Еңбек - өмір мәні

Сабақтың мақсаты: 

оқушылардың еңбек, еңбексүйгіштік туралы түсініктерін кеңейту:

Міндеттері:

1. Білімділігі: еңбектің адам үшін маңыздылығын жан-жақты ашу;

2. Дамытушылығы: шығармашылық тұрғыдан еңбек ету қабілетін дамыту;

3. Тәрбиелігі: еңбексүйгіштікке,еңбекті бағалауға тәрбиелеу;

Сабақтың көрнекілігі:

• Оқулық

• Дәптер

• Оқу құралдары

• Ақ қағаздар

Сабақтың барысы:

Ұйымдастыру кезеңі:

- Оқушылармен сәлемдесу

- Оқушыларды түгендеу

Сабақ қызықты, тиімді өтуі үшін бес ережені сақтаны

1.Тәртіп

2.Талап

3.Тыныштық

4.Тазалық

5.Татулық

Сабақ барысын талдау

Тыныштық сәті

Балалар, ыңғайланып отырып алыңдар. Көздеріңді жұмсаңдар да болады. Табиғаттың сұлулығы соншалықты, қараған сайын қарай бергің келеді. Ондағы сұлу да нәзік гүлдерге, самғай ұшқан құстарға қызыға қараймыз. Бір сәт қасымызда мүлгіп тұрған тауға қарап, оның ұшар басына шыққымыз келіп кетті. Сол сәтте табиғат-Анамыз естіп тұрғандай, бізді әр түрлі түстерімен әсем көрінетін кемпірқосаққа айналдырып, аспан аясына орналастырды. Қандай керемет! Биіктен сан түрлі шашақ шашып, нұрға бөленген қандай ғанибет!!здің түрлі түсті сәулелерімізге қуана қарап, мәз-мейрам болған балалар. Көктен қарағанда табиғат сұлулығы бұрынғысынан да құлпырып кеткендей. Осындай сұлулыққа шын тамсанған, қызыға қараған сезімімізбен бойымыз сұлулық пен жылылыққа бөленгендей. Осы сұлулық пен жылылықты ұзақ сақтауға іштей уәде етіп, бұрынғы қалпымызға келейік.

Әңгімелесу:

Оқушылардың екбексүйгіштік,еңбек туралы төменгі сыныптардан алған білімдерін еске түсіріп, олардың еңбекке көзқарасын, еңбек құндылығы туралы түсініктерін ортаға салу және жетістіктерге жету үшін адам бойында қандай жақсы қасиеттер болатынын  білу мақсатында төмендегі сұрақтар алқылы әңгімелесу жүргіземіз:

Сұрақтар:

1. Еңбектің адам өмірінде қандай маңызы бар?

2. Еңбек етуде адамның қандай ерекшелігі байқалады?

3. Еңбексүйгіштік қасиетті қалай түсінесіздер?

4. Еңбек етуде шығармашылық,шабыт не үшін қажет?

5. Адам қабілетін қалай дамытуға болады?

Берілген сұрақтар бойынша оқушылар еңбектің адам өмірінде басты орын алатынын,еңбекқорлық адамды зор жетістіктерге жеткізетінін түсінеді. Оқушылардың пікірлерін тыңдап, әр оқышының еңбек, еңбексүйгіштік туралы ұғымдары қалай түсінетінін және адамның еңбекпен қалай шыңдалатынын түсіндіруге бағыт беремін.

Жаңа сабақ

39 – бет

Дәйексөз

«Еріншектік – дүниедегі өнердің дұшпаны. Талапсыздық, жігерсіздік, ұятсыздық, кедейлік- бәрі осыдан шығады»

Абай

• Дәйексөздің мәнін ашу;

• Дәптерге жазып алу;

42 – бет

Мәтінмен жұмыс

Оқулықта берілген аңыз әңгімеден ағайынды жігіттердің еңбек ету қажеттілігін түсінбегінен бастап,олардың еңбек жемісіне қалай қол жеткізгенін оқиға желісінің қалай өрбігеніне көз жеткізуге болады. Оқушылар аңызбен таныс болып, төменде берілген сұрақтар бойынша өз ойларын ортаға салады.

Сұрақтар:

1. Қалай ойлайсыздар,егер ағайындылар жерден шынымен алтын тапқан жағдайда өзгерер ме еді?

2. Сіздер ата-ана болсаңыздар,балаларыңызға еңбектенуді қалай үйретер едіңіздер?

  Сұрақтар алқылы мәтінді талдау барасында негізгі ойды оқушылар өздері пайымдайды.

39 – бет

Жағдаяттарды талдауа

1. Нұржан мен Болат 9 сыныпта бірге оқитын. Екеуі бүгіннен бастап ұлттық тестілеу сұрақтарына дайындықты бастайтын болып келіскен. Бірақ Нүржан үйге келген соң Болатқа бара алмайтынын айтып , телефон шалды. Болат себебін сұрағанда , Нұржан:-әлі де уақыт бар емес пе  ?Үлгереміз ғой  деді Болат.

