Жанды және жансыз табиғат

Пән: Қазақ тілі Т2

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Жанды табиғат

Күні:

Сынып: 3

Мектеп:

Мұғалімнің аты-жөні: Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақ тақырыбы

Жанды және жансыз табиғат

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары

3.​1.​2.​1 баяу және анық айтылған жиі қолданылатын сөздер және сөз тіркестерінен құралған шағын мәтіндердегі сөйлемдердің мазмұнын түсіну

3.​2.​4.​1 жоспар (сурет, сызба түрінде) және тірек сөздер негізінде оқиға желісін сақтай отырып мазмұндау

.​5.​1.​5 үлгі бойынша сөйлемдегі сөздердің орын тәртібін сақтап жай сөйлем және мұғалімнің қолдауымен құрмалас сөйлем құрастыру

Сабақ мақсаттары

Оқушылардың барлығы: тыңдаған мәтіндегі сөйлемдердің мазмұнын түсінеді, қолдау арқылы оқыған мәтіннің мазмұнын айтады, тақырып бойынша жай сөйлемдер құрайды

Оқушылардың көпшілігі: тыңдаған мәтін мазмұны бойынша сұрақтарға жауап береді, мәтіннің мазмұнын тірек сөздердің көмегімен айтады, мұғалімнің қолдауымен құрмалас сөйлем құрайды

Оқушылардың кейбірі: тыңдаған мәтінге қатысты өз пікірін айтады, үлгі бойынша құрмалас сөйлемдер құрайды

Бағалау критерийлері

Тыңдаған мәтіннің мазмұны бойынша сұрақтарға жауап береді.

Тыңдаған мәтіннің мазмұнын тірек сөздер арқылы айтады.

Жай және құрмалас сөйлемдер құрастырады.

Лексикалық минимум

Жанды/жансыз, өсімдік, өс

Грамматикалық минимум

Жай сөйлем. Өсімдік жанды табиғатқа жатады.

Құрмалас сөйлем.

Жалғаулықтар: себебі, өйткені

Өсімдік жанды табиғатқа жатады, себебі ол өседі.

Құндылықтарды дарыту

Қоршаған орта білімдерін кеңейтеді. Қоршаған ортаны қорғауға үлес қосады.

Пәнаралық байланыстар

дүниетану

АКТ қолдану дағдылары

таныстырылым

Бастапқы білім

Күз келді

Сабақтың барысы

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

Ресурстар

Сабақтың басы

„Өзіңізге тілегенді – басқаларға тілеңіз!“

Әр оқушыға 10 -15 секунд уақыт аралығында ішінен өзіне бір ізгі тілек тілеу тапсырылады.Содан кейін қатысушылар жұпқа бөлініп, бір- бірінің қолынан алып, жаңағы өзіне тілегенді жұптасына айту керек.

Үлгі: „Мен саған денсаулық тілеймін“, „Сабақты тек 5-ке оқы“, „Саған сәттілік тілеймін“

«Балмұздақ таяқшалары» әдісі арқылы үй тапсырмасын сұрау.(Сыныптағы оқушылардың есімдері жазылған қағаздардың кез келгенін таңдау арқылы)

Сабақтың тақырыбын, мазмұнын суреттер арқылы болжайды.

Бүгінгі сабағымыз не туралы деп ойлайсыңдар?

Қандай айырмашылық байқап тұрсыңдар?

Сабақ мақсатымен таныстыру

Тыңдаған мәтіннің мазмұнын түсінемін.

Оқыған мәтіннің мазмұнын айтамын.

Сөйлемдерді дұрыс құрастырамын.

Сабақтың ортасы

(МК, Ұ) «Дефиниция» әдісі бойынша

жаңа сөздерді меңгерту (сөздер және сол сөздерге жазылған анықтаманы сәйкестендіру)

өс, өседі (қимыл арқылы көрсету)

жанды

жансыз

өсімдік

• туады, өседі, өледі,тыныс алады, қоректенеді

• тумайды, өспейді, өлмейді, тыныс алмайды, қоректенбейді

• ауаны тазартады, өседі, әртүрлі болады, қысқа болып өседі, биік болып өседі

Жаңа сөздермен сөз тіркестерін және сөйлемдер құру.

Үлгі:

Ақылды болып өс. Орманда өсімдік көп өседі.

Жанды табиғат. Өсімдік жанды табиғатқа жатады.

Жансыз табиғат. Тау жансыз табиғатқа жатады.

Өсімдіктің түрі. Өсімдіктің түрі көп.

(Ұ) Тыңдалым.

Әлібек атасымен баққа барды. Олар ағаштарға, гүлдерге су құйды.

Атасы Әлібекке:

- Табиғатты қорғау керек, -деді.

-Ата, табиғат деген не?- деп сұрады Әлібек.

- Балам,табиғат – бізді қоршаған орта. Біз суды, тамақты, қажет заттарды осы табиғаттан аламыз. Табиғат жанды және жансыз болады,-деді атасы.

-Ата, мен түсінбедім,-деп таңқалды Әлібек.

-Жанды табиғат су ішеді, қоректенеді. Олар: жануарлар, өсімдіктер, жәндіктер, балықтар. Адам да табиғаттың бір бөлшегі-деп түсіндірді атасы.

Тыңдалымалды тапсырма.

Оқушыларға төмендегі сұрақтарды қою:

• «Табиғат» деген не?

• Табиғатты қорғау керек пе?Неге?

• Сен табиғатты қалай қорғайсың?

(Ө) Тыңдалым мәтіні

Тыңдалым тапсырмасы

Мәтін бойынша сұрақтар тақтаға алдын-ала жазылады. Мәтінді мұқият 2 рет тыңдайды.

