?й жануарлары

?й жануарлары

Та?ырыбы: ?й жануарлары

Б.М: ?й жануарлары ж?не оларды? адам?а пайдасы туралы т?сінік беру

Д.М: Есте са?тау ?абілеттерін, сурет бойынша с?йлеу іскерліктерін жетілдіру

Т.М: ?й жауарларына деген ?ам?орлы??а т?рбиелеу.

Т?рі: аралас саба?

П?наралы? байланыс: д?ниетану, ?н-к?й

К?рнекілігі: суреттер , топтастыру, т?лдер айтысы, слайд

Саба? барысы:

І. «Т?лікті? белгісі» жылулы? ше?бері

Т?йе- байлы?, ?ой-мырзалы?, ешкі – же?ілдік, жыл?ы-с?ндік, сиыр-а?ты?,Шопан ата- ?ой-ешкі ?ам?оршысы, Зе?гі баба- сиыр ?ам?оршысы, ?амбар ата- жыл?ы ?ам?оршысы, Ойсыл ?ара- т?йе ?ам?оршысы.

ІІ. Жандандыру

Таби?ат шешеге б?лінеді?
Жануарлар таби?атты? ?андай б?лігіне жатады?
?андай ?й жануарларын білесі?дер?
Неге оларды ?й жануарлары деп атаймыз?
?й жануарларыны? ?андай пайдасы бар?
Немен ?оректенеді?
Дене м?шелерін атап бері?дер?

?й жануарлары

ІІІ. Та?па?тар

Е? зор т?лік-т?йемін,

Тікенді ш?пті с?йемін.

Пайдаланса?, с?тім ш?бат,

Дертке дауа, жан?а ?уат.

Шап?анда ?ырды? б?рісі,

Жыртыл?ан дал-дал терісі.

Т?рт т?лікті? момыны,

?згеден б?лек орыны.

?ош?ар Ата баласы,

?асиетті ?ой болам!

Кендірмен байлама,

Жы??ылмен айдама,

Кендірмен байласа?,

Жы??ылмен айдаса?,

Мал бітер деп ойлама

?ой с?йеді баласын «?о?ырым»- деп,

«Еште?ені білмейтін момыным!»- деп.

Сиыр с?йеді баласын «торпа?ым»-деп,

«?ара??ыда баспа?ан ?ор?а?ым!»- деп

?у?андар?а жеткізбей,

?аш?ан?а жетпей ?ойма?ан!

«Ер ?анаты- ?зі?» деп,

Ел ?уанып айда?ан

Салбыра?ан ?укесі,

М??ды жерді? еркесі.

Зе?гі баба баласы,

Сиыр деген- мен болам

. Сергіту с?ті «Ж?мба?тар»

Кішкентай ?ана бойы бар, айналдырып киген тоны бар
?стінде екі тауы бар, кезікті бір жануар
Басында екі тая?ы бар, т?рт ая?ы бар
Жар?а шы?ып ойнайды, ойын?а бір тоймайды, болсада?ы са?алы , секе?деуді ?оймайды.
Мінсе?- желдей ж?йткиді, к??ілі? таудай ?седі, алып ?шар алыс?а , «Ер ?анаты» деседі.
?рлап ішіп ?йде с?тті ?оймайды, ?з ??йры?ын ?зі ?уып ойнайды
Ла?ымны? ??ла?ы, селтиіп т?рады, ?озы к?рсе бол?аны, оны т?ра ?уады

V. «Т?лдер айтысы» к?рініс

Бір жерге жинал?ан ла?, ??лын, б?зау, ?оша?ан, бота бізді? иеміз ?айсымызды жа?сы к?реді?- деп бір-бірінен с?расты.

Сонда ла? т?рып:

М?-?-м?-?, ?рине, мені жа?сы к?реді. Адам бізді? с?тімізді ішіп, т?бітімізді киімге пайдаланады.

