12 жылдық білім беру мазмұнын өзгерту

Қазақстан Республикасының 12 жылдық білім беру мазмұнын жаңғырту аясында 1-сынып оқушыларының мектеп өміріне бейімделуі

Топтастыру

Бастауыш білім беру бұл – ересектер әлеміне, саналы өмірге бастау , және баланың кім және қандай болып өсетіні оның жетістіктеріне байланысты

Неліктен балада қиындықтар туындауы мүмкін?

• Мектепте жаңа талаптар қойылады: мұқият тыңдау, алаңдамау, орнатылған ережелер мен тәртіпке бағыну.

• Ата-аналар тарапынан жаңа талаптар пайда болады : күн тәртібін өзгерту, бала тәртібіндегі өз бетінше әрекеттердің пайда болуы, бұйрықты өз-өзіне қызмет көрсету арқылы орындау.

• Бала өз құрдастарымен жаңа қарым-қатынасқа түседі: бала басқалар сияқты оқи аламын ба, менімен балалар дос болады ма, мені түрлі сөздермен не істерімен ренжітпейді ме деп уайымдай бастайды.

ЕКІНШІ КЕҢЕС: баланың бойындағы оқушы боламын деген талпынысын қолдаңыз, оқуға деген ықыласын мадақтап, дамытыңыз

• Мектептегі жағдайға және балаңыздың қамына шынайы қызығушылығыңызды білдіріңіз.

• Оның жетістіктерін атап оны мақтап қоюды да ұмытпаңыз. Оның әрбір жұмысынан мақтауға тұрарлық нәрсе таба біліңіз.

• Есте сақтаңыз: («Жарайсың!», «Сен сондай керемет орындадың!») сияқты мақтау мен рухани қолдаулар баланың зияткерлік жетістігін айтарлықтай арттырады.

Мектептерде піндерді 3 тілде берудің артықшылығы (үш тілділік)

• Қазақ тілін үйретудегі жаңа әдістемені енгізу мен қазақ тілінің мәртебесін күшейту елімізді мекендеген барлық ұлт өкілдеріне рухани ауызбіршіліктің, өзара түсіністік пен өзара сыластықтың біріңғай аясын құруға мүмкіндік береді. Қазақ халқы әрқашан да ықпалдастырушы болды; ол болашақта да Қазақстан қоғамын шоғырландырушы ядро болып қалуы тиіс. Әр қазақстандықтың қазақ тілін білуі мемлекеттіліктің негізін нығайтады, тарихи орын алған көп этникалылық пен көп конфессиялылықты ескере көпұлтты келісімнің құрылуына жаңа дем береді.

• Орыс тілін білу – Қазақстан халқының бірігуінің негізгі маңызды факторы болып табылады. Орыс тілі – екінші орында: бұл Қазақстанның орыс халқының туған тілі (шамамен елдің 24% тұрғыны), сондай-ақ Қазақстандағы көптеген еуропа халықтары үшін е қарым-қатынас құралы.

• 21 ғасырдағы өмір шындығы сол(ағылшын тілі дүние жүзіне ең көп таралған тіл) - кез-келген кәсіби жетістікке, өзін-өзі кемелдендіруге және танытуға талпынған адам үшін ИТ технологияларда, құрал – және автокөлікжасау, биомедицина, кибернетика және басқа көптеген салалардағы жаңа деректерге қол жеткізудің шарты ағылшын тілін меңгеру болып отыр. Ағылшын тілін білу мамандықта да өмірде де жолыңды ашады – өзің үшін түрлі мәдени жаңалықтарды аша, ой-өрісіңді дамыта, жағымды және ұмытылмас әсермен әлемге саяхат жасауға болады.

Қазақстан Республикасындағы орта білім беру реформасының аясында білім берудің артықшылығы

Реформа ұлттық қазақ халық педагогикасы дәстүрін сақтай отырып, әлемдегі алдыңғы қатарлы тәжірибені ескеріп өткізіледі .

→ балалар білім алуды 6 жастан бастайды.

6 жастан білім ала бастаған балалар өздеріне қажетті білімді мидың ерекше белсенді даму кезеңінде алады: бала 5 жастан 6 жасқа дейінгі уақытта жаңа ақпараттарды оңай меңгереді және тез арада жаңа дағдылар ойлап табады. Бұл кезде олардың бейімделу мүмкіндіктері де жаңа кестені, жаңа қарым-қатынас және тәртіп ережелерін меңгеріп, қабылдауға жеткілікті деңгейде дамыған.

→ орта мектепте оқу мерзімі 12 жылға созылады.

