Ашы? саба? "Е?бек т?рбиесі мен ?йдегі е?бек т?рбиесі"
Ашы? саба? "Е?бек т?рбиесі мен ?йдегі е?бек т?рбиесі"
О?т?стік ?аза?стан облысы
Шардара ?аласы
Ауданды? о?ушылар ?йі
«Жас эколог» ?йірме жетекшісі Аязова М?лдір Ахмет?ызы
Саба?ты? та?ырыбы: Е?бек т?рбиесі мен ?йдегі е?бек т?рбиесі
Саба?ты? ма?сатты: Сыйласты??а, мейірімділікке, татулы??а,?ам?орлы??а ?йрету, е?бекті? ?ай т?рі болмасын жаман емес екенін ??ындыру. «Е?бек» адамгершілік ??ндылы?ы туралы т?сініктерін ке?ейту.
Е?бек т?рбиесі — жас?спірімдерді е?бек?орлы??а, е?бекті ??рметтеуге, е?бек м?дениетін ?йренуге бейімдеп, оларды? е?бек ету шеберлігі мен да?дысын ?алыптастыру?а ба?ыттал?ан т?рбиені? бір саласы. Барлы? халы?тар мен ?лттарды? д?ст?рлі халы?ты? педагогикасыны? негізгі ??рамдас б?лігі ретінде дамы?ан. Ал балалар мына суретте не бейнеленген айты?даршы.
Суреттерге ?арап, е?бекті? т?рлерін ата?дар.
- Балалар е?бек туралы кім та?па? біледі. Кім айтады?
Ертеден келе жат?ан е?бек т?рбиесіні? ?діс-т?сілдері е?бек т?рбиесіні? ??ралы болып табылады.
Е?бек –жеке адамны? ?ркендеуіне, санасы мен ?айратыны? ?алыптасуына ?сер етеді, адам баласын рухани байытып, оны? ?міріні? мол ?азынасын жасайды.
«Е?бек етпеген ішіп-жемейді», «Е?бек т?бі береке» деп хал?ымыз е?бек ету ар?ылы м?нді де с?нді ?мір с?руге болатынын ескертеді. Сонды?тан е?бекке деген ?ажеттілікті, да?ды мен іскерлікті, е?бек?орлы?ты, ?згені? е?бегін ??рметтеуге т?рбиелеуді.
Ма?ал- м?телдер
Е?бек ?ылмай ер о?бас,
Бірлік ?ылмай ел о?бас.
Е?бексіз ?мір жо?,
Ауырсыз же?іл жо?
Е?бек болмаса,елге ?кпелеме,
Ы?тасын болмаса, желге ?кпелеме.
Адамнан с?ра?анны? екі к?зі шы?ады,
Е?бектен с?ра?анны? екі б?йірі шы?ады.
Е?бекті? к?зін тап?ан,
Байлы?ты? ?зін табады
Е?бек ерлікке жеткізер,
Ерлік елдікке жеткізер.
Е?бегі азды? ?нбегі аз.
Еріншекті? ерте?і бітпес.
Е?бексіз ?мір – с?нген к?мір.
Е?бек патшалы?ты асырайды.
Е?сесі ?айтадан е?бек-игі.
Е?бек шахар т?зетеді.
Е?бексіздік оны ж?детеді.
Е?бек жан?анны? то?тысы егіз туады.
Жер байлы?ты? к?зі.
Е?беккер иесіні? ?зі.
Су – ырысты? к?зі.
Е?бек –кірісті? к?зі.
И?, балалар, айта берсек е?бек туралы ма?ал да, тиым с?здер де к?п. Е?бек т?бі – береке, Е?бек етіп жа?сы о?итын балалар ?немі шаттанып бізді де, ата – анасында ?уантып ж?реді.
С?з ж?мба?ымызды шешейік.
«Е?бек т?рбиесі»
1.... етсе? ерінбей, тояды ?арнын тіленбей?Е?бек
2.Ба?ыт кілті -...?е?бекте.
