Мақсаты: Темір дәуіріндегі Қазақстанның тарихын,мал шаруашылығы жайлы толық мағлұмат беріп толықтыру.
Білімділік: Темір дәуіріндегі тұрғындардың отрықшылықтан көшпелі мал шаруашылығына ауысуы,тебіндік жайылым,төрт түлік мал туралы түсінік бере отырып,оқушылардың білімін арттыру
Дамытушылық:Оқушылардың ой өрісін,қабілетін дамыта отырып,жаңа тақырыпты меңгерту.
• Қола дәуіріндегі адамдар қандай әшекей бұйымдарын таққан?
• Андрондықтар бойтұмары неден жасалды және не үшін тақты?
• Адамдарды қалай жерлеген?
• Қола дәуіріндегі адамдардың қайтыс болған адамдар туралы діни көзқарастары қандай?
• Қайтыс болған адамның қасына не үшин еңбек құралдарын қоса көмген?
• Абыз кім және оның коғамдағы рөлі кандай?
• Қола дәуіріндегі адамдар неге табынған?
Суретпен жұмыс. 1. Қ.Сәтбаев; 2.Ә.Х.Марғұлан суреті: Бұл кім?Ол туралы не білесің?
ІІІ. Жаңа сабақ
§ 12 . Көшпелі мал шаруашылығы
Жоспары:
1. Көшпелі мал шаруашылығының пайда болуы.
2. Отырықшылықтан көшпелі мал шаруашылығына ауысу
3. Тебіндік жайылым
4. Төрт түлік мал
Адамзат дамуының тарихи үш кезеңі
Адамзат дамуының тарихи үш кезеңі
Тас дәуірі Қола дәуірі Темір дәуірі
Б.з.б 5мыңжылдықта жаңа тас ғасыры неолитте тас өңдеу неғұрлым биік деңгейге көтерілді. Бұл кезеңде адамдар тасты жылтыратуды, тегістеуді үйренді. Еңбек құралдарының жаңа түрлерін үккіш келі, балта, қайланы т.б ойлап тапты.
Адам баласы темірді ойлап тауып, одан құрал жасаған кезеңді темір дәуірі деп атайды.
Ерте темір дәуірі б.з.б
8 ғасырдан б.з-дың 5 ғасырына дейінгі аралықты қамтиды.
«Ерте темір дәуірі» - электрондық оқулықтан көрсетіледі.
Әр топқа көшпелі мал шаруашылығының шығу себептерін анықтау тапсырылады.
Көшпелі мал шаруашылығы
Себептері
1. Табиғатта құрғақшылық бел алып, жауын шашын азайды.егіншілікпен шұғылдану қиындады
2. Ат абзелдерін жетілдіру жылқыны көлік ретінде пайдалануға мүмкіндік берді
3. Мал басының көбеюі жаңа жайылымдарды қажет етті
Көшпелілік –тарихи тұрғыда қалыптасқан шаруашылық мәдени әлеуметтік жүйе
Табиғаттың дайын өнімін пайдаланған аңшы –терімшілер сияқты емес, көшпелілердің өздері өнім өндірді. Малшылар жылқы, түйе, қой мен сиыр ұстады.
Көшпелілердің әлемдік жетістіктеріне слайдпен көрсетіліп шолу жасалады.
Топтарға тапсырма: «Қазақтардың негізгі төрт түліктен алған өнімдерін ата»
Қандай түлік ______________________________________________________