Үшбұрыш және оның түрлері

Күні:14.10.2016

Сынып: 7 «Б»

Пәні:Геометрия

Сабақтың тақырыбы: Үшбұрыш жəне оның түрлері. Бізді қоршаған әлемдегі үшбұрыштар

Сабақтың мақсаты:

Білімділігі: Үшбұрыштың түрлерімен танысу, үшбұрыштың анықтамасының тұжырымдамасын білу, қасиеттерін білу, үшбұрыштар туралы ұғымын кеңейте түсу.

Дамытушылық: Өздігінен ой қорта білуге, шығармашылықпен жұмыс жасау білуге, үшбұрыштардың қасиеттерін пайдаланып есеп шығара білуге дағдыландыру.

Тәрбиелік: Бір-бірін тыңдау, топпен жұмыс жасауға тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: жаңа сабақ

Оқыту формасы: топтық жұмыс

Сабақтың берілу әдіс-тәсілі: интерактивті әдіс

Сабақта қолданылатын көрнекті құралдар: интерактивті тақта,постер,үшбұрыштың модельдері,бағалау жетондары,куб,карточка

Сабақтың өту барысы:

1. Оқушыларды ұйымдастыру . /2 мин/

2. Өткенді қайталау . /5 мин/

3. Жаңа тақырыпты түсіндіру. /10 мин/

4. Жаңа сабақты игеру /6 мин/

5. Есептер шығару /5 мин/

6. Сергіту сәті /2 мин/

7. Сабақты бекіту. /5мин/

8. Рефлексия /2 мин/

9. Үйге тапсырма беру. /1 мин/

10. Бағалау. /2 мин/

1.Оқушыларды ұйымдастыру .

Оқытушы оқушыларды түгелдеп, сабаққа дайындығына назар аударылады.

Тренинг "Топқа бөлу". Оқушылар үшбұрыштың түстеріне байланысты топқа бөлініп отырады. Тең қабырғалы, тең бүйірлі, әр түрлі қабырғалы үшбұрыштарды таңдау арқылы "ал, балалар, барлық қабырғалары тең үшбұрыштар-"тең қабырғалы үшбұрыштар" тобына, екі қабырғасы тең үшбұрыштар- "тең бүйірлі үшбұрыштар" тобына, ал қабырғалары әр түрлі үшбұрыштар- "әртүрлі қабырғалы үшбұрыштар " тобына бөлініп отыра қойыңдар"-дегенде үш топқа бөлінеді. Әр топ өздернің топ басшыларын сайлайды.

1-топ: «Тең қабырғалы үшбұрыштар»

2-топ: «Тең бүйірлі үшбұрыштар»

3-топ: «Тең қабырғалы үшбұрыштар»

2. Өткенді қайталау. (Кубизм стратегиясы бойынша)

1.

1)Екі нүкте арқылы неше түзу жүргізуге болады?

(Аксиома: Кез келген екі нүкте арқылы бір ғана түзу жүргізуге болады)

2)Екі түзудің қанша ортақ нүктелері бар болуы мүмкін?

(Екі түзудің тек бір ғана ортақ нүктесі бар болады немесе ортақ нүктесіә болмайды)

3)Кесінді деген не?

(Түзудің берілген екі нүктесі мен олардың арасында жатқан барлық нүктелерінен тұратын бөлігін кесінді деп атайды.)

4)Сәуле дегеніміз не?

(Түзуде жатқан нүкте сол түзуді жарты түзуге бөледі.Жарты түзуді сәуле деп атаймыз)

5.Тең фигуралар дегеніміз не?

(Сәйкес нүктелері беттесетін екі фигура тең фигуралар деп аталады.)

6.Беттестіргенде ұштары дәл келетін кесінділер қалай аталады? (тең кесінділер)

2

1. Бұрыш дегеніміз не?

(Бір нүктеден шығатын екі сәулемен шектелген жазықтықтың бөлігі бұрыш деп аталады.)

2)Бұрыштың түрлерін ата? (жазыңқы бұрыш,сүйір бұрыш,тік бұрыш,доғал бұрыш)

3)Жазыңқы бұрыш дегені міз не? (Қабырғалары толықтауыш сәулелер болатын бұрыш жазыңқы бұрыш деп аталады)

4)Сүйір бұрыш дегшенміміз не?

(Тік бұрыштан кіші бұрыш сүйір бұрыш деп атадлады.)

5)Тік бұрыш дегенміз не? (жазыңқы бұрытың жартысытік бұрыш деп аталады))

7)Доғал бұрыш дегеніміз не?

