Информатика сабағындағы жаңа әдіс тәсілдер

Информатика сабағындағы жаңа әдіс тәсілдер

Білім беру саласындағы өзгеріс негізі оқушылар үшін білім мен дағдылардың теңдей дәрежеде екендігі, бағдарлама ерекшелігі оқушылардың алған білімдерін жай ғана иеленіп қоймай, білімдерін өмірде қолдана білуіне басты назар аудару болып табылады. Қазіргі уақытта түрлі ақпараттың көптігі ұстаздың ізденуіне , өз білімін жетілдіруге асығуымыз керек деп отырғандай. Егерде мұғалім өз ісіне немқұрайлылықпен қарайтын болса, өз пәні бойынша біліміне, өзіне педагогикалық дағды қалыптастырмаса, әдістемесіне өзгерістер енгізбесе, «дәстүрлі , бірсарынды » сабақтардан бала жалығып, мектепке келу және білім алу үдерісі жүрмей қалатынын түсіне отырып, әрбір мұғалімдік мамандықты таңдаған адамға , күнін текке өткізбей, өз оқушыларына сабақ өтуде инновациялық әдіс-тәсілдерді тиімді пайдалануына қолдау көрсетуіміз қажет.Мұғалім өзінің тәжірибесінің аздығынан ізденістерін дұрыс қолдана алмай жатса, оған мектеп әкімшілігі және әріптестері дер кезінде қолдау көрсетіп үйретуі қажет. Ол үшін мұғалімдер жұмысына жеткілікті уақыт бөле отырып, оқушының білімі мен дағдыларын дамытуда ғана емес, оны тұлға ретінде дамытуда икемділік танытулары тиіс.«Өмір бойы азық боларлықтай білім беру» идеясының енді «өмір бойы өздігімен үйрену» ұстанымына өзгеріп отырғандығын осы бағдарлама бойынша курста мектеп басшылығы өкілі ретінде өз проблемаңды өзің іздеп, шығармашыл топ құру, топпен бірлесе зерттеу және дәлелдеу болып табылатынын түсініп отырмыз.
Жаңа білім беру жүйесіндегі мұғалімнің кәсіби құзіреттілігін анықтау және мектепішілік кәсіби қоғамдастықта мектептің даму жоспарын жүзеге асыруда ,қоғамдастықтың «Жалын», «Ұшқын», «Сенім» шығармашылық топтары құрылып, міндеттері айқындалды.Сәйкесінше, тәлімгерлер мен тәлім алушылар анықталды.Деңгейлік курстан өткен мұғалімдерді қолдау, ортақ іске тарту, өзгеріс енгізу топтарын құру арқылы бағдарламадағы 7 модульдерді сабақтарға ықпалдастыру үшін коучинг-сессиялар өткізу,тәлімгерлік үдеріс аясында бірлескен топпен іс-әрекеттегі зерттеу жұмысын жүргізу, оқушылардың білім деңгейін арттыру мақсатында оқытудағы жаңа әдіс-тәсілдерді оқу үдерісіне енгізу, аудан мектептерімен тәжірибе алмасу мақсатында мектепаралық байланыстарды қоғамдастық арқылы нығайту , озат тәжірибелі мұғалімдерді кәсіби қоғамдастыққа тарту мақсатында құрылған даму жоспарымен жұмыс жасалды. Даму жоспарын құруда «Адамбеков ұстаздары» мектепішілік кәсіби қоғамдастығы деңгейлік курстан өткен мұғалімдер мен қатардағы пән мұғалімдерін толық қамтуға, жұмыс жасауларына атсалысты.
Мұғалімнің жұмысының нәтижесі құзырлы оқытудың маңызды факторы мұғалімде оқушының тақырып мәнін өз бетінше меңгеруін түсінуі мен бағалай алуы болып табылатынын ескере отырып, сабақтарды жоспарлағанда, сабақты бақылағанда байқалды.Егер мектептегі әрбір мұғалімнің «басы»-кәсіби пәндік білім, «қолы»- педагогикалық білім әдіс-тәсілдермен қарулануы, «жүрегі»-рухани адамгершілігі біріккенде , оқушы «мұғалімнің айнасы іспеттес» білім мен тәрбиеде жауапкершілікті, сабақ беру барысында мұғалім қалыптастыратын ортада сезініп, қабылдайды. Мұғалім мен оқушы арасындағы оқу мен оқыту үдерісінде құзіреттілік қалыптасуы ықтимал екені сөзсіз.
