Сабақтың тақырыбы: Шахмат ойынының ережелері 7-сынып

Шахмат ойынының ережелері, оқушыларға қалай ойнау керектігін үйрету

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«Сабақтың тақырыбы: Шахмат ойынының ережелері 7-сынып»

Шахмат ойының

ережелері 7 сынып

Ойын тарихы

Ойын тақтасы

Шахмат тастары

Екі жақты ойын

Сұрақ жауап

бағалау

Жұруді үйрену

Мақсаты: Оқушылардың шахмат ойынына деген қызығушылығын арттыру. Ойлау қабілетін жетілдіру. Салауатты өмір салтын насихаттау

Мақсаты:
Оқушылардың шахмат ойынына деген қызығушылығын арттыру.
Ойлау қабілетін жетілдіру.
Салауатты өмір салтын насихаттау

Сабақтың кезеңдері:

Түсіндірме кезең

2. Практикалық кезең

3. Аяқталу кезеңі

Бағалау критерийлері:

Сабақ үрдісіне белсене қатысуы.
Өз әркетіне өзіндік баға беруі.
Серіктесінің әрекетіне сыни тұрғыдан баға беруі.

Дескрипторлар:

Ойынның ережесін сақтау, сабақ үрдісіне белсенді қатысу, жоғарғы күрделі тапсырмаларды орындау.

Шахмат ойынының тарихы

1969 жылғы қазақ жазуының соңғы орыстандыру емле реформасына

дейін қазақ тілінде дәстүрлі шатыраш ( санскрит chatur anga → пракріттер :

chatur anja — төрт бұрыш → арабша : шатрандж ) делініп келді. Үнді аңыздары бойынша, билеуші Шерам шахматпен ең алғаш танысқан кезде, оның өзгешелігіне, әр түрлі әдемі комбинациялардың байлығына масаттанды.Ал осы ойынды ойлап шығарған дана оның қол астында екенін біліп, билеуші оған ерекше алғыс білдіргісі келді. Сонда әмірші үнді данышпанның кез келген бұйымтайын орындауға уәде береді. Ал дана оны бидай дәнімен таң қалдырады. Берілген шарт бойынша данышпанға шахмат тақтасының бірінші шаршысына бір, екінші шаршысына екі, ал келесі шаршыларға бұрынғыдан екі есе артық

(1 + 22 + 23 + 24 + … + 263 = 264 – 1) бидай дақылдары берілуі тиіс еді және билеуші осы санның қанша екенін білмей, оны данаға лезде беруді бұйырды.

Магараджи есептеушілері бұл санды түні бойы есептеп, таңертен ғана математикалық шешімге келіп, оның мүмкін емес екенін әміршіге түсіндіреді. Себебі данышпан айтқан сан бүкіл Үндістанның бидай дәндер санына, тіпті бүкіл әлемнің бидай дәндері санына жетпейді екен. Бұл сан - 18 квинтильон 446 квадрильон 744 триллион 073 миллиард 709 миллион 551 мың 615. Осы мысал арқылы біз математиканың шахматта жасырған таңғажайып мүмкіншіліктеріне көз жеткізе аламыз. Шахматтың пайда болу тарихы туралы тағы да бір гипотеза бар. Осы гипотеза

Магараджи есептеушілері бұл санды түні бойы есептеп, таңертен ғана математикалық шешімге келіп, оның мүмкін емес екенін әміршіге түсіндіреді.
Себебі данышпан айтқан сан бүкіл Үндістанның бидай дәндер санына, тіпті бүкіл әлемнің бидай дәндері санына жетпейді екен.
Бұл сан - 18 квинтильон 446 квадрильон 744 триллион 073 миллиард 709 миллион 551 мың 615.

Осы мысал арқылы біз математиканың шахматта жасырған таңғажайып

мүмкіншіліктеріне көз жеткізе аламыз.

Шахматтың пайда болу тарихы туралы тағы да бір гипотеза бар. Осы гипотеза бойынша шахмат сиқырлы шаршылардан пайда болды. N Тәртібі бойынша құрастырылған сиқырлы квадрат 1 және n2 аралығындағы бүтін сандардан тұратын n х n квадратты кестеден құрастырылған. Берілген кесте ерекшелігі: әрбір жол/бағана сандар қосындысы шахмат тақтасының екі маңызды диагональ сандарының қосындысына тепе-тең келеді. Саны сегізге тең сиқырлы шаршы үшін әрбір жол/бағана/маңызды диагональ қосындысы 260-қа тең.

Ойын тақтасы

Ережесі

Шахмат екі ойыншы арасында шахмат тақтасында ойналады. Ойын тақтасы 64 шақпақтан тұрады. Ойының басында әрбір ойыншының иелігінде ақ немесе қара түсті он алты шақпақ (шахмат фигурасы) болады: бір патша, бір уәзір, екі піл, екі ат, екі тура және сегіз пешка. Ойынның мақсаты қарсыластың тастарын шабуылдай отырып, патшаға мат қою.

8х8 ден 64 шақпақ болады.

32 қара,32 ақ шақпақ. Әр шақпақта

жандарынан сандармен, асты –үсті

латын әріптерімен белгіленеді. Бүл

белгілері жүрісті жазып алу үшін

белгіленеді. Мысалы : А7 жүреді

А6 ға, С2 жүреді С4 ке.