(Тік бұрыштан үлкен ,жазыңқы бұрыштан кіші бұрыш доғал бұрыш деп аталады)

3.

1) 1⁰ –та неше минут бар? (60^/)

2) 1⁰ неше секунд бар№ (3600 секунд)

3)Бұрыштың биссектриссасы дегеніміз не? (Бұрыштың төбесінен шығып,оны қақ бөлетін сәуле бұрыштың биссектириссасы деп атаалады)

4.

1)Бұрышты немен өлшейміз?(транспортир)

2)Кесіндіні немен өлшейміз? (сызғышпен)

3)Бұрыштың өлшем бірлігі) (нрадус)

5.

1) Бір қабырғасы ортақ,ал қалған екі қабырғасы толықтауыш сәулелер болып келетін екі бұрыш сыбайлас бұрыштар деп аталады

2)Сыбайлас бұрыштардың қосындысы неге тең? (180⁰)

3)Вертикаль бұрыштар дегенміз не? (Бір бұрыштың қабырғалары екінші бұрыштың қабырғаларының созындысы болып келетін екі бұрышты вертикаль бұрыштар деп атаймвз)

Жауап берген топ мүшелерін жеке бағалау .Жауап бергеніне сай

-өте жақсы

-жақсы

-қанағаттанаралық

3. Жаңа тақырыпты түсіндіру. «Үшбұрыштар әлеміне саяхат»

Өмірдегі көріністерден мысалдар келтіру:
- өміріміздегі үшбұрышты заттарды елестетейік
- Таулар, пирамидалар, жол жүру ережесіндегі ескерту белгілері және т. б.
- Негізінен үшбұрыштар үшкір болады, сондықтан оның ауаны тесіп өтетін қасиеті бар деуімізге болады. Мысалы: ұшақтардың басы, құстардың тұмсығы, майшамның жанып тұруы, т. б.
- Енді үшбұрышты геометрияда қалай салатынымызға тоқталайық
- Алдымен жазықтықтан 3 нүкте белгілеп аламыз және оларды белгілейміз. Олардың арасын кесінділермен қосамыз. Сонда үш төбесі, үш қабырғасы, үш бұрышы бар элементтерден құралған геометриялық фигура пайда болады.

Ү

В

шбұрыш - бір түзу бойында жатпайтын үш нүктеден және оларды қосатын

кесінділерден тұратын геометриялық фигура.

Осы үшбұрыш қабырғасына қарай 3 түрге бөлінеді:

• Т

  С

  А

  ең қабырғалы үшбұрыштар

• Тең бүйірлі үшбұрыштар

• Әртүрлі қабырғалы үшбұрыштар

Ал, бұрышына қарай :

• Доғал үшбұрыш 90

• сүйір үшбұрыш 0

• Тікбұрышты үшбұрыш α=90 доғал сүйір тікбұрышты

Ал, енді балалар үш топ өз топ аттарына сай сол үшбұрыштың қасиеттері, анықтамасы,периметрі туралы плакатқа жазып, тақтаға шығып, постер қорғайды. Дайындалуға 5 минут, қорғауға әр топқа 2 минуттан.

Әр топ тақтада постерлерін қорғайды.

5.Есептер шығару. Оқулықтан «Тең қабырғалы үшбұрыштар» тобы №133 (а)

«Тең бүйірлі үшбұрыштар» тобына №134 (1)

«Әр түрлі қабырғалы үшбұрыштар» тобына № 139

Есептің шешуін тапқан топ тақтаға есептің шығару жолын жаза береді. Өз тобының есебін шығарып болған топ келесі топтың есебін шығара береді.Оқушыларды бағалау

6.Сергіту сәті. «Әлқисса»

7.Сабақты бекіту.

І.Оқушылар интерактивті тақтаға шығып, семантикалық картадағы бос орынды толтырады.

Дұрыс жауабы:

1.12 см,әр түрлі қабырғалы

2.9 см,тең қабырғалы

3.14 см,тең бүйірлі

4.3 см

5.4см,4 см

6.3 см,тең бүйірлі

7.4 см,тең бүйірлі

ІІ. ВЕНН диаграммасын толтырады. Әр топ әр бағанды толтырады. Тең қабырғалы және тең бүйірлі үшбұрыштардың ұқсастықтары мен айырмашылықтарын жазады.

ІІІ. Сәйкестендіруді орында:

Жауаптары:

1.В

2.Е

3.Д

4.С

5.А

6.Г

8.Рефлексия «Бағдаршам»

«Бағдаршам » әдісі арқылы рефлексия жасауды тапсырамын.

