Биология 6 сынып
Саба?ты? та?ырыбы: Жабы? т??ымды ?сімдіктерді? сипаттамасы, к?пт?рлілігі. ?осжарна?ты ?сімдіктерді? т??ымдастары. Жабы? т??ымды ?сімдіктерді? таби?атта?ы ж?не адам шаруашылы?ында?ы ма?ызы. Г?лді ?сімдіктерді? ?осжарна?ты ж?не даражарна?ты кластарына б?лінуі.
Саба?ты? ма?саттары:
1. Білімділік ма?саты: Жабы? т??ымды ?сімдіктер туралы білімдерін арттыру. Жабы? т??ымды ?сімдіктерді? т??ымы жемісіні? ішінде жетілетіндігін, к?бею м?шесі г?л екенін ж?не адам ?міріндегі ма?ызы туралы білім беру.
2. Дамытушылы? ма?саты: Т?рлі ?діс - т?сілдерді пайдаланып, о?ушыларды? саба??а ?ызы?ушылы?ын арттыру.
3. Т?рбиелік ма?саты: ?оша?ан орта мен таби?атты аялау?а, ?сімдіктер мен жануарларды ?ор?ау?а, салауатты ?мір салтын ?стану?а т?рбиелеу.
Саба?ты? т?рі: аралас саба?
Саба?ты? ?дісі: С?ра? - жауап, ребус шешу, салыстыру кестесі, биологиялы? диктант
К?рнекіліктері: презентация, суреттер, ?а?аз ?иындылары, карточка
П?н аралы? байланыс: химия
Саба?ты? барысы
І. ?йымдастыру кезе?і:
а) амандасу
?) о?ушыларды т?гелдеп, журнал?а белгі со?у
б) кабинет жа?дайы
в) саба? барысымен таныстыру
ІІ. ?й тапсырмасын с?рау кезе?і:( о?ушылар ?а?аз ?иындыларын ??растырып ребус шешеді, ребус шешілген пара?ты? артында?ы с?ра?тар?а жауап береді)
1. Ребус шешу
2. С?ра?тар
1. Эрозия дегеніміз не?
2. ?ыл?ан жапыра?ты ?сімдіктерді ата
3. ?ара?ай неліктен бір ?йлі ?сімдік деп аталады?
4. С?рек дегеніміз не?
5. ?ыл?ан жапыра?ты ?сімдіктер неліктен ашы? т??ымдылар б?ліміне жат?ызылады?
6. Ді? дегеніміз не? Ж?не ді? неден т?рады?
ІІІ. Жа?а саба? т?сіндіру кезе?і
Жабы? т??ымды ?сімдіктер - ?сімдіктер д?ниесіні? бір б?лімі. Б?ларды? к?бею м?шесі - г?л. Сонды?тан г?лді ?сімдіктер деп те аталады.
Г?лді ?сімдіктер - ?азіргі кездегі ?сімдіктер д?ниесіні? т?рлеріні? саны жа?ынан е? к?п тарал?ан тобы.
Ерекшеліктері:
- Тек жабы? т??ымды ?сімдіктерде ?ана г?лдер т?зіледі.
- Г?лдерде жынысты к?бею м?шелері - аталы?тар мен аналы?тар жетіледі. Г?л т?йіндерінде аналы?тарды? т??ым б?ршіктері орналас?ан.
- Тек г?лді ?сімдіктерге ?осарланып ?ры?тану процесі т?н. Аталы?ты? тоза??абында т?зілген тоза? д?ндері аналы?тарды? аузына келіп т?седі. Осы жерде олар ?сіп тоза? т?тіктерін т?зеді. Тоза? т?тіктерімен спермиялар т??ым б?ршігіне жетіп, оны? ішіне ?теді. Осы жерде тоза? т?тігіні? ішіндегі екі спермияны? бірі ж?мырт?а жасушасын ?ры?тандырады, ал екінші спермия т??ым б?ршігіні? орталы? жасушасымен ?осылады. ?ры?тануды? тек г?лді ?сімдіктерге т?н м?ндай т?рін ?осарланып ?ры?тану деп атайды. Сонымен ?ры?тан?ан ж?мырт?а жасушасынан зигота т?зіледі, одан ?ры? пайда болады. Орталы? жасуша екінші спермиямен ?осыл?аннан кейін ?л?айып ?сіп, б?лінеді, н?тижесінде одан ?ры??а ?ажетті ?ор заттарын жинайтын ?лпа - эндосперм т?зіледі. Т??ымб?ршігенен т??ым, ал г?л т?йініні? ?абыр?аларынан жеміс?ап т?зіледі.
Ма?ызы:
?сімдіктер адам?а ?ажетті тама? ?німдері ж?не ауыл шаруашылы?ында?ы жануар?а ?оректік зат болады. ?сімдіктер шикізат ретінде ?ндірісті? ?р т?рлі салаларында ?олданылады. Олардан д?рі - д?рмектер де жасайды.
Жабы?т??ымды ?сімдіктер б?лімі екі ?лкен клас?а б?лінеді:
1. Даражарна?тылар класы
2. ?осжарна?тылар класы
Екеуі т??ым ??рылысы, тамыр ж?йесі, саба?, жапыра?, г?л ??рылысы бойынша бір бірінен ерекшеленеді.
ІV. Жа?а саба?ты бекіту кезе?і
1. Ашы? т??ымдылар мен жабы? т??ымдыларды салыстыру кестесі.