1. Тікбұрышты үшбұрыштың сүйір бұрышының синусы дегеніміз не?
2. Тікбұрышты үшбұрыштың сүйір бұрышының косинусы дегеніміз не?
3. Тікбұрышты үшбұрыштың сүйір бұрышының тангенсі дегеніміз не?
4. Тікбұрышты үшбұрыштың сүйір бұрышының котангенсі дегеніміз не?
ІІІ. Жаңа сабақ.
Пифагор ежелгі грек оқымыстысы көптеген маңызды жаңалықтар Пифагордың есімімен аталады. Пифагор тікбұрышты үшбұрыштың қабырғаларының арасындағы қатынасты өрнектейтін теореманы ашқан.
болатын АВС тікбұрышты үшбұрышы берілген. Берілген үшбұрыштың тік бұрышының С төбесінен АВ гипотенузасына СД перпендикулярын түсірсек, екі АВС және ВСД тікбұрышты үшбұрышы пайда болады. АВС және АСД тікбұрышты үшбұрышынан сүйір бұрышының косинусын табамыз.
cos және cos
немесе b2 (2)
Аламыз. Енді АВС және ВСД тікбұрышты үшбұрышынан сүйір бұрышының косинустарын жазамыз.
cos және cos
немесе a2 (3)
Аламыз. (2) және (3) теңдіктерді мүшелеп қосамыз.
b2c*AD+c*DB=c(AD+DB) шығады.
AD+DB=AB=c екенін ескерсек, (1) теңдік с2 а2 + в2 түріне ие болады.
Қолданылуы: Пифагор теоремасын құрылыстарда, үйдің фундаментін тұрғызғанда, ұсақ шеберханаларда қолданылады.мысыр құрылысшылары пирамида салғанда бұрышты тік етіп шығаруүшін 12 түйіншегі бар арқанды пайдаланған.Түйіншектердің аралықтары бірдей болған.Осы түйіндері бар жіпті керіп, қабырғалары 3,4;5 ке тең үшбқрыш құрастырған.Сонда 5 бөліктен тұратын қабырғаға қарсы жатқан бұрыш тік болады. 52 32 + 42
Қабырғалары 3;4;5 юолатын үшбұрыш Мысыр үшбұрышы деп аталған.
IV. Сабақты бекіту: (оқулықпен жұмыс) №126, №127.128.130,131.