• Әлібек кіммен сөйлесті?

• Олар не туралы сөйлесті?

• «Табиғат» деген не?

• Табиғат қандай болады?

Содан кейін мәтін бойынша төрт сұрақты жеке қағаздарға жазып, қоржынға немесе сандықшаға салу. Төрт оқушы қоржыннан сұрақ алып, сол сұраққа жауап береді. Қалған оқушылар дұрыс/бұрыстығын анықтайды.

(Ж) Тыңдалымнан кейінгі тапсырма. Айтылым.

Тірек сөздерді пайдаланып, тыңдаған мәтіннің мазмұнын әңгімелейді.

Тірек сөздер:

Әлібек, ата, сөйлесті, табиғат, жанды, қоршаған орта, жансыз

Оқушылар жұпқа бөлінеді. Бірінші жұп екінші жұпқа, екінші жұп бірінші жұпқа әңгімелейді. Үшінші жұп төртінші жұпқа, төртінші жұп үшінші жұпқа әңгімелейді.

Жұптар дескриптор бойынша бір-бірін бағалайды.

Дескриптор:

• Тыңдаған мәтіннің мазмұнын айтады.

• Тірек сөздерді дұрыс қолданады.

• Сөйлем құрылымын сақтайды.

Кері байланыс

Сергіту сәті. «Айна“

Ортаға екі адам шығады. Жұптағылар бір- біріне қарсы тұрып, екеуінің бірі уақытша айна болады, яғни өз жұптасының барлық қимылын қайталайды. Содан кейін жұптағылар өзара рөлдерін ауыстырады. Олардың бірі орындаушы, ал екіншісі оның айнадағы бейнесі. Топтың басқа қатысушылары көрермендер, олар жұптың ойынын бақылайды және айна рөлін ойнаушының шеберлігіне баға береді.

(Т) Оқылым. Мәтінді топта бірлесіп оқиды. Оқып болған соң, мәтін мазмұны бойынша сұрақтар құрастырады. Топтар барынша бір-біріне көбірек сұрақтар қоюлары керек.

«Жаңбыр сұрақтар» әдісі бойынша әр сұрақты жеке-жеке кішкентай қағазға жазып, екінші топқа лақтырады. Қарсы топ өз сұрақтарын лақтырады. Топтар бір-біріне сұрақтарына жауап береді.

Оқылым мәтіні

Табиғат жанды және жансыз болады. Жанды табиғатқа адамдар, жануарлар, құстар, өсімдіктер жатады. Жансыз табиғатқа су, тас, тау, Күн, Ай жатады. Жанды табиғат өседі, өзгереді. Ал жансыз табиғат өзгермейді.

Топтар жауаптарын комментарий айту арқылы бағалайды («өте тамаша», «толық жауап берді», «барлық сұрақтарға жауап берді», «нақты жауап бермеді», «тек жартысына жауап берді»)

(Ж) Айтылым. «Кім жылдам?» ойыны. Тапсырманы орындауға 1 минут беру. Кестеден мағыналары қарама- қарсы сөздерді жылдам тапқан жұп жеңімпаз болады.

Қабылдау деңгейі жоғары оқушылар сөйлем құрап айтады.

(МК, Ұ) Жазылым.

Құрмалас сөйлемнің жасалу жолын таныстырылымнан көрсету.

Суретке қарап, қайсысы жанды табиғатқа, қайсысы жансыз табиғатқа жататынын анықтайды. Үлгі бойынша сөйлем құрап айтады/жазады.

«Бас бармақ» әдісі немесе комментарий айту арқылы бағалау(мұғалімнің бағалауы)

Сабақтың соңы

Үйге тапсырма:

Көп нүктенің орнына керекті сөзді қойып жазады.

Керекті сөздер: табиғатқа, Ай, өсімдіктер, өседі, жанды, өзгермейді

1.Адамдар, жануарлар, құстар ... табиғатқа жатады. 2. ... жанды табиғатқа жатады. 3. Жансыз ... су, тас, тау, Күн жатады. 4... қандай табиғатқа жатады? 5.Жанды табиғат өзгереді, ... . 6.Ал жансыз табиғат ... .

Рефлексия

Сұрақтарым көп. Белсенді бола алмадым.

Сұрақтарым жоқ. Белсенді болдым.

Маған бәрі түсінікті болды. Өте белсенді болдым.

Саралау – оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?

Бағалау – оқушының материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы

Саралау іріктелген тапсырмалар, нақты бір оқушыдан күтілетін нәтижелер, оқушыға дербес қолдау көрсету, оқу материалдары мен ресурстарын оқушының жеке қабілеттерін есепке ала отырып іріктеу (Гарднердің жиындық зият теориясы) түрінде болуы мүмкін.

Саралау уақытты ұтымды пайдалануды есепке ала отырып, сабақтың кез келген кезеңінде қолданыла алады.

Бұл бөлімде оқушының сабақ барысында үйренгенін бағалау үшін қолданатын әдіс-тәсілдеріңізді жазыңыз.

Денсаулық сақтау технологиялары.

Сергіту сәттері мен белсенді іс-әрекет түрлері.

Осы сабақта қолданылатын қауіпсіздік техникасы ережелерінің тармақтары.

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары /оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушының барлығы ОМ қол жеткізді ме?

Жеткізбесе, неліктен?

Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды ма?

Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды, неліктен?

Бұл бөлімді сабақ туралы өз пікіріңізді білдіру үшін пайдаланыңыз. Өз сабағыңыз туралы сол жақ бағанда берілген сұрақтарға жауап беріңіз.

Жалпы баға

Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушының жетістік/ қиындықтары туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?