Шахмат тастары

Патша Уәзір Ноян (Піл) Ат Ладья Сарбаз

Кароль Ферзь Офицер Конь Ладья Пешка

Жұруді үйрену

Ойын басындағы тастар жайғасымы

Патша жүрістері

Ладья жүрістері

Ат жүрістері

Піл жүрістері

Уәзір жүрістері

Сарбаз жүрістері

Терминдермен жұмыс ШАХ – қандай да бір фигурамен корольге шабуыл жасау МАТ – қарсыластың шабуылына ұшыраған король ешқайда қашып құтыла алмаса, яғни ұтылысты білдіреді. ПАТ – корольдің өз кезегінде бірде-бір жүріс жасай алмайтын жағдайы.Нәтижесінде тең ойын деп саналады.

Шахмат кезеңдері: Дебют – (французша «басталу» деген сөз)- шахмат партиясының бастапқы кезеңі.Ол 10-15 жүрістен кейін аяқталады., нәтижесінде пешкалар мен фигуралар шайқасқа түсуге дайын жауынгерлік сапта тұрады. Миттельшпиль – (немісше Mittel -ортасы, Spiel -ойын ) ойынның ортасы, әдетте басты оқиғалар жүреді. Эндшпиль – (немісше Endspiel – ойынның соңы) партияның қорытынды сатысының аяқталуы.

Шахмат кезеңдері:
Дебют – (французша «басталу» деген сөз)- шахмат партиясының бастапқы кезеңі.Ол 10-15 жүрістен кейін аяқталады., нәтижесінде пешкалар мен фигуралар шайқасқа түсуге дайын жауынгерлік сапта тұрады.
Миттельшпиль – (немісше Mittel -ортасы, Spiel -ойын ) ойынның ортасы, әдетте басты оқиғалар жүреді.
Эндшпиль – (немісше Endspiel – ойынның соңы) партияның қорытынды сатысының аяқталуы.

Ең әсерлі білім – сені жеңе алатын бәсекелеспен шахмат ойнау Ричард Бах

Ең әсерлі білім – сені жеңе алатын бәсекелеспен шахмат ойнау
Ричард Бах

Бекіту сұрақтары

Аттың жүрісі қай әріпке ұқсайды?
Артқа жүре алмайтын фигура?
Ең мықты фигура?
Шах деген не?
Алаңда неше шақпақ бар?
Неше қара,неше ақ шақпақ?
Шахмат ойыны шыққан елі?

Сау болыңыздар!

Предмет: Физкультура

Категория: Презентации

Целевая аудитория: 7 класс

Скачать
Сабақтың тақырыбы: Шахмат ойынының ережелері 7-сынып

Автор: Жандос Кадырканов Жарасбаевич

Дата: 01.03.2018

Номер свидетельства: 460372

Похожие файлы

Шахмат фигуларының жүрістері

object(ArrayObject)#863 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(54) "Шахмат фигуларының жүрістері"
    ["seo_title"] => string(35) "shakhmat_fighularynyn_zhuristieri_1"
    ["file_id"] => string(6) "458915"
    ["category_seo"] => string(10) "fizkultura"
    ["subcategory_seo"] => string(12) "planirovanie"
    ["date"] => string(10) "1519237835"
  }
}

То?ыз??мала?ты? ж?рістері.

object(ArrayObject)#885 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(44) "То?ыз??мала?ты? ж?рістері."
    ["seo_title"] => string(31) "tog-yzk-u-malak-tyn-zhuristieri"
    ["file_id"] => string(6) "301314"
    ["category_seo"] => string(10) "fizkultura"
    ["subcategory_seo"] => string(5) "uroki"
    ["date"] => string(10) "1456905600"
  }
}

Ашы? саба?. То?ыз??мала? ж?рістері, жазып ойнау

object(ArrayObject)#863 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(80) "Ашы? саба?. То?ыз??мала? ж?рістері, жазып ойнау"
    ["seo_title"] => string(44) "ashyksabaktogyzkumalakzhuristierizhazypoinau"
    ["file_id"] => string(6) "325420"
    ["category_seo"] => string(10) "fizkultura"
    ["subcategory_seo"] => string(5) "uroki"
    ["date"] => string(10) "1462952790"
  }
}

"Баланы? а?ыл-ой белсенділігін арттыруда?ы шахмат ойыныны? ма?ызы" баяндама

object(ArrayObject)#885 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(136) ""Баланы? а?ыл-ой белсенділігін арттыруда?ы шахмат ойыныны? ма?ызы" баяндама "
    ["seo_title"] => string(82) "balanyn-ak-yl-oi-bielsiendilighin-arttyrudag-y-shakhmat-oiynynyn-man-yzy-baiandama"
    ["file_id"] => string(6) "166527"
    ["category_seo"] => string(7) "prochee"
    ["subcategory_seo"] => string(7) "prochee"
    ["date"] => string(10) "1422970873"
  }
}

Шахмат тастарыны? ж?рісі (?орытынды саба?)

object(ArrayObject)#863 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(77) "Шахмат  тастарыны?  ж?рісі (?орытынды  саба?)"
    ["seo_title"] => string(44) "shakhmat-tastarynyn-zhurisi-k-orytyndy-sabak"
    ["file_id"] => string(6) "293517"
    ["category_seo"] => string(10) "fizkultura"
    ["subcategory_seo"] => string(5) "uroki"
    ["date"] => string(10) "1455477052"
  }
}

Сабақтың тақырыбы: Шахмат ойынының ережелері 7-сынып

Просмотр содержимого документа «Сабақтың тақырыбы: Шахмат ойынының ережелері 7-сынып»

Похожие файлы

Полезное для учителя

Просмотр содержимого документа
«Сабақтың тақырыбы: Шахмат ойынының ережелері 7-сынып»