Сан есім

Та?ырыбы «Сан есім»
Сыныбы: 4  сынып
Бастауыш  сынып  м??алімі. Тайтиева  Гулжазира  Жумановна


Саба?ты? ма?саты:
1. ?тілген с?з таптарын ?айталау. С?з табы туралы ал?ан білім-білік да?дыларын еске т?сіріп ?орытындылар мен т?жырымдар жасай білу. Сан есім туралы білік ме?герту.
2. С?з таптары туралы ой-?рісті дамыту. ?з бетінше орындау?а, ізденуге, шы?армашылы? ?абілеттерін дамыту.
3. ??ыптылы??а, сауаттылы??а к?ркем жазу?а, ізденімпазды??а тірбиелеу.
К?рнекілігі: Интер та?та?та
?дісі: Баяндау, с?ра? – жауап, к?рнекілік, эвристикалы?.
Т?рі: Саяхат саба?.
П?наралы? байланысы: Ана тілі, математика, д?ниетану.
Ж?рісі:
I. ?йымдастыру.
Психологиялы? дайынды?:
Саба?ты? ?раны: (б?рі)
«Ба?ыт – ба?ыт менде, ба?ыт – сенде, ба?ыт – барлы? жерде. Тынышты? - тынышты? менде, тынышты? – сенде, тынышты? – барлы? жерде. Бейбітшілік - бейбітшілік менде, бейбітшілік – сенде, бейбітшілік – барлы? жерде».
II. ?ткен саба?.
Пысы?тау с?ра?тары:
- С?з таптарын ата.
- Зат есім дегеніміз не? Мысал келтір.
- Зат есімні? т?рлері?
- Етістік дегеніміз не?
- Етістікті? т?рлері ?андай ?
- Сын есім дегеніміз не?
- Сын есімні? т?рлері ?андай?
- Дара,к?рделі сын есімдер.
- ?арсы м?ндес сын есімдер.

III. Жа?а саба?.
1.С?ра? – жауап:
- Бізді? б?гінгі саба?ымыз ерекше.Алыс ауылдар?а саяхат?а шы?амыз. Ол ?шін ?зімізге ы??айлы к?лік т?рін та?даймыз.
- ?андай к?лік т?рін білеміз?
-Ал, осы к?ліктерді? ішіндегі ?ай к?лікті та?да?анымыз д?рыс?
- Автобус.
- Енді барлы?ымыз т?рт?р са?тап, автобус?а отырамыз. Нешінші автобуспен саяхат?а шы?палы отырмыз?
- Жетінші.

2. Ой тол?ау.
- 7 саны туралы не білесі?дер?

- Д?рыс, олай болса,б?гін біздер 7 ата ауылына саяхат?а шы?амыз.
- «Ата» ауылына келип ?алыппыз.
- Б?л ауыл сендерді? білімдері?ізді білгісі, жазу сауаттары?ызды к?ргісі келеді,

3. Д?птермен ж?мыс. К?ркем жазу.
(к?н жады, та?ырыбы)
Сан есім
Жеті атасын білген ?л,
Жеті ж?ртыны? ?амын жер. (ма?ынасын ашады)
-Саяхатымызды ?рі ?арай жал?астырамыз. Келесі ауыл?ада келіп жеттік. «?ке»ауылыда ?ызы?ты тапсырмалар ?зірлепті.
С?зж?мба? шешу
1. Ты?-ты? етеді,
Уа?ыт к?рсетеді.
2. Са?ат сайын ?а?ылады,
Тек мектептен табылады.
3. Білім мен т?лім,
Пара?ты аш?анда
Беттерінен м?лім.
4. Біліммен сол сый асы
Бал?ындарды? ?ясы.
5. А?ыл-ойды? шыра?ы,
З?улім к?ктей шынары
Биігіне байлан?ан
?анбайды адам ??мары.
6. Білімні? д?нін тереді,
Балалар?а т?лім береді
7. ?абат – ?абат ?аттама
А?ылы? болса аттама.

-Ортада ?андай с?з шы?ты? Осы с?зді естігенде ойлары?а не келді?
- Сан есім.

4. Сан есімге ассоциация ??ру. Та?тамен ж?мыс.


Есеп Сан есім ?анша? Неше? Нешінші? Нешеу?


