ІІ. Сабақтың мақсаты: 1. Өсімдіктердің көптүрлілігі туралы жалпы қарапайым түсініктерін тереңдетіп, олардың алуан түрлі белгілерін, өсімдіктерді бір-бірінен ажырата білуге, түрін анықтауды меңгерту.
2. Ой-өрісін, сөздік қорын, зейінін дамыту.
3. Табиғатты қорғауға, аялауға және топта бір-бірін тыңдауға, сыйлауға тәрбиелеу.
Сыныпты 3 топқа бөлу. Тілше қағаздарға топтардың аты жазылады.
І топ «Ағаштар»
ІІ топ «Бұталар»
ІІІ топ «Шөптекті»
2. Үй жұмысын тексеру: Топтарға өтілген тақырып бойынша суреттер беремін сол суреттер бойынша жұмыс жасап, қорғайды.
- Өсімдіктер жақсы өсу үшін топтырақтың құнарлы болуы өте маңызды.
3. Жаңа сабақ: «Ой қозғау» суретті сөзжұмбақ шешу.
1. Суретті сөзжұмбақ: д
2. Суретті сөзжұмбақ:
3. Топқа тек тірі табиғатты топтастыру
-Бүгін біз «Өсімдіктер мен жануарлар» деген тарауды бастаймыз. Соның ішінде тек «Өсімдіктің көптүрлілігі» деген тақырыпты өтеміз.
Өсімдіктер
Құрғақшылыққа төзімді Жарық сүйгіш
Ылғал сүйгіш
Көлеңкеге төзімді
Суыққа төзімді Жылу сүйгіш
болып бөлінеді. Бұл өсімдіктердің өсу ортасын жекелеп келесі сабақтарды тоқталамыз.
Өсімдікке ең қажетті жағдайлар нелер?
Ауа
Қоршаған ортадағы жағдайы
Қоректік заттар
Жылу
Ылғал Жарық
Міне, осы жағдайлар жеткілікті болған жағдайда өсімдіктер жақсы өседі. Жер бетінді өсімдіктің көп түрі өседі. Ғалымдардың есептеуі бойынша 6 мыңнан астам өсімдік түрі өседі екен.
Өсімдіктерді қалай ажыратамыз?
Оларды мүшелері арқылы ажырата аламыз.
Өсімдік мүшелерін кім атайды?
Сабағы жапырағы гүлі жемісі тұқымы арқылы.
Ал өсімдіктердің ұқсастығы түстерінің жасыл болуында. Өсімдіктердің сабағы: жуан, жіңішке, қатты, жұмсақ, жалғыз, көп. Жапырақтары: жалпақ, кішірек, қылқанды болса гүлдері түрлі-түсті болып келеді. Өсімдіктер осы ерекшеліктеріне қарай мынадай 3 топқа бөлінеді:
Өсімдіктер
Ағаштар Бұталар Шөптекті
емен, қайың тобылғы, арша жусан, селеу,
қарағай, қарағаш итмұрын, жыңғыл жоңышқа, бақбақ
терек қарақат, қырыққұлақ бетеге
Ағаш пен бұтаның бір-бірінен ерекшелігі ағаш биік, діңі біреу болса, бұтаның тамырынан бірнеше тарамдалып бұталар шығады да үлкен жайылған бұтаны құрайды.
Өсімдіктің адам өмірінде де алатын орыны өте зор. Мысалы: Ағаштан нелер жасалады? Жиһаздар жасайды, құрылысқа пайдаланады.
Шөптектінің қандай пайдасы бар? Мал азығы ретінде.
Ал бұта өсімдіктерінен ше? Бұтаның жемістерінен түрлі емдік қасиеті бар дәрі-дәрмектер жасайды.
Мәтінді тізбектей оқыту.
Сен білесің бе? Бұрын сонды көрмеген өсімдіктерді слайдтан көрсету.
Сергіту сәті:
Тербеледі ағаштар,
Алдымнан жел еседі.
Кіп-кішкентай ағаштар,
Биік болып өседі.
Гербаримен жұмыс / Аймақтық компонентті қолдану/
Айқынның ғылыми жұмысы туралы айту «Жайылып өсетін арша». Слайттан суреттері шығып тұрады.
ҮІІІ. Қорытынды: Әр топ өзінің тобының аты бойынша суреттерді топтастырады. Өтілген тақырыпты қаншалықты меңгергендігін тексеру
Өсімдіктерге байланысты мақал-мәтелдер, ырым-тиым сөздерді сұрау.
Сұрақтар қою
ІХ. Үйге тапсырма: 86-87 бет мазмұндау. Әр топ өзінің топ атына байланысты мәліметтер жинап, суреттер салады.
