат қойған болар едің?

Сұрақ –жауап(пікірталас)

5. Шығармашылық жұмыс

1-тапсырма: 30 бет. Ыбырай Алтынсариннің хатын оқып, білім саласына сіңірген еееңбегін үлгі тұтайық.

2-тапсырма: Жағдаятты оқып , сұраққа жауап беру.

Бірде дәруіш сапарға шығып, жолда кездескен кез-келген жолаушыны «Жүрегің бар ма?» деген сөзбен қарсы алыпты. Адамдар айтылған сөздің мағынасына мәніне бірден көңіл бөлмесе де , жолаушылардың бірі, сен «Жүрегің бар ма?» дегенің орнына, неге қайырымдылық, махабббат, сенім, жақсылық , тіпті рақымдылық туралы айтпайсың ба? – деген сауал қойыпты. Сонда дәруіш: «Тек жүректі ұмытпауың керек, сонда қалғанының бәрі болады» - деп жауап беріпті.

• Дәруіштің ойымен келісесің бе? Неліктен?

6. Топпен ән айту Ә:Ш.Қалдаяқов

Бақыт құшағында С: Т.Молдағалиев

Көзіңнен бір ұшқын Көктемнің бұлбұлы
Ұшты ма білмедім Кеудеме қонады
Әйтеуір нұр құштым Құшаққа қыр гүлі
Әйтеуір гүлдедім Толғандай болады
Кел билейік, кетпе менің қасымнан
Қызғалдағым таң нұрымен ашылған
Сезім шіркін ақ жаңбырға ұқсайды
Алматыда жаңа жауын, жаңа жауып басылған
Әнбісің төгілген Жанарың ұшқыны
Жырмысың армандай Жүректе жанады
Бір бақыт көрінген Қолыңның ыстығы
Жақындап қалғандай Қолымда қалады

Мен бүгін бұлақпын Сүйемін мен күнді
Ілгері жүгірген Көңілді жалынды
Бір нәзік шуақпын Сен биле еркімді
Жаныңа үнілген Әлдиле жанымды

Мұғалім әнді оқушылар мен бірге орындайды

7. Үй тапсырмасы.

1. Келесі сабақ: «Сүйіспеншілік елінде» тақырыбына эссе жазу, коллаж, сурет салуға да болады.

8.Соңғы тыныштық сәті: (Баяу музыка)

Бүгінгі сабақтан игерген жақсы қасиеттерді бойларыңызға сіңіріп, жүректеріңізге түйіп алыңыздар.

Сүйіспеншілік, сүйіспеншілік, сүйіспеншілік бар жерде. Сүйіспеншілік, сүйіспеншілік, сүйіспеншілік бүкіл әлемде.

Бүгінгі саба ққа белсене қатысып,сыр бөліскені үшін алғыс

Сабақтың мазмұны

Ресустар

Сабақтың мақсаты: Жаратылыстағының барлығын өзіңдей жақсы көріп сүйіспеншілігімізді арнағанда үйлесімді қарым-қатынас болатынын түсіндіру.

Міндеттері:

Білімділік: - адамдарға риясыз қызмет ету керектігін үйрету;

Дамытшылық: - айналамен қарым-қатынаста шынайылықта болуға шақыру;

Тәрбиелік: - жанашырлыққа тәрбиелеу.

Сәлемдесу,түгелдеу,

сабақтың мақсаты мен міндеті таныстырылады.

Сабақтың барысы:

1. Ұйымдастыру кезеңі:

Тыныштық сәті: «Су астына саяхат» шығамыз.

2. Үй тапсырмасын тексеру.

«Сүйіспеншілік елінде» тақырыбына эссе жазып, коллаж, салған суреттерін қорғайды.

Музыка қойылады

Үй тапсыр масын

тексеру

3. Дәйексөз И.Байзақов

«Бар ма екен махаббаттай нәзік нәрсе,

Тоймайтын адам жаны көре білсе»

• Сүйіспеншіліктің түрлерін ата?

Оқушылар

пікірлерін білдіреді.

4. Әңгімелеу

Балапан торғай Бердібек Соқпақпаев

• Қожаның торғайға қамқорлығынан қандай қасиеттерді көруге болады?

• Қамқорлық көрсету, жанашырлық таныту, басқаның қамын ойлау қандай құндылықтың көрінісі болып табылады?

• «Сүйіспеншілік – жүректе» дегенді қалай түсінесің?

• Басқаларға сүйіспеншілік танытқанда қандай әсерге бөленесің?

Сұрақ –жауап(пікірталас)

5. Шығармашылық жұмыс

1-тапсырма: Адамдар мен жануарлар арасындағы сүйіспеншілік туралы өмірлеріңнен мысал келтіріп әңгіме жазу.

2-тапсырма: 35- бет, «Күн» мәтінін оқып, Күннің әлемге риясыз сүйіспеншілікпен атқаратын қызметін адамдардың іс-әрекетімен салыстыру.

6. Топпен ән айту

Сағындым Алматымды

Қосамын әнге атыңды, Қалайды жаным жырды,

Тосамын әр хатыңды. Болмайды әнім мұңды.

Сағындым алма бағын, Пәк көңіл, ақ жүректі

Арайлы Алматымды. Достарым сағындырды.

Ағындым аққу үнді, Аспанын астананың

Сағындым ақ гүліңді Сағындым жастар әнін

Алматым сыйладың сен Сағындым шыңдарыңды

Шабытты шаттығымды Алатау асқаралы.

Еске алсам көктөбені Талпынған тау ұлына

Жаныма от береді Ғашықпын жауынына

Алғашқы махаббатқа Сағынып жетем саған

Куәгер көктерегі. Бас мені бауырыңа.

Мұғалім әнді оқушылар мен бірге орындайды

7. Үй тапсырмасы.

1. Келесі сабақ: 1-кезең «Қоғамға қызмет ету» жобасын аяқтап, альбомдарын толықтыру.

8.Соңғы тыныштық сәті: (Баяу музыка)

Бүгінгі сабақтан игерген жақсы қасиеттерді бойларыңызға сіңіріп, жүректеріңізге түйіп алыңыздар.

Сүйіспеншілік, сүйіспеншілік, сүйіспеншілік бар жерде. Сүйіспеншілік, сүйіспеншілік, сүйіспеншілік бүкіл әлемде.

Бүгін сабақ қа белсене қатысып,

сыр бөліскені үшін алғыс

Сабақтың мазмұны

Ресустар

Сабақтың мақсаты: Жаратылыстағының барлығын өзіңдей жақсы көріп сүйіспеншілігімізді арнағанда үйлесімді қарым-қатынас болатынын түсіндіру.

Міндеттері:

Білімділік: - адамдарға риясыз қызмет ету керектігін үйрету;

Дамытшылық: - айналамен қарым-қатынаста шынайылықта болуға шақыру; Тәрбиелік: - жанашырлыққа тәрбиелеу

Сәлемдесу,түгелдеу,

сабақтың мақсаты мен міндеті таныстырылады.

Сабақтың барысы:

1.Ұйымдастыру кезеңі:

Тыныштық сәті: Жағымды күйге ену «Нұрға бөлену»

2.Үй тапсырмасын тексеру.

«Қоғамға қызмет ету» жобасын аяқтап, альбомдарын толықтырып қорғайды.

Музыка қойылады

Үй тапсыр масын тексеру.

3. Дәйексөз

Адам ақылды, кішіпейіл, әділ, батыл да қайырымды болуға тиіс. Тек сонда ғана оның осынау адам деген мәртебелі атпен аталуға құқы болады.

• Дәйексөздің мағынасын түсіндіріңдер.

4. Әңгімелеу Қалмақан Әбдіқадыров

Қазықұрттың баурайында

• Әлем палуаны Қажымұқанның бұл сапарының сыры неде?

• Қажымұқан Отан қорғау комисарына не деп жазғызды?

• Қажымұқан өзі соқтырған самолеттің ұшқышын қалай қарсы алды?

• Жауынгер жігітке берілген тапсырмада не туралы айтылды?

• Қажымұқан әлем тарихында қандай тұлғалық қасиеттеріне байланысты өшпес із қалдырды?

• Қажымұқанның бұндай қасиеттері қандай құндылықтардың көрінісі болып табылады?

• Қажымұқанның қандай қасиеттерінен үлгі алғыларың келеді?

• Өзіңнің риясыз жақсылық жасаған кезің болды ма?

Сұрақ –жауап(пікірталас)

5. Шығармашылық жұмыс

1-тапсырма: «Мейірім тамшысы» тақырыбы бойынша қайырымдылыққа негізделген іс-шара жоспарын түзіңдер.

2-тапсырма: Ұлы адамдардың ой-тұжырымдарын оқып, пікірлеріңді ортаға салыңдар.

• «Жақсылыққа үлгі көрсетумен жетпесе, уағыз айтумен жету қиын» Сенека

• «Біреудің жақсы ісін көрсең, оны ардақтай біл, кінәліні кешіре біл. Өзіңе де, өзгеге де жақсылық тіле»

Ахмед Йүгнеки

• «Ақ көңілі сәбидей, сенгіш келер ұлы адам»

Махмуд Қашқари

• «Жақсының өзі кішік, бойы биік» Жамбыл Жабаев

• «Қуанышқа ғана емес, қайғыға, қасіретке, бақытсыздық қа да ортақтаса біл» В.А.Сухомлинский

Қайырымдылық – адамдардың қандай да бір ауыр қиындыққа тап болған адамдарға жанашырлық көрсетуі, қолдан келгенше көмектесуі, тек өзіне ғана емес алыс пен жақынға, үлкен мен кішіге, жас пен кәріге, бір-біріне мейірімділік таныту арқылы жақсылық жасауы. Қайырымдылықтың астарында жүрек жылуы мен шынайы сезім жатады.

6. Топпен ән айту

«Сен маған сүюді үйреттің» Әні-Ербол Байырбеков,

Сөзі-Ақмарал Леубаева)

 Сен маған сүюді үйреттің,

Ұмытып кеткен едім.

Басымды июді үйреттің,

Тәкаппар өктем едім ...

Шынайы күлуді үйреттің,

Нөсерлі көктем едім.

Өмірді сүруді үйреттің,

Ұстазсыз мектеп едім.

 Қ-сы: Сен маған ұшқанды үйреттің,

Тордағы бұлбұл едім.

Сезіммен құшқанды үйреттің,

Күдікшіл құмбыл едім. (2 рет)

 Кім дос, кім дұшпанды үйреттің,

Уайымшыл бір мұң едім.

Иіскеп қысқанды үйреттің,

Құшақсыз бір гүл едім.

7. Үй тапсырмасы.

Келесі сабақ: «Мейірімді болайықшы ағайын» Серік Қалиевтің сөзіне жазылған өлең жолдарын жаттап келу.

8.Соңғы тыныштық сәті: (Баяу музыка)

Бүгінгі сабақтан игерген жақсы қасиеттерді бойларыңызға сіңіріп,жүректеріңізге түйіп алыңыздар.

Сүйіспеншілік, сүйіспеншілік, сүйіспеншілік әрекет бар жерде. Сүйіспеншілік, сүйіспеншілік, сүйіспеншілік бүкіл әлемде.

Сабаққа белсене қатысып, сыр бөліс кені үшін алғыс айту.

Сабақтың мазмұны

Ресустар

Сабақтың мақсаты: Ар-ұжданмен өмір сүру, өмірде күресе білу абройын сақтаған адам, айналасына қиянат жасамайтынды ғын түсіндіру

Міндеттері:

Білімділік: - қоғам меншігін қамқорлауға үйрету;

Дамытушылық: - қоршаған ортаны қорғауды міндетім деп түсінуге баулу;

Тәрбиелік: - толеранттылыққа (кеңпейілділікке), ақжарқын -дылыққа тәрбиелеу.

Сәлемдесу,түгелдеу, Саб ақтың мақсат міндеті таныстырылад

Сабақтың барысы:

1.Ұйымдастыру кезеңі: 5 «Т» ережесін сақтау.

Тыныштық сәті: Жағымды күйге ену «Нұрға бөлену»

2.Үй тапсырмасын тексеру.

«Мейірімді болайықшы ағайын» Серік Қалиев

Көктем етіп көркейтсе де маңайын Кішірейіп кетпес ғазиз басымыз

Көріп жүрміз өкпешілдің талайын. Кішіпейіл болайықшы халайық!

Өшігуді қояйықшы өзгеге,

Кешірімді болайықшы ағайын! Ел болғанмен емеспіз ғой онша көп

Сонда дағы бөлінумен шаршап ек

Көк нөсерін көл етседе жауындар Өзімізге қалайтұғын нәрсені,

Көк пен жерді сел етседе дауылдар Тілейікші өзгеге де болса деп.

Пейілдерді пенделікпен тарлтпай

Мейірімді,болайықшы бауырлар Ұлттың қамын жүректермен ұғынып

Жұрттың жүгін көтерейік жұмылып.

Болашаққа қол ұстасып барайық, Қаратайық Құбылаға жүздерді,

Ақиқаттың ауылын іздеп табайық. Таратайық адамзатқа жылылық!

Музыка қойы лады

Үй тапсыр масын тексеру

4. Әңгімелеу Өтебай Тұрманжанов

Бір қайырымдылық – көпір салу

• Мінсіз Мүсін не себептен балаларға өсиет айтады?

• Неге көпір салуды бір қайырымдылық деп атады?

• «Адамның пейілі» деген ұғымды қалай түсінесіңдер?

• Сенің басқаларға қайырымды іс жасаған кезің болды ма?

Сұрақ –жауап(пікірталас)

5. Шығармашылық жұмыс

1-тапсырма: «Жәрдем камитеті» мәтінін оқып, жалпы- адамзаттық құндылықтар тұрғысында талдау;

2-тапсырма: «Бір қайырымдылық – ағаш өсіру» мәтінін оқып, өз өмірлеріңнен қайырымдылыққа бағытталған оқиғаларың туралы ой-толғау жазу.

3-тапсырма: «Бір қайырымдылық – шөлге су шығару» мәтінін оқып, өздерің атқаратын қайырымдылық істеріңді ортаға салып айтып беріңдер.

..... Жанашырлық – адамгершілік қасиеттердің ең ізгі бастауы, қамқорлыққа зәру жандардың қамқоршысы болу, жылы сөзін айтып, жүрек жылуын ұсыну, ізгілік нұрын шашып, сый-сиапат көрсету. Нәсіліне, тілі, діліне қарамастан қиналған жанға жанашырлық таныту, қазақ халқына тән ұлттық қасиет болып табылады. Адамның жасаған игі істерінің бәрі оның ақыл-ойы мен жүрек жылуының көрінісі болып табылады. Жанында жүрген жандардың қуанышын бөлісіп, қиындығына ортақтаса алатын адамның іс-әрекетінде ізгіліктің негізі жатады. Ондай адамдар әр істе көрегендік танытады. Қайырымдылықпен жасаған жақсылығының жемісін, рахатын көреді.

6. Топпен ән айту

Жан әке

Кезің жоқ мейірленіп тіл қатпаған,

Сөзің жоқ өнегесін тыңдатпаған.

Осынау дөңгеленген дүниеде,

Жан әке кім бар сендей қымбат маған.

Қайырмасы

Пейілің егіз даламмен,

Мейірім ыстық жаныңнан.

Неліктен түстім саған мен,

Еліктей балғын шағымнан.

Шыңның да шырқау көңіл құшадәмін,

Шыңға да кейсәттер де түсседарын.

Сүрініп кетпес үшін әкесонда ,

Сенің өзболмысыңнан күшаламын

Қайырмасы

Көңілің көрік сыйлап гүлбағына,

Өмірдің қанықтырдың сырларына.

