Просмотр содержимого документа
«"Көлік өндірісі. Сан есім"»
Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі
Шығыс Қазақстан облыстық әкімшілігі Білім басқармасының
«Көлік колледжі» коммуналдық мемлекеттік қазыналық кәсіпорыны
№ 9 сабақ
Пән аты: Кәсіби қазақ тілі
Топ – 21 ТР
Оқытушы: Мукашева Э.М.
Сабақтың тақырыбы: Көлік өндірісі. Сан есім.
Сабақтың мақсаты: оқушыларды лексикалық тақырыпқа байланысты терминдермен таныстырып, лексикалық тақырып арқылы грамматикалық тақырыпқа түсінік беру; оқушылардың кәсіптік білімдерін толықтыру; ақпараттық және ойын технологиясының әдістері арқылы оқушыларды қазақша сөйлеп, өз ойын жеткізе алуға бағыттау. Тапсырмалар арқылы сөз байлығын молайта отырып, логикалық ойлау қабілетін дамыту. Пәнге қызығушылықтарын арттыру.
Сабақтың міндеттері:
Білімділік: сабақтың барысында оқушы жаңа тақырыпты меңгеріп, «Көлік өндірісі» тақырыбы бойынша кәсіби сөздік қорын молайту, сан есім туралы білетіндерін есіне түсіріп, қазақ тіліндегі ерекшелігі туралы біліп, лексикалық тақырыппен ұштастыра алу және қарапайым ауыз-екі сөйлеу барысында қолдана білу, тақырып бойынша білімдерін тереңдету керек.
Дамытушылық: ауыз-екі сөйлеу тілін дамытып, термин сөздерді қазақ тілінің дыбыстық ерекшеліктеріне қатысты дұрыс айта алуын дағдыландыру керек, логикалық ойлау, есте сақтау, көру қабілетін, мәтінді талқылау дағдысын жүйелеу, ойлау белсенділігін тереңдету.
Тәрбиелік: қазақ тілін үйренуге, қадірлеуге тәрбиелеу, өз мамандықтарына деген сүйіспеншіліктерін арттыру, қазіргі заман талабына сай бәсекелестікке қабілетті түсе алатын, құзыретті мамандар теориялық білімін тәжірибемен байланыстыра Құзыреттіліктер: БҚ 1- Кәсіби қызмет саласында кәсіби лексиканы қолдану.
Бағалау критерийлері: Мамандық бойынша кәсіптік тілдесуге қажетті лексикалық-грамматикалық материалды білу.
Қолданылатын әдістер: Ақпараттық технологиясы мен ойын элементтерін қолдану.
Пәнаралық байланыс: Автокөлік құрылымы, Қазақ тілі, Кәсіби шетел тілі, Автокөліктерді жөндеу, Жол қауіпсіздігі мен ережелері.
Жергілікті компонент: ШҚО көлік түрлері.
Сабақтың типі: тәжірибелік
Сабақтың түрі: дәстүрлі сабақ
Пайдалынатын көрнекіліктер:
а) Power Point программасындағы презентация;
б) бейнесюжет.
Пайдаланылған әдебиеттер:
В.С.Калисский, А.Н.Манзон, Г.Е.Нагула. Автомобиль. Алматы, 1977ж
П.Ж.Жүнісбеков. Автомобильдің құрылысы және пайдалануы. Астана, 2007ж
Қазақстан Республикасының жол қозғалысы ережелері. Алматы, 2007ж
Ш.Қ.Бектұров. Қазақ тілі. Алматы. Атамұра. 2006 жыл
Қазақ тілі для русских школ. 6,7,8,9,10,11 класс. Алматы. Рауан. 1990 год
Сабақтың құрылымы:
І.
Ұйымдастырушылық кезеңі
2 минут
ІІ.
Сабақтың мақсатымен таныстыру
2 минут
ІІІ.
Үй жұмысын сұрау
5 минут
ІV.
Жаңа тақырып
22 минут
V.
Бекіту
5 минрут
VІ.
Үй тапсырмасы
2 минут
VІІ.
Бағалау
2 минут
Сабақтың барысы
І Ұйымдастырушылық кезеңі:
- Сәлеметсіздер ме? Сабақта кім жоқ?