Информатика пәні сабақтарында топтық-жұптық-жеке жұмысты ұйымдастыру,оқушыларды сыни ойлауына бағыттау, бағалау, алған білімдерін өмірмен байланыстырып қолдана алу бойынша берген деңгейлік тапсырмалары арқылы оқушыларды ойлауға, ізденуге, бірлесе жұмыс істеу, талқылау арқылы тақырыптың мәнін ашуға толық мүмкіндік берді. Бұл мұғалімнің басты жетістігі мен шеберлігі екендігін атап айқым келеді. Деңгейлік курстарды аяқтап сертификатталған ұстаз ретінде өз тәжірибеме 7 модульдің сырларын сабақтарына кіріктіре отырып, оқушылардың білім алу үдерісін жаңа арнаға бұрған қолданыстағы әдістермен ұштастыру арқылы жандандыру қажеттігін түсінген болатынмын. Информатика сабақтарында топтық жұмыста оқушылардың постерлері оқушылармен бірге сабаққа қатысқан мұғалімдерге де ой салды. Дұрыс ой тастай білсең, оқушылардың ізденісте шыңдалатындығы сияқты, мұғалімдердің өзара бірлесе ізденіп, ортада ынтымақтаса талқылау арқылы ортақ шешімге келуге дағдылана бастады.Сабақтарды жоспарлау барысында әдіс-тәсілдердің тиімділігіне кері байланыс, өзін-өзі бағалау арқылы көз жеткізуге болады.Әдіс-тәсілдерді қолдану барысында енгізілуге тиісті өзгерістерді анықтау үшін іс-әрекеттегі зерттеу сабақтарынын «Сенім» тобының мүшесі, тәлімгер ретінде «Алау-2» оқыту тобының мүшелерімен өткізуден басталып, зерттеуге кірісіп кеттік.Бақылауға алынған сыныптың оқушыларына талдау жасай отырып, сабақ үлгерімі жоғары, орта, төмен оқушыларды алып,сабақ жоспарланып, сабақты өтуші мұғалім мен оқушыларды бақылаушы мұғалімдер белгіленіп, жұмыстар жүргізілді. 7 «В» сыныбындағы информатика пәні бойынша іс-әрекеттегі зерттеу сабақтарын /кесте2-3/ жүргізе отырып, мен мектептегі жинақталған жұмыс нәтижелеріне сүйене отырып мынадай тұжырымдама жасадым:
1.Өзгеріс енгізу бағытында сындарлы оқытудың жаңа әдіс тәсілдерін, соның ішінде топтық-жұптық оқытуда жүйелі жүргізу арқылы оқушылардың оқу белсенділігінің артуына әкелетіні анықталды.
2. Іс-әрекеттегі зерттеу сабақтары арқылы мұғалім өз тәжірибесін өзгертуге , дамуын бақылауға , кері байланыс жүргізуде маңыздылығы анықталды.
3.Мұғалімдердің кәсіби қауымдастығы арқылы, іс-әрекеттегі зерттеу бойынша мұғалімдердің ынтымақтаса, сенімділік арқылы , нақты іс- әрекеттерді орындауда белсенділікпен бірлескен жұмыс дағдыларының қалыптасатыны анықталды.
