Просмотр содержимого документа
«Мақал - мәтелдер. Отан, өнер - білім туралы.»
«Димитров атындағы №1 орта мектебі »КММ
Қазақ тілі мен әдебиеті мұғалімі: Айтбаева Гульмира Сабитбековна
Қазақ әдебиеті 5 сынып Сабақтың тақырыбы: Мақал - мәтелдер. Отан, өнер - білім туралы. Сабақтың мақсаты: Оқушыларға мақал - мәтелдер туралы түсінік бере отырып, белгілі бір тақырыпқа байланысты мақал - мәтелдер айта білуге үйрету. Сабақтың міндеттері: 1. Білімділік: Оқушыларға мақал - мәтелдер туралы түсінік беру; 2. Дамытушылық: Оқушылардың сөздік қорын, білімін, ой - өрісін, есте сақтау қабілетін, ауызекі сөйлеу тілін дамыту; 3. Тәрбиелік: Оқушыларды қазақ халқының мақал - мәтелдері арқылы білімділікке, адалдыққы, әділдікке, еңбексүйгіштікке, туған жерін құрметтеуге, адамгершілік қасиеттерге тәрбиелеу; Сабақтың түрі: жаңа сабақты меңгеру сабағы. Сабақтың әдісі: түсіндіру, әңгімелеу, сұрақ - жауап, іздену, ой қозғау. Сабақтың көрнекілігі: суреттер, тірек сызбалар, қосымша материалдар.
Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі: Сәлеметсіңдер ме, оқушылар? Сабаққа дайындықтарың қалай? Бүгін кім кезекші? Бүгін нешесі? Аптаның қай күні? Сыныпта кім жоқ? (Сабаққа психологиялық дайындық).
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру: - Үйге қандай тапсырма берілді? - Төрт түлік малға байланысты тақпақтарды жаттау.
ІІІ. Жаңа сабақ: Мақал - мәтелдер. Отан, өнер - білім туралы. - Оқушылар, бүгін біз сендермен қазақ халқының ауыз әдебиетінің бір түрі - мақал - мәтелдер туралы өтеміз. Ой қозғау - Халық ауыз әдебиетінің қандай түрлерін білесіңдер? - Мақал - мәтелдер туралы не білесіңдер? Мақал - мәтелдер – фольклордың бір түрі. Халықтың өмірлік тәжірибесінен алынған ой түйіні. Мақал - мәтелдер – халық даналығының бір көрінісі. Онда аз сөзбен көп мағына береді. Мақал - мәтелдер жақсы адам болып шығудың ережесі секілді.
Дәптермен жұмыс: Мақал мен мәтелдің ережесін дәптерге жазу. Мақал - түйінді ойды білдіретін, ықшамды нақыл сөз. Мәтел - халық поэзиясының айтылатын ойдың ұшағы, тұспалы ғана болатын ықшам сөз үлгісі.
1 - тапсырма. Мәтіндерді оқып, аудару. 32 бет. Мақал - мәтелдердің көлемі қысқа болады. Олар кейде шағын өлеңдер секілді. Мақал - мәтелдер ойда тез және жеңіл сақталады. Мақал - мәтелдердің тақырыптары әр түрлі: өнер - білім, адамгершілік, жақсы мен жаман, еңбек, достық, Отанды сүю, т. б.
2 - тапсырма. Сөздікпен жұмыс. 30 бет. Халық даналығы - народная мудрость Көрген - білгені - все, что увидел Жақсы адам болу - быть хорошим человеком Ереже - правила Сынайды - критикует Өнер - білім - искусство и знание Еңбек - труд Отанды сүю - любить Родину
3 - тапсырма. Мақал - мәтелдерді Отан, өнер - білімге байланысты топтастыр. ♦ Отан туралы 1. Отан - оттан да ыстық 2. Халықтың ортақ үйі – Отан. 3. Елін сүйген ер болар 4. Отансыз адам – Ормансыз бұлбұл 5. Елінен безген ер оңбас, Көлінен безген қаз оңбас.
♦ Өнер - білім туралы 1. Өнерлі өрге жүзеді. 2. Өнерліге өлім жоқ. 3. Білім таппай мақтанба, Өнер таппай баптанба. 4. Оқу - білім бұлағы, Білім – өмір шырағы, 5. Білекті бірді жығады, Білімді мыңды жығады.
Сөздік ортақ үйі – общий дом елін сүйген ер – герой любящий свой народ елінен безген – отрекший от народа өнер - білім – искусство и знание білекті – сильный жығады – победит на павал
ІV. Бекіту: Сабақты бекіту мақсатында оқушыларға үлестірме карталар үлестіру.
V. Қорытынды: Бүгінгі сабақта не өттік, не білдік оқушылардан сұрау. Бүгінгі сабақты қорытындылау мақсатында оқушыларға сұрақтар қою.
- Мақал - мәтелдер дегеніміз не? - Мақал - мәтелдер нені сынайды? - Мақал - мәтелдердің тақырыптары қандай? - Мақал - мәтелдер адамды неге тәрбиелейді? Рефлексия: Оқушының сабақ туралы әсері, ой пікірі
VІ. Бағалау: Оқушыларды сабаққа қатысқаны, берген жауаптары бойынша бағалау. VІІ. Үйге тапсырма беру: Отан, өнер - білімге байланысты мақал - мәтелдер жаттап келу.