«Тілім менің-байлығым» атты ашық тәрбие сағатының жоспары

«Тілім менің-байлығым» атты ашық тәрбие сағатының жоспары.

Тақырыбы: Тілім менің-байлығым.

Мақсаты: Балаларға тіл туралы түсінік беру, әлемдебасқа да ұлттаржәнеолардыңөздерінетәнтілдері бар екенітуралыәңгімелеу, өзанатілінқұрметтеуге, отансүйгіштікке, патриоттыққатәрбиелеу.

1.Ұйымдастыру бөлімі:

Шаттықшеңбері: «Сәлем, жұлдызша!»

Балаларқолдарынажұлдызшаалып, Сәлем, жұлдызшаҚарагөз! депамандасады.

Жүргізуші:

Туғантілім-бабам тілі-өзтілім!

Туғантілім-анамтілі-өзтілім!

Туғантілім-даламтілі-өзтілім!

Туғантілім-адамтілі-өзтілім!

Туғантілде сыры тереңжаным бар,

Туғантілдеәніммененсәнім бар.

Туғантілімтілболуданқалсаегер,

Жүрегімдісуырып-ақалыңдар.

-депанатіліүшінжанынпидаетугедайынболғанДиханатамызжырғақосқантуғантіліміздіңмерекесіқұттыболсын! Қазақтілініңмәртебесібиікболып, мәңгілікжасайберсін!

Мұғалім:

-Балаларбізбір-бірімізбенсөйлесеміз,сөйлесуарқылыбір-біріміздітүсінеміз,

бір-бірімізгежақсытілекайтыпжатырмыз, ал осы сйлесуқандаймүшемізарқылыжүзегеасады?

Балалар:

-Тіл, тіс, ерінарқылы.

-Дұрысайтасыңдар, еңмаңыздырөлатқаратынтілекен. Тілімізболмасабіз

сөйлесеаламыз ба?

-Жоқәрине.

Жербетінде 6000-нан астамтүрлітіл бар екеніанықталған. Әрұлттыңөзініңтілі, мәдениеті, әдебиетіболады. Ал біздіңұлтымызкім,бізқандайтілдесөйлесеміз?

Балалар:

-Біздіңұлтымыз-қазақ, қазақтіліндесөйлейміз.

-Өтедұрыс. Яғнибіздіңанатіліміз-қазақтілі. Балаларбізтуғантіліміздіанатілідепнеліктенатаймыз? Өйткенібұлтілдібізанамызданүйрендік. Көзіміздіашыпжарықдүниегекелгенкездеанамыздыкөреміз. Анамыздыңүнінестіпөсеміз. Солсәттенбастапбіздібесікжырынайтып, айналып, толғанып, бағып-қағып,сөйлепүйретіпөсіргенанамызғаөмірбойықарыздармыз.

Қазақстан-көпұлттымемлекет. Еліміздеалуантүрліұлтөкілдерітұрады.

Мемлекеттіктіл-қазақтілі. Барлықұлтөкілдері де тату-тәттіөмірсүріпжатыр.

Тіл-мемлекеттіңбастыбайлығы. Тіл-халықтарихы. Тіл-ұлттыңқазынасы.

Қазақтілітуралыорыстүркологі-Мелиоранский былайдепбағаберген:

«Қазақтілітүркітілдерініңішіндегіең таза, әрі бай тілгежатады.»

Ендешебүгінгітілмерекесіқұттыболсын! Қазақтілініңмәртебесібиікболсын!

Мұғалім:

-Балаларбізбүгінқазақтіліненбасқатілдер бар екендігінекөзжеткізуүшін

саяхатқашығамыз. Сендерөзелдеріңненбасқақандайелдердібілесіңдер?

Балалар:

-Өзбек, Орыс, Қытай, Грузин т.б.

Саяхатқақандайкөлікпеншығамыз?

-Поезбен!

/Балаларорындарынантұрыптізбектеліп, әндетіпбірайналыпкеліптоқтайды.

Балалар:

-Қатар,қатартұрайық,

Вагондардыжалғайық

Алыс-алысжерлерге

Бізпоезбенбарайық

1-станцияға тоқтайды.

Грузин музыкасыойнап, грузин ұлтыныңұлттықкиімінкигенбалаларшығып, грузин биінбилейді.

Би: Грузин биі.

-Балалар, қалайойлайсыңдар, бізқайелгекелдік? Бұлқайұлттыңбиі?

-Бұл-Грузиндердіңелі, Елордасы-Тбилиси қаласы. Грузиндер грузин тіліндесөйлейді. Ұлттықкиімдеріосындай.

Мұғалім:

-Саяхатымыздыәріқарайжалғастырайық. Балалартағы да әндетіп, бірайналыпкеліп 2-станцияға тоқтайды.

«Калинка» музыкасықосылып,ортадаекіқызорысбиінбилейді.

-Ендіқайелгекелдікдепойлайсыңдар?

-Иә,дұрыс. Бұл ор

ысхалқыныңеліРесей. Отаны-Мәскеу. Оларорыстіліндесөйлейді. Қазақстандаорысұлты бар. Бізгеорыстілісабағыболады.

Қанеки, солсабақтаүйренгеніміздікөрсетейік.

1.Мұғалімқазақшасөздерайтады, балаларорыстілінеаударады.

