"Қозыкүрең"

"Қазақ әдебиеті " оқулығы 5-сынып. Мұғалімге арналған нұсқаулық;

Оқыту нәтижесі:

•кейіпкерлердің іс-әрекеті туралы біле алады;
•өзіне және өзгелердің ісіне талдау жасайды;

Дереккөздер мен жабдықтар

интернет материалдары; интербелсенді тақта, стикер, флипчарт, маркер, смайликтер.

Уақыты

Мұғалімнің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Тапсырмалар

Ұйымдастыру

Ұйымдастыру, амандасу, сынып оқушыларын түгендеу,

Оқушылардың назарын сабаққа аудару , сыныпта ынтымақтастық атмосферасын қалыптастыру

Сабақ басталарда зейіндерін шоғырландырып, өзіндік реттелу жасау.

Оқушылар шеңберге тұрып, бір- біріне тілектерін арнап, сенім білдіреді.

"Тәтті тілек"

(психологиялық тренинг)

"Менің саған тілерім, болашағың жарқын болсын, сәттілік серігің болсын..."т.б.

Сынып оқушыларын крестиктер-нөлдіктер арқылы топқа бөлемін

Оқушылар крестиктер, нөлдіктер арқылы топтасады. Топтар бірігіп топтың ережесін шығарып, қабылдайды.

"Құлагер, Қозыкүрең"

(қима қағаздарға жазылған тұлпарлардың есімдері арқылы топқа бөлу)

Топтың ережесін шығару.

Үй тапсырмасы

Үйге берілген тапсырманы пысықтау

«Құпия қорап » әдісі бойынша қорап ішіне жаасырылған сұрақтарға топ болып жауап береді.

«Құпия қорап»

(үй тапсырмасына шолу жасау)

1. Қабдеш Жұмаділов қай жерде дүниеге келген?

2. Жазушының қандай шығармалары бар?

3. Әңгімедегі қазақ-қырғыз достығының үлгісін көрсететін кімдер?

4. Ералы мен Жұмақанды жақындастырған қандай оқиға?

5. Ағыбайлардың Төреқұл ауылына салтанатпен бару себебі неде?

6. "Қозыкүрең" оқиғасы қай жылдары болған?

Білу

Оқушыларға ой шақыру стратегиясын пайдаланып, бейнеролик көрсетемін. Сол көргендері бойынша өз ойлары мен пікірлерін сұраймын.

Оқушылар тақтадан көрсетілген бейнеролик туралы өз ойларын айтып, бүгінгі сабақтың не туралы екенін өздері шығарады.

"Бас бармақ" әдісі

Бас бармақтарын көтеру арқылы тақырыпты түсінгендерін немесе түсінбегендерін айтады.

«Ой шақыру» стратегиясы

"Көргенімнен түйгенім"

Сабақтың эпиграфы:

Туған жер, келдім, міне, тағы саған,

Өзіңе құштарым бар арындаған.

Туған жер, сүйем сені, алтын бесік,

Жанымды жадыратты желің есіп...

Е.Шыңғали.

Түсіну 

Ортаға 1 оқушыны шақырамын. Тақырып бойынша сұхбат құру, әңгімелеуді тапсырамын.

Ортаға 1 оқушы шығады. Қалған оқушылардан тақырып бойынша сұхбат алады.

"Кезбе тілші"

(мәтінді түсінгендерін баяндау)

І. Ағыбайдың қырғыз досы Төреқұл ауылына бару сапары

ІІ. Ағыбай мен Төреқұл арасындағы достық

ІІІ. Қозыкүреңге байланысты Төреқұл әңгімесі

ІҮ. Әңгімедегі Саяқбай жылқышы

Ү. Қозыкүреңнің өзін-өзі жаратып, алыс жолға дайындалуы

ҮІ. Саяқбайдың Қозыкүреңге сүйіспеншілігі

Қолдану 

Оқушыларға білімдерін одан әрі толықтыру оқулықпен жұмыс жүргіземін, кейіпкерлер іс- әрекетін талдатамын.

