Просмотр содержимого документа
«"Жіктеу есімдігі"»
Қазақ тілі
Ашық сабақ
«Жіктеу есімдігі»
Сабақтың тақырыбы:Жіктеу есімдігі
Сабақтың мақсаты:Жіктеу есімдігі туралы мәлімет беру, оның жасалу жолдарын түсіндіру.
Оқушылардың танымдылық, белсенділік, қабілетін арттыру. Есімдікті қолдана отырып сөйлеу мәдениетін, тілдік қорын жетілдіру. Өзін – өзі басқара білуге, ізденушілікке тәрбиелеу.
Психалогиялық дайындық
Ардақта тіліңді,
Ал одан білімді.
Өз тілің үйретер
Өнерді, ғылымды.
Тіліңсіз білім жоқ
Білімсіз күнің жоқ.
Үйге тапсырма Есімдік 12жаттығу
Наурыз тақырыбына әңгіме құра
Жұлдызды сәт
Зат есім
Наурыз
Сан есім
Сын есім
Етістік
Зат есім
Есімдік
Сан есім
Сын есім
Етістік
Жіктеу есімдігі
Сілтеу есімдігі
Сұрау есімдігі
Өздік есімдігі
Жалпылау есімдігі
Болымсыздық есімдігі
Белгісіздік есімдігі
Есімдік мағынасына қарай 7 топқа бөлінеді
Жаңа сабақ
Наурыздың он бірі
Жіктеу есімдіктері
13 Өлеңді мәнерлеп оқы
Мынау менің сезгенім :Есімдіктерді тап, оларға сұрақ қой
Ол – сыныптың анасы .Бұл өлең кім туралы айтылған?
Өзінің де, өзгеніңБұл өлең мұғалім туралы айтылған
Сатылай Кешенді Талдау Технологиясы мұғалім сөзіне
фонологиялық талдау
Мұғалім
1. Бұл сөз айтылу, жасалу,жазылу,
жолдармен қарай аралас буынды
сөз. Себебі сөзде жуан және жіңішке
дыбыстар бар.
2. Бұл сөз мұ-ға-лім болып үш буынға бөлінеді.
Мұ-ға буындары ашық буын. Себебі дауыссыз
дыбыстан басталып – дауысты дыбысқа аяқталып тұр.
Лім буыны – бітеу буынсебебі дауыссыз дыбыстан
басталып, Дауссыз дыбыстан аяқталып тұр.
3. Қазақ тілінде сөз екпінінің орны біршаматұрақты
Бұл сөзде екпін мұ-ға-лім сонғы лім буынындағы
«і» дыбысына түсіп тұр.
4. Бұл сөз Мұ-ға-лім болып буын жігіне
сәйкес екі жағдайда тасмалданады.
5. Сөзде буын үндестігі жоқ. Себебі Бұл түбір сөз.
14 жаттығу
Көп нүктенің орнына тиісті жіктеу
есімдіктерінің Бірін қойып,
сөлемдерді көшіріп жаз.
...үлкен кісілерге орын беремін.
2. ... атасына көмектесті.
3. ... саяхатқа бардық.
4. ... кешікпей кел.
5. ... келесі бөлмеге барыңдар.
Сергіту сәті
Ой қозғау
15 Жіктеу есімдіктерін
қатыстырып
сөйлем құра.
Біз, сіз, ол.
Сіз
Бұл сөз бір құрамынан тұр: сіз
Тұлғасына қарай – сіз – негізгі түбір.
Себебі сөздің әрі қара бөлшектенбейтін
мағына беретін негізгі бөлігі.
3. Құрлысына қарай – дара. Себебі бір
ғана негізгі түбірден тұр.
4.Сөзде бір лексикалық, бір грамматикалық мағына бар.
5. Лекикалық мағынасы – тіршілік
иесіне берілген атау.
6.Грамматикалық мағынасы – лексикалық
мағынаның жалпылануынан жасалған жалпы
грамматикалық мағына - есімдік.
7. Сіз – кім? Деген сұраққа жауап береді.
Ендеше, бұл- есімдік. Есімдік – есім
сөздердің орнына жүретін сөз табы.
8. Мағынасына қарай – жіктеуесімдігі. Себебі
белгілі бір жақтық ұғымда қолданылып тұр.
Қарамен жазылған сөздерді тиісті жіктеу
есімдіктерімен алмастырып, мәтінді көшіріп жаз.
Киіз үйге төселетін төсеніштің бірі – текемет . Текеметтің оюлы текемет, шашақты текемет, салбырама текемет сияқты түрлері бар. Текемет Сырмақтан үлкен, енді болып келеді.