Мен әке қуанамын бар жаныммен,

Өзіңнің перзентің боп туғаныма.

Қайырмасы

Алтынға балап тұлғаңды,

Артыңда қалар ізіңмін.

Қызығын көріп жүр мәңгі,

Өсірген ұл мен қызыңның.

7. Үй тапсырмасы.

Келесі сабақ: «Менің - жан досым» тақырыбына эссе жазып келу.

Сабақтың мазмұны

Ресустар

Сабақтың мақсаты: Әрбір сөзінде, ісінде жауапкершілікті сезіне білуді дұрыс әрекет құндылығымен жасағанда нәтижелі болатынын түсіндіру.

Міндеттері:

Білімділік: - өміріне жауапкершілікпен қарай отырып басқа- лар туралы жамандық ойламауға үйрету;

Дамытушылық: - отбасындағы, мектептегі парызын орындау әрбір оқушы міндетім деп тануға ықпал жасау;

Тәрбиелік: - ұқыптылық пен жауапкершілік егіз деп танып, тәрбиелеу.

Сәлемдесутүгелдеу,

сабақтың мақсаты мен міндеті таныстырылады.

Сабақтың барысы:

1.Ұйымдастыру кезеңі: 5 «Т» ережесін сақтау: Тәртіп ,Талап

Тыныштық,Тазалық, Татулық

Тыныштық сәті: «Су патшалығына ойша саяхат»

2.Үй тапсырмасын тексеру.

«Менің – жан досым» тақырыбына эссе жазып оқу

Музыка қойылады

Үй тапсыр масын тексеру.

3. Дәйексөз

«Адам баласына адам баласының бәрі – дос»

Абай

Дәйексөз- ге пікірле рін білді реді.

4. Әңгімелеу Қыдырбек Ырысбеков

Достықтың алтын жүлдесі

• Төлеуғазының жаны неге тыныштық таппады?

• Кәріімжан нені армандаған еді?

• Кәрімжан «КСРО чемпионы» алтын белгісін не себептен досының омырауына қадады?

• Достық деген не, ол туралы не білесің?

• Төлеуғазының бойынан шынайы достықтың қандай қасиеттерін байқадыңдар?

• Шынайы достың бойында қандай қасиеттер болуы керек?

• Өзің қиналған кезде көмектескен достарың болды ма?

Сұрақ –жауап(пікірталас)

5. Шығармашылық жұмыс

1-тапсырма: Төмендегі сұрақтарға пікірталас жүргізу.

• Достасу неден басталады?

• Нағыз досты қалай табуға болады?

• Шынайы достың қандай қасиеттері болу керек?

2-тапсырма: Жағдаяттарды шешу.

• Сенің ең жақын досың емтиханға дайындалып жатыр. Сен қалай көмектескен болар едің?

• Өзара достықтың көрінісі ізгі, сыйлы қарым-қатынас болып табылады. Сенің адал досың бар. Досыңа лайық екеніңді қалай көрсеткен болар едің?

3-тапсырма: Даналардың ой-тұжырымдарын оқып, пікірлеріңді ортаға салыңдар.

• «Шыншылдық адалдықпен ағзалас» Әл-Фараби

• «Дос емес дос сыртынан жамандаған» М.Дулатов

• «Дос таппаған ер азар, басшы бақпаған ел азар» М.Ә

..... Нағыз дос сенің басыңа түскен қасіретті бөлісіп алып, қайғыңды екі есе азайтады да, ал қуанышыңды екі есе көбей- тіп жібереді. Оның үстіне шынайы дос, сенің кемшіліктеріңді кешіріп, осалдығыңды байқамайды. Достықтың басты шарты – теңдік. Мұнда құл да, қожа да болмауы керек. Сонымен адам неге ұдайы біреумен достасқысы келіп тұрады. Шынай достық екі жағдайда қажет. Адам өз бойындағы зиянды заттарды ағза-дан сыртқа шығарып жіберуі үшін алуан түрлі дәрі-дәрмектер ішеді. Ал, адамның жан-жүрегіне жиналып қалған зіл батпан қасірет-қайғысын ол тек сенімді достары мен сырласу арқылы ған сыртқа шығарып, көптен бері арқалап жүрген ауыр жүгінен жеңілдей алады екен. Әрбір адамның мұңын шағатын, қуанышын бөлісетін кемінде бір шынайы досы болуы керектігі хақ.

6. Топпен ән айту сөзі :М.Шаханов

Кешікпей келем деп ең әні: Ш.Қалдаяқов,

Аңсаған бақытым сияқтанып,

Ай туып келеді қияқтанып.

Жол жаққа қараймын,

Сен жоқсың , арайлым.

Кешікпей келем деп ең,

Мен тұрмын елеңдеумен. 2рет

Қайтемін кінәләп бұған сені,

Сағатың алдаған шығар сені.

Нұр ойнап көзіңде

Уәделі кезіңде.

Кешікпей келем деп ең,

Мен тұрмын елеңдеумен. 2рет

Көшеде сырласып, шалқып басып.

Құрбылар барады қолтықтасып.

Тағатым таусылды,

Аңсадым даусыңды.

Кешікпей келем деп ең,

Мен тұрмын елеңдеумен. 2рет

бейнеклипМұғалім әнді оқушы лармен бірге орын дайды

7. Үй тапсырмасы.

Келесі сабақ: «Қайдасыңдар, достарым» Қабдікәрім Ыдырысов өлең жолдарын жаттап келу.

Күнделіктеріне белгі леп алады.

8.Соңғы тыныштық сәті: (Баяу музыка)

Бүгінгі сабақтан игерген жақсы қасиеттерді бойларыңызға сіңіріп,жүректеріңізге түйіп алыңыздар.

Дұрыс әрекет, дұрыс әрекет, дұрыс әрекет бар жерде

Дұрыс әрекет, дұрыс әрекет, дұрыс әрекет бүкіл әлемде.

Сабақтың мазмұны

Ресустар

Сабақтың мақсаты: Жауапкершілікті сезініп ақиқатпен өмір сүру керектігін түсіндіру.

Міндеттері:

Білімділік: - ойдың, сөздің және істің бірлігі жауаптылықты нығайтатындығын ұқтыру;

Дамытушылық: - жақсыдан жаманды ажырата білу қабілетін дамыту;

Тәрбиелік: - Шыншылдыққа, отаншылдыққа тәрбиелеу.

Сәлемдесу,түгелдеу,

сабақтың мақсаты мен міндеті таныстырылады.

Сабақтың барысы:

1. Ұйымдастыру кезеңі:

Тыныштық сәті: Жағымды күйге ену «Нұрға бөлену»

2. Үй тапсырмасын тексеру.

Қайдасыңдар достарым

Бірге тойлап, бірге өткізген Бәрімізде таптық бүгін

Жалындаған жас шағын. Бақыт жолын іздеген.

Талай қызық күнді өткізген Дос үміті – достық сенім

Қайдасыңдар, достарым ? Әрқашанда біізбенен.

Қайырмасы:

Достар, достар жүрсің қайда? Жүрсек-дағы қиыр шетте,

Бірге еді ғой жанымыз. Досты ұмытқың келмейді.

Еске алысып осындайда Достық жалын бір жүректе

Кел, шырқайық бәріміз. Суымайды, сөнбейді.

Музыка қойылады

3. Дәйексөз

«Өзінің айналасындағы жора-жолдастарының,

бауырларының жан дүниесіне үңіліп қарамаған адам

өмірде үлкен қиыншылықтарға кезігеді және

айналасына зиянын тигізеді.» Альфред Адлер

• Жан дүниесіне үңілу дегенді қалай түсінесің?

Дәйексөз

мағынасын ашу,оқушы өз пікірін білдіреді.

4. Әңгімелеу

Бабалар аманаты Зейнеп Ахметова

• Үш дос нені армандады?

• Бүкіл ел олардың достығын неге аңыз етіп айтты?

• Үш достың ұрпақтары олардың армандарын қалай жалғастырды?

• Мәтіннен үш дос пен олардың ұрпақтарының арасындағы шынайы достықтың қандай қасиеттерін байқадыңдар?

• Осы үш дос сияқты шынайы достарың бар ма?

5. Шығармашылық жұмыс

1-тапсырма: «Жүрек жылуы» ойыны, оқушылар орындарынан тұрып достыққа қатысты қасиеттерді айтып бір-біріне ұсынады.

2-тапсырма: Мәтінді оқып, жалпыадамзаттық тұрғысынан талдау.

... «Ардақты ағалар, біз – Кеңес, Бақытжан, мен үшеуміз әкелеріміздің достық шарапатының арқасында кішкене кезімізден дос, бауыр болып өстік. Біріміздің әкемізді «әке» деп, анамызды «ана» деп, аражіксіз бұл күнге жеттік. Әкелеріміздің өсиет-дәстүрін жалғастырып, балаларымызды достастырып жатырмыз. Бүгін мен алғаш рет немерелі болдым. Бауыржан папамның тұңғыш шөбересі өмірге келді. Сол нәрестенің атын қойып, баата беріңіздер, - деп толқып көзіне жас алды»

3-тапсырма: Досымызға хат жазамыз.

Ала жіп аттамау С.Кенжеахметұлы

Қазақ ұғымында ала жіп туралы әр түрлі ұғымдар мен түсініктер бар. Мысалы, баланың тұсауын кескенде, адамдар қатты ренжіскенде, әдет-ғұрып қағидаларында «ала жіп» бейнесі қолданылады. Соның бірі – «ала жіп аттамау» деп аталады және ол адалдыққа, адамгершілікке сай қолданылатын теңеудің бір саласы десе де болады. Бұл теңеу «ешкімге қиянат жасама, біреудің мал-мүлкін ұрлама» дегентерең мағынаны білдіреді. Біреудің «мен ешкімнің ала жібін аттаған жоқпын» деген сөзі оның адалдығын біілдіреді.

Жағдаяттарды сахналау

6. Топпен ән айту «Қайдасыңдар, достарым»

Бірге тойлап, бірге өткізген Бәрімізде таптық бүгін

Жалындаған жас шағын. Бақыт жолын іздеген.

Талай қызық күнді өткізген Дос үміті – достық сенім

Қайдасыңдар, достарым ? Әрқашанда біізбенен.

Мұғалім әнді оқушылармен бірге орындайды

7. Үй тапсырмасы.

Келесі сабақ: «Бақыт қайда барасың?» Асанұлы Қабанның сөзіне жазылған жырауды оқып келу, жаттауға болады.

күнделікке белгілеп алады.

8.Соңғы тыныштық сәті:

Бүгінгі сабақтан игерген жақсы қасиеттерді бойларыңызға сіңіріп,жүректеріңізге түйіп алыңыздар.

Ақиқат, ақиқат, ақиқат бар жерде,

Ақиқат, ақиқат, ақиқат бүкіл әлемде.

Бүгінгі сабаққа белсене қатысып,сыр бөліскені үшін алғыс

Сабақтың мазмұны

Ресустар

Сабақтың мақсаты: оқушыларға отбасы құндылықтары, ата-баба дәстүрі,ұрпақтар парызы екендігі туралы түсіндіру.

Міндеттері:

Білімділік: - отбасындағы, мектептегі парызын орындау туралы білім беру; Дамытушылық: - өзіне - өзі сенімді болуды баліс-әрекетінде дамыту;

Тәрбиелік: - ұқыптылыққа, әдепті болуға тәрбиелеу.

Сәлемдесу,түгелдеу,сабақтың мақсаты мен міндетін таныстыру

Сабақтың барысы:

1.Ұйымдастыру кезеңі: 5 «Т» ережесін сақтау.

Тыныштық сәті: «Нұрға бөлену».

2. Үй тапсырмасын тексеру.

«Бақыт қайда барасың» Асанұлы Қабан

• Өлең жолдарында не туралы айтылған?

• «Сыйластық» ұғымын қалай түсінесіңдер?

• Адам бақытты болып туа ма, әлде қалыптаса ма?

• Сендер қазіргі сәттеріңде өздеріңді бақытты сезінесіңдер ме? Мысал келтір.

3. Дәйексөз

«Сыйласаң – сыйысымды боларсың»

• Сыйластық, сыйлау дегенді қалай түсінесің?

• Сыйлы болу үшін не істеу керек?

• Ортаңда сыйлысың ба?

Мағынасын ашып, өз пікір лерін білдіреді.

4. Әңгімелеу

Түп қазық Құрманбай Толыбаев

Сұрақ –жауап (пікірталас)

5.Шығармашылық жұмыс

1-тапсырма : «Ананың арманы» мәтінін оқып, әже мен немере арасындағы сыйластық туралы эссе жазыңдар.

2-тапсырма «Бақыт» пен «Сыйластық» ұғымына анықтама беріңдер.

• Бақыт қайда барасың? - Бақыт қайда барасың?

• Ата-анасын сыйлаған, - Өсірген жақсы баласын,

Ұйымшылдық ойлаған, Сыйлаған ата-анасын,

Тату жанға барамын . Көргенді ұлға барамын.

6.топпен ән айту

Өміріңе немқұрайлы қарама Тыңд,а досым, мен айтайын от тілек, Дүниеден өтті бай да, өтті бек. Өміріңе немқұрайлы қарама Дәулетіңе тұрсаң- дағы көк тіреп. Әр күн сайын тек сен үшін атып таң, Зерлі шапан киінсең де жақұттан. Өміріңе немқұрайлы қарама, Шақша басың айналса да бақыттан.

Бақ құсыңды қонған кезде бағала, Қолда мәңгі тұрмайтын ол шағала. Кенелсең де, досым, қанша шаттыққа, Өміріңе немқұрайлы қарама.

Тұсау салып, бастатқызбай көш дара, Етсе-дағы дұшпан күлкі, дос таба. Өміріңе немқұрайлы қарама Тағдыр желі қарсы алдыңнан соқса да Сын сағатта сақтау үшін өз басын, Сатып кетіп сеніп жүрген жолдасың. Өміріңе немқұрайлы қарама Айдын көлге айналса да өз жасың.

Мұғалім әнді оқушылармен бірге орындайды

7. Үй тапсырмасы.

Келесі сабақ: «Әдемі» А.Шаяхметов сөзіне жазылған өлең жолдарын жаттау.

8.Соңғы тыныштық сәті: (Баяу музыка)

Бүгінгі сабақтан игерген жақсы қасиеттерді бойларыңызға сіңіріп,жүректеріңізге түйіп алыңыздар.

Дұрыс әрекет, дұрыс әрекет, дұрыс әрекет бар жерде,

Дұрыс әрекет, дұрыс әрекет, дұрыс әрекет бүкіл әлемде.

Сабаққа белсене қатысып,

сырбөліс кені үшін алғыс айту.

Сабақтың мазмұны

Ресус

Сабақтың мақсаты: Тәрбиені сүйіспеншілікпен қабылдау әр адамның міндеті екендігін түсіндіру.

Міндеттері:

Білімділік: - адамдарға риясыз қызмет етуге үйрету;

Дамытушылық: - кешірімшіл болу қасиеттерін дамыту;

Тәрбиелік: - шынайылыққа, жанашырлыққа тәрбиелеу.

Сәлемде сабақты мақсаты міндеті таныстырды

Сабақтың барысы:

1. Ұйымдастыру кезеңі: 5 «Т» ережесін сақтау.

Тыныштық сәті: «Су патшалығына ойша саяхат»

2. Үй тапсырмасын тексеру.

«Әдемі» өлең жолдарын жатқа айту

Күн сәулесі төгілгені әдемі, Бұлбұл құстың сайрағаны әдемі

Кемпірқосақ керілгені әдемі Қозы-лақтың ойнағаны әдемі

Көк шалғында асыр салып жүргенде Ақ боз атын ерттеп мініп атамның

Көк көбелек көрінеді әдемі. Қойды өріске айдағаны әдемі.