Рет Сандар


Сан есім

Дара К?рделі


Есептік Реттік


Болжалды? Б?лшектік

Аны?тама: Сан есім есептік ж?не реттік болып екіге б?лінеді.?анша?Неше? деген с?ра?тар?а жауап беретін сан есімдерді есептік деп атайды. Екі,алты,жеті.

Нешінші? С?ра?ына жауап беретін сан есімдерді реттік сан есім деп атаймыз. Мысалы: екінші,алтыншы,жетінші.

Реттік сан есім есептік сан есімге –ыншы,-інші,-нші ж?рна?тары жал?ану ар?ылы жасалады.

- ?те жа?сы. Келесі ауыл ?андай ауыл?
- «Бала» ауылы екен. Б?л ауылда о?улы?пен ж?мыс жасаймыз.
1- Жатты?у. Ж?мба?ты о?ып, шешуін табу.
- Сан есімдерді тауып, ?андай сан есімдер екенін айту.
Шешуі «Домбыра». Есептік сан есім 3,2,9
- Бала ауылыны? келесі тапсырмасы: «Шы?армашылы? тапсырма»Д?птермен ж?мыс.

I топ:
Берілген сан есімдерді ?атыстырып, с?йлем ??ра.
Біреу, бес, жетінші.

II топ.
К?п н?ктені? орнына затты? санын білдіретін с?здерді ?ойып к?шіріп жаз.

Парта - ...... ?ол - ...... О?ушы - ...... Кітап - ...... Сауса? - ......
Д?птер - ......

III топ:
Есептік сан есімдерді бір б?лек, реттік сан есімдерді бір б?лек теріп жазу.
?ш ?озы, бес ла?, то?ызыншы ?й, алты адам, бірінші орын, екі дос, сегізінші ?абат, он д?птер, то?ыз мектеп, жетінші ?айы?.
Сонымен «Немере» ауылына да келіп жеттік. М?нда сан есімге байланысты ма?ал – м?телдерді? жал?асын тауып, талдау, ма?ынасын ашу.
То?сан ауыз... ... ... ...
Еріншекті? .....-.......
Ж?з те?ге? бол?анша,
..... .......... .......................
Білекті бірді жы?ады,
......... .......... ...................
Жа?ылтпаш:
?ыры? ??лып.
?ыры? ??ры?
??лып та ?ыры?
??ры? та кыры?.

Бейнес?з шешімін тауып к?р, с?йлем ??растыру
6ба?ан, 9??мала?, 5тік, к3ік.

Ж?мба?тар
Он к?зі бар ?зінде,
Он цифр бар к?зінде.
С?зіне сауса? саласын?
Жыра?тан хабар аласы?.






Басында тая?ы бар,
Т?рт ая?ы бар,
Сегіз т?я?ы бар
Иегінде са?алы бар.

?зі т?рт ?анатты ж?не алты ая?ты
С?йтсе де тік?ша?ты? к?шірмсесі сия?ты.


- Жа?сы балалар енді «Щ?бере» ауылыны? тапсырмасына назар аударайы?.
Сергіту с?ті. Ойын: «Сандар с?йлейді»
12, 4, 5, 365, 7
Сандар?а байланысты мерекелер бар. Соларды ата. 8, 22, 16, 1, 9, 25.

- Келесі «Ш?пшек» ауылы. Б?л ауыл ?лестірмелі ?има ?а?азда?ы тапсырмалар?а жауап беруді с?райды.
1. Семантикалы? карта .
2. Тест.
- Балалар со??ы «Немене» ауылына келіп жеттік. Б?л ауыл саяхатымызды ая?тап, мектебімізге ораламыз.
IV ?орытындылау.
- Міне балалар біз б?гінгі саба?та 7 ата ауылына саяхат?а шы?а отырып, 7 санына байланысты к?птеген сан есімдерге т?н тапсырмаларды орындады?. Саба??а жа?сы ?атысты?.
- «Жеті атасын білген ?л, жеті ж?ртты? ?амын жер» деген с?з тегін айтылма?ан.
- Сан есім затты? санын білдіреді. Сан есімді білу – ?зімізге ?те ?ажет.

V. Ба?алау
VI. ?йге тапсырма:
144 – бет, 4 – жатты?уды орындау. Ережелерді жаттау, ?айталау.