Нұржанныңәрекетін қалай түсіндірер едің?    

1. Мұғалім оқушыларға «Табиғат» тақырыбына ғылыми жоба дайындауға тапсырма берді.

Нұржан:

-Болвт кітапханаға барып жоамызды әзірлейік

-Жоқ, табиғат туралы мәліметтерді жинақтай салуды ағама тапсырамын деді. Болат.

-Ағаң бізге қажет нәрсені білмейді ғой деді Нұржан.

- Ештеңе етпесжобамызды тапсырсақ болды емес пе?

- Жоқ ол....

Өздерің Нұржан мен Болатқа қандай кеңес берер едіңдер?

41 – бет

Ойын – жаттығу

Мақал – мәтелдерді жалғастыру

1. Еңбек қылмай ер оңбас,

Бірлік қылмай ел оңбас.

1. Еңбексіз өмір жоқ,

Ауырсыз жеңіл жоқ

1. Еңбек болмаса ,елге өкпелеме,

Ықласын болмаса,  желге өкпелеме.

1. Адамнан сұрағанның екі көзі шығады,

Еңбектен сұрағанның екі бүйірі шығады.

1. Жігіттің жұмсаған күшін сұрама,

Бітірген ісін сұра.

1. Еңбектің көзін тапқан,

Байлықтың өзін табады.

1. Еңбек ерлікке жеткізер,

Ерлік елдікке жеткізер.

Дәйексөз

«Еңбекті жан тәнімен сүймейінше, ешбір талан та, ешбір кемеңгер де шықпайды »

Д.И.Менделеев

• Дәйексөздің мәнін ашу;

• Дәптерге жазып алу;

45 – бет

Тапсырма

Тапсырма бойынша оқушылар берілген өлең жолдарын оқып, түйінді ойларды іріктеп алады.

Ел үшін еңбек етсең, халқын сүймек.

Біз үшін отқа,суға түсіп жүр деп.

Ер өлсе де , еңбегін ел өлтірмес,

Неше мың жыл өтсе де тарих білмек.            

С. Торайғыров.

- Білім терең теңіз бе,

Білім,еңбек егіз бе?

Рухани азығым –

Осы екеуі деңіз де, -

Дейді атам – білімді

Еңбекпенен сен ізде!

Е. Шайхыұлы

42 – бет

Мәтінмен жұмыс

Тақырып соңында «Мәтін оқу» айдарымен берілген ұлы тұлғалардың еңбек жайлы ойларымен таныс боламыз.

• Л.И.Рвинский

• Карл Линней

• Альберт Энштейн

• Демосфен

• Ж. Аймауытов

• Шәкәрім

43 – бет

Үйге тапсырма

« Адам көркі – еңбек » тақырыбына ақын, жазушы ретіндк өлең, шығарма, әңгіме құрастырыңыз, суретші ретінде сурет салыңыз

Қорытынды

Н. Байғанин

Жастықта еңбек ету қандай қызық,

Қуаныш билемей ме бойды кернеп?

Қызықты тұрмысымды етем десең,

Аянбай маңдай термен істе қызмет.

Тыныштық сәті

Арқаңызды тік ұстап отырыңыз. Көзіңізді жұмып, терең тыныс алыңыз. Әрбір тыныс алған сайын неғұрлым босаңсып, сабырлы болуға тырысыңыз. Қазір біз орманға серуенге шығамыз. Өзіңізді сынып есігіне қарай беттетіп, есікті ашқаныңызды, дәлізбен өтіп, далаға шыққаныңызды елестетіңіз. Таза ауа жұтып, шашыңызды желбіреткен желді және бетіңізді сәл - пәл қыздырған күн сәулесін сезініңіз, Бір минут тоқтап айналаға көз салыңыз. Табиғаттың әсемдігі мен жылылығын сезініңіз. Гүлдің біріне жақындап, еңкейіп, оның нәзіктігі мен жұқалығына зейін салыңыз. Оны иіскеңіз және хош иісін жұтыңыз. Айналадағы бар нәрсені бақылап, ары қарай жүре беріңіз. Гүлдер мен ағаштардың иісі, құстардың дауысы және жәндіктердің ызыңы.

Бізге қалайша жеңіл әрі тыныш және бақытты сезіну қандай. Табиғат неткен ғажап, оны қалайша сүйетініміз бен қадірлейтінімізді, бірде бір тірі жәндікке зиянымыз тигізбес үшін қамқорлық жасауды түсінеміз. Сіздің кез келген уақытта келіп демалатын орныңыз бар. Ал қазір мектептен қайтуға дайындалыңыз. Орныңыздан тұрып, айналаға тағы бір ірет қараңыз, таза ауадан терең жұтыңыз, есікті ашып, өз орныңызға қайтып келіңіз. Осы жым – жырттық, тыныштық, қанағат сезімін өзіңде сақтаңыз. Көзіңізді ашып, күлімсіреңіз!