Хронологиялы? кесте бойынша ?мір жолы мен шы?армашылы?ын т?сіндіру
Кім?
?ашан?
?айда?
Не істеді?
М
?
Х
Т
А
Р
Ш
А
Х
А
Н
О
В
2.7.1942ж.т
О?т?стік ?аза?стан облысы, Отырар ауданы, Шілік ауылында
д?ниеге келеді
Жеті жылды? мектепті бітірген со?
тракторды? тіркеушісі
1961-65ж
О?т?стік ?аза?стан газетінде
?деби ?ызметкер.
1965-70ж
?азіргі « Жас Алаш » газетінде
тілшісі
1970-71ж.
Шымкент облысты? комсомол комитетінде
сектор ме?герушісі,
1971-76 ж
?аза?стан телерадио хабарларын тарату ж?ніндегі мемлекет комитетінде
бас редакторы
1984 – 1993
"Жалын" журналыны?
бас редакторы
1993
?аза?стан Республикасыны? ?ыр?ызстанда?ы
елшісі.
2004 – 2007 жж.
?аза?станны? Парламентыны? М?жілісіні?
депутат
Бізді? б?гінгі ??гімеміз тарихымызды? бір пара?ы ?аза?станны? ежелгі ?алаларыны? бірі Отырар жайлы.
Отырар ?андай ?ала? Бейне материал. С?ра?тар?а о?ушылар жауап береді.
Поэма кейіпкерлері
1. Шы??ыс хан – Мо??ол ханы
2. Ша?атай – Шы??ыс ханны? ?лы
3. ?адыр хан – Отырарды? ханы
4. ?араша – сат?ын
5. ?ария – сат?ынны? ?кесі.
Поэма мазм?нын талдау.
Пролог. Алты ай бойы Отырар ?аласы жаудан же?ілмеді. Отырарды ала алма?анына ашулан?ан Шы??ыс хан ?лы Ша?атайды ша?ырып алады. ?кесіні? ?лына айт?ан « а?ыз – ертегіні?» мазм?ны. Ша?атайды? «?улы?» ?рекеті.
О?и?а. Алты ай бойы же?ілмеген Отырар ?аласы к?йреді. Жау ?аланы б?лдіріп жатыр, безб?йрек жау с?билерді, шал-кемпірлерді, ж?кті ?йелдерді де ?ойша бауыздады.
Байланыс. ?ш к?ннен кейін екі адамды Шы??ыс ханны? алдына алып келеді. Шы??ыс хан ?нсіз ?рі ?за? ой?а шомады. ?айырхан?а ?ызы?а ?арайды.
Поэманы? дамуы. Шы??ыс хан мен ?айырхан екеуі арасында?ы арбасу –диалогі. Шы??ыс ханны? ?айырхан?а берген «сыйы». ?арашо?ыны? ?рекеті.
Психологиялы? шегініс.Сат?ынды?, Отан?а деген опасызды? туралы о?ушыларды? ?з ойлары.
О?и?аны? шары?тау шегі. ?айырханны? тегі. ?айырхан мен ?арияны? арасында?ы диалог.
О?и?аны? шешімі.?арияны? шеткі елші ?а?падан бір баланы ??т?арып жіберуі.
Просмотр содержимого документа
«М. Шаханов. Отырар.»
Сабақтың тақырыбы: М. Шаханов «Отырар»
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:М.Шахановтың өмірі туралы қысқаша мәлімет, тарихы мол Отырар қаласы туралы түсінік, поэма оқиғасына, мазмұнына және тіліне талдау жасау.
2.Тәрбиелік: оқушыларды Отан сүйгіштік рухқа, елінің, жерінің тарихы мен әдебиетін құрметтеуге тәрбиелеу.
3.Дамытушылық: өлеңді мәнерлеп және рөлге бөліп оқу қабілетін дамыту, өз беттерімен ізденімпаздығын арттыра түсу.
Сабақтың әдіс-тәсілі:әңгімелеу, баяндау, сұрақ-жауап, түсіндіру, рөлдерге бөліп оқу, INSERT стратегиясы.
Сабақтың көрнекілігі: Мұхтар Шаханов портреті, түсіндірме сөздіктер.
Сабақтың барысы:
І.Ұйымдастыру кезеңі: 1.Оқушылармен сәлемдесу.
ІІ.Үй тапсырмасын тексеру:
1. Фариза Оңғарсынованың өмірі мен шығармашылығы
2. « Оюлар» өлеңін жаттау.