Оқушылар әңгіме кейіпкерлеріне мінездеме береді.

І топ- қарт жылқышы Саяқбайға мінездеме беру.

ІІ топ- Қырғыздық дос Төреқұлға мінездеме беру.

"Кейіпкерлер келбеті"

(әңгімедегі кейіпкерлерге мінездеме беру)

Қарт жылқышы сыншы

Көпті көрген Парасатты

досқа адал жомарт

қонақжай уәдеге берік

Талдау 

Оқушыларға әңгімені композициялық құрылысына талдауға және "Ақырғы бәйге" әңгімесімен салыстыруға тапсырма беремін.

І топ- Әңгімені комп.құрылысына талдау

ІІ топ- "Салыстыру күнделігі"

"Талдау - табыс кілті"

(комп.құрылысына талдау)

Оқиғаның басталуы- Ағыбайдың қырғыз ауылына сапары

Оқиғаның байланысы- Ескі достар арасындағы әңгіме

Оқиғаның дамуы- Ержанның іштей қызығушылығы

Шиеленісуі- Төреқұл әңгімесі. Саяқбайдың болжамы

Шарықтау шегі- Қозыкүреңнің туған еліне сағынышпен оралуы

Шешімі- Төреқұлдың баға жетпес сыйы.

"Салыстыру күнделігі"

("Ақырғы бәйге" мен "Қозыкүрең" әңгімесін салыстырады.

Сергіту сәті

.

«Кім көп біледі» ойыны.
Жылқыға байланысты қандай мақал-мәтелдерді білесіңдер?
1.    Жылқы – малдың патшасы,
2.    Түйе – малдың қасқасы.
3.    Жүйрік атқа жел қамшы.
4.    Жүйрік ат – бірде ат, бірде қанат.
5.    Жылқылы елде жау көп,
6.    Жатақ елде дау көп.
7.    Жүйрікті кекіл қағысынан байқайды.

8. Жаман жолдастан таяғым артық, жаман аттан аяғым артық.
9. Ер басына күн туса, етігімен су кешер, ат басына күн туса, ауыздықпен су ішер.
10. Жақсы ат – жанға серік

Жинақтау 

Семантикалық карта

Саяқбай     

Төреқұл  

Ағыбай

-    Пәлі, мына қазақтарды қарай гөр!

+

-    Бұлар менің жиендерім....

+

-    Жігіттер, мен бірдеңе білсем, сендер осы қозыкүреңнен айырыласыңдар,-деді.

+

-    Жануарым – ай, аман-есен келген екенсің ғой! Айшылық жолды алты аттап, Алатауыңа жеткен екенсің- ау!....

+

-    «Біздің арамыздағы достықты осы балалар жалғастыратын болсын..

+

-    Мынауың баға жетпес сый болды – ау, Төреқұл! 

+

Берген жомарт емес, алған жомарт

+

Бағалау

Оқушыларға шығармашылық тапсырмалар беремін.

1-топ- Ойтолғау "Түбі бір туыспыз"

2- топ- "Жылқы-жеті қазынаның бірі"

"Шығармашылық шыңы"

Мұғалімнің қорытынды сөзі: Балалар, туған жерден, туған елден ыстық, артық еш нәрсе жоқ. Адам баласынан бастап жануар, құс атаулыға дейін туып-өскен жерінен қымбат жер жоқ. Отанымызға әрқашан адал, жанашыр болайық.

Оқушылар

ды бағалау

Оқушылардың бағалауынан қорытынды бағаны шығарамын.

Топтан бір оқушы өзінің жұлдызын ауызша ұсынып, тілегін айтады.

"Екі жұлдыз, бір тілек" әдісі арқылы бағалау

Кері байланыс

Сабақ соңында кері байланыс жүргізу

Оқушылар сабақ бойынша ұсыныстары мен пікірлерін стикерге жазып, арнайы жәщікке салады.

"Почта жәшігі"

Үйге тапсырма

Үйге тапсырма:
«Бәріміз де туыспыз» тақырыбына ой толғау жазу.