Просмотр содержимого документа
«Қазақ хандығының құрылуы»
Тақырыбы:
Қазақ хандығының құрылуы
Күтілетін нәтиже:
Білім
• Ұлттық мемлекеттің құрылуы қарсаңындағы Қазақстанның саяси жағдайы туралы еске түсіреді;Хандықтың негізін қалаушы хандардың мақсаттары туралы біледі;
Түсінік
• Керей мен Жәнібектің Әбілқайыр хандығынан бөлініп шығуының себебінен қорытынды шығарады;
Қолданыс
Мұхаммед Хайдар Дулатидің еңбегіне сүйеніп қазақ хандығының құрылған жері мен мерзімін танытады;
Анализ
• Қазақ хандығының аумағы мен хандықтың нығаюы жайында саралайды;
Синтез
• Халқының этникалық құрамына қозғау салады;Ол тайпалардың тілі, ділі, наным-сенімінің байланыстарын анықтайды;
Баға
• Алғашқы қазақ хандығының көрші елдермен қарым- қатынас жасағанын жақтайды;
Тақырып жоспары:
1.Мемлекеттің негізін қалаушылар
2. Қазақ хандығының жер аумағы мен этникалық құрамы
3. Көрші мемлекеттермен қарым-қатынасы
Қазақ хандығының құрылуының алғышарттары
Қазақ хандығы Әбілқайыр хандығы мен Моғолстанның ішкі саяси қақтығыстарының нәтижесінде құрылды.
1457 жылы Әбілқайыр ханның билігіне наразылық жаппай көшу тасқынын туғызды.
Хандықтың негізін қалаушылар Жәнібек пен Керей
Керей мен Жәнібек 1465-1466 жылдары Қозыбасыда Қазақ хандығын құрды.1458 жылы көктемде Керей сұлтан хан сайланып, қазақ хандығы құрылған.
Қазақ хандығының құрылуы туралы жазған тарихшы
Хандықтың алғашқы құрылған кездегі алып жатқан жері М.Х.Дулатидың айтуы бойынша Қозыбасы мен Шу аумағы болған. Бұл аймақта Жетісудың батысы Қозыбасы тауы еді, атақты Үшқоңыр жайлауы қырғыз жерімен шектесетін. Мұнда Керей хан тұрған.
Ал Жәнібек хан қазіргі Шу жерінің солтүстік-шығыс жағындағы Хантауды жайлаған.
Қазақ хандығының жер аумағы
Халқының этникалық құрамы
XIV-XV ғасырларда Қазақстан жерін мекендейтін қазақ тайпалары Ертістен Жайыққа, Алтайдан Каспий мен Аралға дейінгі кең-байтақ, жазық даланы қоныстанған еді.Қазақ даласының негізгі тұрғындары үйсін, қаңлы, қоңырат, қыпшақ, найман, керей, маңғыт, тағы басқа көптеген тайпалар болды.Бұл тайпалар қазақ халқының біртұтас мемлекет болып құрылуына, оның ұлттық-этникалық құрамына үлкен үлес қосты.
Тарихи басқатырғыш БЫАЙЛА – Абылай ХНА ОДРАЫС – Хан ордасы НБЛАҒАСҰ – Баласағұн РАҢАҚЫАЙ – Аңырақай АНХ ҒСЫҢЫШ – Шыңғыс хан АРЛАШДОА – Алаш Орда ҚӘРІАБЫЙЛ – Әбілқайыр ІТЕЖ РЫЖАҒ – Жеті Жарғы ДРОА ЛЫНАТ – Алтын Орда ВРАЗЕНАБА – Назарбаев
Қазақ жүздері
Жүздер
Тайпа аттары
Ұлы жүз
Орта жүз
Кіші жүз
Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев
Қорытындылау: Біз үшін қай заманғы тарихымыз болмасын қымбат, бабаларымыз құрметті, әсіресе қазақ хандығының құрылуы тарихтағы маңызды оқиға. Қазір өзіміз өмір сүріп жатқан Отанымыздың іргетасы. «Өз тарихын білмеген халық, өзін де сыйламайды» деп Елбасымыз айтқандай айтқандай тарихты білу баршамыздың парызымыз.