Сонда ??лын бір кісінеп алады да:

Ла?, сен орынсыз ма?танба. Бізді? етімізден ?азы-?арта, ш?жы? жасайды, ?ымыз алады. Адамны? мініс к?лігі де біздер, - дейді.
Сендер бос?а ма?танасы?дар,адам тіршілігіне е? ?олайлы- сиырмалы.Бізден шелек-шелек с?т, ?арын-?арын май, ірімшік алады. Иемізге бізден пайдалы т?лік жо? десе, ?оша?ан т?рып:
Сендер бос?а ма?танасы?дар, ием мені жа?сы к?реді. Адамдар киетін киім-кешекке ?ажетті маталар, ?йдегі т?сеніштер бізді? ж?німізден алынады, бізден пайдалысы жо?,- дейді.

Еш с?йлемей, отыр?ан бота т?рып:

Б?рі?нен де иеміз мені жа?сы к?реді. Бізден алатын ш?батты? емдік ?асиетін айтса?шы. О?ан еш н?рсе жетпейді,- дейді.

Осы кезде адам:

Т?лдерім , сендер бос?а таласпа?дар, ?р?айсылары?ны? ?з орындары? бар, адам ?шін б?рі? де керексі?дер.

. Тыйымдар мен ырымдар

Мал?а дауыс к?теріп ?рсу?а, бала?аттап, тіл тигізуге болмайды- иесі ?кпелейді.
Жат?ан малды? ?стіген аттау?а болмайды. Атта?ан жа?дайда кейін ?арай ?айта аттау керек.
Малды ая?пен тебуге, ал атты бастан ауызды?пен ?ру?а болмайды. Иесі ?кпелейді.
Т?йені тая?пен ?рып айдамайды, жетекке алады.
Мал ?стайтын ??ралдарды аттамайды. Мал ?стайтын ??ралдар киелі болып саналады.
Малды? кемшілігін айтып с?йлесе, мал ауырады немесе с?т бермейді
Мал айдап бара жат?ан адам кездескенде «айдар к?бейсін!» дейді, ал малшы?а «ба?ар к?бейсін!» деген тілек білдіреді.
Ер-т?рман ?й ішіндегі арнайы жерге ?ойылады.

VII. «Мал?а ?алай ша?ыру салады?» ойыны

Жыл?ыны мо?-мо?, т?йені- к?с-к?степ, сиырды- аухаулап, ешкіні- ш?релеп, итті к?-к?, мысы?ты кіс-кіс деп ша?ыра аламыз.

. Ма?ал-м?телдер

Малды ба?са?, сиыр ба?, с?т кетпейді шарадан
Жыл?ы- малды? патшасы, т?йе – малды? ?ас?асы
Мал ?сірсе? ?ой ?сір, ?німі оны? к?л-к?сір

IX. «Біз не білдік?»

* Сиыр, ?ой, т?йе. Ешкі, жыл?ы- т?рт т?лік мал?а жатады

* Мысы? пен ит ?й хайуандарына жатады

* ?й жануарларыны? адам?а пайдасы мол

X. Жылулы? ше?бері

«?оша?аным» ?ні

О?ушыларды мада?тау

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«?й жануарлары »

Тақырыбы: Үй жануарлары

Б.М: Үй жануарлары және олардың адамға пайдасы туралы түсінік беру

Д.М: Есте сақтау қабілеттерін, сурет бойынша сөйлеу іскерліктерін жетілдіру

Т.М: Үй жауарларына деген қамқорлыққа тәрбиелеу.

Түрі: аралас сабақ

Пәнаралық байланыс: дүниетану, ән-күй

Көрнекілігі: суреттер , топтастыру, төлдер айтысы, слайд

Сабақ барысы:

І. «Түліктің белгісі» жылулық шеңбері

Түйе- байлық, қой-мырзалық, ешкі – жеңілдік, жылқы-сәндік, сиыр-ақтық,Шопан ата- қой-ешкі қамқоршысы, Зеңгі баба- сиыр қамқоршысы, Қамбар ата- жылқы қамқоршысы, Ойсыл қара- түйе қамқоршысы.

ІІ. Жандандыру

Табиғат шешеге бөлінеді?
Жануарлар табиғаттың қандай бөлігіне жатады?
Қандай үй жануарларын білесіңдер?
Неге оларды үй жануарлары деп атаймыз?
Үй жануарларының қандай пайдасы бар?
Немен қоректенеді?
Дене мүшелерін атап беріңдер?

Сиыр жылқы түйе

Үй жануарлары

Қой түйе ешкі

ІІІ. Тақпақтар

Ең зор түлік-түйемін,

Тікенді шөпті сүйемін.