Жас шыбықтың бүр ашқаны әдемі Ақ ботаның үлкен көзі әдемі

Алма ағаштың гүл ашқаны әдемі. Әжеміздің күлген көзі әдемі

Қариялар жол үстінде кездесіп Бәріненде жасқа толған бөпемнің

Амандықты сұрасқаны әдемі. Тәй-тәй басып жүрген кезі әдемі.

Музыка қойылад

1. Дәйексөз Ғабиден Мұстафин

«Қазақ дәстүрі тек ата-ананы ғана емес,

жалпы адамды сыйлауға баулиды»

• Қандай дәстүрді білесің? Тәрбиелік мәнін атап өт.

1. Әңгімелеу

Сөз анасы – сәлем Зейнеп Ахметова

• Сөздің басын неліктен сәлемнен бастауымыз керек?

• «Шүйіркелесу», «үйірсектік» деген сөздерді қалай түсінесіңдер?

• Қазақ халқының дарқан ниетінен қандай қасиеттерді байқауға болады?

• Кез келген халықтың тұрмыс-тіршілігінің мінез-құлық жаратылысына әсері бола ма?

• Өзің ылғи да сәлемдесіп жүресің бе? Айтып бер.

Сұрақ –жауап(пікірталас)

5. Шығармашылық жұмыс

1-тапсырма: Төмендегі өлең жолдарындағы сыйластық белгілерін дәптерлеріңе жазыңдар.

Сырттан келген мейманды, Есік ашып енгізіп,

Сәлем беріп, қол алсаң, Көрпе төсеп, құп алсаң,

Бірінші еткен құрметің. Үшінші еткен қызметің.

«Түсіңіз», - деп түс беріп,

Шылбырына оралсаң,

Екінші еткен құрметің.

2-тапсырма: Сәлемдесудің түрлеріне жағдаяттар ойластырып, сахналаңдар.

3-тапсырма: Ұлы адамдардың ой-тұжырымдарындағы негізгі ойды тауып, талдаңдар.

..... «Ата-аналар балаларына сыйлы болуға тиіс. Бірақ сый-сияпат сүйіспеншіліктен туындауы қажет»

..... «Бала адаммен араласпайынша өмір сүре алмайды, өзінің бар жүрек жылуын басқа адамға беруді ұжданы талап етеді»

..... «Өзіңді қарапайым жылы лебізіңмен сыйлата білмесең, құр қаталдақтан түк те шықпайды».

...... «Үйрет те, ізгілікпен үйрен»

...... «Өзгелерді үйрете жүріп, өзіміз де үйренеміз».

Қазақ – тым туысқаншыл, бауырмал халық. Жеті атаға дейін бауыр-туыс, ағайын, одан әрі жекжат-жұрағат болып, жалғаса береді. Иен далада кездескен екі қазақ амандасып - есендесіп, ата-тек сұраса келе міндетті түрде бір кіндік араласып тауып алады.

«Оу, баяғыда бәленбай деген атамыз сіздің елден сүйек тістеген, сол әжеміздің төркіндері екенсіз ғой, ойбау-ау, нағашы екенсіз ғой» деп айдаладан жиен табыла кетеді. Қазақ – мияның тамырындай ілігі қабат-қабат халық. Кейде әзіл-шынын араластырып «екі қазақ кездесе қалса, ет асым амандасады» дейтін сөздіңастарынан жайық көңіл, жарқын мінез халқымыздың дарқан ниеті көрінеді.

6. Топпен ән айту

Әдемі А.Шаяхметов

7. Үй тапсырмасы.

Келесі сабақ: «Менің Отаным – шұғылалы тәуелсіз Қазақстан» тақырыбында эссе жазып келу

8. Соңғы тыныштық сәті:

Бүгінгі сабақтан игерген жақсы қасиеттерді бойларыңызға сіңіріп,жүректеріңізге түйіп алыңыздар.

Сүйіспеншілік, сүйіспеншілік, сүйіспеншілік бар жерде,

Сүйіспеншілік, сүйіспеншілік, сүйіспеншілік бүкіл әлемде.

Сабаққа

Белсене

қатысып,

сыр бөліс кені үшін алғыс айту.

Сабақтың мазмұны

Ресус

Сабақтың мақсаты: Қоғамға қызмет етудегі тәрбиені сүйіспен- шілікпен қабылдау әр адамның міндеті екендігін түсіндіру.

Міндеттері:

Білімділік: - адамдарға риясыз қызмет етуге үйрету;

Дамытушылық: - кешірімшіл болу қасиеттерін дамыту;

Тәрбиелік: - шынайылыққа, жанашырлыққа тәрбиелеу.

Оқулық, дәптер, қалам, түрлі- түсті қағаз.

Сабақтың барысы:

1. Ұйымдастыру кезеңі:

Тыныштық сәті: (Баяу музыка) «Нұрға бөлену»

2. Үй тапсырмасын тексеру.

«Менің Отаным – шұғылалы тәуелсіз Қазақстан»

тақырыбында жазып келген эсселерін оқу.

Музыка қойылад

Тыныштық сәті

3.Дәйексөз Ғ.Мүсірепов

Дүниеде туған еліңнен артық ел де, жер де жоқ

• Еліңе жетер ештеңенің жоқ екенін сезінген кезің болды ма?

4. Әңгімелеу:

Отан Шәкен Күмісбайұлы

• Атасы немересіне Ауған жерінен оралған балалардың келген себебін қалай түсіндірді?

• Мұса шет елде қандай оқиғаларды бастан кешірді?

• Мәтінде туған елге, атамекенге деген сүйіспеншілік қалай суреттелген?

• Өзің туған елге, жерге деген ыстық сезіміңді қалай жеткізер едің?

• Отан алдындағы перзенттік парызыңды қалай өтер едің?

Сұрақ –жауап(пікірталас)

5.Шығармашылық жұмыс

1-тапсырма: Төмендегі ой-толғауларды жалпыадамзаттық құндылықтар тұрғысынан талдау.

.... «Алтын анам, Отаным, сенен аяр жаным жоқ, сенен іркер күшім жоқ»

.... «Өз Отанын жан-тәнімен сүю – адамшылықтың асқар шыңы»

.... «Отансыз бақыт жоқ, кім-кімнің де тамыр жаяр топырағы – туған жері»

.... «Біздің ел - көп ұлтты ел. Кез келген отандасың – қай халықтың баласы болса да ол сенің досың»

.... О, дариға алтын бесік туған жер,

Қадіріңді келсем білмей кеше гөр.

Сүйем сені туған ел – ата мекен

Абзал анам сенсің ғой құшағың кең».

2-тапсырма: Мақал-мәтелді жалғастырыңдар.

1. Өзге елде сұлтан болғанша, .....

2. Туған жердей жер болмас, .....

3. Отансыз адам, .....

4. Ат айналып қазығын табар, .....

5. Отан - .....

6. Өз елімнің басы болмасам да, .....

Отан – адамның ата-бабаларынан бері қарай кіндік қаны тамып, өсіп-өніп келе жатқан жері. Сондықтан қай елдің адамы болсын, өз Отанын дүниедегі ең қымбаттысы, ең қасиет- тісі, ең аяулысы – Анасына балайды. Отан ұғымы адамның мінез, ізгілік сезімімен, парасатымен етене байланысты. Қазақстан – қазақ халқының ата-баба мекені, ежелгі қонысы, Отаны. Бұл жерде ата-бабамыз тұрды, өмір сүрді, оның кең жазира жерін ата-бабамыз қасық қаны қалғанша қорғап, ұрпақ -тан-ұрпаққа қалдырылып келеді. Ол – біздің ең қасиетті, қадірлі, асыл мұрамыз. Қазақ халқы мекен мәселесіне өте терең ілтипат пен қараған халық. Жалпы «Атамекен» сөзі қазақ халқының сол жерді ерте кезден иемденіп келе жатқандығын білдірсе керек.

6.топпен ән айту

Жігерлендіру Мұхтар Шаханов

7.Үй тапсырмасы.

Келесі сабақ: 1. Отан, ел туралы мақал-мәтелдер жазып, түсініп келу. 2. «Көк тудың желбірегені» А.Ахметбекұлы сөзіне жазылған өлеңін жаттау.

8.Соңғы тыныштық сәті:

Бүгінгі сабақтан игерген жақсы қасиеттерді бойларыңызға сіңіріп,жүректеріңізге түйіп алыңыздар.

Сүйіспеншілік, сүйіспеншілік, сүйіспеншілік бар жерде,

Сүйіспеншілік, сүйіспеншілік, сүйіспеншілік бүкіл әлемде.

.

Сабақтың мазмұны

Ресустар

Сабақтың мақсаты: Қоғам азаматы ретінде еліне, жеріне қиянат жасамау әр бір азаматтың міндеті екендігін түсіндіру.

Міндеттері:

Білімділік: - Мәдени мұраны құрметтеуге үйрету;

Дамытушылық: - қоғам меншігін қамқорлау ға баулу;

Тәрбиелік: - қоршаған ортаны қорғауға тәрбиелеу.

Сәлемдесусабақтың мақсаты міндеті таныстырылады.

Сабақтың барысы:

1.Ұйымдастыру кезеңі:

Тыныштық сәті: «Нұрға бөлену».

2.Үй тапсырмасын тексеру.

1. Отан , ел туралы мақал-мәтел жазып, мағынасын түсіндіру.

2. «Көк тудың желбірегені» А.Ахметбекұлы

Көктудың желбірегені - Көктудың желбірегені -
Қазақтың асқақ беделі. Елдіктің асқақ өлеңі,
Махаббат, қайрат екеулеп, Әр жаққа тартпай, қазағым,
Шымырлатқаны денені. Бір сөзге жинал дегені.

Көктудың желбірегені - Көктудың желбірегені -
Жаныма қуат береді. Бақыттың елжірегені,
Таласқа түссе жан мен ту Қиырда қалған Қазақтың
Жан емес, маған керегі - Азат отанға жете алмай
Көктудың желбірегені. Көзінің мөлдірегені

Музыка қойылады

Үй тапсыр масын тексеру.

3. Дәйексөз Джон Кеннеди

«Ел мен үшін не істей алады деп сұрама,

ел үшін өзім не істей аламын деп сұра»

• Елдің саған берері не деп ойлайсың?

• Елің үшін сен не жасай аласың?

4. Әңгімелеу: Сапарғали Бегалин

Дала сұңқары қиырға қарайды

• Шоқан қалаға алғаш келгенде өзін қалай сезінеді?

• Василевский Шоқанды неге қыран балапаны деп атады?

• Шоқан туған аулына сағынышын қалай білдірді?

• Шоқанның туған аулына деген сүйіспеншілігі қандай қасиеттерінен көрініс береді?

• Өзің Отаныңа, туған еліңе деген сүйіспеншілігіңді қалай білдірер едің? Айтып бер.

Сұрақ –жауап(пікірталас)

5.Шығармашылық жұмыс

1-тапсырма: Өлеңді оқып, талдаңдар.

«Отан» Мұқағали Мақатаев

Мен оның түнін сүйем, күнін сүйем, Отан!

Ағынды өзен, асқар тау, гүлін сүйем, Отан!

Мен оның қасиетті тілін сүйем, Бәріне биік екен,

Мен оның құдіретті үнін сүйем. Мен оны мәңгілікке сүйіп өтем,

Бар жәндігін сүйемін қыбырлаған, Отанды сүймеуің де күйік екен,

Бәрі маған: «Отан» - деп сыбырлаған Отанды сүйгенің де күйік екен.

Жаным менің,

Кеудемді жарып шық та,

Бозторғайы бол оның шырылдаған!

Қазақ деген мал баққан елміз, ешкімге соқтықпай жай жатқан елміра алматқа құл мен күң з. Елімізден құт-береке кетпесін деп, жеріміздің шететіп отыін жау баспасын деп, найзасына жылқының қылын таққан елміз. Дұшпан басынбағын елміз. Досымызды сақтай білген елміз, дәм-тұзын ақтай білген елміз. Бірақ асқақтаған хан болса – хан ордасын таптай білген елміз. Атадан ұл туса – құл боламын деп тумайды, анадан қыз тса – күң боламын деп тумайды, ұл мен қызын жатқа құл мен күң етіп отыра алмайтын елміз. Сен темір болсаң, біз көмірміз – еріткелі келгенбіз, қазақ-қалмақ баласын теліткелі келгенбіз. Танымайтын жат елге – танысқалы келгенбіз, танысуға көнбесең – шабысқалы келгенбіз. Сен қабылан болсаң, мен арыстан – алысқалы келгенбіз. Бітім берсең – жөніңді айт, бермесең – тұрысатын жеріңді айт!

Ойларын ортаға салу.

6.Топпен ән айту

«Көк тудың желбірегені» А.Ахметбекұлы

7.Үй тапсырмасы.

Келесі сабақ: «Қоғамға қызмет ету» жоба жұмысын аяқтап, толықтыру керек.

Үй тапсыр маларын белгілеп алады.

8.Соңғы тыныштық сәті:

Бүгінгі сабақтан игерген жақсы қасиеттерді бойларыңызға сіңіріп,жүректеріңізге түйіп алыңыздар.

Қиянат жасамау, қиянат жасамау, қиянат жасамау бар жерде, Қиянат жасамау, қиянат жасамау, қиянат жасамау бүкіл әлемде.

Бүгінгі сабаққа белсене қатысып,

сыр бөліс кені үшін алғысайту.

Сабақтың мақсаты: Жеке тұлғаның отбасы алдындағы азаматтық жауапкершілігін сыни көзқарас тұрғысынан сезінуге үйрете отырып ақиқат құндылығының мәнін ашу.

Міндеттері:

Білімділік: - отбасы ұғымдары туралы түсінік беріп өзіне адал болуға үйрету;

Дамытушылық: - отбасының бәрін жақсы көруге баулу;

Тәрбиелік: - отбасымен саналы қарым- қатынас орната білуге тәрбиелеу.

Сәлемдесу

түгелдеу,

сабақтың мақсаты мен міндеті таныстыр

ылады.

Сабақтың барысы:

1.Ұйымдастыру кезеңі: (5 «Т» -ны сақтау) Тәртіп, Тыныштық, Тазалық, Татулықты сақтау, Талап.

Тыныштық сәті: Жағымды көңіл-күйге ену.

«Орманға саяхат»

2.Үй тапсырмасын тексеру

Музыка қойылады

Тыныштық сәті

3. Дәйексөз

Ата-ананың қадірін білмеген – ел қадірін біле алмас,

Ел қадірін білмеген – ата-ана қадірін біле алмас.ересін

Бауыржан Момышұлы

Дәйексөз талқылау.

Сұрақ -жауап

4. Әңгімелесу

Қала және қыз бала Марат Қабанбай

• Әжесі мен немересінің бір-біріне деген ризашылықтарын қандай іс-әрекеттерінен байқадыңдар?

• Әжесі мен немересінің қарым-қатынастары қандай құндылықтарға негізделген деп ойлайсыңдар? Қалайша?

• Отбасын қадірлеудің маңызын қалай түсінесіңдер?

• Өз отбасындағы ізгі қарым-қатынас көріністерінен мысал келтіріп, айтыңдар.

Сұрақ –жауап

5. Шығармашылық жұмыс

1-тапсырма:

«Қызы анадан үйренбей өнеге алмас, ұл атадан үйренбей сапар шекпес» Қорқыт ата.

«Ата-анадан ұрпақ өсіп тараған, Жақсы, жаман болса, бала – солардан» Жүсіп Баласағұни.