ІІІ. Жаңа сабақты түсіндіру.
М. Шаханов туралы бейнематериал көрсету.
Ой қозғау. М.Шаханов туралы не білеміз?
Хронологиялық кесте бойынша өмір жолы мен шығармашылығын түсіндіру
Кім?
Қашан?
Қайда?
Не істеді?
М
Ұ
Х
Т
А
Р
Ш
А
Х
А
Н
О
В
2.7.1942ж.т
Оңтүстік Қазақстан облысы, Отырар ауданы, Шілік ауылында
дүниеге келеді
Жеті жылдық мектепті бітірген соң
трактордың тіркеушісі
1961-65ж
Оңтүстік Қазақстан газетінде
әдеби қызметкер.
1965-70ж
Қазіргі « Жас Алаш » газетінде
тілшісі
1970-71ж.
Шымкент облыстық комсомол комитетінде
сектор меңгерушісі,
1971-76 ж
Қазақстан телерадио хабарларын тарату жөніндегі мемлекет комитетінде
бас редакторы
1984 – 1993
"Жалын" журналының
бас редакторы
1993
Қазақстан Республикасының Қырғызстандағы
елшісі.
2004 – 2007 жж..
Қазақстанның Парламентының Мәжілісінің
депутат
Біздің бүгінгі әңгімеміз тарихымыздың бір парағы Қазақстанның ежелгі қалаларының бірі Отырар жайлы.
Отырар қандай қала? Бейне материал. Сұрақтарға оқушылар жауап береді.
Поэма кейіпкерлері
Шыңғыс хан – Моңғол ханы
Шағатай – Шыңғыс ханның ұлы
Қадыр хан – Отырардың ханы
Қараша – сатқын
Қария – сатқынның әкесі.
Поэма мазмұнын талдау.
Пролог. Алты ай бойы Отырар қаласы жаудан жеңілмеді. Отырарды ала алмағанына ашуланған Шыңғыс хан ұлы Шағатайды шақырып алады. Әкесінің ұлына айтқан « аңыз – ертегінің» мазмұны. Шағатайдың «қулық» әрекеті.
Оқиға. Алты ай бойы жеңілмеген Отырар қаласы күйреді. Жау қаланы бүлдіріп жатыр, безбүйрек жау сәбилерді, шал-кемпірлерді, жүкті әйелдерді де қойша бауыздады.
Байланыс. Үш күннен кейін екі адамды Шыңғыс ханның алдына алып келеді. Шыңғыс хан үнсіз әрі ұзақ ойға шомады. Қайырханға қызыға қарайды.
Поэманың дамуы. Шыңғыс хан мен Қайырхан екеуі арасындағы арбасу –диалогі. Шыңғыс ханның Қайырханға берген «сыйы». Қарашоқының әрекеті.
Психологиялық шегініс.Сатқындық, Отанға деген опасыздық туралы оқушылардың өз ойлары.
Оқиғаның шарықтау шегі. Қайырханның тегі. Қайырхан мен Қарияның арасындағы диалог.
Оқиғаның шешімі.Қарияның шеткі елші қақпадан бір баланы құтқарып жіберуі.
Эпилог.Соңғы бөлімдегі Қайырхан бабасына арналған ақын сөзі.
Ойтүрткі. Қайырхан бабасын оятпақ болып тіл қатқан ақын кім деп ойлайсыңдар?
Дәптермен жұмыс. Сөздікпен жұмыс.
Даңқ – атақ, абырой
Рух – жан, философиялық ұғым.
Тән – адамның денесі, тұла бойы.
Ызбар – ашу, сес, айбат.
Безбүйрек – қайырымы жоқ, қатігез.
Намыс – жоғары адамгершілік қасиет, ар – абырой.
Түсінік тексеру:диалогтық оқыту (проблемалық сұрақтар қою)
Сұрақтарға жауап беру.
І топ
Шыңғыс пен Шағатай тілдесулерінен не ұқтыңдар?
Шағатай әкесі Шыңғысқа не деп жауап қатты?
Отырарды алу үшін Шыңғыс Шағатайға қандай зұлымдықты үйретті?
Шыңғысхан алдына келген екі адам кімдер?
ІІ топ
Қайырханға Шыңғысхан қандай баға берді?
Сатқынның әкесін алдырып Қайырхан не туралы сұрады?