4.Зерттеу барысында шығармашыл топ мүшелері өзара ынтымақтастығын дамытып қана қоймай, туындаған кедергілерді шешу жолында жан-жақты ақпарат алмасу мен жаңа тың ойлардың туындатудың , осы мәселе бойынша өзге тәжірибелермен бөлісу анықталды.Осы орайда мен мектептегі сабақ сапасының артуы арқасынды мектеп оқушыларының білім көрсеткіштеріндегі оң өзгерістердің нәтижесі іспеттес. ИНФОРМАТИКА ПӘНІН ОҚЫТУДА ЖАҢА ӘДІС-ТӘСІЛДЕР МОДУЛІН ПАЙДАЛАНУ АРҚЫЛЫ ОҚУШЫНЫҢ ТАНЫМДЫҚ ҚАБІЛЕТІН АРТТЫРУ
Иса Балзия Темірханқызы
С.Адамбеков атындағы жалпы орта мектебінің
информатика пәні мұғалімі
Арыс қаласы
ХХ ғасырда әлем елдерінде болып жатқан экономикалық өзгерістер қарқынды әлемдік білім беру жүйесін қайта қарау қажетілігіне әкелді. Білім беру саласындағы өзгеріс негізі оқушылар үшін білім мен дағдылардың теңдей дәрежеде екендігі, бағдарлама ерекшелігі оқушылардың алған білімдерін жай ғана иеленіп қоймай, білімдерін өмірде қолдана білуіне басты назар аудару болып табылады. Қазіргі уақытта түрлі ақпараттың көптігі ұстаздың ізденуіне , өз білімін жетілдіруге асығуымыз керек деп отырғандай. Егерде мұғалім өз ісіне немқұрайлылықпен қарайтын болса, өз пәні бойынша біліміне, өзіне педагогикалық дағды қалыптастырмаса, әдістемесіне өзгерістер енгізбесе, «дәстүрлі , бірсарынды » сабақтардан бала жалығып, мектепке келу және білім алу үдерісі жүрмей қалатынын түсіне отырып, әрбір мұғалімдік мамандықты таңдаған адамға , күнін текке өткізбей, өз оқушыларына сабақ өтуде инновациялық әдіс-тәсілдерді тиімді пайдалануына қолдау көрсетуіміз қажет.Мұғалім өзінің тәжірибесінің аздығынан ізденістерін дұрыс қолдана алмай жатса, оған мектеп әкімшілігі және әріптестері дер кезінде қолдау көрсетіп үйретуі қажет. Ол үшін мұғалімдер жұмысына жеткілікті уақыт бөле отырып, оқушының білімі мен дағдыларын дамытуда ғана емес, оны тұлға ретінде дамытуда икемділік танытулары тиіс.«Өмір бойы азық боларлықтай білім беру» идеясының енді «өмір бойы өздігімен үйрену» ұстанымына өзгеріп отырғандығын осы бағдарлама бойынша курста мектеп басшылығы өкілі ретінде өз проблемаңды өзің іздеп, шығармашыл топ құру, топпен бірлесе зерттеу және дәлелдеу болып табылатынын түсініп отырмыз.
Жаңа білім беру жүйесіндегі мұғалімнің кәсіби құзіреттілігін анықтау және мектепішілік кәсіби қоғамдастықта мектептің даму жоспарын жүзеге асыруда ,қоғамдастықтың «Жалын», «Ұшқын», «Сенім» шығармашылық топтары құрылып, міндеттері айқындалды.Сәйкесінше, тәлімгерлер мен тәлім алушылар анықталды.Деңгейлік курстан өткен мұғалімдерді қолдау, ортақ іске тарту, өзгеріс енгізу топтарын құру арқылы бағдарламадағы 7 модульдерді сабақтарға ықпалдастыру үшін коучинг-сессиялар өткізу,тәлімгерлік үдеріс аясында бірлескен топпен іс-әрекеттегі зерттеу жұмысын жүргізу, оқушылардың білім деңгейін арттыру мақсатында оқытудағы жаңа әдіс-тәсілдерді оқу үдерісіне енгізу, аудан мектептерімен тәжірибе алмасу мақсатында мектепаралық байланыстарды қоғамдастық арқылы нығайту , озат тәжірибелі мұғалімдерді кәсіби қоғамдастыққа тарту мақсатында құрылған даму жоспарымен жұмыс жасалды. Даму жоспарын құруда «Адамбеков ұстаздары» мектепішілік кәсіби қоғамдастығы деңгейлік курстан өткен мұғалімдер мен қатардағы пән мұғалімдерін толық қамтуға, жұмыс жасауларына атсалысты.
