Грынько Аксана Міхайлаўна
ДУА “Пінкавіцкая сярэдняя школа імя Якуба Коласа”
Пінскага раёна
2 клас
Тэма: Насякомыя. Пчолы. Мурашкі.
Мэта: стварыць умовы для засваення вучнямі прызнакаў, якімі насякомыя адрозніваюцца ад другіх жывёл.
Задачы: сфарміраваць у вучняў уяўленне пра насякомых як самай вялікай групы жывёл, іх значэнні ў прыродзе і жыцці чалавека;
- навучыць адрозніваць найбольш распаўсюджаныя віды насякомых, устанавіць сувязі паміж насякомымі і раслінамі;
- садзейнічаць усведамленню неабходнасці саблюдаць прыродаахоўныя паводзіны ў адносінах да насякомых.
Ход урока
1.Арганізацыйны момант.
Увага! Прагучаў званок!
Вы гатовы пачаць урок?
Усіх вітаю, усміхніцеся!
Розум, увагу ўключайце
І атрымаецца ў нас
Не ўрок, а проста клас!
Зараз ціхенька сядайце,
І дружна працу пачынайце!
- А я жадаю вам паспяховай і плённай працы.
- Актуалізацыя ведаў.
- Мы працягваем працаваць па тэме «Свет жывёл».
- Да якой прыроды адносяцца жывёлы? (Да жывой прыроды)
- Назавіце асноўныя прызнакі жывой прыроды. (Растуць, дыхаюць, кормяцца, развіваюцца, размнажаюцца)
На дошцы:
Жывелы
растуць кормяцца размнажаюцца
дыхаюць развіваюцца
- Праверка дамашняга задання.
Конкурс знаўцаў
(падрыхтаваныя вучни)
- Пра якую жывёліну ідзе размова? Есць не толькі арэхі, але і насенне сасны і елкі, а таксама чарніцы, маліны, брусніцы. (Ваверка)
- Пра якую жывёліну ідзе размова? Яму каб пад’есці трэба за раз з’есці вужа, двух жаб, трох жукоў і трох кузнечыкаў. (Вожык)
- Што дапамагае чорным буслам переадольваць далекія пералеты? (Чорныя буслы ў час далекіх пералетаў спяць ў палёце. Але спяць не зусім звычайна – слых не адключаецца, а надварот, абастраецца. І спяшчы бусел чуе кароткія шчаўчкі-сігналы, якія падаюць яму птушкі, якія лятяць уперадзе. Гэтыя сігналы дапамагаюць прытрымлівацца патрэбнай вышыні і кірунку, рабіць неабходную колькасць узмахаў у хвіліну. Сон працягваецца 10-15 хвілін. Гэтага птушцы дастаткова, каб адпачыць. Прачнуўшыся, бусел уступае “спальнае месца” у сярэдзіне каравана другой птушцы.).
- Якая птушка за суткі з’ядае столькі насякомых, колькі важыть сама? (Сініца.)
- Падрыхтоўка вучняў да работы на асноўным этапе.
- Жывёльны свет вельмі разнастайны. Сёння мы пазнаёмімся з некаторымі з іх. Адгадаўшы загадкі, вы даведаецеся тэму ўрока.
1.Хто самы магутны асілак? (Мурашка.)
- Адна мурашка можа цягнуць груз які ў 50 разоў большы за сябе.
2.Сок духмяны з кветак п'е,
Воск і мёд нам аддае,
Дзень працуе ўвесь яна-
Паласатая. (пчала)
- За дзень адна пчала збірае нектар з 7000 кветак.
3.Па лісту бяжыць букашка,
Чырвоная сарочка,
Чорныя гарошкі. (Божая кароўка.)
4.Якая жывёла ў час палёту можа есці мух і камароў? (Страказа.)
5.Варушыліся кветкі - чатыры пялёсткі
Я дакрануцца да іх захацеў, а ён узяў і паляцеў. ( Матыль.)
- Матылі ўпрыгожваюць нашу прыроду. Пералятаючы з кветкі на кветку, матылі апыляюць расліны, чым прыносяць вялікую карысць. Мурашкі,пчолы, божыя кароўкі, стракозы, матылі – гэта насякомыя. А чаму іх так называюць мы даведаемся калі ўважліва іх разгледзем. (Насечкі на целе)
- Што яшчэ агульнага вы заўважылі? (Самыя характэрныя прыкмета: 6 ног; вочы – 2,4 і 5; тры часткі цела – галава, грудзі, брушка; два вусікі)
Схема на дошцы
- Этап засваення новых ведаў.
- Разгледзьце жывёл на малюнках, якія ляжаць у вас на партах.
( На партах – божая кароўка, павук, клешч, пчала)
- Ці можна іх аднесці да жывёл?
