"Үш бақытым" 7 сыныпта сабақ

Үш бақытым Мақсат; Оқушыларға Тәуелсіз Қазақстан тарихы , салт-дәстүрі туралы мағлұматтар беру Оқушыларды отансүйгіштікке ,ұлтжандылыққа тәрбиелеу Оқушылардың тапқырлық шапшандақ қасиеттерін молайтып, сөйлеу мәдениетін дамыту.

Көрнекілігі; 1Қазақстан Республикасының рәміздері; 2 Туған жер, туған тіл туралы нақыл сөздері. 3Қазақ елі тарихындағы тұлғалар портреттері, сызба нұсқа.

Үш бақытым Халқым Тілім Отаным Алтын қазына Сөз байлығы елде Жерұйық Киіз үй « Жалғасын тап», «Туған жер-тұнған , ұлы есімдер, «Ойлан,тап». шежіре», «Жорға». Салт-дәстүр,ырымдар, ою-өрнектер , тәуелсіздік, қасиетті сан.

«Үш бақытым»

Ең бірінші бақытым-Халқым менің, Соған берем ойымның алтын кенің. Ол бар болса, мен бармын ,қор болмаймын, Қымбатырақ алтыннан нарқым менің.

Ал екінші бақытым –Тілім менің, Тас жүректі тіліммен тілімдедім кейде дүниеден түңілсем де, . Қасиетті тілімнен түңілмедім

Бақытым бар үшінші-Отан деген, «Кім мықты?» десе біреу Отан дер ем Оты сөнген жалғанда жан барсың ба, Ойланбай –ақ кел дағы от ал менен. ( Мұқағали Мақатаев)

1-жүргізуші; Қымбатты оқушылар, ұстаздар, ата-аналар! Сіздерді Қазақстан Республикасының тәуелсіздік күнімен құттықтаймыз. Әр қадамдарыңызға тілейміз.

2-жүргізуші; Біздің Отанымыз, Атамекеніміз-Қазақстан Республикасы. Атамекеніміз- дейміз, өйткені онда біздің ата-бабаларымыз өмір сүріп, еңбек еткен. Отанымыз- дейміз, өйткені біз мұнда тудық ,туған ана тілімізде сөйлейміз .Анамыз дейміз ,өйткені ол бізді өз нанымен асырап, суымен сусындатып отыр.Біз-оның перзентіміз.

1-жүргізуші; Абай атамыз айтқандай ; «Қашан бір бала ғылым, білімді махаббатпен көксерік болса, сонда ғана оның аты адам болады».

Ең бірінші бақытым-Халқым менің, Соған берем ойымның алтын кенің. Ол бар болса,мен бармын, қор болмаймын, Қымбатырақ алтыннан нарқым менің,-деп зияткерлік сайысымызды бастаймыз.

Асыл-қазына

1Киіз үй 2Қасиетті сан 3Ою- өрнек -4Тәуелсіздік шежіресі 5Ұлы есімдер 6Салт-дәстүр 7Ырым-тыйымдар.

1. Киіз үй Сұрақ; Киіз үйдің падаланылуы, сән салтанатына қарай қандай түрлерге бөлінеді? 2.Киіз үйдің бөліктері қандай топтарға бөлінеді?

Жауап; 1 Үй сүйектері(ағаштан тұратын бөлікте) 2Киіздері(ши, киіздер) 3Бау-шулары( баулары мен басқұр, арқандары)

2 .Қасиетті сандар Сұрақ; Бес қаруды атаңыз Жауап; ату, кесу ,түйреу, соғу, шабу.

Сұрақ; Жеті ғаламды атаңыз. Жауап:Дүниенің төрт бұрышы: күншығыс, күнтабыс, түстік, терістік және аспан –жоғарғы ғалам, жер-ортаңғы ғалам, жер асты-төменгі ғалам

3. Ою-өрнектер Сұрақ; Қазақтың қандай ою түрлерін білесіндер? Жауап; Қошқар мүйіз, өмір жолы т.б Сұрақ Қазақтың саз аспаптарын түрлері мен дыбысталу ерекшеліктеріне қарай қандай топтарға жіктеуге болады?

Жауап;1) Ішекті аспаптар; домбыра, қобыз, шертер, жетіген т.б.

2)Үрмелі аспаптар ;сыбызғы, саз сырнай, үскірік, тастауық, уілдек, қамыс сырнай, қос сырнай, мүйіз сырнай, ұран, бұғышақ, керней. 3) Ұрмалы-соқпалы аспаптар; дабыл, даңғыра, кепшік, дауылпаз, шыңдауыл асатаяқ, қоңырау, сақпан, тұяқ тас ,тоқылдақ, сылдырмақ т.б. 4.Тәуелсіздік шежіресі Сұрақ; Орталық үкімет езгісіне шыдамаған қазақ жастары ереуілге шығып, қазақ елі басшысының қазақ азаматы болуын талап еткен оқиға қалай аталады?

