Темір: жылтыр, к?міс т?стес а? металл, ты?ызды?ы =7,87г/см, бал?у температурасы 15390С, тез магниттелуге ж?не тез магниттік к?шін жою?а бейім (7690С t-?а дейін магниттік ?асиеті са?талады), электр тогы мен жылуды жаксы ?ткізеді, ж?мса?, созыл?ыш металл.
Темірді? химиялы? ?асиеттері:
1)Белсенді бейметалдар темірді тоты?тырады:
2Fe0+3Cl02 2Fe+2Cl3-1
Fe0+S0 Fe+2S-2
3Fe+2O2 Fe3O4 (FeO*Fe2O3)
2) ?атты ?ыздырыл?ан темір су буымен ?рекеттеседі.
Темір (ІІІ) оксидіні? ??рамында?ы темірді? массалы? ?лесін тап.
2. О?улы?пен ж?мыс
№2.
Fe FeCl2 Fe(OH)2 FeO FeSO4
Сен білесі? бе?
1. Темір о?ай магниттеледі біра? 7690С температурада магниттік ?асиетін жояды.
2.Коррозия?а бейім металл- темір
3.Кофені тым к?п ішпеу керек. Себебі ол темір иондарыны? сі?ірілуін
40% -?а азайтады. Б?л ?сіресе гемоглобині т?мен адамдар ескеретін жа?дай.
4. Темірді тот басудан ?ор?айтын металл- мырыш
5.Адам а?засында 4 г темір бар, оны? 65%-ы ?анда (гемоглобинде) болады. Бізді? а?замызда т?улігіне 6 г гемоглобин синтезделеді. С?т?оректілерді? ?ызыл ?ан т?йіршіктерінде 32% темір бар.
6.XVIII ?асырда темір жауынгер т?рінде бейнеленді.
7.Меккедегі темірді? ауада тіреусіз ?ал?ып т?руы, оны? магниттік ?асиетіне байланысты.
8. 1889 жылы Парижде француз инженері Гюстав Эйфель Эйфель м?нарасыны? ??рылысын ая?тады. Эйфель м?нарасыны? биіктігі 300 метр, таза темір металынан т?рады.
9.Делидегі б.з.д. IV-V ?асырда 415 жылы т?р?ызыл?ан темір ба?ананы? биіктігі 7 метр, салма?ы 6,5 тонна. 99,72% таза темірден т?рады, біра? осынша уа?ыт тоттанбауын ?алымдар д?лелдей алмай отыр.
10. Егер мыс жетіспесе бауырда ?орлан?ан темір гемоглобинмен байланыс?а т?се алмайды.
Ба?алау.
?йге тапсырма: Реферат та?ырыбы «Темір - ежелгі элемент
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Білімділік: Темірдің химиялық элемент ретіндегі сипаттамалары, табиғатта кездесуі, физикалық және химиялық қасиеттері, алынуы және қолданылуы туралы түсінік калыптастыру.
Дамытушылық: темірдің организмдегі ролі, адам денсаулығы үшін маңызын түсіндіру.
Тәрбиелілік: оқушылардың шығармашылық мүмкіндігін дамыту, қабілетін арттыру, қосымша материалдар арқылы эстетикалық тәрбие беру.
Сабақтың түрі: аралас сабақ
Сабақты өткізу әдісі: сын тұрғысынан ойлау технологиясы
Сабақта қолданылатын көрнекіліктер: металдар коллекциясы, периодтық сис тема, слайдтар, кесте, Fe ұнтағы, күкірт, магнит.
Пән аралық байланыс: география, биология.
Сабақтың жүру барысы: І. Ұйымдастыру
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру
І.Кім жылдам.
1. Алюминийге периодтық системадағы орны бойынша сипаттама бер.
2. Алюминийдің жер қыртысындағы массалық үлесі қандай.
3. Металдардың ішінде жер қыртысында таралуы жағынан бірінші орынды қай элемент алады.