3.?андай адам ?зіні? бар адамды? ?асиетінен ж?не барлы? ??нынан айырылады?Е?бексіз
4.Е?бек ... жеткізер. Ерлік елдікке жеткізер.?ерлікке
8.Е?бек т?рбиесіні? теориялы? негізін жо?ары ба?ала?ан кім?Ч.Дарвин
9.Е?бек т?бі ...?береке
10.Е?бек т?рбиесіні? теориясын жасауда басты р?л ат?ар?ан кім?Ушинскйй
11.Е?бек – б?рін..?же?бек
12.Е?бек патшалы?ты ...?асырайды
13.Е?бек ширатады.... – с?йретеді??мір
Ендеше, біз «Е?бек?орлар еліне» барып, саяхат жасап ?айтайы?. Ол ?шін «Біз не ?йрендік? Не білдік?» деген с?ра?тар?а жауап береміз.
?орытынды.
Балалар, осымен саба?ымызды ?орытындылайтын кезде келді.
- Адал е?бек адамды ?уаныш?а сезінуге, ?зіне деген сенімділікке жетелейді, ба?ыт?а, байлы??а жеткізеді. Е?бекс?йгіш адам айналасына да сыйлы, беделді болады. ?р?ашан ?з ісімізге адал болып, е?бекті? т?тті д?мін сезіне білейік. Адал е?бекті ба?алап, ?адірлейік. : Е?бек етпеген ішіп – жемейді.
Е?бек етпесе? елге ?кпелеме,
Егін екпесе? жерге ?кпелеме.
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Просмотр содержимого документа
«Ашы? саба? "Е?бек т?рбиесі мен ?йдегі е?бек т?рбиесі"»
Оңтүстік Қазақстан облысы
Шардара қаласы
Аудандық оқушылар үйі
«Жас эколог» үйірме жетекшісі Аязова Мөлдір Ахметқызы
Сабақтың тақырыбы: Еңбек тәрбиесі мен үйдегі еңбек тәрбиесі
Сабақтың мақсатты: Сыйластыққа , мейірімділікке, татулыққа,қамқорлыққа үйрету, еңбектің қай түрі болмасын жаман емес екенін ұғындыру. «Еңбек» адамгершілік құндылығы туралы түсініктерін кеңейту.
Оқушылардың еңбек түрлері туралы білімдерін кеңейту; ұғымдар қалыптастыру. Сөйлеу дағдыларын жетілдіру; ой өрісін дамыту; ұжымдық сезімін дамыту. Оқушыларды еңбексүйгіштікке, шаруақорлыққа, үнемді болуға тәрбиелеу.
Сабақтың көрнекілігі: Сөз жұмбақ,суреттер,
Жаңа сабақ.
Еңбек тәрбиесі — жасөспірімдерді еңбекқорлыққа , еңбекті құрметтеуге, еңбек мәдениетін үйренуге бейімдеп, олардың еңбек ету шеберлігі мен дағдысын қалыптастыруға бағытталған тәрбиенің бір саласы. Барлық халықтар мен ұлттардың дәстүрлі халықтың педагогикасының негізгі құрамдас бөлігі ретінде дамыған. Мысалы, қазақ халқының дәстүрлі тәлім-тәрбие беру жүйесінде жас кезінен бастап еңбекке, белгілі бір кәсіпке баулынған әрбір жас сәби “Еңбек етсең ерінбей, тояды қарның тіленбей” деген мақал рухында тәрбиеленген ( Халықтық педагогика). 18 ғ-дың ағартушылары (Ж.Ж. Руссо, И.Г. Пестолоций) оқыту мен Еңбек тәрбиесін ұштастыру мәселесін алғаш рет ғылыми тұрғыдан талдады. Қазақстанның халыққа білім беру жүйесінде Еңбек тәрбиесі отбасында, мектепте, мектептен тыс мекемелерде жүзеге асады. Отбасында бала кішкене кезінен еңбек тапсырмаларын орындауға, еңбекқорлыққа, төзімділікке баулынады. Еңбек тәрбиесі мектепте білім берумен тығыз байланыста жүзеге асады. Оқу еңбегінің барысында балада ұқыптылық, еңбекқорлық, еңбек ету дағдысы қалыптасады. Оқушылардың жас ерекшеліктеріне қарай оқу процесінде өзіне-өзі қызмет ету, оқу құралдарын дайындау, мектеп үйін жөндеу, табиғатты қорғау, т.