«Ата-ананың ақылы – қазулы қара жолмен тең»

«Отбасының өнегесі – Отан өнегесі» Б.Момышұлы.

«Отбасы – адам өмірінің тамаша жақтары жүзеге асатын, адамның ең басты шаттығы болып саналатын балалардың өсіп , өмір сүретін орны» А.С.Макаренко.

«Елін сүйер, сеніңіз, өз семьясын сүйе алған»

2-тапсырма: Суреттегі отбасы үндестігін тауып, әңгімелеп беріңдер.

3-тапсырма: Өлең жолдарын оқып, өз аналарыңмен сүйіспеншілік қарым-қатынас туралы айтып беріңдер.

Шешенің балаларын сүюі Міржақып Дулатов

Кім сендерді, балалар сүйетұғын,

Қуанышыңа қуанып, қайғыңа күйетұғын?

Түн ұйқысын төрт бөліп, кірпік қақпай,

Шешең байғұс дамылсыз жүретұғын.

Кім сендерді, балалар, тербететін,

Еркелетіп, ойнатып, сергітетін?

Жалқау болсаң, балалар, жаман болсаң,

Қамқор анаң көз жасын көлдететін.

Кім сендерді сағынар шетке кетсең,

Ғылым іздеп, тез қайтпай, көпке кетсең?

Бетін жуған жасымен сорлы анаңа

Хат жазып тұр, төбесі көкке жетсін.

Кім сағынар сендерді ,келгеніңше

Құлындарын көзімен көргенінше?

Сендер қайтып келсеңдер адам болып,

Еш арманым болмас еді өлгенімше.

6.Топпен ән айту

Ата – Әже Нұржан Төлендиев

Қалмасын деп қатардан Қанша көрдім дегенмен,

Ойлайтынын сезем мен. Көрмегенім көп менің

Айналайын әжемнен Қанша білдім дегенмен,

Айналайын атамнан. Білмегенім көп менің

Мақтанбаймын бекер мен, Мен дегенде ештеңе

Өшпейсіңдер санамнан Аямайтын осылар

Айналайын әкемнен Таңертең де кешке де

Айналайын анамнан. Аялайтын осылар

Күн сияқты ашылар Қалай жаман боламын

Қамқоршымда осылар. Мен бақытты баламын

Қ-сы: Атаааааааа Әжеееееее

Мен сіздерді сүйіп өтемін

Анааааааа Әкеееееееее

Сыилаймынғой бәріңді

Мен сіздерге қарап өсермін

7.Үй тапсырмасы.

Келесі сабақ: «Ана мен сәби» өлеңін жаттап келу.

Күнделік теріне белгілеу.

Сабақтың мазмұны

Ресустар

Сабақтың мақсаты: Отбасы ынтымағы, бірлігі, оның отбасындағы жақсы қасиеттерден екендігін түсіндіру.

Міндеттері:

Білімділік: - өмірдің мәні кешірімді болуда екендігін үйрету;

Дамытушылық: - отбасындағы сүйіспеншілікті айналаңдағы қарым-қатынаста көрсете білуге ықпал ету;

Тәрбиелік: - татулыққа, кішіпейілділікке тәрбиелеу.

Сәлем

десу,түгелдеу.

Сабақтың барысы:

1.Ұйымдастыру кезеңі:

Тыныштық сәті: (Баяу музыка) «Орманға саяхат»

2.Үй тапсырмасын тексеру.

Ана мен сәби

Өмірге сәби келді, Аттама адалдықтың,

Ақ періште іңгәләған. Ақ жолынан балапаным.

Иіскеп еміренер , Деп анаң кірпік қақпай,

Мейірленген туған анаң. Атқызатын ана таңын.

Періште сәби құлыным

Мен үшін бүгін ұлы күн!

Қабылдап ана жылуын, аман бол!

Тағдырдың көрме тарлығын,

Алдыңда нелер бар күнің,

Мойныңа алып бар жүгін, адам бол!

Музыка қойыладТыныштық сәті (топқа бөліну)

3. Дәйексөз

«Атаңа не істесең алдыңа сол келер»

Сұрақ -жауап

4. Әңгімелесу

Қайдасың қасқа құлыным Оралхан Бөкей

• Баласы әкесі туралы қалай толғанды?

• Ол ержеткен сайын әкесіне неге жақындай түсті?

• Баласының әкесі туралы көзқарасынан қандай тәлімалуға болады?

• Сендер осы үзіндіден қандай құндылықтар мен қасиеттерді байқадыңдар?

• Өздерің әкелерің туралы қалай толғанар едіңдер?

Сұрақ –жауап

(пікірталас)

5.Шығармашылық ж ұмыс

1-тапсырма: Төмендегі пікірлерге өз ойларыңды айтыңдар?

«Әкеме ерсем ғана адам боламын, әкеме ерсем ғана адас- паймын. Әкем ғана мені оятып, таңғажайып таңды жұрттан бұрын көрсете алар. Тек әкем ғана арайлы шақта аялап оята алады».

2-тапсырма: Мақал-мәтелдерді жалғастырып жазыңдар

1.Ата - асқар тау, ана – бауырыңдағы бұлақ, бала - ...... (жағадағы құрақ)

2. ..................................................

3.Атаңның баласы болма, ......... (адамның баласы бол)

4.Әке көрген оқ жонар, .......... (шеше көрген тон пішер)

5.Жақсыдан үйрен, ............. (жаманнан жирен)

6.Баланың ұяты әкеге, .......... (қыздың ұяты шешеге)

7.Балапан ұяда не көрсе, .......... (ұшқанда соны жасар)

8.Ата – бәйтерек, ............ (ана – мәуелі ағаш)

6. Топпен ән айту Біздің ескі үй

Осы үйде бәріміз өскенбіз

Осы үйден ер жетіп кеткенбіз

Шаңырағы киелі

Шағын ғана үй еді,

Талай жыл өтіпті-ау арадан.

Тарыдай шашылдық қалаға.

Қайырмасы: Ескі үйім-ай қалыпсың –ау қартайып.

Кәрі шалдай бір жаныңа жантайып.

Еніп тұрмын есігіңе еңкейіп,

Келіп тұрмын қара басым қалқайып.

Сенде өткен бақытты, балалық, Есігі бұзылған, біздің ескі үй, Сенде өсіп жан-жаққа тарадық. Неістейінменсаған,не істейін

Атам қайда, атам-ау Көп екен-ғой қатеміз

Апам қайда, апам-ау Айтушы еді әкеміз

Ештеңе естімейді құлағым, Осы үйге болар деп кім ие,

Ешкімге көрсетпей жыладым. Осыныопасыздықдемейнедейін

Біздің ескі үй(2), қайтейін саған, қайтейін

7.Үй тапсырмасы.

Келесі сабақ: «Менің отбасым» тақырыбына эссе жазып келу.

Күнделікке белгі леп алу.

8.Соңғы тыныштық сәті:

Бүгінгі сабақтан игерген жақсы қасиеттерді бойларыңызға сіңіріп,жүректеріңізге түйіп алыңыздар.

Сүйіспеншілік,сүйіспеншілік,сүйіспеншілік бар жерде, сүйіспеншілік,сүйіспеншілік,сүйіспеншілік бүкіл әлемде.

Сабаққа белсене қатысып,сыр бөліс кені үшін алғыс айту.

Сабақтың мазмұны

Ресустар

Сабақтың мақсаты: жымда дұрыс қарым-қатынас жасай білуге, айналаңа қиянат жасамау өзіңе қиянат жасамау екендігі туралы түсінік беру.

Міндеттері:

Білімділік: - командада (топпен) жұмыс істеуді үйрету;

Дамытушылық: - ешкімді ренжітпеуге, үнемі көмекке келе білуге ықпал жасау;

Тәрбиелік: - бірлікке, ынтымаққа тәрбиелеу.

Сәлемдесу, түгелдеу,

сабақтың мақсаты мен міндеті таныстырылады.

Сабақтың барысы:

1.Ұйымдастыру кезеңі:

Тыныштық сәті: (Баяу музыка)

Су патшалығына ойша саяхат

2. Үй тапсырмасын тексеру.

«Менің сыныбым, менің мақтанышым» тақырыбында жазып келген эсселерін оқиды.

Музыка қойылады

Үй тапсыр масын оқу

3. Дәйексөз Авраам Линкольн

Адам өміріндегі ең тамаша нәрсе – оның басқа адамдармен қарым-қатынасы.

• Қарым-қатынастағы ең жақсы қасиет қайсы?

Дәйексөзді талқылау.

Сұрақ -жауап

4. Әңгімелеу: Танаш Дәуренбеков

Шекісу мен бекісу

• Жұбаныш Рәзиямен арада болған жағдайдан қандай сабақ алды деп ойлайсыңдар?

• Адамның өзгелерді сыйлауының мәні неде?

• Сыныптағы ұлдар мен қыздардың арасындағы сыйластық қандай қасиеттерді арттырады?

• Бірлігі жарасқан сыныпты қандай мінездемелермен сипаттар едіңдер?

• Өздерің сыныпта қаншалықты сыйласып жүрсіңдер?

5.Шығармашылық ж ұмыс

1-тапсырма: Төмендегі сөздерді пайдаланып ұлдар мен қыздардың бойындағы қасиеттерді теріп жаз.

2-тапсырма: «Өзіңді жұрт сыйласын десең, алдымен өз-өзіңді сыйла» деген сөзді талқылап, түсіндір.

- Көзқарас

- Себеп

- Мысал

- Қорытындылау

6. Топпен ән айту Біздің ескі үй

Осы үйде бәріміз өскенбіз

Осы үйден ер жетіп кеткенбіз

Шаңырағы киелі

Шағын ғана үй еді,

Талай жыл өтіпті-ау арадан.

Тарыдай шашылдық қалаға.

Қайырмасы: Ескі үйім-ай қалыпсың –ау қартайып.

Кәрі шалдай бір жаныңа жантайып.

Еніп тұрмын есігіңе еңкейіп,

Келіп тұрмын қара басым қалқайып.

Сенде өткен бақытты, балалық, Есігі бұзылған, біздің ескі үй, Сенде өсіп жан-жаққа тарадық. Неістейінменсаған,не істейін

Атам қайда, атам-ау Көп екен-ғой қатеміз

Апам қайда, апам-ау Айтушы еді әкеміз

Ештеңе естімейді құлағым, Осы үйге болар деп кім ие,

Ешкімге көрсетпей жыладым. Осыныопасыздықдемейнедейін

Біздің ескі үй(2), қайтейін саған, қайтейін

7.Үй тапсырмасы.

Келесі сабақ: «Менің сыныбым, менің мақтанышым» тақырыбына эссе жазып келу.

Тапсырма ны күнде лікке белгі леп алады.

8.Соңғы тыныштық сәті:

Бүгінгі сабақтан игерген жақсы қасиеттерді бойларыңызға сіңіріп,жүректеріңізге түйіп алыңыздар.

Дұрыс әрекет, дұрыс әрекет, дұрыс әрекет бар жерде,

Дұрыс әрекет, дұрыс әрекет, дұрыс әрекет бүкіл әлемде.

Сабаққа белсене қатысып, сыр бөліскені үшін алғыс айту.

Сабақтың мақсаты: Жарасымды ұжым негізі сүйіспеншілік- те екендігін түсіндіру.

Міндеттері:

Білімділік: сыныптастарға риясыз қызмет етуге баулу;

Дамытушылық: - досқа кешірімді көзқараспен қарауға ықпал ету;

Тәрбиелік: - жанашырлыққа, сабырлылыққа тәрбиелеу.

Ресурстар

Оқулық, бейнефильм, дәптер т.б.

Сабақтың барысы:

1.Ұйымдастыру кезеңі:

Тыныштық сәті: (Баяу музыка)

Жағымды күйге ену, «Ата-әжеміздің жайлауына барамыз»

2. Үй тапсырмасын тексеру.

«Менің сыныбым, менің мақтанышым» тақырыбына жазып келген эсселерін оқиды.

• Сыныбыңның қандай қасиеттері басым деп ойлайсың? Неге?

• Жағымсыз қасиеттері болса өзгерткің келеме? Қалай өзгертер едің?

Музыка қойылады

Тыныштық сәті (топқа бөліну)

3.Дәйексөз

«Дос жылатып айтады,

Дұшпан күлдіріп айтады».

Дәйексөзді талқылау.

4.Әңгімелеу:

Жексен Бердібек Соқпақбаев

• Жексеннің ұжымға кіруіне не себеп болды?

• Сыныптастардың арасын бірлік неліктен мектеп қабырғасымен шектелмеуі тиіс?

• Бірлікшіл ұжымдағы қарым-қатынас адам бойында қандай қасиеттерді тәрбиелейді?

• Өздерің сыныптастарыңмен қаншалықты татусыңдар?

Ролик көру

Сұрақ –жауап

(пікірталас)

5.Шығармашылық ж ұмыс

1-тапсырма: Қанатты сөздердегі негізгі ойларды анықта, бүгінгі өмірмен байланыстырып түйінде.

«Шынайы достықсыз өмірдің мәні жоқ» Цицерон

«Достық – бұл екі денеде өмір сүретін бір жан» Аристотель

«Мінсіз дос іздеген – доссыз қалады» Әль-Фараби

«Шын дос сыртыңнан мақтайды» Б.Момышұлы

«Достық – асықпай өсетін өсімдік секілді, ол пісіп жетілуі үшін талай сыннан өтуі керек»

2-тапсырма: Жағдаяттарды шешімін тауып, жалғастыр.

1-жағдаят: Бүгін сыныпта партада бірге отыратын ұл екеуің кезекшісіңдер. Сабақ аяқталғаннан кейін сыныптың терезелерін ашып, желдетіп, орындықтарды партаның үсті -не шығарып, еденді, тақтаны мұнтаздай етіп сүртіп, терезе алдындағы гүлдерге су құюларың керек. Соңғы сабақтың алдын да қасыңда отыратын ұлға бүгінгі кезекшілікті ескертсең де, ол кезекшілікке қалмапты. Барлық жұмысты өзің атқаруыңа тура келді.Қатты шаршадың.Ертесіне сыныпқа кіресала сен...

2-жағдаят: Бүгін алгебра сабағынан қорытынды бақылау жұмысы болды. Барлық сабақтарға үзбей қатысып, сабақ мазмұнын толық меңгергендіктен саған бақылау жұмысының есептерін шығару көп қиындық туғызбады. Есесіне, есеп шығаруға қиналып отырған сыныптастарың сенен есеп жауабын өтініп сұрады. Мұғалімге білдірмей сұрағандардың барлығына таратып бердің. Келесі күні мұғалім жұмыстың бағалары қойылған парақшаларды таратып берді. Сыныптағы барлық оқушыларға «бес» деген баға қойылып, саған ғана екілік бағасы қойылыпты. Мұғалімнің мұндай шешімін ішің сезе қойды. Уәж айтуға батылың бармады. Сенің әрекетің қандай?.......

3-тапсырма: «Достық» мәтінін оқып, сұрақтарға жауап беріңдер. (85 бет)

• Досы көп адамдар қандай қасиеттерімен сипатталады?

• Адал дос болу үшін өзіңді-өзің қалай тәрбиелейсің?

6.Топпен ән айту Бір досың керек екен Жабығып қалғаныңда, Көңілге нұр беретін Таусылып талғамым да. Өмірге бір келетін Арылып ауыр мұңнан, Не көрсе бір көретін Бір сәтке алдануға. Бір досың керек екен.

Қасымда бір болатын Жалғыздық батқанында Жасысам сынға алатын Атпай бір ақ таңымда Жапанда жаяу қалсам Көңілім тұманданып Аямас мінген атын. Құлазып жатқанында.