Аталмыш концепция АҚШ, Канада, Германия, Франция және басқа да көптеген дамыған елдерде өзінің дәлдігін дәлелдеді. 12 жылдық білім алу ғана біздің балаларымыз үшін орындалмайтын артық физикалық жүк түсірмей қазіргі таңда барлық қажетті пәндерді және тәртіпті мектеп бағдарламасына сыйғыза алады.

«Домино» әдісі

Әліппемен достастым. Балалықпен қоштастым

Мұғалім беделі Сіздің мектепке және мұғалімдерге деген оң көзқарасыңыз баланың бейімделу кезеңін жеңілдетеді.

• Мектеп табалдырығын аттаған күнен бастап балаңыздың өмірінде сізден де беделді адам пайда болды. Ол- мұғалім.
• Бірінші сынып оқушысының ұстазы жайындағы пікірін сыйлаңыз.

• Балаңыздың мұғалімдерімен бірге жұмыс жасаңыз , көмек ұсыныңыз, белсенділік танытыңыз. Белсенді ата-аналары бар сыныпта байқалғандай балалар арасындағы қарым-қатынас тығыз және жақсы, өмір қызықты, көп мерекелер мен саяхаттар болады.
• Ұмытпаңыз: ата-ана ретінде жеке өзіңізде мұғалімге деген сұрақтарыңыз немесе кейбір нәрселерді басқаша жасау керек деген пікірлеріңіз болса, мұндай қайшылықтар ересектер арасында қалуы қажет. Әйтпесе бала ата-анасына деген махаббат пен мұғалімнің беделі ортасында қалуға мәжбүр болады.
• «Отбасы ортасында» мектеп немесе мұғалім жайлы негативті пікірлер өте зиянды, бұл баланың бейімделу кезеңін айтарлықтай қиындатады, баланың тыныштығын бұзады және ол үшін жақын адамдары арасында келісім мен қамқорлыққа сенімсіздігін туындатады.

Егер де сізге оқыту әдісі түсініксіз не қолайсыз болса, мұғалімнен бұл әдістің өзге тәсілдерден қандай айырмашылығы және қандай артықшылығы бар екенін түсіндіруін сұрауыңыз қажет. Кез-келген мұғалім бұл сұраққа қуана жауап береді, себебі , мұғалімге де сыншы емес көмекші ата-ана қажет.

Бала жанын ұғамын

Бейімделу кезеңінің сәтті өткенін қалай білуге болады?  Сәтті бейімделудің белгілері

Бірінші — білім алу процесіне баланың қанағаттануы. Оған мектеп ұнайды, ол сенімсіздік пен қорқынышты сезінбейді.

Екінші —бала мектеп бағдарламасын артық күш-жігерсіз игереді.

• Егер әдеттегідай мектеп және бағдарлама дәстүрлі болып, ал, бала білім алу кезінде қиындықтарға тап болып жатса, оған қиын сәтте қолдау көрсету қажет. Бірінші сынып оқушысына алғашқы кезеңдерде жасуға жол бермей жетістікке жету сенімділігін сіңіру өте маңызды, «Қолымнан еш нәрсе келер емес» деген пікірге бойын үйретпеу керек. Әйтпесе мұндай селсоқтықпен ұзақ күресуге тура келеді.

• Егер бағдарлама қиын және шет тілін үйрену болжамданса, онда бастауыш сынып мұғалімдері мен шет тілі пәні мұғалімдері және ата-аналар мұндай жүк бала үшін шамадан тыс болмауын қадағалауы тиіс. Дұрысы мұны өз уақытында түзету керек, әйтпесе артынша түрлі мәселелер көбінесе денсаулыққа байланысты мәселелер туындайды. Мүмкін бала сабағы жеңіл басқа сыныпта өзін жайлы сезінер?

• Көбінесе ата-ана балаға бар ынтасымен көмек беріп жатады, бұл кері әсер туындатады: оқушы тапсырманы бірге орындауға үйреніп алады да өз бетінше жасағысы келмейді. Мұнда көмек шеңберіне шек қойып, оны ақырын азайту керек.

Үшінші, баланың мектеп ортасына үйренгендігінің ең маңызды белгісі сыныптастары мен мұғаліммен тұлғаішілік қарым-қатынастан қанағаттануы болып табылады.

Ата-аналар балаларын мектептен кеш келетіндігі үшін, оған достарының себепсіз телефон соғатыны үшін, оның көп уақыты серуендеумен өтетіні үшін жиі сөгіп жатады.