Жасыл түс – барлығы түсінікті, сары түс – түсінікті, қызыл түс-мүлдем түсінбедім 

Сабақты қорытындылау.«Геометрияны білмейтін адам бұл үйге кірмей-ақ қойсын» деп ежелгі грек философы Платон өзінің мектебінің кіре берісіне жазып қойған дейді. 2000 жылдан астам бұрын айтылған бұл сөздер қазірде де өз күшінде деп айтуға болады. Себебі айналамыздан геометрия сұлулығын, геометрия кереметтерін көреміз. Ал геометрия математиканың бір бөлігі десек, онда біздің өмірімізге өте қажет. Сондықтан оған қызығушылықпен қарайық

9. Үйге тапсырмаҮшбұрыштар тақырыбындағы ережелерді жаттау

№142,№143

10. Бағалау

Сараптама

Бүгінгі сабақтың тақырыбы: «Үшбұрыш және оның түрлері .Бізді қоршаған әлемдегі үшбұрыштар».Сабақтың негізгі мақсаты:оқушыларды үшбұрыштың түрлерімен таныстыру, үшбұрыштың анықтамасының тұжырымдамасын беру,, қасиеттерін айту, үшбұрыштар туралы ұғымын кеңейте түсу. Өздігінен ой қорта білуге, шығармашылықпен жұмыс жасай білуге, үшбұрыштардың қасиеттерін пайдаланып есеп шығара білуге дағдыландыру.Бір-бірін тыңдау, топпен жұмыс жасауға тәрбиелеу. Сабақтың түрі:жаңа сабақ.Сабақ барысында көптеген жаңа оқыту әдістемелерін қолдандым.Атап айтсам, түрлі түсті үшбұрыштар арқылы топқа бөлу,үй тапсырмасын қайталауда «кубизм» стратегиясын қолдандым.Жаңа материалды АКТ арқылы түсіндірдім.Оқушылардың жаңа материалды қаншалықты игергенін тексеру мақсатында 3 топ үшбұрыштың қабырғалары бойынша жіктелуін постер арқылы қорғады.Оқулықпен жұмыс жасады.Сабақ барысында 6 есеп қарастырылды.Сергіту сәтінде Нұрғиса Тілендиев атамыздың «Әлқисса» күйі тыңдалды.Оқушылар бойларын сергітіп,сабақты қортындылады.Сабақты бекіту үшін,3 топқа тапсырмалар түрі берілді.1- тапсырма: семантикалық карта,2-тапсырма: венн диаграмма,3 –тапсырма:сәйкестендіру.3 топ арасында бәсекеге толы сайыс болды.Оқушылар белсенділік танытты.Рефлексияда «Бағдаршам» әдісін қолдандым.Оқушылардың 95% сабақты түсінгендігін рефлексия кезінді аңғарылды.Сабақ соңында 3 топ ұпайлары есептеліп, 7 оқушы бағаланды. «5»-2 оқушы, «4»-4 оқушы, «3»-1 оқушы алды.Сабақ өз мақсатына жетті.

1.Бер: АВС-тең бүйірлі

АВ=BC=6см; АС=5см;

Т/к: Р=?

2. Бер: АВС-тең бүйірлі

АВ=BC=5см; Р=12см;

Т/к: АС=?

А деңгейі

1.Бер: АВС-тең бүйірлі

АВ=BC=6см; АС=5см;

Т/к: Р=?

2. Бер: АВС-тең бүйірлі

АВ=BC=5см; Р=12см;

Т/к: АС=?

А деңгейі

1.Бер: АВС-тең бүйірлі

АВ=BC=6см; АС=5см;

Т/к: Р=?

2. Бер: АВС-тең бүйірлі

АВ=BC=5см; Р=12см;

Т/к: АС=?

А деңгейі

1.Бер: АВС-тең бүйірлі

АВ=BC=6см; АС=5см;

Т/к: Р=?

2. Бер: АВС-тең бүйірлі

АВ=BC=5см; Р=12см;

Т/к: АС=?

А деңгейі

1.Бер: АВС-тең бүйірлі

АВ=BC=6см; АС=5см;

Т/к: Р=?

2. Бер: АВС-тең бүйірлі

АВ=BC=5см; Р=12см;

Т/к: АС=?

А деңгейі

1.Бер: АВС-тең бүйірлі

АВ=BC=6см; АС=5см;

Т/к: Р=?

2. Бер: АВС-тең бүйірлі

АВ=BC=5см; Р=12см;

Т/к: АС=?