Натюрморт (5 сынып)

Сабақтың тақырыбы: Натюрморт.

Сабақтың мақсаты: 1. Бейнелеу өнерінің натюрморт жанры туралы

Түсінік беру.

2. Нәрселердің әр түрлі көлемін салыстырмалы

түрде елестете отырып, әр жазықтарға бөліп,

геометриялық бөліктерге бөлуге дағдыландыру

3.Бейнелеу өнерінің эстетикалық мазмұнын

оқушылардың бойына сіңіру.

Көрнекілігі: Слайд,натюрморт салу кезеңі,натюрморт тақырыбына салынған

суретші шығармалары.

Сабақтың барысы:

1.Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушылармен амандасу, сабаққа жалпы дайындықтарын тексеру,

сыныпта жоқ оқушыны белгілеу және сабақтың тақырыбын жариялау.

2.Үй тапсырмасын тексеру.

Үй жұмыстарын бір-бірімен салыстыра отырып бағалаймын.Өткен

тақырып бойынша қосымша сұрақтар қоямын.

3.Білімдерін жан-жақты тексеру.

1

2

3

4

5

6

Алдымызда тұрған тор көздердің астында сұрақтар бар.Оларға жауап беру арқылы біз жаңа сабақтың тақырыбын ашамыз.

1.Бейнелеу өнерінің түрлерін ата.

2.Портрет дегеніміз не?

3.Пейзаж дегеніміз не?

4.Пейзаждың түрлерін ата.

5.Негізгі түстерді ата.

6.Пастозды кескіндеме дегеніміз не?

4.Жаңа сабаққа даярлық.

Жаңа сабақтың тақырыбын сыныпқа хабарлаймын.

Жаңа сабағымыздың тақырыбы: Натюрморт .

5.Жаңа сабақ.

Натюрморт салу деген, ол жазықтық бетіне жансыз нәрселерден қойылым жасап, содан тікелей сурет салу әдісін айтамыз. Мысалы жазықтық бетіне ыдыс - аяқтан, геометриялық денелерден, түрлі көкөністерден теңіз заттарынан натюрморт құрастыруға болады.Мұны "нақты нұсқа" немесе бейнелеу тілімен "натура" деп атайды. Натюрморт салу үшін дайын нұсқадан екі метрдей қашықтықта отыруымыз керек. Нұсқаны тіке, яғни тіке алдынан, оң жағынан, сол жағынан да салуға болады.Натюрмортта бейнеленетін заттардың немесе нәрселердің түстері де, көлемдері де әр түрлі болуы керек.
Натюрморт алғаш рет ХVІІ ғасырдың басында Голландияда пайда болады. Суретші қарабайыр тұрмыстың ең бір қарапайым көрнісін бейнелеген мен қаншалықты сұлулық , қаншалықты поэзия таба алады. Жай нәрсенің өзінен елең еткізер сұлулық таба білу суретшілердің төл мінезі болып табылады.

Н А Т Ю Р М О Р Т

Натюрморттың екі түрі бар. Олар: қарапайым , күрделі.

Қарапайым натюрморт деп екі немесе үш заттан тұратын натюрмортты

айтады.

Күрделі натюрморт төрт , бес немесе одан да көп заттан тұрады.

Қазақ суретшілері арасында Айша Ғалымбаеваның ұлттық натюрмортын, мың құбылта бояулармен салған шығармаларын тамашалауға болады.

Сондай-ақ қазіргі кездегі қазақ суретшісі Ботакөз Ақанованың натюрморттарын атап айтуға болады.
Натюрмортты, нақты нұсқаны қағаз бетіне қалай орналастыру керек. Ол үшін көмекші сызықтарды қолданамыз. Ең алдымен дәптеріміздің айналасын сызып аламыз. Содан кейін жазықтықты белгілеп аламыз (үстелдің суретін сызып алу). Үлкен нәрседен бастап саламыз. Салатын нәрселеріміздің көлемін, түстерін жақсы біліп, айыруымыз керек.
Натюрмортты кезеңдерге бөліп орындаймыз.
1 - кезең. Жалпы жобасын схема түрінде көрсетеміз.
(зат бейнесінің орналасуын анықтау компоновка деп аталады.)
2 - кезең. Құрылымын саламыз.
3 - кезең. Пішінін сомдаймыз.(жарық, көлеңке, жылт, түспе көлеңке)
4 - кезең. Суретті аяқтаймыз

6.Өздік жұмыс.
• Салынатын натюрморттың нұсқасы қойылады.
• Қағазға орналастыру заңдылықтары түсіндіріледі.
• Суретті қойылған заттардың симметрия сызығын сызудан бастаймыз. 
• Қойылған әр заттың пішіні қандай геометриялық денелерге ұқсастығына талдау жүргіземіз.
• Натюрмортты орналастырып болған соң, артық көмекші сызықтарын өшіріп бояуға дайындаймыз.
• Әр заттың түсіне сәйкістендіріп жарық көлеңкесін ажыратып бояйды.

7.Сабақты қорыту.

• Натюрморт дегеніміз не?

• Жарық дегеніміз не?

• Жылт деп нені айтамыз?

• Меншікті көлеңке дегеніміз не?

• Түспе көлеңке дегеніміз не?

• Нақты нұсқа дегеніміз не?

• Қағазға заттарды дұрыс үйлестіріп орналастыру

8.Үйге тапсырма: Натюрмортты аяқтау.