Сәлеметсізбе!-Здравствуйте!

Сауболыңыз!-Досвиданья!

Рахмет!-Спасибо!

Өтінемін-Пожалуйста.

Кешіріңіз-Извините.

Орыстіліндесанамақтарайтады.

2.Считалка:

Раз, два, три, четыре, пять,

Вышел зайчик погулять

Вдруг охотник выбигает

Прямо в зайчика стреляет

Пив-пав не попал

Серый зайчик убежал!

Мұғалім:

-Өтежақсы,саяхатымыздыжалғастырамыз.

3-станцияға тоқтайды.

Музыка қосылып,бибиленеді.

-Балаларбұлқайұлттыңбиі?

-Иәөтедұрыс, бұл-өзбекбиі, бізӨзбекстанғакелдік. Астанасы-Ташкент.

Оларөзбектіліндесөйлейді, ұлттықкиімдеріосындай.

-Тағы да поезымызғажайғасыпотырсақ, әріқарайжүреміз,ендігібаратынжерімізалыстау./поезд әніорындалады/

-Балаларбізбұрынсоңдыестімегенелгекелдік. Бұл-Англия елі. Ағылшындардыңмекені.Астанасы-Лондон қаласы. Ағылшындарағылшынтіліндесөйлейді. Қане, бәрімізпоездантүсіп, ағылшыншасергітужаттығуынжасапалайық.

1.Оne, two, three

Hop, hop, hop

One, two, three

Stop!

2. Stand up!

Hands up

Hands down

Sit down!

-Right

Мұғалім: -Балаларосыменбіздіңсахатымызаяқталды.Ендіпоезымызғаотырып, өзелімізгеқайтайық. Балаларорындарынажайғасыпотырғансоңесікқағылып, қонақкеледі.

Ғажайыпсәт:Ақкимешеккигенанатіліәжейкеледі.

Анатілі:

-Сәлеметсіздерме,балалар! Мен-сендердіңанатілдеріңмін.Осындатілмерекесіболыпжатырдепестіп, өнерлеріңдітамашалайындепкелдім.

Біздіңтіліміз бай тіл. Қанеендешетілбайлықтарыңдыкөрсетіңдер. Сендергеарналғанбазарлығым бар.

Айда: Сенісүйемсүйгендей дала гүлін

Көпқойсененүйреніпалатыным

Ақсүтіндейанамныңкиелісің

Сен аман бол әйтеуіранатілім

Сәния: Анатілім-еңқымбаттықұралым

Алғабастапжетелейтінұраным

Анатілім-мақтанышым,мұратым

Анатілім-күшберетінқуатым

Бақтыбай: Туғантілімтірлігімніңайғағы

Тілім барда айтылар сыр ойдағы

Өссетілім мен де біргеөсемін

Өшсетілім мен де біргеөшемін.

Ән: «Қазақстан»

Дариға: Мақсатым бар тілдегендекөздеген

Әділетпебұлшындықтысезбеген

Мақал-мәтелқараөлеңіқазақтың

Биіктұрарбәрінен де өзгеден

Мақал-мәтелдер:

Арман: Бала тіліменсүйкімді

Дала гүліменсүйкімді

Ұлжалғас: Сөзденасқанбайлықжоқ

Тілденасқанжүйрікжоқ

Дариға.Шешенніңтіліортақ

Шебердіңқолыортақ

Айсапар: Сөзқадірінайтқанбілер

Жолқадірінтартқанбілер

Мұғалім:

-Балалар, қазақхалқында дау-дамайдышешіпотыратынақылды,тілгежүйрік би-шешендерболғанекен, оларкімдер?

Айсапар:

-Тәуке хан өзінекеңесшіетіп, үшжүзденүш би сайлағанекен.

Ұлыжүзден-Төле би, Орта жүзден-Қазыбек би, Кішіжүзден-Әйтеке би.

Мінеөздері де кележатыр.

Мұғалім:

-Қошкелдіңіздер, төрлеңіздер. Балаларғаайтарыңызкөпшығар, сөзкезегіөздеріңізде.

1.Төле би-: Жаңбыржаумасажержетім

Басшысыболмаса ел жетім

Ұқпасқаайтқансөзжетім!

2.Қазыбек би-

Алтын ұяң- Отанқымбат

Құтберекең-атаңқымбат

Аймалайтынанаңқымбат

Мейірімдіапаңқымбат

Кіндіккескенжеріңқымбат

Ұят пенен ар қымбат.

3.Әйтеке би

Ашу бар жерде,ақылтұрмайды,

Ашу деген- ағын су

Алдынашсаңарқырар

Ақылдеген- дария

Алдынтоссаңтоқырар.

-Балалар, батасызқұлжарымас, Анатіліәжейден бата сұрайық.

Анатіліәже:

Жүйріктілдіақын бол

Жақсыларғажақын бол

Достарыңмен тату бол

Өзортаңныңгүлі бол

Ата-анаңныңкөзінің

Сөнбейтұғыннұры бол

Кімболсаң да әйтеуір

Азаматтыңбірі бол!

Әумин!

-Тілмерекесіқұттыболсын, қазақтілініңмәртебесібиікболсын!

Әжебалаларғаарналғанкітапшасыйлығынтаратады.

Қорытындылау.