(журнал бойынша оқушыларды белгілеу, оқушылардың киім үлгісіне назар аудару)
ІІ. Сабақтың мақсатымен таныстыру:
- Бүгінгі біздің сабақтың негізгі мақсаты мамандық профессиограмасының жалпы мәдени, рухани және моральдық-этикалық қасиеттер туралы бөлімінде көрсетілген тілдерді білу, сөйлеу мәдениеті, тәртіптілік сияқты қасиеттерін дамыту арқылы грамматикалық тақырып бойынша сан есім туралы түсінік алып, өз мамандықтарына тікелей байланысты Көлік өндірісі ұғымымен және соған қатысты терминдермен танысу. Сабақтың барысында біз әр түрлі тапсырмалар орындау арқылы тақырыпқа байланысты жаңа сөздермен танысамыз, тілді дамыту әдісі бойынша сұрақтарға жауап береміз,, презентациямен жұмыс істейміз.
ІІІ. Үй тапсырмасын сұрау:
- Жаңа тақырыпқа көшпес бұрын сабағымызды үй жұмысынан бастайық, өткен сабақта біз сіздермен «Өнертапқыш Генри Форд» тақырыбын қарастырып, сын есім, сын есім шырайларына тоқталғанбыз. Үйде бәрін мұқият қайталап, оқып келіндер деген болатынмын. Енді өткен сабағымыз бойынша мынандай сұрақтарға жауап беріңдер. (сұрақтар ұяшықтарды таңдау әдісі бойынша беріледі)
- Сын есім дегеніміз не, қандай сұрақтарға жауап береді?
- Сын есімнің түрлері қандай?
- Сын есімнің шырайлары қандай?
- Генри Форд кім, қай жерде қай жылы дүниеге келген?
- Генри Форд неше жасынан көлік құрастыра бастады?
- Суретте көрсетілген көліктің атын ата, ол қай жылы шығарылды?
____ өте жақсы, бәріміз дайындалып келген екенбіз, осы үй жұмысын қорытындылау ретінде терминдік жаңа сөздерді «Адасқан әріптер» ойыны арқылы қайталап шығайық. (экранда сөздер ауыстырылып беріледі, оқушылар сөзді дұрыс құрап аудармасын айту керек)
ІV. Жаңа тақырып:
- Енді дәптерлеріңді ашып бүгінгі күнді жазып қойыңыздар. Енді маған мына сұраққа жауап беріңдерші сендер қалай ойлайсыңдар осы көліктердің барлық түрлері қалай пайда болады ? (оқушылардан сұрау)
- Олай болатын болса біз сіздермен бүгін көлік өндірісі туралы және ал грамматикалық тақырыбымыз сан есім (экраннан көрсету)
Сан есім (Имя числительное)
Заттың санын, мөлшерін, ретін, шамасын білдіріп Неше? Қанша? сұрақтарына жауап береді.
Түрлері (Типы)
Мысалдар (Примеры)
І. Тұлғасына қарай
(По способу образования)
1. Негізгі (Непроизводные)
Бір, екі, үш, төрт, отыз, жүз, мың т.б.
2. Туынды (Производные)
Бірінші, бесінші, үшеу, ондай, мыңдаған т.б.
ІІ. Құрамына қарай
(По составу)
1.Дара (Простые)
Бір, үш, қырық, жетпіс, жүз, мың т.б.
2.Күрделі (Сложные)
Он бес, жиырма алты, жүз елу, екі мың он төрт т.б.
ІІІ. Мағынасына қарай (По значению)
1.Есептік (Количественные)
Бір, екі, үш, төрт, алты, он екі, жиырма, қырық, жетпіс, жүз, мың т.б.
2.Реттік (Порядковые)
Бірінші, бесінші, оныншы, жүзінші, үш жүзінші, екі жүз алтыншы т.б.
3.Жинақтық (Собирателные)
Біреу, екеу, үшеу, төртеу, бесеу, алтау, жетеу.
4.Топтау (Группирующие)
Бірден, екіден, үштен, оннан, он бестен, екі-екіден, он-оннан, мың-мыңнан т.б.
