Саба?ты? ма?саты:
Білімділік: О?ушыларды медиана, биіктік ж?не биссектриса ?асиеттерін пайдаланып,есептер шы?ару бейімділіктерін ?алыптастыру.
Дамытушылы?:О?ушыларды? іскерліктерін, ?з бетімен е?бектену сезімдерін, білімдерін дамыту
Т?рбиелік: О?ушыларды шыдамдылы??а, шапша?ды??а, д?лдікке т?рбиелеу
Саба?ты? т?рі: Аралас саба?
Саба?ты? т?рі: Жа?а білімді ме?геру.
Саба?ты? к?рнекілігі: Карточкалар,интербелсенді та?та
Саба?ты? барысы: 1.?йымдастыру
2.Саба??а ?ажетті ??ралдарын т?гендеп,д?рыс
отыруына назар аудару.
?дістемелік н?с?ау
Та?ырыпты? алдын ала даярлы? тапсырмаларды орындату ?ажет.
М?нда о?ушылар тік б?рышты ?шб?рыш аны?тамасын, ?асиеттерін естеріне т?сіріп, саба? барысында пайдаланады.
Медиана ?зынды?ын табу формуласы:
?шб?рышты? медианасы мен ?абыр?алары т?менгі формуламен байланыс?ан:
?шб?рышты? б?рышыны? биссектрисасы осы б?рыш?а ?арсы жат?ан ?абыр?асын бас?а екі ?абыр?асына пропорционал кесінділерге б?леді:
Биссектриса ?зынды?ын табу формуласы:
Биссектрисаларды? ?иылысу н?ктесі биссектрисаны б?лу ?атынасы:
Биіктікті? ?асиеті:
?шб?рышты? биіктіктері оны? ?абыр?аларына керіпропорционал:
?шб?рышты? биіктігін табу формуласы:
1-есеп. Те? б?йірлі ?шб?рышты? табаны 2-ге те?. Б?йір ?абыр?аларына ж?ргізілген медианалары ?зара перпендикуляр. ?шб?рышты? ауданын табы?дар.
н?ктесі – ж?не медианаларыны? ?иылысу н?ктесі.
медианасын ж?ргізейік. ?шб?рышын ?арастырайы?.
Шарт бойынша – тік б?рышты, – -ты? медианасы.
Тік б?рышты ?шб?рышты? медианасыны? ?асиеті бойынша – -ты? биіктігі.
2-т?сіл.
– -ты? медианасы.
– тік б?рышты ?шб?рышты? медианасы ретінде.
Те? б?йірлі ?шб?рышты? медианасыны? ?асиеті бойынша, – -ты? биіктігі болып табылады.
Жауабы: 3
2-есеп. ?шб?рышты? екі ?абыр?асыны? ?зынды?тары 6 ж?не 8. Осы ?абыр?аларына ж?ргізілген медианалары ?зара перпендикуляр. ?шб?рышты? ?шінші ?абыр?асыны? ?зынды?ын табы?дар.
Шешуі:
1-т?сіл н?ктесі – ж?не медианаларыны? ?иылысу н?ктесі.
Шарт бойынша – тік б?рышты.
медианасын ж?ргізейік.
– -ты? медианасы
, ендеше
Медиана ?зынды?ыны? формуласы бойынша.
2-т?сіл.
н?ктесі – ж?не медианаларыны? ?иылысу н?ктесі.
Шарт бойынша бол?анды?тан,.
.Айталы?,, ендеше..
?шб?рыштарынан Пифагор теоремасы бойынша
С?йкесінше,
?шб?рышынан Пифагор теоремасы бойынша
Жауабы:
3-есеп. ?абыр?алары 5, 6 ж?не 10 болатын ?шб?рышты? кіші ?абыр?асына медиана мен биссектриса ж?ргізілген. Медиана мен биссектрисаны? осы ?абыр?амен ?иылысу н?ктелеріні? ара ?ашы?ты?ын табы?дар.
Саба?ты бекітуге арнал?ан жатты?улар
1) ?абыр?алары болатын ?шб?рышында?ы А б?рышыны? биссектрисасын табы?дар. (Жауабы: 10)
2) Тік б?рышты ?шб?рышты? катеттеріне ж?ргізілген медианалары ж?не. Гипотенузаны? ?зынды?ын табы?дар. (Жауабы: 10)
3) ?шб?рыш ?абыр?аларыны? ?зынды?тары 5, 6, ж?не 8. осы ?шб?рышты? медианаларыны? ?иылысу н?ктесінен оны? т?белеріне дейінгі ара ?ашы?ты?ты табы?дар. (Жауабы: )
4) ?шб?рышты? биіктігі, табаныны? ?зынды?ы ж?не б?йір ?абыр?аларыны? ?зынды?ы с?йкесінше 12, 14 ж?не 28. Б?йір ?абыр?аларыны? ?зынды?ын табы?дар. (Жауабы: 56; 42)
5) ?шб?рышында медианасы медианасына перпендикуляр. Егер болса, ?шб?рышыны? ауданын табы?дар. (Жауабы: 8)