4. Өнеркәсіпте алюминийді алуға қолданылатын шикізат.
5. Алюминийге тән физикалық қасиеттер.
6. Алюминийге тән химиялық қасиеттер.
7. Алюминийді алу әдісі.
ІІ. Сәйкестігін анықта.
Жаңа сабақты түсіндіру
Ой қозғау
1.Қара металлургияның негізгі өнімі
2.Қанның құрамына енетін элемент.
3.Магниттік қасиеті бар элемент.
Ar (Fe)= 56
56 Fe ) ) ) ) 1s22s22p63s23p63d64s2
+26 2 8 14 2
56 Fe (26p;30n)26e-
+26
Қосылыстарында 0, +2 және +3 тотығу дәрежелерін көрсетеді.
Тұрақтылығы төмен қосылыстарда тотығу дәрежесі +6, K2Fe+6O4
Темір: жылтыр, күміс түстес ақ металл, тығыздығы =7,87г/см, балқу температурасы 15390С, тез магниттелуге және тез магниттік күшін жоюға бейім (7690С t-ға дейін магниттік қасиеті сақталады), электр тогы мен жылуды жаксы өткізеді, жұмсақ , созылғыш металл.
Темірдің химиялық қасиеттері:
1)Белсенді бейметалдар темірді тотықтырады:
2Fe0+3Cl02 2Fe+2Cl3-1
Fe0+S0 Fe+2S-2
3Fe+2O2 Fe3O4 (FeO*Fe2O3)
2) Қатты қыздырылған темір су буымен әрекеттеседі.
Fe0+H+12O Fe+2O +H02
3) 4Fe0+6H2O+3O02 4Fe+3(OH)3 (темірді тат басуы)
Fe+3e- Fe+3 4
O02+4e- 2O-2 12 3
4)Темір белсенділігі төмен металдарды, олардың тұздарынан тотықсыздандырып, ығыстырып шығарады.
Темір (ІІІ) оксидінің салыстырмалы молекулалық массасын тап.
24г темір (ІІІ) оксиді күкірт қышқылымен әрекеттескенде қанша грамм тұз түзіледі.
Темір (ІІІ) оксидінің құрамындағы темірдің массалық үлесін тап.
2. Оқулықпен жұмыс
№2.
Fe FeCl2 Fe(OH)2 FeO FeSO4
Сен білесің бе?
1. Темір оңай магниттеледі бірақ 7690С температурада магниттік қасиетін жояды.
2.Коррозияға бейім металл- темір
3.Кофені тым көп ішпеу керек. Себебі ол темір иондарының сіңірілуін
40% -ға азайтады. Бұл әсіресе гемоглобині төмен адамдар ескеретін жағдай.
4. Темірді тот басудан қорғайтын металл- мырыш
5.Адам ағзасында 4 г темір бар, оның 65%-ы қанда (гемоглобинде) болады. Біздің ағзамызда тәулігіне 6 г гемоглобин синтезделеді. Сүтқоректілердің қызыл қан түйіршіктерінде 32% темір бар.
6.XVIII ғасырда темір жауынгер түрінде бейнеленді.
7.Меккедегі темірдің ауада тіреусіз қалқып тұруы, оның магниттік қасиетіне байланысты.
8. 1889 жылы Парижде француз инженері Гюстав Эйфель Эйфель мұнарасының құрылысын аяқтады. Эйфель мұнарасының биіктігі 300 метр, таза темір металынан тұрады.
9.Делидегі б.з.д. IV-V ғасырда 415 жылы тұрғызылған темір бағананың биіктігі 7 метр, салмағы 6,5 тонна. 99,72% таза темірден тұрады, бірақ осынша уақыт тоттанбауын ғалымдар дәлелдей алмай отыр.
10. Егер мыс жетіспесе бауырда қорланған темір гемоглобинмен байланысқа түсе алмайды.
Бағалау.
Үйге тапсырма: Реферат тақырыбы «Темір - ежелгі элемент»