• Алайда, осы кезеңде бірінші сынып оқушысы белсенді түрде қарым-қатынас орнататынын, балалар арасында өзінің орнын іздейтінін, өзге балалармен бірге іс атқаруды үйреніп және олардың өзіне деген көмектерін қабылдауды үйренетінін ұмытпағанымыз жөн. Және осындай күрделі жұмыста оған көмек қажет!
• Баланың әлеуметтік рөлдерді бөлу кезінде кандай текшеге орнығатыны оның мектепте білім алуы қаншалықты сәтті өтетініне байланысты.
• Есімізге алайық, «сараң», «білгішсымақ» деген таңбадан құтылу қандай қиын, бір кездерде кішкентай баланың өзін лайықты деңгейде ұстай алмағаны үшін жасөспірім шағында көптеген мәселелер туындайды.

ЕСТЕ САҚТАҢЫЗ: Бала өзіне үлкендер қалай қараса ол да солай қарайды. Негативті тіркестер баланы қанша жылға алдын-ала жоспарлауға қабілетті . Көбінесе ата-ананың асығыста айтылған сөздері нұсқауға айналад (әрекетке, тәртіпке ойға бұйрық, ) сонан соң баланың ары қарай дамуын анықтайды. Сөз қорыңыздан балаңызға деген жылы сезімді, тәнтілікті білдіретін сөздер табыңыз. Балаға «Сені жақсы көремін»деп айтудың Отыз тәсілі

1. Жарайсың! 2. Жақсы! 3. Таң қаларлық! 4. Мен күткеннен де керемет. 5. Тамаша! 6. Таңғажайып! 7. Өте керемет! 8. Ұмыту мүмкін емес! 9. дәл осыны күткен едік. 10. Бұл менің жан дүниеме қатты әсер етеді. 11. Сен сондай жақсы айттың – қысқа әрі нұсқа. 12. Тапқырлық. 13. Ең жақсы. 14 . Талантты. 15. Сен бүгін көп шаруа бітірдің. 16. Бәрекелді! 17. енді жақсы. 18. Тамаша . 19. Таң қаларлық . 20. Сұлулық! 21. Ертегідегідей. 22. Өте анық. 23. Жарық, көрнекті. 24. Керемет бастама. 25. Сен дұрыс жолдасың. 26. Сен қтымды шештің ! 27. Сен мұны оңай жасайсың. 28. бұл нағы керекті нәрсе. 29. Ух!!! 30. Құттықтаймын!

Келесі Он сөз қандай? Сіз ұсыныңыз!

Болашақ бірінші сынып оқушылары –ұлдар мен қыздардың ата-аналары үшін нейро-психофизиологтардың ұсыныстары

• Ешқашан ұл мен қызды салыстырмаңыз, бірін-біріне үлгі етпеңіз: олар әртүрлі, биологиялық жас жағынан да қыз бала өзімен қатар ұл баладан үлкен болады.

• Ұл бала мен қыз бала әр нәрсені өзгеше қабылдайтынын, өзгеше көріп, еститінін, түйсінетінін, кеңістікті әртүрлі қабылдап және сол бағытта бейімделетінін, ал, ең бастысы әлемдегі не нәрсеге тап болса соны әртүрлі зерделейтінін Ұмытпаңыз. Және әрине, ересектер сияқты емес.

• Солақайды күшпен қайта үйретпеңіз. Мәселе қолда емес, мидың құрылымында.

• Бала тәрбиесінде бірізді болыңыз.

Баланың өзін-өзі бағалауын арттыруға ықпал етіңіз, не үшін екенін білетіндей етіп оны жиі мақтаңыз

Баланың қиындықтары ол- сіздің қиындықтарыңыз.

Қиындықтарды бірге жеңу оңай әрі жылдам!

Ақын айтқандай балаларыңызға шүбәсіз махаббат сыйлаңыз.

Біз сені себепсіз сүйеміз

Немере болғаның үшін,

Ұлымыз болғаның үшін,

Сәби болғаның үшін,

Өсіп келе жатқаның үшін,

Әкеңе, анаңа тартқаның үшін.

Бұл Махаббат өміріңнің соңына дейін

Сенің құпия сүйенішің (діңгегің) болады.

Құрметті ұстаздар Сіздерге және бірінші сынып оқушысына сәттілік тілейміз! Бақытты болыңыздар!

МАҚСАТЫМЫЗ –БІЛІМ АЛУ,

МІНДЕТІМІЗ-ЕҢБЕКТЕНУ.

БІЛІМДІ БОП -ТОПТЫ ЖАРУ

БІЛІКТІ БОП-ӨМІРГЕ ЕНУ!

Сіздер туралы «Қандай керемет сынып»

деп айтқанын қалаймын достар!