Видеоролик көрсету: *Күн мен жер* тақырыбында Мына суреттерге назар аударайық Ежелгі гректер біздің ғаламшарды жауынгер қалқаны сияқты дөңес деп есептеген. Ал оның шетін Мұхит шайып тұрады деп ойлаған. Ежелгі Қытайда Жерді тегіс тіктөртбұрыш ретінде қабылдаған. Оның үстінде бағандар тіреп тұрған дөңес келген дөңгелек аспан орналасқан деп ойлаған. Аласұрған айдаһар дәл ортада орналасқан бағанды бұзып тастағаннан кейін Жер шығысқа қарай қисайған деп есептеп, осыған байланысты өзендер шығысқа қарай ағады деп ойлаған. Ежелгі Үндістан халқы Жерді үш піл көтеріп тұрған жартылай сфера ретінде елестеткен. Ал пілдер үлкен тасбақаның үстінде, тасбақа жыланның үстінде орналасқан деп ойлаған, ал жылан шексіз сүтті мұхитта жүзіп келе жатыр деген тұжырым болған. Жылан сақина тәріздес жерді айналып жүреді деп ойлаған. -Қалай ойлайсыңдар жердің пішіні неге ұқсайды?-Неге олай ойлайсыңдар?Сен түнгі аспанды көрдің бе? Түнгі аспаннан нені байқауға болады?Біздің ғаламшарымызға ең жақын орналасқан қайжұлдыз деп ойлайсың?Фотосуретке қара. Күн туралы не айта аласың? Ол неге ұқсайды?Күн біздің ғаламшарға не береді?Күн– ғаламшарымызға ең жақын орналасқан сарғыш жұлдыз. Ол – қызған үлкен шар. Күн Жерге жарық пен жылу береді. Жер Күнді айнала қозғалады. «Зерттейік!» ойыны:Тәжірибе жасау.Бізде екі тұжырым бар: тұжырым - Жер тегіс.тұжырым – Жер шар тәрізді. 1-топ:Алдымен ойыншық итті қатты картонның (тегіс жер) үстімен жүргізіп көремін ( Оқушылардың партаның бойымен қарағаны дұрыс). -Ит партаның шетіне жеткенде не болады? (оқушылардың жауабы) Енді сол итті доптың (жердің) үстімен жүргіземін. Доппен итті жүргізе берсек шыққан жеріне қайта оралады екен. -Бұл ненің дәлелі деп ойлайсыңдар?Бұл Жердің шар тәрізді екенінің дәлелі. 2 топ – ермексаз, таяқша, қолшамы, ақ бет Ермексазды дөңгелектеп таяқшаға кигізіп, қолшам мен парақ қағаздың ортасына орналастыруды ұсынамын .Дөңгелектердің көлеңкесі неге ұқсайды? -Жерге жәні күнге ұқсайды.Жерді кішірек,ал күнді үлкен етіп жасадық,Күн-сары,ал жер-көк түстес. 3 топ- ойыншықтар( доп, кітап, машина), үстел шамы, ақ бет.Үстел шамы (Күн) мен бір парақ қағаздың (Ай) ортасына кезекпен пішіні әртүрлі заттарды: доп, қалам, кітап, өшіргішті қояды. -Қай заттың көлеңкесі домалақ болды? (Доп.) Оқушылар Жер шарға ұқсас деп қорытынды жасайды.Бағалау: әр топ өз қорытындыларын ортаға шығып айтады. |