Жауап; «Желтоқсан оқиғасы» 1986 жылы 16-желтоқсанда

5.Салт дәстүр Сұрақ; Бала шыр етіп дүниеге келгеннен орындалатын дәстүрлерді атаңыз.

Жауап; Шілдехана, бесікке салу, қырқынан шығару, тұсау кесу, сүндеттеу, атқа отырғызу

6. Ырым-тыйымдар Сұрақ; Қазанды есікке қаратып, қисайтып дәм аспайды. Бұл ырымды қалай түсінесіз? Жауап; Қазақн құласа, «Несібе төгіледі, ырыс шайқалады, ас азайып, дәм далаға қашады. Қазан шайқалса, ырыс шамданады.»

7.Ұлы есімдер Сұрақ;1 Педагог, жазушы, ағартушы,балалар әдебиетінің атасы. 1841жылы дүниеге келген кім? 2 Абылай ханның шын аты кім? 3 Жүз жасаған ақын кім?

2-жүргізуші; Ал екінші бақытым –Тілім менің, Тас жүректі тілімен тілімдедім . Кей-кейде дүниеден түңілсем де, Қасиетті тілімнен түңілмедім,-деп сайысымыздың «Сөз байлығы елде» деп бастаймыз.

«Жалғасын тап»

Мақал- мәтелдер сайысы. 1.Адам туған жерін аңсайды... (Аққу туған көлін аңсайды).

2Туған жердей жер болмас... ( Туған елдей ел болмас)

3.Туған жердің құдіретін... (Шетте жүрсең білесің)

4.Отан-... (оттан да ыстық)

5.Бұлақты болса көл семіреді,... (Ынтымақты болса ел семіреді)

6.Кісі елінде сұлтан болғанша,... (Өз еліңде ұлтан бол)

7.Ел елдің бәрінен жақсы.... (Өз елің бәрінен жақсы)

«Ойлан, тап»

1.Сөзі дана, үні жоқ 4.Көлік өмір сүрмейді, , Сөйлемейді тілі жоқ. Ғұмыры жасу жүрмейді.(ертоқым) гҚолына алсаң шешен, Ақылы асқан көсем. (кітап) 5.Қос қазық, екі желі, сегіз ноқта

2.Әжем сақтар тапқанын, Сөйлейді шежіредей адам соқса Қоймасы бар шап-шағын. ( Сандық) (домбыра)

3.Иесі оның –сәби, Әрі төсек, әрі үй. (бесік) 6.Жаңылмастан жетеуі Кезек қызмет етеді (аптаның жеті күні)

7. Көтеріп орман, тоғай, тастың бәрін, Жанында шөгіп жатыр үлкен нарын (киіз үй)

2-жүргізуші Бақытым бар үшінші –Отан деген, «Кім мықты? Десе біреу Отан дер ем. Оты сөнген жалғанда жан барсың ба Ойланбай-ақ кел дағы от ал менен.

1-жүргізуші; Сайысымыздың үшінші кезені «Жорға» 1 Біздің мемлекетіміздің негізгі Заңы. 2Мемлекетіміздің туындағы қыран нені бейнелейді? 3 Мемлекетіміздің елтаңбасының авторлары. 4 Ұлттық ойын түрлерін атаңыз. 5 Шығыс Қазақстан облысындағы қорық 6 «Алтын адам» қай жылы қай жерден табылды? 7 Қазақтар қасиетті деп нені санаған? 8 Астана Қазақстанның нешінші астанасы? 9 Парижде ән салған қазақ әншісі. 10 Семей ядролық полигоны қашан жабылды? 11 Қазақтың ұлттық киімдерін ата 12Мұсылмандардың киелі кітабы. 13 Қазақстанда неше облыс бар? 14 Төрт түлік мал иелерін атаңыз 15 Қазақтар қасиетті деп нені санаған? 16 Әнұранымыз нені мадақтайды? 17 Қазақстандыңы алғаш академик. 18Республикамызға көрші елдер. 19 Еуразия кіндігі. 20 Жеті ата шежіресі.

2-жүргізуші; «Адам мен адамды, халық пен халықты теңестірген-білім» деп М.Әуезов атамыз айтқандай сайыскелерімізге білімнің биік шыңына шығыңыздар демекпіз.