б. Қоғамдық пайдалы жұмысқа қатысуы олардың ой-өрісінің кеңеюіне, қабілеттіліктерінің, бейімділіктерінің дамуына мүмкіндік жасайды. Педагогика ғылымы Еңбек тәрбиесін жас ұрпақты отбасы мен мектепте тәрбиелеудің жалпы үрдісінің бір бөлігі ретінде қарастырады. Оқушыларды еңбек етуге, еңбекқорлыққа баулу, оларға кәсіптік бағдар беру қазіргі таңда барлық оқу жүйесінде оқушы әрекетінің белсенділігін қамтамасыз етудің бір тәсілі болып табылады. Ал өмірде еңбекті біз ата-анадан үйренеміз. Сондықтан ата-аналар сіздер қандай болсаңыздар біз де сондай боламыз.
Ал балалар мына суретте не бейнеленген айтыңдаршы.
Суреттерге қарап, еңбектің түрлерін атаңдар.
- Балалар еңбек туралы кім тақпақ біледі. Кім айтады?
Барлық адам өмірі,
Еңбектен келіп жаралған
Тіршілік, тыныс, рахатын.
Еңбекпенен табылған!
Еңбек-гүлі өмірдің
Нұрланған өткір талаппен
Сәулеті биік өнердің
Табылған мықты тұрақ
Еңбектің өзек,тамыры,
Төселген шебер қолында.
Тартылмас табыс жанары,
Қайнаған қызу жолнда.
Еңбек сүйсең, ерінбе,
«Болсын десең – бір,екеу»,
Соқ балғаңды кезінде,
Сонда жатыр іске өрлеп
Ел үшін еңбек етсең, халқын сүймек.
Біз үшін отқа,суға түсіп жүр деп.
Ер өлсе де , еңбегін ел өлтірмес,
Неше мың жыл өтсе де тарих білмек.
-Білім терең теңіз бе,
Білім,еңбек егіз бе?
Рухани азығым –
Осы екеуі деңіз де, -
Дейді атам –білімді
Еңбекпенен сен ізде!
Жастықта еңбек ету қандай қызық,
Қуаныш билемей ме бойды кернеп?
Қызықты тұрмысымды етем десең,
Аянбай маңдай термен істе қызме
Еңбекті сүй,құрметте.
Керек болар еңбек те
Еңбек етсең емерсің,
Жақын болшы еңбекке
Т үбінде баянды еңбек егін салған
Жасыннан оқу оқып ,білім алған
Би болған ,болыс болған өнер емес
Еңбектің бұдан өзге бәрі жалған
Түбінде баянды еңбек егін салған.
Еңбек тәрбиесі отбасында да әр түрлі жолдармен іске асады. Сендер үй шаруашьшығында еңбектеніп көптеген міңдеттерді атқарасыңдар. Балалар мен ересектердің бірлесіп жұмыс істеуінде отбасының мүмкіншіліктері зор. Еңбек тәрбиесі- өмір кілті, бақыттың тұтқасы. «Еңбексіз адам өзінің бар адамдық қасиетінен және барлық құнынан айырылады. Адам өзінің жеке еңбегінсіз бір адымда алға ілгерілей алмайды; бір жерге тұрақтап тұрып қалуға да тиісті емес; ол адам қайта кері кетеді»
Дәптермен жұмыс. Дәптердегі тапсырма оқушылардың еңбек туралы ойларын тереңдету мақсатында түсіндіреді. «Еңбек тәрбиесі» тақырыбына әңгіме жазу.