Шаттығым кернегенде Елге дес бермегенде. Шарықтап сөйлегенде, Қолыңды сермегенде.

7.Үй тапсырмасы.

Келесі сабақ: «Асыл арман» Бәкір Тәжібаев өлең жолдарын жаттап келу.

Күнделікте ріне белгі леп алады.

8.Соңғы тыныштық сәті:

Бүгінгі сабақтан игерген жақсы қасиеттерді бойларыңызға сіңіріп,жүректеріңізге түйіп алыңыздар.

Сүйіспеншілік, сүйіспеншілік, сүйіспеншілік бар жерде, Сүйіспеншілік, сүйіспеншілік, сүйіспеншілік бүкіл әлемде.

Сабақтың мақсаты: Ұжымда дұрыс қарым-қатынас жасай білуге, айналаңа қиянат жасамау өзіңе қиянат жасамау екендігі туралы түсінік беру.

Міндеттері: Білімділік: - командада жұмыс істеуді үйрету;

Дамытушылық: - ешкімді ренжітпеуге, үнемі көмекке келе білуге ықпал жасау; Тәрбиелік: - бірлікке, ынтымаққа тәрбиелеу.

Сәлемдесу,түгелдеу,

Сабақтың барысы:

1.Ұйымдастыру кезеңі:

Тыныштық сәті: «Нұрға бөлену».

2. Үй тапсырмасын тексеру.

Асыл арман Бәкір Тәжібаев

Арманым, ақ сәулелі күнімбісің,

Әлде бір алаулаған гүлімбісің,

Әлде бір желпіп өткен самал ма едің,

Арманым айтарым көп саған менің.

Қ-СЫ: Асыл арман, асыл арман,

Көгімде шалқып ұшқан құсым ба едің?

Асыл арман, аспанымда жарқылдаған құсым ба еді,

Мен сенің құдіретіңе, Мен сенің құдіретіңе түсінбедім

Арманым, құздан құлар бұлақпысың,

Әлдебір күлімдеген шырақпысың.

Әлдебір албыраған ай ма екенсің,

Арманым, айтшы маған қайда екенсің?

Арманым жүрегімнің жыры ма едің,

Жас ару жанарының нұры ма едің.

Әлдебір сазы ма едің домбырамның,

Қиялды асқар шыңға қондыратын.

Музыка қойыла ды

3. Дәйексөз

«Бойыңызға болашақтың арман-мұраттарын

дарытыңыз, оның өзі шын мәніндегі

күн шұғыласы тәрізді»

4. Әңгімелеу:

Бақыт іздеушілер

• Байдың үш баласы кәсіпті қалай іздемекші болды?

• Бақыт іздеуші кіші баласы кімдерге жолықты?

• Жігіт өзіне тапсырылған аманаттарды қалай орындады?

• Жігіт қандай қасиеттерінің арқасында мұратына жетті?

• Бұл қасиеттер қандай құндылықтардың көрінісі?

• Өзің мұратыңа жету үшін қандай жолды таңдар едің?

Сұрақ –жауап

(пікірталас)

Мәтінді талдау.

5.Шығармашылық жұмыс

1-тапсырма: Төмендегі ғұламалар ой-тұжырымдарын оқып, бақытты адамды сипаттаңдар.

«Адамның басына қонған бақыттың тұрақты болуы жақсы мінез-құлыққа байланысты» Әл-Фараби.

«Адамның бақытының өлшемі – көңілің қалаған, өзің ұмтылған мақсатыңнан алған жан рахатыңның ләззаты. Ондай бақытқа бөленіп, ләззатты алудың басты кепілі – ниет, пиғыл, мақсат». Әл-Ғазали

2-тапсырма: Төмендегі сұрақтарды негізге ала отырып, «Менің түсінігімдегі бақыт» тақырыбына ой-пікірлеріңді жазыңдар.

• Сенің бақытыңның негізі неде?ттегі мәтінді оқып

• Бақытты адамның ұстанымдары қандай болады?

3-тапсырма: 89 - беттегі мәтінді оқып, қандай үлгі алуға болатынын айтыңдар.

Мұрат дегеніміз адамдардың өмірінің мәнін толықтырып дегеніне жетуі үшін ұмтылған арманы. Адамдар армандаған мұраттарының әйтеуір бір кезеңде іске асатынына сенім арта- ды. Егер адам өзінің жүрек түкпіріне әдемі арманы мен жоғары мұратын ұялата білсе, онда ол адам кез келген жағдаяттарды құрметтеу арқылы бастан кешіреді. Мұратты, көзге көрінген сұлулықты, жүректегі әуенді, жан сұлулығын, жұмсақ. Таза нәзіктікті аялай білсек, осының бәрі қайран қалдыратын аса жоғары әлем, егер де біз адалдық білдірсек, онда осының бәрі біздің әлемімізге айналады.

6. Топпен

Асыл арман Бәкір Тәжібаев

7.Үй тапсырмасы

Келесі сабақ: «Таңбалы тастағы» таңбалар мен суреттер туралы материалдар жинап, бірлесіп мақала жазу.

8.Соңғы тыныштық сәті:

Бүгінгі сабақтан игерген жақсы қасиеттерді бойларыңызға сіңіріп,жүректеріңізге түйіп алыңыздар.

Қиянат жасамау, қиянат жасамау, қиянат жасамау бар жерде, Қиянат жасамау, қиянат жасамау, қиянат жасамау бүкіл әлемде.

Сабақтың мақсаты: Ұжымда қарым-қатынасты шынайы сүйіспеншілікпен бере білунағыз адами көрініс екендігін түсіндіру.

Міндеттері:

Білімділік: - адамдарға риясыз қызмет етуді үйрету;

Дамытушылық: - кешірімді болуға, шынайылыққа баулу;

Тәрбиелік: - шынайы қарым-қатынас жасауға тәрбиелеу.

Ресурс

Сәлемдесу түгел деу

Сабақтың барысы:

1. Ұйымдастыру кезеңі:

Тыныштық сәті: «Теңіз астына саяхат»

Үй тапсырмасын тексеру.

«Таңбалы тастағы» таңбалар мен суреттер туралы

жинаған материалдарын қорғайды.

Музыка қойылады

3. Дәйексөз Ғ.Мүсірепов.

«Адам – өз өмірінің суретшісі. Ол өмірді сырлап бояуға, оған ажар түр беруге, оны әшекейлеп, өрнектеуге өмір сүреді»

• Түсінігіңді баяндап бер.

4. Әңгімелесу

Есею жолында Сапарғали Бегалин

• Келген қонақ неге Сәтжанмен танысқысы келді?

• Сәтжан Ғылым Академиясына жазған хатында не туралы айтты?

• Сәтжан Петрге «Таңбалы тасты» қалай таныстырды?

• Петр Сәтжанға қандай уәде берді?

• Сәтжанның туып-өскен жеріне сүйіспеншілігін оның қандай қасиеттерінен байқадыңдар?

• Сәтжанның іс-әрекетінен қандай үлгі алар едіңдер?

Сұрақ –жауап пікірталас

Мәтінді талдау.

5. Шығармашылық жұмыс

1-тапсырма: Төмендегі мәтінді оқып, өз мұратыңа жету үшін қандай қасиеттеріңді дамыту қажет екенін анықтаңдар.

Орыс ғалымы Д.И.Менделеевтің әйгілі элементтердің период тық жүйесі оның түсінде тұжырымдалғанын білесіздер ме?

Соның алдында Менделеев үш күн және үш түн бойы элементтердің аттары мен қасиеттері жазылған 62 карточканы бір жүйеге келтіре алмай әуреге түседі. Әбден қалжыраған ол жата кетеді де, бірден қатты ұйқтап қалады. Кейін ғалым: «Түсімде барлық элементтер орналастырылған кестені көрдім. Ұйқыдан оянған бойда бір жапырақ қағазға тез жазып қойдым. Ақырында бір жеріне ғана қажетті түзету енгізілді» , - деп есіне алады.

2-тапсырма: 93-беттегі мәтінді оқып, өз мұратына жету жолындағы армандаудың маңызын айтып бер.

Адам алдына қойған мақсатына жету үшін талаптану керек Талаптану дегеніміз адамның қажырлы еңбек етуі арқылы, ізденіс ке түсіп, алға қадам басу, талпынысы. Жазушы Сәуірбек Бақберге нов талап туралы былай деп ой толғайды: «Бұл бір мәнді сөз. «Талапты ерге нұр жауар» деген мақалдың өзі осы сөздің терең мәнін аңғартады. Егер мен сондай ерді елестете алсам, әрине, еңалдымен әуестігі мол, көзінде оты, жүрегінде жалыны бар, екінші сөзбен айтсам, сегіз қырлы бір сырлы жігітті кәдімгі өзіміздің Талапты немесе соған ұқсас жігітті көрген болар едім. Қайткенде талап деген ер жігіттің көкейіндегі жел жетпес тұлпары ғой». Адам баласының асқаралы болуы мол күш-қуатты талап етеді, ынта мен жігер арқылы оның өмірі жолының нәтижесі анықталады. Игілік, интелектуальдық руханилық – бәрі қажырлы еңбектің жемісі, соның арқасында ғана армандаған ой іске асып, мақсат орындалып, арман шындыққа айналады.

6. Топпен ән айту

Асыл арман Бәкір Тәжібаев

Арманым, ақ сәулелі күнімбісің,

Әлде бір алаулаған гүлімбісің,

Әлде бір желпіп өткен самал ма едің,

Арманым айтарым көп саған менің.

Қ-СЫ: Асыл арман, асыл арман,

Көгімде шалқып ұшқан құсым ба едің?

Асыл арман, аспанымда жарқылдаған құсым ба еді,

Мен сенің құдіретіңе, Мен сенің құдіретіңе түсінбедім

Арманым, құздан құлар бұлақпысың,

Әлдебір күлімдеген шырақпысың.

Әлдебір албыраған ай ма екенсің,

Арманым, айтшы маған қайда екенсің?

Арманым жүрегімнің жыры ма едің,

Жас ару жанарының нұры ма едің.

Әлдебір сазы ма едің домбырамның,

Қиялды асқар шыңға қондыратын.

7. Үй тапсырмасы.

Келесі сабақ: «Туған жер – тағдырым» Қалқаман Сарин өлеңін жаттап келу.

8. Соңғы тыныштық сәті:

Бүгінгі сабақтан игерген жақсы қасиеттерді бойларыңызға сіңіріп,жүректеріңізге түйіп алыңыздар.

Сүйіспеншілік, сүйіспеншілік, сүйіспеншілік бар жерде,

Сүйіспеншілік, сүйіспеншілік, сүйіспеншілік бүкіл әлемде.

Сабақтың мақсаты: Жаратылысты сүю әр адамның парызы екендігін ақиқат құндылығы арқылы түсіндіру.

Міндеттері:

Білімділік: - өмірде өз-өзіне адал бола білуді үйрету;

Дамытушылық: - жаманнан жақсыны ажырата білуге баулу;

Тәрбиелік: - өмірде шыншылдыққа тәрбиелеу.

Сәлем-десу түгел деу

Сабақтың барысы:

1.Ұйымдастыру кезеңі: 5 «Т» ережесін сақтау.

Тыныштық сәті: «Нұрға бөлену».

2.Үй тапсырмасын тексеру.

«Туған жер – тағдырым» Қалқаман Сарин

Туған жерім – тұғырлы өлкем, Туған жерім, сен – ұлысың,

Тәй-тәй қадам басқан жерім. Баба мұра бақ-несібем!

Өзіңде өткен ғұмыр көркем, Саған деген сағынышым,

Ай-хай далам, асқар белім. Жүрегімнің қақты есігін.

Туған жерім, мөлдірейді, Туған жерім, сыйың бөлек,

Жанарымда аспан –көгің. Алтын ұя, ақ бесігім.

Жан-жүрегім елжірейді, Сені мәңгі сүю керек,

Естен кетпес жас-дәуренім. Сүймегенге жоқ кешірім!

Туған жер, туған ел – айбыным!

Гәккулі, аққулы айдыным!

Жақұтым, бақытым – байлығым сен!

Туған жер, туған ел – тағдырым,

Сен барда жалғанда бар құным,

Таусылмас, сарқылмас ән-жырым, сен!

Музыка қойы лады

3.Дәйексөз

Сұлулық әлемді құтқарады

• Сұлулықтың қай түрі айтылуда?

• Жаны сұлу адамның бойында қандай қасиеттер болады?

4. Әңгімелеу:

Тиінді құтқару Өтебай Тұрманжанов

• Дариға мен Анарбай тиінді неліктен құтқарып алды?

• Адамның қоршаған табиғатты сүюінің мәні неде деп ойлайсыңдар?

• Әңгімедегі кейіпкерлердің ізгі әрекетінен қандай сабақ алдыңдар?

• Өздерің қоршаған ортаға деген сүйіспеншіліктеріңді қандай әрекеттеріңмен көрсетіп жүрсіңдер?

5.Шығармашылық жұмыс

1-тапсырма: «Біз табиғаттың өзін қайта түлететін ұрпақ- пыз. Жер, су, ауа – адам баласының ұрпағынан ұрпағына мұра болып келе жатқан мол қазына. Әрбір ағашты, әрбір бұтақты, жалғыз дәнді де ыждағаттылықпен сақтау, қамқор болу – басты міндеттің бірі» деген ой –тұжырымын талқылаңдар.

2-тапсырма: «Жер қазына» мәтінін оқып, өз тұжырымдарың- ды айтыңдар.

6.Топпен ән айту Дуние керуен Жігіттер тобы

Өтетін сейілмен, Қуаныш, қайғының,

Ей, дүние базарсың. Бәрі де бітеді.

Пенделік пейілден, Бұл дүние таусылса,

Жүрегім тазарсын. Шын дүние күтеді.

Қайырмасы: Адамға бақ берер тек қана Аллам екен,

Өмірдің қызығы біреуге арман екен.

Мәңгілік тұрағың болатын бар ма мекен?

Бес күндік бұл дүние расында жалған екен!

Амал қыл фәниде,

Иманның жолында.

Бәрі де, бәрі де,

Алланың қолында.

7.Үй тапсырмасы.

Келесі сабақ: «Табиғатты қорғау – өзіңді қорғау» тақырыбына эссе жазу.

8.Соңғы тыныштық сәті:

Бүгінгі сабақтан игерген жақсы қасиеттерді бойларыңызға сіңіріп,жүректеріңізге түйіп алыңыздар.

Ақиқат, ақиқат, ақиқат бар жерде.

Ақиқат, ақиқат, ақиқат бүкіл әлемде.

Сабақтың мақсаты: Әлем және адамзат арасындағы байланыс сүйіспеншіліктен құралады.

Міндеттері:

Білімділік: Өзін-өзі жақсы көру ;

Дамыту: - өмірде аянбай қызмет етуге баулу;

Тәрбиелік: - өмірде шыншылдыққа, ізгілікке тәрбиелеу.

Сәлм десу түгел деу

Сабақтың барысы:

1.Ұйымдастыру кезеңі:

Тыныштық сәті: «Нұрға бөлену»

2.Үй тапсырмасын тексеру

«Табиғатты қорғау – өзіңді қорғау» тақырыбына жазып келген эсселерін оқиды.

Музыка қойылады

3. Дәйексөз

«Табиғат тал бесік

4. Әңгімелесу:

Түнгі қонақта Мырзабек Дүйсенов

• Әңгімедегі кейіпкерлердің ізгі әрекетінен қандай әсер алдыңдар?

• Адамға жақсылық жасау үшін онымен жақын туыс немесе дос болу міндетті ме?

• «Адамзаттың бәрін сүй, бауырым деп» деген сөздің мәнін қалай түсінесіңдер?