Мұғалімнің жұмысының нәтижесі құзырлы оқытудың маңызды факторы мұғалімде оқушының тақырып мәнін өз бетінше меңгеруін түсінуі мен бағалай алуы болып табылатынын ескере отырып, сабақтарды жоспарлағанда, сабақты бақылағанда байқалды.Егер мектептегі әрбір мұғалімнің «басы»-кәсіби пәндік білім, «қолы»- педагогикалық білім әдіс-тәсілдермен қарулануы, «жүрегі»-рухани адамгершілігі біріккенде , оқушы «мұғалімнің айнасы іспеттес» білім мен тәрбиеде жауапкершілікті, сабақ беру барысында мұғалім қалыптастыратын ортада сезініп, қабылдайды. Мұғалім мен оқушы арасындағы оқу мен оқыту үдерісінде құзіреттілік қалыптасуы ықтимал екені сөзсіз.
Информатика пәні сабақтарында топтық-жұптық-жеке жұмысты ұйымдастыру,оқушыларды сыни ойлауына бағыттау, бағалау, алған білімдерін өмірмен байланыстырып қолдана алу бойынша берген деңгейлік тапсырмалары арқылы оқушыларды ойлауға, ізденуге, бірлесе жұмыс істеу, талқылау арқылы тақырыптың мәнін ашуға толық мүмкіндік берді. Бұл мұғалімнің басты жетістігі мен шеберлігі екендігін атап айқым келеді. Деңгейлік курстарды аяқтап сертификатталған ұстаз ретінде өз тәжірибеме 7 модульдің сырларын сабақтарына кіріктіре отырып, оқушылардың білім алу үдерісін жаңа арнаға бұрған қолданыстағы әдістермен ұштастыру арқылы жандандыру қажеттігін түсінген болатынмын. Информатика сабақтарында топтық жұмыста оқушылардың постерлері оқушылармен бірге сабаққа қатысқан мұғалімдерге де ой салды. Дұрыс ой тастай білсең, оқушылардың ізденісте шыңдалатындығы сияқты, мұғалімдердің өзара бірлесе ізденіп, ортада ынтымақтаса талқылау арқылы ортақ шешімге келуге дағдылана бастады.Сабақтарды жоспарлау барысында әдіс-тәсілдердің тиімділігіне кері байланыс, өзін-өзі бағалау арқылы көз жеткізуге болады.Әдіс-тәсілдерді қолдану барысында енгізілуге тиісті өзгерістерді анықтау үшін іс-әрекеттегі зерттеу сабақтарынын «Сенім» тобының мүшесі, тәлімгер ретінде «Алау-2» оқыту тобының мүшелерімен өткізуден басталып, зерттеуге кірісіп кеттік.Бақылауға алынған сыныптың оқушыларына талдау жасай отырып, сабақ үлгерімі жоғары, орта, төмен оқушыларды алып,сабақ жоспарланып, сабақты өтуші мұғалім мен оқушыларды бақылаушы мұғалімдер белгіленіп, жұмыстар жүргізілді. 7 «В» сыныбындағы информатика пәні бойынша іс-әрекеттегі зерттеу сабақтарын /кесте2-3/ жүргізе отырып, мен мектептегі жинақталған жұмыс нәтижелеріне сүйене отырып мынадай тұжырымдама жасадым:
1.Өзгеріс енгізу бағытында сындарлы оқытудың жаңа әдіс тәсілдерін, соның ішінде топтық-жұптық оқытуда жүйелі жүргізу арқылы оқушылардың оқу белсенділігінің артуына әкелетіні анықталды.
2. Іс-әрекеттегі зерттеу сабақтары арқылы мұғалім өз тәжірибесін өзгертуге , дамуын бақылауға , кері байланыс жүргізуде маңыздылығы анықталды.
3.Мұғалімдердің кәсіби қауымдастығы арқылы, іс-әрекеттегі зерттеу бойынша мұғалімдердің ынтымақтаса, сенімділік арқылы , нақты іс- әрекеттерді орындауда белсенділікпен бірлескен жұмыс дағдыларының қалыптасатыны анықталды.
4.Зерттеу барысында шығармашыл топ мүшелері өзара ынтымақтастығын дамытып қана қоймай, туындаған кедергілерді шешу жолында жан-жақты ақпарат алмасу мен жаңа тың ойлардың туындатудың , осы мәселе бойынша өзге тәжірибелермен бөлісу анықталды.Осы орайда мен мектептегі сабақ сапасының артуы арқасынды мектеп оқушыларының білім көрсеткіштеріндегі оң өзгерістердің нәтижесі іспеттес.