Еңбектеніп жатқан адамдар туралы сурет салайық.
1. «Еңбек түбі – зейнет». Еңбек әрбір адамды зейнетке жеткізеді. Еңбек етсең еш нәрседен кем болмайсың. Еңбек етсең барлық нәрсеге қол жеткізесің. Балалар сендердің еңбектерің сабақты жақсы оқып, әке – шешелеріңді қуанту. Жалқау, еріншек балалар үнемі 2, 3 бағаларын алып жатады. Өйткені олар еңбектеніп оқымайды.
2. «Жақсы жұмыс – жанға тыныс». Әрбір адам жұмысын бар ынтасымен тыңғылықты етіп жасаса, өзі де оған қасындағы жолдастары да риза болмақ.
3. «Еңбексіз өмір – сөнген көмір». Көмір отын екенін білесіңдер балалар. Ол жылыту үшін қажет. Ол жанбаса жылу болама? Әрине жоқ. Сол сияқты еңбек етпеген әрбір адам жылусыз сөнген көмір сияқты.
4. «Еленген еңбек өнімді». Еңбек еткен адамның еңбегі елеусіз қалған емес. Олардың аттары тарихта қалады. Мысалы, Қаныш Сәтбаев аталарың көп еңбектеніп аты елеулі. Көптеген спортшылар олар тынымсыз еңбегінің арқасында дүние жүзінде аттары әйгілі болмақ.
Ал балалар, сұрақ-жауапқа жауап берейік.
1.Еңбектену адамға не үшін қажет? (өмір сүру үшін) .
Білім алуға, маман иесі болуға. Еңбек етсең, қарның тоқ болады, киімің болады.
2. Сенің отбасындағы еңбегің? (білім алу)
3. Еңбек пен күн тәртібінің байланысы бар ма? (дені сау болу)
4. Еңбек адамға не үшін қажет деп ойлайсыңдар?
5. Еңбекқор деп қандай адамды айтамыз?
Жалқау емес, сабақты 5 - ке оқитын
6. Өздерің қандай еңбекпен айналысқанды ұнатасыңдар?
Сабақ оқумен, спортпен, мамаларымызға көмектесеміз 7. Адам бойында қандай қасиеттер болғанда жетістіктерге жетуге болады?
Адал, еңбек сүйгіш, жалқау болмағанда, көп оқығанда, үлкенді тыңдағанда
8. Адам бойында қан дай қасиеттер болғанда жетістіктерге жетуге болады? Үлкен жетістіке жетуге болад еңбектенсең.
Еңбек – қуаныш, жалқаулық – айырмас азап, деген екен Абай атамыз.
Еңбектің пайдасы – тәрбиелейді, жігерлендіреді, күш береді, қуантады, бақытты етеді, өмір сүруге үйретеді, үнемшіл болуға үйретеді, ширатады, шынықтырады
Балалар сендермен қазір жаттығу жасайық.
Гүл өсірсең, терлеп,( Қолдарын кезек – кезек жоғары көтереді) Мұның аты – Еңбек. (Екі қолын жаяды.) Кесте тіксең, зерлеп, (Оң қолымен ине ұстап, тіккен қимылды көрсетеді.) Мұның аты – Еңбек. (Екі қолын жаяды.) Сабағыңа жөндеп (Жанындағы көршісіне қарап сол қолын жаяды.) Әзірлесең – Еңбек. Қиындықтың бәрін (Құшағын ашады.) Еңбек қана жеңбек ( Екі қолын жаяды.)
Ертеден келе жатқан еңбек тәрбиесінің әдіс-тәсілдері еңбек тәрбиесінің құралы болып табылады. Еңбек –жеке адамның өркендеуіне, санасы мен қайратының қалыптасуына әсер етеді, адам баласын рухани байытып, оның өмірінің мол қазынасын жасайды. «Еңбек етпеген ішіп-жемейді», «Еңбек түбі береке» деп халқымыз еңбек ету арқылы мәнді де сәнді өмір сүруге болатынын ескертеді. Сондықтан еңбекке деген қажеттілікті, дағды мен іскерлікті, еңбекқорлықты, өзгенің еңбегін құрметтеуге тәрбиелеуді.