• Қайырымды адамдар қандай қасиеттерімен ерекшеленді?

• Өзгелерге көмек қолдарыңды соза білгенде қандай сезімде боласыңдар?

Сұрақ –жауап

Пікір талас

5. Шығармашылық жұмыс

1-тапсырма: Төмендегі қанатты сөздерді оқып, бүгінгі өмірмен байланыстырып, өз ойларыңды айтыңдар.

• «Өмірдің мәні, айналаңа қызмет ету мен көмек көрсетуде»

• «Ағаң келсе – ардақтап атын байлағандай, қонағың келсе – құрметтеп, көңілін жайлағандай тындырымды ісің болған- ға не жетсін».

• Адам бойындағы асыл қасиеттерді дамыту үшін алдымен батылдық керек. Батылдық болмаса, адам баласы қалайша ақиқат іздейді, қалайша махаббатты қорғайды?».

• «Адам дүние есігін анадан туылған кезде ғана бір-ақ рет ашылады. Өмір адамды қайта-қайта жаңадан тууға мәжбүрлейді».

• «Бала адаммен араласпайынша өмір сүре алмайды, өзінің бар жүрек жылуын басқа адамға беруді ұжданы талап етеді».

• «Махаббат, достық, бауырмалдық – адамның ең бір асыл қасиеттері».

3-тапсырма: «Адам – әлем – сүйіспеншілік» ұғымдарының арасындағы байланыстардың мәнін ашып, мысалдар келтіріңдер.

4-тапсырма: Өлең жолдарын оқып, елге деген махаббат жайлы ойларыңды тұжырымдаңдар.

Елге деген махаббат

Сусын қылар үмітін шөлдегенде «Жерім!» деймін ондайда,

Осы жерге перзентпіз сен де, «Елім!» деймін,

Мен де! Тұрған тұстан жарты елі шегінбеймін

Барлығында сүйемін, Өзім үшін күресте жеңілсем де,

Сөйте тұра Елім үшін күресте жеңілмеймін

Махаббатым ерекше ел дегенде. Дұшпанға да.

Ел дегенде ар қандай! Досқа да табалатпан.

Намыс қандай! Сақтай көрсін жаратқан жаманаттан!

Тау мен тасқа соғылар қарыс маңдай. Батыр болып тумайсың,

Ел дегенде жығылған жалым тұрып Батыр болып кетесің

Айбаттанып кетемін арыстандай. Елге деген махаббаттан!

Топпен ән айту

Туған жер – тағдырым Қалқаман Сарин

Туған жерім – тұғырлы өлкем, Туған жерім, сен – ұлысың,

Тәй-тәй қадам басқан жерім. Баба мұра бақ-несібем!

Өзіңде өткен ғұмыр көркем, Саған деген сағынышым,

Ай-хай далам, асқар белім. Жүрегімнің қақты есігін.

Туған жерім, мөлдірейді, Туған жерім, сыйың бөлек,

Жанарымда аспан –көгің. Алтын ұя, ақ бесігім.

Жан-жүрегім елжірейді, Сені мәңгі сүю керек,

Естен кетпес жас-дәуренім. Сүймегенге жоқ кешірім!

Туған жер, туған ел – айбыным!

Гәккулі, аққулы айдыным!

Жақұтым, бақытым – байлығым сен!

Туған жер, туған ел – тағдырым,

Сен барда жалғанда бар құным,

Таусылмас, сарқылмас ән-жырым, сен!

Үйге тапсырма

Келесі сабақ: «Қазақтай ел қайда?» өлең жолдарын жаттап келу.

Соңғы тыныштық сәті

Бүгінгі сабақтан игерген жақсы қасиеттерді бойларыңызға сіңіріп,жүректеріңізге түйіп алыңыздар.

Ақиқат, ақиқат, ақиқат бар жерде.

Ақиқат, ақиқат, ақиқат бүкіл әлемде.

Сабақтың мақсаты: қоршаған орта табиғатқа қиянат жасамау керектігін түсіндіру.

Міндеттері:

Білімділік: - кешірімшіл болуға үйрету;

Дамытушылық: - адамдарға риясыз қызмет етуге ықпал ету;

Тәрбиелік: - шынайылық тәрбиелеу.

Сәлемдесу,

түгел

деу.

Сабақтың барысы:

1. Ұйымдастыру кезеңі: 5 – «Т» ережесін сақтау.

Тыныштық сәті: Су патшалығына ойша саяхат

2. Үй тапсырмасын тексеру.

Қазақтай ел қайда?

Көңілі көлдей шалқыған, Тілегін Тәңір берген,

Қазақтай ел қайда. Қасиет қонған елден.

Даласы жусан аңқыған, Елі үшін туған ерден,

Өзіңдей жер қайда. Киелім! Айналайын!

Таусылмас саған айтарым, Болмасаң өзің, айбарым,

Ардақтап өтейін, Мұратқа жетер ме ем?!

Бабадан қалған байтағым, Түспесін төмен байрағың,

Садағаң кетейін, Киелім! Төбеңе көтерген, Киелім!

Күлімдеп жатқан көлден Ғасырлап күткен, армандап,

Көкорай шалғын белден Теңдігім асқақ ән,

Құбыла соққан желден, Ұлыңа Алла жар болғай,

Айналайын! Елімді бастаған, Киелім!

Музык қойыла

ды

Тынш

тық сәті

3.Дәйексөз

Өмірдегі игіліктің ең кішісі – байлық,

Ең үлкені – даналық.

Сұрақ -жауап

4. Әңгімелеу:

Төле бидің аталы сөзі

• Әйтеке бидің баласы неліктен аталы өсиетті тыңдауға құмартты деп ойлайсыңдар?

• «Аталы сөз» дегенді қалай түсінесіңдер?

• Бидің айтқан даналығынан қандай ой түйдіңдер?

• Бабалар даналығын күнделікті өмірде қалай қолданып жүрсіңдер?

Сұрақ –жауап

(пікірталас)

5.Шығармашылық жұмыс

1-тапсырма: Өлеңді оқып, онда айтылған үш «жұтқа» кері үш «құтты» тауып жаз. Жүсіп Баласағұни

Үш нәрсе бар, жер қылатын адамды, Боқты терген сасық қоңыз сияқты,

Үш күнә бар, оттай қарыр табанды. Сараңдықтан асқан не бар, ұятты.

Біріншіден – арсыз, мақтан, жамандық Сараң жайлы недейді ілім біліп ал.

Екіншіден – алдау, арбау, арамдық. «Ей аш көзді, қолы жұмық, іші тар!

Үшіншісі – алыпсатар, сараңдық. Алтын жидың, бірақ жеуді білмедің,

Ақымақ қылар осы үш түрлі надандық! Алтын жиып елге неге бермедің?

Пейілі –тар, жаман адам жұғысса , Дүние жиып, жемейтұғын жарандар,

Қырсық шалып кері кетер жұмыс та! Жейтіндер бар, асты әзірлеп, қараңдар!

Аты шықса кімнің өсек, жалғанмен, Бұл үш түрлі қасиеттің жолы – құт,

Құтыла алмас ел ішінде танғанмен! Бұл үш түрлі надандықтың жолы – жұт.

2-тапсырма: Мәтінді оқып, сұраққа жауап беріңдер.

• Адамның парасаттылығын неден білуге болады?

Халық даналығы – атадан балаға мұра болып қалатын ізгілікті іс-әрекеттің де тәлімдік үлгісі. Ұрпағына өшпес мұра қалдырған білімдар, зиялы, ақылгөй адамды данышпан дейді. Халық даналығ ын ұрпақтан-ұрпаққа жеткізу – үлкен міндет. Егер осы алтын қазыналар атадан балаға мұра болып жалғаса берсе, оны мұндай халықтың келешегі жарқын болмақ. Халықта: «Ағаш түзу өсу үшін оған көшет кезінде көмектесуге болады. Ал үлкен ағаш болғанда оны түзете алмайсың», - деп бекер айтпаған. Сондықтан әрбір жеткіншек бойына жастайынан ізгілік, мейірімділік, қайырымды лық, яғни адамгершілік құнды қасиеттерді сіңіріп өсуі керек.

пікірталасады.

6.Топпен ән айту

Туған ел С: Мәдеш Ниязбеков

Туған жер қандай көркем мөлдіреген,

Желегі желмен ойнап желбіреген.

Аралап күндіз-түні жүрсем-дағы,

Тынышымай ет-жүрегім елжіреген.

Ыстық-ақ бүлдіргенді өзендерің,

Саяңда сайрап өскен өрендерің.

Мен едім соның бірі – қарыздармын,

Әлі де аз сіңірген өз еңбегін.

Қашанда қарыздармын, елім, саған,

Анамсың алыс жүрсем көп аңсаған.

Жүректің арнап ыстық махаббатын,

Туған ел, берерім көп менің саған.

7.Үй тапсырмасы.

Келесі сабақ: «Дананың сөзі – ақылдың көзі» тақырыбына эссе жазу.

Сабақтың мазмұны

Ресустар

Сабақтың мақсаты: Табиғатпен үндестікте ақиқатпен өмір сүру керектігін түсіндіру.

Міндеттері:

Білімділік: - өмір сүруде ойдың, сөздің , істің бірлігін ұстануға үйрету;

Дамытушылық: - барлығынан жақсылықты көре білуге баулу;

Тәрбиелік: - Отаншылдыққа , кеңпейілділікке тәрбиелеу.

Сәлемдесутүгелдеу, сабақтың мақсаты, міндетін таныстыру

Сабақтың барысы: 1.Ұйымдастыру кезеңі:

Тыныштық сәті: «Жайлауға, ата-әжемізге барамыз»

2.Үй тапсырмасын тексеру.

«Дананың сөзі – ақылдың көзі» тақырыбына жазып келген эсселерін оқиды.

Музыка қойылады

Үй тапсыр масын тексеру.

3.Дәйексөз Шыңғыс Айтматов

«Адам рухани дүниесін сыртқы табиғат құбылысын тану

арқылы қалыптастырды да өзін жалпы

жаратылыстың бір пұшпағы ретінде сезіне білді»

• Адамның рухани дүниесі дегеніміз не?

• Табиғаттың құбылыстарына нені жатқызамыз?

• Пұшпақ деген не?

• Сен өзіңді табиғаттың бір бөлшегі ретінде сезінесің бе?

Дәйексөз

мағынасытүсіндіру.

Сұрақ –жауап

4. Әңгімелеу: Талатбек Әкімов

Жанашырлықтың жарқын үлгісі

• Неліктен Мұхтар атамыз газетті барша халықтың оқығанын қалады?

• Кемеңгер жазушының бұл әрекетінен қандай өнеге алдыңдар?

• Қандай әрекеттер адамды даналыққа жеткізеді?

• Бабалар даналығынан алған үлгі өнегелеріңді сөздеріңмен және істеріңмен қалай насихаттап жүрсіңдер?

Сұрақ –жауап

5.Шығармашылық жұмыс

1-тапсырма: Төмендегі сөздерді пайдаланып, «дана адамға» мінездеме беріп портретін жасаңдар.

• Парасатты, қарапайым, шыншыл, ізгі, адал, қайырымды, ізденімпаз, батыл, сабырлы, шешен, қамқор, ұяң, ұстамды, өжет, жомарт, ақылды, ұқыпты, сыпайы, жанашыр, кешірімді.

3-тапсырма: «Шоқанның Саққұлақ шешенмен кездесуі» мәтінін оқып ойларыңмен бөлісіңдер.

6.топпен ән айту

Қазақы дастарханым С:Ж.Боранбаев

Бүгінгі ел ішінде Анаға ақ пейілді

Дәстүрді жалғастырған Иілсе, келін балаң
Татулық белгісі ме Ықылас ізет еткен
Жағалай молдас құрған? Сыйластық елін табам
Ей, менің асқар тауым Дәм татар талай ғасыр
Қазақы дастарханым? Ұрпақтар абайласын
Өзінсің бақ-берекем Кірлетпей таза ұстасын
Ақ қайнар бастауларым Халықтың шар айнасын

(бейнеклип)

Мұғалім әнді оқушылармен бірге орындай ды

7.Үй тапсырмасы.

Келесі сабақ: «Менің қалауларымның шегі» деген тақырыпқа эссе жазып келу.

8.Соңғы тыныштық сәті:

Бүгінгі сабақтан игерген жақсы қасиеттерді бойларыңызға сіңіріп,жүректеріңізге түйіп алыңыздар.

Ақиқат, ақиқат, ақиқат бар жерде,

Ақиқат, ақиқат, ақиқат бүкіл әлемде.

Сабақтың мазмұны

Ресустар

Сабақтың мақсаты: Адам ішкі әлемінің тазалығын сақтау туралы түсінік беру.

Міндеттері:

Білімділік: - басқалар туралы жамандық ойламауға үйрету;

Дамытушылық: - отбасындағы, мектептегі парызын орындай білуге ықпал жасау ;

Тәрбиелік: - қанағатшылдыққа тәрбиелеу.

Сабақтың барысы:

1.Ұйымдастыру кезеңі:

Тыныштық сәті: «Нұрға бөлену»

Сәлемдесутүгелдеу,

2.Үй тапсырмасын тексеру.

«Менің өмірімнің мәні неде?» деген тақырыпқа эссе жазып келу.

3.Дәйексөз Абай

«Жүрегіңе сүңгі де, түбін көзде,

Сонан тапқан шын асыл, тастай көрме.»

• Жүрегіңнің түбіне сүңгу дегеніміз не?

• Асылға нені теңеп тұр?

Сұрақ –жауап

4. Әңгімелеу:

Шалдың үш баласы Лев Толстой

• Неліктен үлкен ұл мен ортаншы ұл әке үмітін ақтай алмады?

• «Қалаулар шегі» дегенді қалай түсінесіңдер?

• Баянды өмір сүрудің сыры неде?

• Қанағатшылдық адам бойында қандай асыл қасиеттерді дамытады?

• Өзің күнделікті өмірде қаншалықты қанағатшылық танытады?

Сұрақ –жауап

5.Шығармашылық жұмыс

1-тапсырма: Қанатты сөздердегі негізгі ойды анықтаңдар, бүгінгі өмірмен байланыстырып ойларыңды түйіндеңдер.

• «Шүкіршілік еткенге шыр бітер»

• «Арғымағыңды жамандап – тұлпар қайдан табарсың,

Тұйғыныңды жамандап– сұңқар қайдан табарсың»

• «Азға қанағат етпесең – көптен құр қаларсың»

• «Аз сөйлер де, көп тыңдар хас асылдың баласы»

• «Артық тамақ шашты ағартып қинайды,

Ал қанағат ұзақ ғұмыр сыйлайды»

• «Ғұмырыңды ұзартқың келсе, тамақты тарта іш»

• «Ақша қымбат, адамның өмірі одан қымбат, ал уақыт бәрінен қымбат»

2-тапсырма: «Өз пәтерін кейуанаға берген» мәтінін оқып, сұрақтарға жауап бер.

• Қанағатшылдық дегенді қалай түсінесіңдер?

• Бауыржан атамыз өзінің тілек қалауына қалайша шек қоя білді?

Қанағатшылық – адамның барға риза болуын, місе тұтуын, нәпсіге ермеуін білдіретін ұғым. Қанағат ету – жетіспеушілікке, таршылыққа төзіп шыдау емес, ақылға сүйеніп, сабырмен өзін-өзі тежеу. Қанағат – ізгілер ұстанған жол. Бұл баршаның бойы -на жарасатын көркем сипат, ешқашан ортаймайтын қазына.

