І. Ұйымдастыру кезеңі: топқа бөлу, оқушы зейінін сабаққа аудару.
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру: № 7. Өзіңді өзің тексер.
Интербелсенді тақтада көрсету.
ІІІ. Жаңа білімге дайындық:
-Балалар,сендер 1-сыныптан бері қарай айтылып келе жатқан жалпы өрнек,
оның ішінде санды және әріпті өрнекті ажырата білесіңдер. Олай болса ережені еске түсірейік. Әріптер мен сандар амалдар таңбалары арқылы байланысып тұрған жазу әріпті өрнектер деп аталады. Әріптің орнына сандар қою арқылы әртүрлі санды өрнектер аламыз.
ІҮ. Оқулықпен жұмыс. Қызығушылығын ояту.
№1. Ұжымдық жұмыс. Семантикалық кесте құру, ауызша. Тексеру.
Мұнда өрнектердің бір-бірінен айырмашылықтарымен қатар олардың ұқсастығы, сол сияқты санды өрнектердің мәнін бірден табуға болатындығы, ал әріпті өрнектің мәнін табу үшін оның құрамындағы әріпке сан мәнін беру керек екендігі баса ескертіледі.
Жазулардың ішінен санды өрнектерді теріп жаз жөне оқы. Әріпті өрнектерді теріп жаз және оқы. Қай жазуларды санды және әріпті өрнек деп айтуға болмайды? Неліктен?
Әріпті өрнек
Санды өрнек
Теңдеу
Теңсіздік
Теңдік
а+5; х-3;
b ∙ 6; с : 9;
12 : х+24 : 8; (х+2)+16 ∙ 4;
(34+10) - 2;
23 ∙ 4+9;
(45+25) : 5;
90 - 10 ∙ 5;
х+9 =17 ∙ 6;
72: х=24 : 3;
19 20+9 – 8
42 72: 9+20;
34-8=13 ∙ 2.
Жазылым, оқылым, тыңдалым.
2. Топтық жұмыс. 1,2-топқа, постер қорғау, ауызша. Санды өрнек түрінде жазып көрсет және оқы:
а) 15-ті 5-ке арттырып, қосындыны 2 есе кеміт; (15+5):2=10
ә) 32-ні 2 есе арттыр және көбейтіндіден 24-ті азайт; 32∙2-24=40
б) 27-ден 2-ні азайтып, айырманы 5 есе кеміт; (27-2):5=5
в) 69-ды 3 есе кемітіп, бөліндіге 20-ны қос. 69:3+20=43
№3. Топтық жұмыс. 3,4-топқа, постер қорғау, ауызша. Әріпті өрнек түрінде жазып көрсет және оқы:
а) Ойлаған санды 3-ке кемітіп, айырманы 2 есе арттыр; (а-3)∙2 ә) 32-ні 2 есе кеміт және оған ойлаған санды кос; 32:2+х
б) Ойлаған санға 2-ні қосып, қосындыны 5 есе арттыр; (х+2)∙5
в) 69-ды 3 есе арттырып, одан ойлаған санды азайт. 69∙3-а
Бұл өрнектердің мәнін табуға болады ма?
Әріпті өрнектің мәнін қандай жағдайда табуға болады?
Қорытынды.
Әріпті өрнек дегеніміз, белгісіз саны әріппен белгіленген өрнек.
Оған әріптердің орнына қоюға болатын өрнектердің мәндері қажет.
Мағынаны тану.
№5. Топтық жұмыс. Үлестірмелі қима қағазбен жұмыс. Тақтамен, дәптермен жұмыс, 4-еуі 4 топқа тапсырылады. Әріпті өрнектің мәнін тап: а ∙ 3019, а=2, 3, 4, 5.
2 ∙ 3019=6038 4 ∙ 3019=12076
3 ∙ 3019=9057 5 ∙ 3019=15095
№6 - есеп 1,2-топқа. Топтық жұмыс, дәптермен жұмыс. Әр топ өз есебін жазады.
а) Жасады: 32 г т -- 4 шеге 32г:4(ш)=8г
400 г т-- ?шеге 400г:8г=50 (ш)
Жауабы: 50 шеге.
ә) Шеге – 200 кг
Ұзын шеге —7 жәшік, ? кг
Қысқа шеге —13 жәшік, ?кг
Ш: 200: (7+13)=10 кг 7 ∙ 10=70 кг 13 ∙ 10=130кг
Жауабы: ұзын шеге 70 кг, қысқа шеге130кг
№7 - есеп 3,4-топқа, дәптермен жұмыс. Әр топ өз есебін жазады.