Пайдалансаң, сүтім шұбат,

Дертке дауа, жанға қуат.

Шапқанда қырдың бөрісі,

Жыртылған дал-дал терісі.

Төрт түліктің момыны,

Өзгеден бөлек орыны.

Қошқар Ата баласы,

Қасиетті Қой болам!

Кендірмен байлама,

Жыңғылмен айдама,

Кендірмен байласаң,

Жыңғылмен айдасаң,

Мал бітер деп ойлама

Қой сүйеді баласын «қоңырым»- деп,

«Ештеңені білмейтін момыным!»- деп.

Сиыр сүйеді баласын «торпағым»-деп,

«Қараңғыда баспаған қорқағым!»- деп

Қуғандарға жеткізбей,

Қашқанға жетпей қоймаған!

«Ер қанаты- өзің» деп,

Ел қуанып айдаған

Салбыраған әукесі,

Мұңды жердің еркесі.

Зеңгі баба баласы,

Сиыр деген- мен болам

IV. Сергіту сәті «Жұмбақтар»

Кішкентай ғана бойы бар, айналдырып киген тоны бар
Үстінде екі тауы бар, кезікті бір жануар
Басында екі таяғы бар, төрт аяғы бар
Жарға шығып ойнайды, ойынға бір тоймайды, болсадағы сақалы , секеңдеуді қоймайды.
Мінсең- желдей жүйткиді, көңілің таудай өседі, алып ұшар алысқа , «Ер қанаты» деседі.
Ұрлап ішіп үйде сүтті қоймайды, өз құйрығын өзі қуып ойнайды
Лағымның құлағы, селтиіп тұрады, қозы көрсе болғаны, оны тұра қуады

V. «Төлдер айтысы» көрініс

Бір жерге жиналған лақ, құлын, бұзау, қошақан, бота біздің иеміз қайсымызды жақсы көреді?- деп бір-бірінен сұрасты.

Сонда лақ тұрып:

Мә-ә-мә-ә, әрине, мені жақсы көреді. Адам біздің сүтімізді ішіп, түбітімізді киімге пайдаланады.

Сонда құлын бір кісінеп алады да:

Лақ, сен орынсыз мақтанба. Біздің етімізден қазы-қарта, шұжық жасайды, қымыз алады. Адамның мініс көлігі де біздер, - дейді.
Сендер босқа мақтанасыңдар,адам тіршілігіне ең қолайлы- сиырмалы.Бізден шелек-шелек сүт, қарын-қарын май, ірімшік алады. Иемізге бізден пайдалы түлік жоқ десе, қошақан тұрып:
Сендер босқа мақтанасыңдар, ием мені жақсы көреді. Адамдар киетін киім-кешекке қажетті маталар, үйдегі төсеніштер біздің жүнімізден алынады, бізден пайдалысы жоқ,- дейді.

Еш сөйлемей, отырған бота тұрып:

Бәріңнен де иеміз мені жақсы көреді. Бізден алатын шұбаттың емдік қасиетін айтсаңшы. Оған еш нәрсе жетпейді,- дейді.

Осы кезде адам:

Төлдерім , сендер босқа таласпаңдар, әрқайсыларыңның өз орындарың бар, адам үшін бәрің де керексіңдер.

VI. Тыйымдар мен ырымдар

Малға дауыс көтеріп ұрсуға, балағаттап, тіл тигізуге болмайды- иесі өкпелейді.
Жатқан малдың үстіген аттауға болмайды. Аттаған жағдайда кейін қарай қайта аттау керек.
Малды аяқпен тебуге, ал атты бастан ауыздықпен ұруға болмайды. Иесі өкпелейді.
Түйені таяқпен ұрып айдамайды, жетекке алады.
Мал ұстайтын құралдарды аттамайды. Мал ұстайтын құралдар киелі болып саналады.
Малдың кемшілігін айтып сөйлесе, мал ауырады немесе сүт бермейді
Мал айдап бара жатқан адам кездескенде «айдар көбейсін!» дейді, ал малшыға «бағар көбейсін!» деген тілек білдіреді.
Ер-тұрман үй ішіндегі арнайы жерге қойылады.