Мақал- мәтелдер
Еңбек қылмай ер оңбас,
Бірлік қылмай ел оңбас.
Еңбексіз өмір жоқ,
Ауырсыз жеңіл жоқ
Еңбек болмаса ,елге өкпелеме,
Ықтасын болмаса, желге өкпелеме.
Адамнан сұрағанның екі көзі шығады,
Еңбектен сұрағанның екі бүйірі шығады.
Еңбектің көзін тапқан,
Байлықтың өзін табады
Еңбек ерлікке жеткізер,
Ерлік елдікке жеткізер.
Еңбегі аздың өнбегі аз.
Еріншектің ертеңі бітпес.
Еңбексіз өмір – сөнген көмір .
Еңбек патшалықты асырайды.
Еңсесі қайтадан еңбек-игі.
Еңбек шахар түзетеді.
Еңбексіздік оны жүдетеді.
Еңбек жанғанның тоқтысы егіз туады.
Жер байлықтың көзі .
Еңбеккер иесінің өзі.
Су – ырыстың көзі.
Еңбек –кірістің көзі.
Ащы еңбектен тәтті нан
Әлің барда еңбек ет
Еңкейгенде емерсің.
Ер еңбегіне бір тойсын.
Еңбек ет те, міндет ет.
Иә, балалар, айта берсек еңбек туралы мақал да, тиым сөздер де көп. Еңбек түбі – береке, Еңбек етіп жақсы оқитын балалар үнемі шаттанып бізді де, ата – анасында қуантып жүреді.
3.Қандай адам өзінің бар адамдық қасиетінен және барлық құнынан айырылады?Еңбексіз
4.Еңбек ............. жеткізер. Ерлік елдікке жеткізер.?ерлікке
5.Еңбек тәрбиесі қайда жүзеге асады?мектепте
6.Еңбек тәрбиесі тағыда қайда жүзеге асады?отбасында
7.Ер ............. – еңбекте?дәулеті
8.Еңбек тәрбиесінің теориялық негізін жоғары бағалаған кім?Ч.Дарвин
9.Еңбек түбі .............?береке
10.Еңбек тәрбиесінің теориясын жасауда басты рөл атқарған кім?Ушинскйй
11.Еңбек – бәрін .........?жеңбек
12.Еңбек патшалықты .............?асырайды
13.Еңбек ширатады. ............. – сүйретеді?Өмір
Ендеше, біз «Еңбекқорлар еліне» барып, саяхат жасап қайтайық. Ол үшін «Біз не үйрендік? Не білдік?» деген сұрақтарға жауап береміз .
Қорытынды. Балалар, осымен сабағымызды қорытындылайтын кезде келді. - Адал еңбек адамды қуанышқа сезінуге, өзіне деген сенімділікке жетелейді, бақытқа, байлыққа жеткізеді. Еңбексүйгіш адам айналасына да сыйлы, беделді болады. Әрқашан өз ісімізге адал болып, еңбектің тәтті дәмін сезіне білейік. Адал еңбекті бағалап, қадірлейік. : Еңбек етпеген ішіп – жемейді. Еңбек етпесең елге өкпелеме, Егін екпесең жерге өкпелеме. Сонымен балалар, еңбек етпеген адам еш нәрсеге де қол жеткізе алмайды екен, сондықтан да ерінбей, жалқау болмай еңбек етсек міне сол еңбегіміздің жемісін жейміз. Біздің ең бірінші еңбегіміз ол біліміміз. Міне көп оқып, тәртіпті болып, сабақты жақсы оқысақ болашақта жақсы оқу орындарына түсіп, сол оқудың, білгеннің арқасында еңбегіміздің жемісін жейміз екен. Сондықтан тек білімді болып денсаулығымызды күтіп, алға қойған мақсатымызға жетуге тырысуымыз керек.
