Әкімшілік құқық
Орындағандар: Аскарова А., Әбжаппар И., Ерасыл А., Төлебек Ғ.
Әкімшілік құқық
Бұл-қоғамдық қатынастардың белгілі бір саласын реттейтін құқықтық нормалардың жиынтығы
Атқару билігі мен мемлекеттік басқарудың іске асырылуы барысында, тұлға мен мемлекет, азамат пен атқару билігі органдары, мемлекеттік басқару саласындағы азаматтардың құқықтары мен бостандықтарын қорғау
Оны іске асыру, олардың шенеуніктер тарапынан бұзылуынан не шектелуінен, озбырлықтан қорғау барысында пайда болатын қоғамдық қатынастарды реттеу әкімшілік құқықтың мәні.
Әкімшілік құқықтың пәні
туындайтын
бұл мемлекеттік басқару сферасында
Қоғамдық қатынастар
дамитын
тоқтатылатын
2) Басқаруда атқарушы билік органдарының әкімшілік – биліктік өкілеттіліктерді жүзеге асыру барысында және азаматтармен, мемлекеттік және мемлекеттік емес ұйымдармен өзара әрекеттерінде туындайтын;
Әкімшілік құқықтың пәніне мына қатынастарды жатқызуға болады:
3) Әкімшілік құқық бұзушылықтарды істегені үшін туындайтын;
1) Атқарушы билік органдарының ұйымы байланысты
Әкімшілік құқық үшін тән құқықтық реттеу әдістері:
Билік әдісі – бағындыру, немесе тура бұйыру әдісі ( қатынастар әкімшілік құқықтың шегінде біреуінің екіншісіне бағынуына тұрғызылады)
Келісу әдісі (өзара бағыныштылықта болмайтын қатысушылар арасында)
Ұсыну әдісі (басқару субъектісінің ұсыныстары егерде оны басқару екінші қатысушысы қабылдаған жағдайда заңды күшке ие болады)
Теңдік әдісі (мемлекеттік механизмнің деңгейінде тұратын субъектілер әкімшілік келісімшарт түрінде бірлескен әрекеттерді бір қабылдайды)
салаларды құрайтын салашықтарға жиыстырылған топтар
құқықтық институттар бойынша бөлінген
құқық нормаларының ғылыми – ұйымдастырылған жиынтығы
Әкімшілік құқықтың жүйесі бұл:
Әкімшілік құқықтың қайнар көздері
бұл басқару қатынастарының субъектілерінің мінез – құлық ережелері көрсетілген және бекітілген мемлекеттік билік ресми түрде мақұлдаған нысандар
Әкімшілік құқық
Аталған саяси құрылыстарға басшылық жасай отыра
Қоғамдық қатынастардың белгілі бір тобына ғана ерекше көңіл аудара отырып
экономикалық
әлеуметтік
арнайы бағыттау арқылы өзінің реттеушілік ықпалын тигізеді.
әкімшілік
мәдениет
Құқық ғылымының саласы ретінде
Құқық саласы ретінде
Оқулық пән ретінде
Әкімшілік құқықтың қоғамдық өмірдегі рөлі:
Әкімшілік құқық ғылымы
Әкімшілік құқықтың нормаларын зерттейді
Оларды топтастырады
Белгілі бір жүйеге келтіреді
Құқықтық институттарға біріктіреді
жүйелейді
Әкімшілің құқықтық нормалар
Ғылымның пәнін мойындай отырып, оның мына үш бөліктен құралғанын айтуға болады
Әкімшілік құқықтық санаттар
Әкімшілік құқық нормаларын қолдану тәжірбиесі
азаматтардың өмірімен және басқару аппаратының жұмысымен тығыз байланыста зерттейді
Кітаптар мен кодекстер бойынша абстракт түрде емес
БІРАҚ
Әкімшілік құқық ғылымы әкімшілік заңнамаларды зерттейді
Бұл дегеніміз әкімшілік құқықтық нысанда реттеуді қажет ететін адамдардың қатынастарының бір түрі
әкімшілік құқықтық реттеу пәнімен тығыз байланысты
Әкімшілік құқық ғылымының пәні
танып білу әдістерінің жүйесі
Әкімшілік құқық ғылымының әдісі бұл:
заң ғылымдарының методологиялық негізін құрайды
олар нақты заң ғылымдарында пайдаланылады
Әкімшілік құқық ғылымының зерттеуінде пайдаланатын аса маңызды әдістер
Формальды догматикалық
Нақты социологиялық зерттеу
Салыстырмалы құқықтық зерттеу
Салыстырмалы тарихи
Формальды догматикалық әдіс (догмаға негізделген) оны кейде арнайы заңдып деп атайды әкімшілік құқықтың догмасын, яғни қағидасын зерттейді.
Бұл әдіс әкімшілік құқықтық нормалар мен қатынастарды баяндаау мен талдау, оларды түсіндіру, түсінік беру, топтастыру сияқты тәсілдерді қамтиды.
Нақты социологиялық зерттеу әдісі басқару органдарының қызметіне тікелей байқау жасау, лауазымды адамдарға ауызша сұрақ қою, анкета жүргізу, әңгімелесу сияқты тәсілдерді қамтиды.
Бұл тәсілдің құндылығы сол, ол тікелей өмірдің өзінен мағұлматтар мен фактілер алуды қамтамасыз етеді.
Салыстырмалы құқықтық зерттеу әдісі бұл екі немесе одан да көп әкімшілік құқықтық институттарды зерттеу тәсілі.
Бұл әдістің мақсаты әкімшілік құқық институттарын өзара салыстыру, жалпы ортақ болатын ұқсастығы мен айырашылығын табу.
Слыстырмалы тарихи әдіс мемлекттік басқару мен әкімшілік құқықтық институттардың аса маңызды санттарын талдау мен бағалауға тарихи тұрғыдан қарау болып табылады.
Әкімшілік құқық ғылымында тарихи баяндау осы ғылымның өзге әдістері орындайтын сиқты функцияларды орындайды: материал жжинайды, оны салыстырады, біздің мемлекеттік құрылысқа неғұрлым жарамды ескі, бірақ ұмыт болған үлгілерді пайдаланып, ұсыныстар жасайды .
Он тоғыз және жиырмасыншы ғасырлар аралығында әкімшілік құқық деп аталатын дербес ғылымға айналды.
Әкімшілік құқық заң ғылымдары ішіндегі ең жасы(даму процесі шамамен үш жүз жыл)
Бұрын «полиция ғылымы» немесе «полиция құқығы» деген атпен басталды.
Р.Моль және Л.Штейн
О . Майер «Немецкое админстративное право»
И.Т.Тарасов «админстра-тивное право»
Олардың ғылыми қызметі Батыс Еуропада абсолюттік құлап, мемлекеттердің буржуазиилық құқықтық кезеіге өтуі кезіндегі биліктің бөлінуі кезінде болды.
Оның пікірі бойынша әкімшілік құқық ғылымының міндеті мемлекеттік басқару органдардың заңдық мәнін зерттеу, олардың азаматтармен қатынасын зерттейй отырып, осыған байланысты пайда болатын дауларды шешудің механизімін көрсету,
Атқарушы билікті заңды орындау үшін басқару актілерін шығару құқығы және бойынсұнбаған жағдайда мәжбүрлеу құқығын қодану заңға тәуелдә ретінде қаралған.