5.Болжалдық (Приблизительные)
Бірер, екідей, ондаған, жетпістей, жүздеген, алпыстарда, үш-төрттей т.б.
6.Бөлшектік (Дробные)
Екіден бір (1/2), сеізден үш (3/8) , үш бүтін жүзден он төрт (3,14) т.б.
- Сіздер автокөлік сатып алғанда алдымен неге назар аударасыздар? (оқушылар әр түрлі пікірлерін айтады) бір оқушының шығарылатын жеріне деген жауабынан оқытушы – иә дұрыс айтасыңдар алдымен біз көліктің өндірген жеріне көңіл бөледі екенбіз, олай болса бүгінгі көлік өндірісі тақырыбына бейне сюжетке назар аударсақ.
(экранда бейне сюжет көрсетіледі)
Бұл көрсетілген бейне сюжет не туралы болғанын сұрау
(жаңа сөздер экранда көрсетіледі)
Өндіріс- производство
кәсіпорын- предприятие
телім- участок
ақау- дефект
шығын- расход
акционерлік қоғам- акционерное общество
бақылау зонасы- зона наблюдения
жинақтау цех- сборочный цех
шағын қойма - небольшой склад
шанақ дайындау телімі- участок изготовления кузова
сынақ цехі- испытательный цех
Қазақстандық көлік өндірісі «Азия Авто» акционерлік қоғамы 2002 жылы 20-сыншы желтоқсанда құрылды. Автожинақтаушы зауыттың бас кәсіпорыны Өскемен қаласында орналасқан. Кәсіпорынның филиалдары Қазақстанның барлық ірі қалаларында бар.
«Азия Авто» акционерлік қоғамның құрылуынан бастап оның негізгі стратегиялық партнерлары «БИПЭК Авто» (Қазақстан) мен «АвтоВаз» (Ресей), ал 2005 жылдан бастап «Shkoda Auto» (Чехия) болып келеді. «БИПЭК Авто» «Азия Авто»-ның Қазақстан Республикасындағы кепілді қызмет көрсету және сату бойынша партнеры болып келеді.
«Азия Авто»-ның барлық партнерлары көптеген уақытта беделі бар атақты компаниялар. Зауытта өндіріс бөлмелері, оның ішінде шанақ сақтау телімі (участок), шанақ дайындау телімі, кіруді бақылау зонасы, жинақтау цехтары, шағын қоймалары, «Шкода» автомобилін жинайтын телімдер, «Нива» автомобилін жинайтын телімдер, сынақ цехі мен ұсақ ақауларды жасақтайтын, т.б. цехтар жұмыс істейді.
(осы аталған автокөліктің түрлерін экраннан көрсету)
Бәрілген дәріс бойынша тапсырмаларды орындау:
1 – тапсырма. Берілген сөздермен сөз тіркестерін құрастырыңыз.
- Сабақ басында айтылған шанақ түрлеріне оралайық. Қазір мен сіздерге экраннан түрлі автокөліктер шанағын көрсетемін сол шанақ түрі дұрыс көрсетіліп тұр ма әлде бұрыс көрсетіліп тұр ма екендерін айтасыңдар, яғни біз «Дұрыс-бұрыс» ойынын қолданамыз.
- Өте жақсы сонымен балалар бүгінгі сабақта сендер «Көлік өндірісі» ұғымына байланысты негізгі терминдермен танысып, сан есімдерді естеріңе түсірдіңдер және өз білімдеріңді толықтырдыңдар деп сенемін.
VІ. Үй тапсырмасы
- Ал қазір үй тапсырмасын жазып алыңдар.
Мәтінді білу, жаңа сөздер мен ережені жаттау. КАНВАС платформасында берілген тапсырмаларға кері байланыс жасау.
VІІ. Бағалау
- Ал, қазір үй тапсырмасын айтқандарға, сабақта белсенділік көрсеткен оқушыларға баға қояйық. (әр бағаны талқылап, айтып отыру).
- Құрметті оқушылар осымен сабағымыз аяқталды, бүгінгі сабаққа белсене қатысып, өз білімдеріңді көрсеткендерің үшін рахмет. Болашақта білімді де, талапты маман боласыңдар деп сенемін. Келесі сабаққа дейін сау болыңдар.