Қанағат – әдептіліктің басты белгісі. Қанағатты әдетке айналдырған адам өмір бақи игілігін көреді. Өйткені ол адамшы- лық жолдан тайдырмайды. Ашкөздікке жібермейді.Сұғанақтық, сұқтану оған жат нәрсе. Сондықтан, қанағатшыл адам жұмсақ кішіпейіл де қарапайым болып, көптің құрметіне ие болады.

Пікір талас

6.топпен ән айту

Ән -аға Шәмшімен сырласу С: Қ.Құрманәлиев

Жетті ғой осы күнге ән болып есімің де
Тербеттің ғашықтарды махаббат бесігіңде
Аққулар арасында әнің жүр барасың ба
Бір сұлу мұңаяды Арыстың жағасыңда
Ән аға жан аға
Сені аңсап шарқ ұрды шағала
Каспийдің толқыны 
Соғады жағаға
Жағаға жан аға, ән аға
Каспийдің толқыны
Соғады жағаға
Жағаға жан аға, ән аға
Еліңе мәңгі ұнатқан нәр бердің ән бұлақтан
Жетеді іңкәр әнің Теріскей Тамды жақтан
Ән болып ұшарыңда аққуға ұқсадың ба
Гүл болып үлбіредің бақыттың құшағыңда
Шалқыған жалын жастар Тойларда әнің бастар
Толқиды әуеніңменен Ақ маңдай қарындастар
Тұрса да дала гүл деп Өксиды дала бірге
Ескегін қайығыңның Қалдырдың аға кімге

7.Үй тапсырмасы.

Келесі сабақ: «Уақыттың қадірі» Алмас Темірбай өлең жолдарын жаттап келу.

8.Соңғы тыныштық сәті:

Бүгінгі сабақтан игерген жақсы қасиеттерді бойларыңызға сіңіріп,жүректеріңізге түйіп алыңыздар.

Дұрыс әрекет, дұрыс әрекет, дұрыс әрекет бар жерде,

Дұрыс әрекет, дұрыс әрекет, дұрыс әрекет бүкіл әлемде.

Сабақтың мақсаты: Адам жан дүниесін шынайылықпен қалағанда ған рухы биік болатынын түсіндіру.

Міндеттері:

Білімділік: - адамдарға риясыз қызмет етуді үйрету;

Дамытушылық: - кешірімшіл болу кісілікке жетелейтіндігін ұқтыру; Тәрбиелік: - шынайылыққа тәрбиелеу.

Сәлемдесу түгел деу,

Сабақтың барысы:

1.Ұйымдастыру кезеңі: Тыныштық сәті: «Нұрға бөлену»

2.Үй тапсырмасын тексеру.

«Уақыттың қадірі» Алмас Темірбай

Күндерім қайран, күндерім, Неге біз осы, неге біз,

Кетті екен қайда, білмедім? Ұмытып кете береміз?!

Жоғалған жастық шағымды Денсаулық пенен уақыттың,

Қайтарып берер кім менің?! Қадірін білмей келеміз.

Қыдырдық, жүрдік, тойладық, Уақытың, ақшаң, табысың,

Қызыққа ешбір тоймадық. Жұмсалар бәрі тән үшін.

«Уақытым қайда кетті?» деп, Ішесің, жейсің, кетесің,

Отырмын енді ойланып. Барлығы қарын қамы үшін.

Уақыттан бәрі жеңілер, Барлығы қарын қамы үшін

Жолда жоқ артқа шегінер Не істедің сонда жан үшін?!

Осы күн, осы сәт бізге, Жаныңа бір сәт уақыт бөл.

Бір-ақ рет қана берілер. Бойыңа иман дарысын.

• Уақыттың қадірін қаншалықты бағалап жүрсің?

3. Дәйексөз

«Жақсының жақсылығын айт, нұры тасысын»

- Жақсы адам деген кім?

- Өзің жақсы адам болғың келе ме?Неліктен?

- Дәйексөз қандай қасиеттерге жетелейді?

- Мақтаншақ болып кетпейсің бе? (мақтау мақтаншақтық емес.)

4. Әңгімелеу:

Аққуды атпас болар

• Аңшы баласына қандай өсиет үйретті?

• Қоршаған табиғатқа ұқыптылықпен қараудың мәні неде?

• Адамның өз қалау-тілектерін басқара алуының маңызы қандай?

• Өздерің қалау-тілектеріңнің шегін қаншалықты анықтай аласыңдар?

5.Шығармашылық жұмыс

1-тапсырма: «Дүниеқоңыздық пен тойымсыздық есіңді алып, еркіңнен айырады» деген қанатты сөзді талқылаймыз.

• Олар кімдер?

• Ұқсастығы мен айырмашылығын айтыңдар?

Адамның таусылмайтын тілек-қалаулары оны әрекет етуге итермелейді және оның өмірдегі амал-әрекетіне себепші болады. Тілек-қалаулардың шектен асып кетуі адамды тыныш- тығынан айырып, ойын еліктіріп, дұрыс емес әрекетке жетелей ді. Сондықтан адам өз қалауларының шегін белгілеп алуы керек. Сондай-ақ азықты орынды пайдалануды, ақшаны жөнсіз шашпауды, күш-қуатын пайдасыз нәрселерге жұмсамауды, уақытын барынша үнемдеуді үйренуі қажет.

6. Топпен ән Құрманай Бақтиярқызы

Шүкір

Пендесің жаратқан жарық берген, Шаттанып күлген күніме,

Шүкірлік етші барыңа. Үмітпен жатқан түніме

Қымбат өмірдің қадірін білген, Жүрекке жеткен үніме,

Жақсылар жүрсін жаныңда. Шүкір!

Аман боп жүрген күніме шүкір, шүкір,

Бақытты құшқан екенмін шүкір, шүкір.

Иманды серік етермін шүкір, шүкір,

Бейбіт күн сүйген мекенім шүкір, шүкір.

Арың мен намысты қатар қойып,

Құндылық болсын бағаң да.

Бойыңнан жаманның бәрін жойып

Жақсылық жаса адамға.

7. Үй тапсырмасы.

1. Келесі сабақ: «Ауылым» Жабайыл Бейсенов өлең жолдарын жаттап келу.

8.Соңғы тыныштық сәті:

Бүгінгі сабақтан игерген жақсы қасиеттерді бойларыңызға сіңіріп, жүректеріңізге түйіп алыңыздар.

Сүйіспеншілік, сүйіспеншілік, сүйіспеншілік бар жерде,

Сүйіспеншілік, сүйіспеншілік, сүйіспеншілік бүкіл әлемде.

Сабақтың мазмұны

Ресурс

Сабақтың мақсаты:

Оқушылардың жасампаздық,келешек туралы түсініктерін кеңейту.

Міндеттері:

Білімділік: - оқушыларды ізгі істерге баулып, шығармашылық қа, жетелеп, белсенділіктерін арттыру, Дамытушылық: - оқушылардың жаңа бастама, жақсы істер, ел болашағы жөнінде ұғымдарын дамыту.

Тәрбиелік: - сүйіспеншілікке,жақсылыққа,сенімділікке тәрбиелеу.

Сабақтың барысы:

1.Ұйымдастыру кезеңі:

Тыныштық сәті: (Баяу музыка) «Нұрға бөлену»

2.Үй тапсырмасын тексеру.

Ауылым Жабайыл Бейсенов

Кіндігімнің жас қаны, Әнмен таңды аттарып

Тамған жерім ауылым. Ән салдырған ауылым.

Шабытымның асқары Сары қымыз сапырып

Самғаушы еді ауылым. Тамсандырған ауылым.

Жастығымның куәсі, Көк түтінді шұбатып,

Шұрқыраған ауылым. Желек созған ауылым.

Жусаны мен жуасы, Ай көрмесем құмартып,

Бұрқыраған ауылым. Жүрек қозған ауылым.

Биік-биік шың құзға, Көк торғындай көктемде

Құмар қылған ауылым. Сағым қуған ауылым.

Бүлдіршіндей бір қызға Алыс сапар шеккенде

Сыңар қылған ауылым. Сағындырған ауылым.

Музыка қойылад

Тыныштық сәті

3.Дәйексөз

Жаны таза адам сұлулыққа құмар келеді.

• Жаны таза деп кімді айтамыз?

• Қандай сұлулық жайында айтылып тұр?

4. Әңгімелеу:

Қардың иісі Құрманбай Толыбаев

• Қардың иісін сезген бала қандай сезімге бөленеді?

• Табиғаттың тылсым күштері адамды қалай шабыттандырады?

• Шабыттанған адам қандай шығармашылық істерді атқара алады?

• Өздеріңнің шабыттанған кездерің болды ма?

5.Шығармашылық жұмыс

1-тапсырма: Қанатты сөздерді оқып, негізгі ойын анықтаңдар:

• «Адамзатқа тән ерекше бір жақсы қасиет – өзің қоршаған дүниенің әсемдік сырларына үңілу, содан рухани нәр алу, өзінің нәзік сезімін образдар арқылы паш ету»

• «Өнер - адам бойындағы құдіреттіліктің ең асқақ көрінісі»

• «Көркем өнер біздің ішкі дүниемізге, жан жүйемізге әсер етіп, адамдық қалпымызды тәрбиелейді».

• «Шабыт деген – ғаламат көрінген істің оп-оңай орындалуы. Ондайда сызу да, жазу да, ою да, әлденені жасай салу да – әсерлі, әдемі».

• «Басқаларды әсерлендіру үшін алдымен өзің қатты толғануың керек»

2 – тапсырма «Табиғат – жаратылыс пернесі» өлеңін оқып, өз шығармашылық іс-әрекеттеріңді көрсетіңдер.

О, далам менің байтағым, О, далам, менің байтағым,

Далам деп өлең айтамын. Далам деп өлең айтамын. барам

Ұлың боп ойлап барам да, Солған Ай боп барам барам да

Құлын боп ойнап қайтамын. Толған Ай болып қайтамын.

Шабыт! Ол – адамға қанат беретін ұлы күш. Әртістерге шабыт беретін көрермендердің шапалағы. Ал ғалымға шабыт береген не? Оған небір ұйқысыз түндер, көптеген мехнат тарттырған айлар, жылдар кетеді. Шын оқымыстыға бұның бәрі азап өмір емес. Бұл – оған творчестволық өмір, ізденіс өмірі. Арманды тудырады. Арманға жету тілегі адамды әрқашан да шабыттандырады. Шаршаған көңілге жігер береді. Қажыған денеге күш қосады.

6.Топпен ән айту

Ауылым Жабайыл Бейсенов

7.Үй тапсырмасы.

1. Келесі сабақ: «Мені шабыттандырады» тақырыбына эссе жазып келу.

8.Соңғы тыныштық сәті:

Бүгінгі сабақтан игерген жақсы қасиеттерді бойларыңызға сіңіріп,жүректеріңізге түйіп алыңыздар

Қиянат жасамау, қиянат жасамау, қиянат жасамау бар жерде, Қиянат жасамау, қиянат жасамау, қиянат жасамау бүкіл әлемде.

Сабақтың мазмұны

Ресус

Сабақтың мақсаты: Адам боп қалу шынайылықты қажет ететіндігі туралы түсініктерін кеңейту.

Міндеттері: Білімділік: - басқалар туралы жамандық ойламауға түсініктерін қалыптастыру;

Дамытушылық: - өз-өзіне сенімді болуға ықпал жасау;

Тәрбиелік: - уәдеде тұра білуге тәрбиелеу.

Сәлемдесу түгел деу

Сабақтың барысы:

1.Ұйымдастыру кезеңі:

Тыныштық сәті: (Баяу музыка) «Нұрға бөлену»

2.Үй тапсырмасын тексеру.

«Мені шабыттандырады» тақырыбына жазып келген

эсселерін оқиды.

3.Дәйексөз

... Тегінде адам баласы адам баласынан ақыл, ғылым, ар, мінез деген нәрселермен озады. Онан басқа нәрселермен оздым ғой демектің бәрі де – ақымақтық. Абай.

• Онан басқа деп нені айтады?

4. Әңгімелеу:

Шебер мен бала

• Ертекшінің бойына жан берген қандай тылсым күш болды деп ойлайсыңдар?

• Шебер неліктен сыбызғының үнін сиқырға теңеді?

• Көздің жауын алатын өнер туындыларының ғажап сұлулығының астарында не жатыр?

• Таңғажайып сұлулыққа тамсанған сәтте қандай әсерге бөленесіңдер?

5.Шығармашылық жұмыс

1-тапсырма: Кестедегі ұғым мен анықтамаларды сәйкестендір.

2-тапсырма: Өз түсініктеріңдегі шынайы сұлу адамның кісілік келбетін ашып, оған мінездеме жазыңдар.

Менің өзіме разы болмай отырған бір жерім бар. Ол – домбыра тартуды білмеймін. Домбыра тарта білу мәдениеттің, өнердің бір түрі ғой. Мынадай шет жерде, майдан даласында, окопта, жер үйде отырғаныңда домбыра саған серік емес пе? Домбыраға қосып ән салсаң, әрі тыынығар едің, әрі көңіл көтерер едің. Қазақтың халық әндерін шалқыта, ретіне келтіре айтып ән салсаң, сонау алыстағы, ұлан-байтақ жеріңе, Қазақстаныңа барып сайраңдап қайтқандай болар едің деймін. Ия, досым , домбыра үйрену керек. Осы әңгімеден соң, домбыра үйренермін-ау деп ойлаймын.

6.Топпен ән айту Елім менің Сөзі: Н. Ә.Назарбаев

Арайлап таңым, асқақтап тауым, Әні: Б. Тілеуханов.

Ән ойнап көгім, күй тартып көлім.

Қол жетті, міне, аңсаған күнге,

Жасай бер жаса, қазағым менің. Қ-СЫ: Елім менің аңсаған,

Қазақстаным - жасыл орманым, Тас бұғаудан босаған.

Қуанышымды жасыра алмадым. Құтты болсын отауың,

Аңсаған бабам, аңсаған елім Берік болсын босағаң.

Бостандық еді ау, асыл арманым.

 Бабамның қаны , анамның жасы,

  Сіңген бұл далам, қымбатсың маған.

  Береке, бірлік - қамалдың басы, Қ-СЫ: Ұрпақ үшін, ел үшін,

  Ұрпаққа мәңгі тіл қатшы, далам. Атамекен жер үшін

  Күйінсін жауың, сүйінсін досың, Берекең мен бірлігің,

 Жиылсын қауым, құйылсын көшің. Таси берсін ырысың

  Ертеңің үшін аянба, ерім,

  Ояншы, елім, жиылсын есің.             

7.Үй тапсырмасы.

1. Келесі сабақ:

8.Соңғы тыныштық сәті:

Бүгінгі сабақтан игерген жақсы қасиеттерді бойларыңызға сіңіріп,жүректеріңізге түйіп алыңыздар

Дұрыс әрекет, дұрыс әрекет, дұрыс әрекет бар жерде,

Дұрыс әрекет, дұрыс әрекет, дұрыс әрекет бүкіл әлемде.

Сабақтың мақсаты: Адам боп өмір сүру шынайылықты қажет ететіндігі туралы түсініктерін кеңейту.

Міндеттері:

Білімділік: - басқалар туралы жамандық ойламауға түсініктерін қалыптастыру;

Дамытушылық: - өз-өзіне сенімді болуға ықпал жасау;

Тәрбиелік: - уәдеде тұра білуге тәрбиелеу.

Сәлем

десу,түгелдеу.

Сабақтың барысы:

1.Ұйымдастыру кезеңі: 5 – «Т» ережесін сақтау.

Тыныштық сәті: «Нұрға бөлену».

2.Үй тапсырмасын тексеру

Музыка қойылады

3.Дәйексөз

Жасыңда не ексең, есейгенде соны орасың.