( Павук і клешч не насякомыя таму, што ў іх не 6 ног)
- Зараз я запрашаю вас наведаць « Сталоўку для жывёл» і мы даведаемся, чым жа кормяцца насякомыя.
Жужаль (мал на с.72 падручніка) за ноч можа знішчыць 100 вусеняў ці 50 смаўжоў.
Адна зязюлька за дзень можа з’есці 18 малодзенькіх яшчарац, 39 вылікіх зялёных кузнечыкаў, 43 капусных чарвяка. І вялікую колькасць мурашыных яек.
Чорны дзяцел за кароткі зімовы дзень з’ядае 400 караедаў.
Матылі адкладваюць маленькія яйкі, а з іх выпаўзаюць вусені. Яны вельмі пражорлівыя. Яны ядуць увесь час.
У зязюлькі незвычайны апетыт: за 1 гадзіну яна можа з’есці 100 вусеняў.
Божая кароўка і яе лічынкі знішчаюць тлю – маленькіх насякомых, якія смокчуць сок з маладых раслін. Яна вельмі пражорлівая. За дзень адна божая кароўка можа з'есці да 200 тлей.
Страказа – надзвычай пражэрлівая, за дзень яна з'ядае ў некалькі разоў больш, чым важыць сама. І робіць усё гэта на ляту. Яна высочвае мух, матылькоў і тут жа ў паветры хапае іх сваімі вострымі сківіцамі, і не прысаджваючыся, пажыраюць ахвяру. Аднойчы правялі дослед: злоўленую страказу кармілі мухамі. І яна з'ела 40 мух. Калі б такі апетыт быў у чалавека, то ён за дзень з'ядаў бы па 60-80 буханак хлеба.
- Зрабіце вывад аб значэнні насякомых для прыроды. (Усе насякомыя неабходны прыродзе. Нават шкоднікі раслін. Яны з'яўлябцца кормам для іншых жывёл. Пералятаючы з кветкі на кветку яны апыляюць расліны і гэтым прыносяць вялікую карысць.)
- Давайце паразважаем, што адбудзецца з жабамі, калі знікнуць насякомыя?
- З дрэвамі, калі не стане дзятлаў?
- З капустай, калі знікнуць кузнечыкі, якія ядуць матылькоў-капусніц,вусеняў, якія ядуць капусту? (Усё жывое знікне.)
Фізкультхвілінка.
Скачам, як конікі ў траве.
Лётаем, як матылькі.
Скакалі, скакалі,весяліліся
Ды крышачку змарыліся.
Промні засвяціліся -
ручкі апусціліся.
- Запрашаю вас адправіцца ў госці да цікавых насякомых. Здагадайцеся, у каго ў гасцях мы сёння пабываем. (Малюнкі домікаў на дошцы.)
- Першых мы наведаем не тых, хто жыве ў лесе, а тых, хто жыве каля чалавека. Чалавек будуе ім домікі, а за гэта яны сваёй працай частуюць яго салодкім ласункам. Хто гэта? (Пчолы.)
- У першым доміку жывуць пчолы.
7. Работа з падручнікам.
- Прачытайце артыкул «Пчолы». Будзьце гатовы па апорных словах і карцінках расказаць пра пчол.
На дошцы малюнкі: кветка, пчала, мёд.
Словы: 7 тысяч,пчала-разведчыца, нектар
- Чаму так гавораць: працавіты як пчолка? (чытанне артыкула «Працавіты як пчолка» для цікаўных).
- Пытанне для цікаўных. Ці праўда, што пчала гіне калі жаліць каго небудзь?
(Гэта так. Жала ў пчалы мае пілападобную форму, па гэтаму застрае ў целе ахвяры. Разам з жалам застаецца частка страўніка і ад вялікай раны пчала гіне.)
- Давайце паглядзім, хто ж жыве ў другім доміку. (Мурашкі.)
- Прачытайце артыкул «Мурашкі» на с.74 падручніка.
- Што вы даведаліся пра жыццё мурашак?
- Этап прымянення ведаў.
- Першакласнік раскапаў мурашнік, каб паглядзець, што знаходзіцца ўнутры. Растлумачце, чаму такі ўчынак можа прывесці да бяды і лес можа загінуць? (Мурашкі – сябры лесу. Яны знішчаюць многіх насякомых – шкоднікаў лесу. Калі раскапаць мурашнік,загінуць многія мурашкі і іх лічынкі, і ў леса ахоўнікаў стане менш.)
- Выкананне тэста.
- Этап замацавання.
- Чым насякомыя адрозніваюцца ад іншых жывел?
- Якую карысць прыносяць мурашкі? Пчолы?
- Навошта ахоўваць пчол, мурашак?
- Этап рэфлексіі.
- Закончы сказ: «Калі я быў у гасцях у ______, я даведаўся________.
Грынько Аксана Міхайлаўна
ДУА “Пінкавіцкая сярэдняя школа імя Якуба Коласа”
Пінскага раёна