Х. Бағалау
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Просмотр содержимого документа
«Өсімдіктердің көптүрлілігі»
Тақырыбы: « Ел перзенті Еркін Жұмағұлов»
Мақсаты: Оқушылардың Еркін Жұмағұловтың өмірбаянын, өлеңдерін, әндерін білуге және жұбайы Ира апаймен кездесу өткізу.
Барысы: Өмірін өркентеп өткен, өлең әлемін насихаттап кеткен ел перзенті Еркін ағамыз өзі де ақындыққа бой ұрып, талант қырын танытқан. Біз білетін басшы , агроном-ғалым Еркін ағамызды кеш те болса ақын деп мойындаған. Төгіліп тұрған жыр жолдары, шабытпен шыққан өлең шумақтары өте көп. Ақын туындылары арасында ел құрметтеген адамдар мен жақын араласқан дос-жарандарға шығарған арнау өлеңдері мен туған жер, ауыл туралы жыр-толғаулары, әзіл өлеңдері де бар. Солардың ішінде өзі тұрып қызмет еткен Үшбиік ауылы мен оның адамдары туралы жүрекжарды жыр жолдарының орны бір бөлек.Тіпті Үшбиік туралы екі ән өлеңін шығарған. Бүгін міне бізге сол Еркін Жұмағұлов ағамыздың жұбайы, асыл жары Ира апамыз бізге қонаққа келіп отыр. Енді біздің балалардың Еркін ағамыздың өмірбаянын, өлең шумақтарын, әндерін сізге тарту етпек.
Толғанай: Ел перзенті Еркін Жұмағұловтың туған, өскен өлкесі-ақындар мен абыздар елі, ұлылар мекені-Семей өңірі. 1950 жылы 25 маусымда осы құт мекеннің Жарма ауданындағы, Қапанбұлақ ауылында дүние есігін ашқан.
Абу: Ата-анасы қарапайым шаруа адамдары болғанымен өнер десе ішкен асын жерге қоятын жандар болған. Әкесі Жұмағұл өмір бақи ұста болып өткен.
Нурислам: 1968 жылы Көкпекті ауданының Биғаш ауылындағы Маяковский атындағы орта мектепті үздік бітірген жасөспірім туған ауылында жұмыс істеуді мақсат етіп, арман жолында Алматыдағы іргелі оқу орнының бірі-Қазақ ауыл шаруашылығы институтының агрономия фокультетіне оқуға түседі.
Айбек: Институтты бітіргеннен кейін 1975-1977 жылдары Қазақтың егіншілік ғылыми-зерттеу институтында жұмыс істеп, тәжірбие жинақтайды. Қашанда болсын аңсары ауылға ауған азамат 1977 жылы шілдеде Семей облысы Жарма ауданы осы Үшбиік ауылына жол тартады.
Аяжан: Содан бастап соңғы 20 жылға жуық уақыты осы ауылда өтеді. Қатардағы агрономдық қызметпен бірге партия комитетінің хатшысы қызметіне дейін өседі.
Гаухар: Өзінің еңбекқорлығының, табандылығының арқасында көптеген іс атқарады. Насихат Бұқаралық-мәдени орталығын ұйымдастырады. Өзі құрған орталыққа банктен есеп ашып ауыл жастарының бос уақытын мәнді етіп ұйымдастыру үшін музыкалық аспаптар сатып алады. Балаларға арнап музыкалық мектеп аштырды, жергілікті тұрғындар сәнді, әдемі киінсін деп іс машинкаларын сатып алғызды, жас қыздарға жұмыс орындарын ұйымдастырды.
Мейіржан: Еркін ағамыздың қай өлең-жыры, термесі мен толғауы болсын, тәрбиелік, тағылымдық мән-мазмұнымен, өзіндік көркемдік өрнектерімен , тақырып ауқымдылығымен мағыналы да терең ой пернесіне құрылған. Термелерінде Ақтайлақ би атамызша толғанып жыр төксе, өлеңдерінде Абай атамызша ой саралап, Әріп атамыздай қиялға ерік берген.
Ағамыздың «Қазағым» тақпағымен Айқынды ортаға шақырамыз.
1 сынып оқушылыларын «Арнау» жыр шумағын қабыл алыңыздар.
Еркін ағамыздың «Үшбиік» әнін Біржан мен Балнұрдың орындауында қабыл алаңыздар.
Ендігі сөз кезегін Ира апа сізге береміз. Балалар білмейтін Еркін ағамыздың тағы басқы қандай қырлары бар және отбасыңыз туралы айтып өтсеңіз.
Қорытынды: Қалай десекте Еркін ағамыз артына өзіндік ақындық із қалдырды. Өлеңнен ескерткіш салып кетті. Өзі болмасада артына сөз қалдырған асыл адам бейнесі ел есінде сақтала береді. Олай болса «Орамал тон болмайды, жол болады» деп сізге осы ақ орамалды тарту етеміз.