• Қандай егін жайлы айтылды?

4. Әңгімелеу:

Есейгіміз келеді Бейбіт Қойшыбаев

• Әңгіме кейіпкерлері неліктен тез есейгісі келді деп ойлайсыздар?

• Қандай арман-мұраттар адамды болашаққа жетелейді?

• Адамның бүгін жасаған таңдауы мен іс-әрекеттері оның болашағына қалай әәсер етеді?

• Бала кезде бойларыңа дарытқан асыл қасиеттерің бүгін қандай жемісін беріп жатыр?

5.Шығармашылық жұмыс

1-тапсырма: Қанатты сөздердегі негізгі ойды анықтап, өз ойларыңды түйіндеңдер.

• «Жасында тырысқан – қартайғанда қуанады».

• «Үлкен мақсатқа жетуді көздеген адам өзі туралы ойлануы керек».

• «Бүкіл ақыл-ой болмысының негіздері балаң жастық шақта қаланады».

• «Адамның бойындағы баянды нәрсе – өзінің жан дүниесіне жас кезінде сіңірген нәрсесі».

• «Армандай білуге бейімділікте де ұлы даналық бар»

2-тапсырма: «Болашағым - өз қолымда» тақырыбында эссе жазу.

3-тапсырма: «Ұжымдық дәстүр» мәтінін оқып, алған әсерлеріңді айтыңдар.

Қоғамның болашағы адамдардың рухани және жандық сау- лығына байланысты.Бүкіл адамзат тағдыры әр адамның өз қолын да. Ал адам өз өмірінің сәулеткері. Адамның даму сатыларына назар аударсақ, оның әртүрлі жетілу деңгейлерінен өтетінін көреміз. Мысалы: «ақылды адам», «зерделі адам», «кемел адам», ғарыштық адам», болып дамып жетіледі. Өз ортасынан озық туған даналардың болғаны тарихтан белгілі. Олар табиғатты аялап, қоғамдағы қайшылықтарды ізгілікпен шешу арқылы дүние- нің үйлесімділігін сақтай білген. Қоғамның игілігіне қызмет еткен. Олардың көңіліне түйген ойлары жоғары шоғырлану арқылы нақтыланып, айтқандары келіп отырған.

6. Топпен ән айту

Өміріңе немқұрайлы қарама Тыңда, досым, мен айтайын от тілек, Дүниеден кетті бай да, өтті бек. Өміріңе немқұрайлы қарама, Дәулетіңмен тұрсаң - дағы көк тіреп. Әр күн сайын тек сен үшін атып таң, Зерлі шапан кисең де жақұттан, Өміріңе немқұрайлы қарама , Шақша басың айналса да бақыттан. Қайырмасы: Бақ құсыңды қонған кезде бағала,

Қолда мәңгі тұрмайтын ол шағала.

Кенелсең де, досым, қанша шаттыққа,

( Қанша азап көрсеңдағы бауырым )

Өміріңе немқұрайлы қарама. 2-рет:

Тұсау салып, бастатқызбай көш дара, Етсе-дағы дұшпан күлкі, дос таба. Өміріңе немқұрайлы қарама. Тағдыр желі қарсы алдыңнан соқса да.

Сын сағатта сақтау үшін өз басын, Сатып кетіп сеніп жүрген жолдасың, Өміріңе немқұрайлы қарама. Айдын көлге айналса да көз жасың.

7.Үй тапсырмасы.

Келесі сабақ: «Өміріме ризамын» тақырыбында эссе жазу.

8.Соңғы тыныштық сәті:

Бүгінгі сабақтан игерген жақсы қасиеттерді бойларыңызға сіңіріп,жүректеріңізге түйіп алыңыздар

Дұрыс әрекет, дұрыс әрекет, дұрыс әрекет бар жерде,

Дұрыс әрекет, дұрыс әрекет, дұрыс әрекет бүкіл әлемде.

Сабақтың мақсаты: жағымды ойлап қарапайым өмір сүру туралы түсінік беру.

Міндеттері: Білімділік: - өзіне-өзі сенімділікпен қарапайым өмір сүруді үйрету; Дамытушылық: - өзін-өзі құрметтеу;

Тәрбиелік: - жағымды ойлауға, құмарлықпен күресуге тәрбиелеу.

Сәлем десу, түгел деу.

Сабақтың барысы:

1.Ұйымдастыру кезеңі: 5 – «Т» ережесін сақтау.

Тыныштық сәті: «Нұрға бөлену».

2.Үй тапсырмасын тексеру.

«Өміріме ризамын» тақырыбында жазған эсселерін оқиды.

Музыка қойылады

3.Дәйексөз

«Жақсылық көрсең біреуден, мен қандаймын? - деп ойла.

Жамандық көрсең біреуден, мен қандаймын? - деп ойла».

4. Әңгімелеу:

Бала Қасым Берекет Кәрібаев

• Бала Қасымның жастайында алған тәлімі оның келешекте қолбасшы, хан болуына қалайша септігін тигізеді?

• «Болашақ – бүгіннен басталады» дегенді қалай түсінесіңдер?

• Адамның игі істері неліктен болашақтың іргетасы болып табылады?

• Өздерің келешекте қандай мақсат-мұрат, жоспар құрып, оның іске асуына қалай әрекеттеніп жүрсіңдер?

5.Шығармашылық жұмыс

1-тапсырма: Қанатты сөздердегі негізгі ойды анықтап, өз ойларыңды түйіндеңдер.

• «Кітап - өмір ұстазы» Сондықтан жастар кітап оқуды күнделікті әдетке айналдыруы керек. Кітап оқымай өмірді білу, білім алу мүмкін емес» .і құдіретті күш әсер етеді – көркем өнер мен ғығлғм

• «Мәдениетті адам болып тәрбиеленуге екі құдіретті күш әсер етеді – көркем өнер мен ғылым»

• «Адамның көңілі шын мейірленсе, білім-ғылымның өзі де адамға мейірленіп, тез қолға түседі».- ұзақ ғұмырдың сыйлайтын олжасы».

• «Даналық, тәжірибе, білім - ұзақ ғұмырдың сыйлайтын олжасы».

2-тапсырма: Кестеге қазіргі таңдағы игі істерің мен болашақтағы нәтижесі туралы жазыңдар.

3-тапсырма: «Бақша ағаштары» мәтінін оқып, одан түйінді ойларды дәптерлеріңе жазыңдар.

«Жастар – болашаққа апаратын алтын көпір», - дейді дана халқымыз. Әрбір өскелең ұрпақ жеке қабілетіне және кәсіби білімне сай қоғамымызда өз орнын табуы қажет. Әрбір қазақ жастары өздерін ұлтжандымын деп ұғынып, өн бойларында ұлттық намысын жоғары қоюы керек.

Адам – өз өміріне өзі қожа. Өйткені, ол өз тұрмыс қажетті -лігін өзі реттестіріп отыруға қабілетті. Ол өзінің осы бір қабілетін дұрыс пайдалана алған жағдайда ған дегеніне жете алады. Бұл адамның ар-ұжданына байланысты. Ар-ұждан басқармаған жағдайда адамды жат нәрселер жаулап алады. Ар-ұжданнан аттап кетпей , өзінің барлық іс-әрекеттерін осы қағидамен бағамдай алғанда, өзін-өзі әдептілік тұрғысынан қадағалай алғанда ғана бұл өмірдегі, тіршіліктегі діттеген арманына жете алмақ.

6. Топпен ән айту

«Сен маған сүюді үйреттің» Әні-Ербол Байырбеков,

Сен маған сүюді үйреттің,

Ұмытып кеткен едім.

Басымды июді үйреттің,

Тәкаппар өктем едім ...

Шынайы күлуді үйреттің,

Нөсерлі көктем едім.

Өмірді сүруді үйреттің,

Ұстазсыз мектеп едім.

 Қ-сы: Сен маған ұшқанды үйреттің,

Тордағы бұлбұл едім.

Сезіммен құшқанды үйреттің,

Күдікшіл құмбыл едім. (2 рет)

 Кім дос, кім дұшпанды үйреттің,

Уайымшыл бір мұң едім.

Иіскеп қысқанды үйреттің,

Құшақсыз бір гүл едім.

 Шынайы күлуді үйреттің,

Нөсерлі көктем едім.

Өмірді сүруді үйреттің,

Ұстазсыз мектеп едім.

7.Үй тапсырмасы.

1. Биылғы оқу жылы барысындағы қоғамға жасаған қызметтеріңді презентация жасау.

8.Соңғы тыныштық сәті:

Бүгінгі сабақтан игерген жақсы қасиеттерді бойларыңызға сіңіріп,жүректеріңізге түйіп алыңыздар

Ішкі тыныштық, ішкі тыныштық, ішкі тыныштық бар жерде,

Ішкі тыныштық, ішкі тыныштық, ішкі тыныштық бүкіл әлемде.

Сабақтың мақсаты: Өмірдің әсемдігін сезіну үшін адамның өзінің жан дүниесі әсем болу керек екендігін түсіндіру.

Міндеттері:

Білімділік: - ойдың, сөздің және істің бірлігі адамды жақсылыққа жетелейтінін түсіндіру;

Дамытушылық: - барлығынан жақсылық көру жан сұлулығыңның көрінісі;

Тәрбиелік: - өз-өзіне адал болуға, шыншылдыққа тәрбиелеу.

Сәлем десу түгел деу.

Сабақтың барысы:

1.Ұйымдастыру кезеңі: 5 – «Т» ережесін сақтау.

Тыныштық сәті: «Нұрға бөлену».

2.Үй тапсырмасын тексеру.

Биылғы оқу жылы барысындағы қоғамға жасаған қызметтеріңді презентация арқылы қорғаңдар.

Музыка қойылады

3.Дәйексөз Шоқан Уалиханов

Табиғаттың өзінде өзгеше бір сүйсінерлік,

жанға жайлы нәрсе бар.

Сенека

Мен өз өмірім мен ойымды бүкіл әлем біріншісін көріп,

екіншісін естіп тұрғандай басқарамын

4. Әңгімелеу:

Тылсым дүние Әлсейіт Ақпанбетов

• Айнашқа не нәрселер жұмбақ болды?

• Айнаш малдың өсу ерекшелігіне не себептен таң қалды?

• Айнаш неге мектепке баруды армандады?

• «Дүние», «тылсым» деген ұғымдарды қалай түсінесіңдер?

• Өз өмірлеріңде құпия оқиғалар болды ма?

5.Шығармашылық жұмыс

1-тапсырма: «Менің мінезімнің жағымды жақтары» тақырыбында эссе жазып, оқу.

6. Топпен ән айту Жүрегім менің

Қайран менің жүрегім от жүрегім, Сезім гүлін силады балаң көктем. 
Аяздардан тоңбаған отты демім.  Асығасын кай жака ғашық жүрек.
Тасқын тағдыр құлатып жатса дағы, Құлайсың құмартып сол бір жанға,
Шаттанамын қуанып көп күлемін. Асығасың шақырып қол бұлғар ма?
Қайран менің жүрегім қара нардай, Тағдыр соқпақ ой қырын кезсем дағы,
Бір өзімдей өзгелер бағаламай.  Сезім саған жетелер жолымды алға.
Сезім сені күйелеп жүргенім жоқ Кетер көктем, өтер жаз жайма шуақ,
Жазығым не жанымды жаралардай.  Жұлдыздан сыр бағар ем, айдан қуат.
Соққан жүрек соғады тынбас әлі Шөлде жүрек сағыныш сусынына,
Сенім барда сейіліп мұң қашады. Мөлдір-зәмзәм табылар қайдан қуат.
Қаным барда бойымда жаным барда,  Қайран менің жүрегім ғұмырласым,
Көңілімнің шалқыған тынбас әні.  Ешбір жанға айтпаған сырымдасын. 
Аспан жерде түрленді жасылды-көк, Өлсем мейлі мәңгіге мен өлейін
Ақша бұлт асқарға асылды кеп.  Өлмес сезім жүректің жыры қалсын.

7.Үй тапсырмасы.

Келесі сабақ: «Саржайлау» Мұқағали Мақатаев өлеңін жаттап келу.

8.Соңғы тыныштық сәті:

Бүгінгі сабақтан игерген жақсы қасиеттерді бойларыңызға сіңіріп,жүректеріңізге түйіп алыңыздар

Ақиқат, ақиқат, ақиқат бар жерде,

Ақиқат, ақиқат, ақиқат бүкіл әлемде.

Сабақтың мақсаты: Жан әсемдігі, жан сұлулығы тақырыбында сүйіспеншілік құндылығының мәнін ашу.

Міндеттері:

Білімділік: - аянбай қызмет етуге үйрету;

Дамытушылық: - жақсы көру және кішіпейілдікке баулу;

Тәрбиелік: - ізгілікке тәрбиелеу.

Сәлем десу түгел деу.

Сабақтың барысы:

1.Ұйымдастыру кезеңі: 5 – «Т» ережесін сақтау.

Тыныштық сәті: «Нұрға бөлену».

2.Үй тапсырмасын тексеру.

Саржайлау Мұқағали Мақатаев

Жазира, жасыл кілем өрнектеген

Туған жерге, дариға жер жетпеген!

Кең өлкем, әлдилей бер, сен деп келем,

Аңсап келем, сағынып, шөлдеп келем.

Қ-СЫ: Саумал бұлақ – балдай дәрім,

Салқын самал – баурайларың.

Саялаған, беу, туған жер,

Сағындырған, Саржайлауым.

Армысың ата-қоныс, жасыл мекен!

Ұлыңмын, мен сенің қасыңда өтем.

Басқаның жер ұйығын неғылайын,

Жерұйығы өзімнің қасымда екен.

Жадырап жұтайыншы тау самалын,

Осы еді ғой сағынып аңсағаным.

Гүлдерім, шыршаларым, аршаларым,

Бәріңе арнап мен бүгін ән саламын.

Жанымды жырға бөлеп таң атырған,

Әнім едің ақ таңда жаратылған.

Төліңнен айналайын жаңа туған!

Айналайын еліңнен дара туған.

Музыка қойылады

3. Әңгімелеу: Оралхан Бөкей

Табиғат – өмір – адам

• Автор «табиғат – өмір – адам» үйлесімділігін қалай суреттеген?

• Мәтіннен таңғажайып Алтай өлкесінің әсемдігін қалай сезіндіңдер?

• Дігіне сүйсінАдам Әлемнің бөлшегі дегенді қалай түсінесіңдер?

• Өзіңнің табиғаттың әсемдігіне сүйсінген кездерің болды ма?

4. Топпен ән айту

Ырзамын Мұқағали Мақатаев

Тағы да көрдім, Тағдырым, саған Тағы да көрем таң нұрын! Жүріппін босқа өкпелеп. Аязын қыстың, Өшпестей етіп, Аяулы жаздың жаңбырын. Өмірдің жазған бұл заңын. Алтынға,мейлі,толмай-ақ қойсынсандығым, Түсінбей кейде, Ырзамын саған! Тосырқап менің жүр жаным. Ырзамын саған, тағдырым! Кеудемде мына, Шаршаған шақта, Өзің сыйлаған бір жалын. Шақырып сені жекпе-жек Лапылдап жатыр, Басыма менің Тағдырым, саған ырзамын! Бақыттан басқа төкпе деп.

5.Соңғы тыныштық сәті:

Бүгінгі сабақтан игерген жақсы қасиеттерді бойларыңызға сіңіріп,жүректеріңізге түйіп алыңыздар

Сүйіспеншілік, сүйіспеншілік, сүйіспеншілік бар жерде,

Сүйіспеншілік, сүйіспеншілік, сүйіспеншілік бүкіл әлемде.