Еркін және еріксіз тербелістер

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«Еркін және еріксіз тербелістер»

Сабақтың тақырыбы: Еркін және еріксіз тербелістер. Резонанс.

Сабақтың мақсаты:
Білімдік - Тербеліс түрлерімен және олардың ерекшеліктерін түсіндіру арқылы резонанс құбылысын қарастыру.
Дамытушылық - Күнделікті өмірден мысалдар келтіре отырып, оқушы ойын дамыту.
Тәрбиелік - Терең ойлауға, ғылыми ой қозғауға баулу.
Сабақтың тирі - Жаңа білімді меңгерту сабағы.
Сбақтың түрі -
Сабақтың көрнекілігі - Математикалық және серіппелі маятник.
Оқыту әдісі - бандау, сұрақ-жауап, салыстыру, еркін ізденіс.
Жаңа термин - резонанс
Сабақтың барысы:
а)ұйымдастыру кезеңі
оқушыларды тексеру.
ә)үй тапсырмасн сұрау
1. Математикалық маятник
2. Серіппелі маятник
б) жаңа сабақ түсіндіру.
Қарастыратын сұрақтар.

І.Еркін тербеліс.
а) Қозғалысын қарастырып денелер тобын денелер жүйесін д.а.
жүйеге енетін денелер арасындағы әрекет ететін күштер ішкі күштер, ал жүйеге еңбейтін денелер тарапынан жүйе денелеріне әрекет ететін күштерді сыртқы күштер дейді.
ә) Еркін тербелістің периоды, жиелігі және анықтамасы.
Жүйе тепе - теңдік күйден ауытқығаннан кейін ішкі күштердің әрекетінен тербеліс пайда болады және ол еркін тербеліске жатады.
А: Еркін тербелетін деп дене тепе-теңдік күйінен шығарылғаннан соң сыртқы күштің әрекетінсіз болатын тербелісті айтады.
Ескерту: Т= 2π√(l/g)
= еркін тербелістің периоды.
Т= 2π√(m/k)

Еркін тербелістің жиелігі меншікті тербеліс жиелігі д.а.
Меншікті жиелік

математикалық тербелмелі жүйенің серіппелі
маятник қасиетіне тәуелді маятник

l - ұзындығына m - массасына,
k - қатаңдығына

ІІ.Еркін тербелістің пайда болуы және өшуі
а)Пайда болуы
Маятник

Серіппелі Тербелмелі жүйеде ұқсас Математикалық
маятник күштер әрекет ету керек маятник

Fcep Fa мен Fo
Fx= -kx тең әрекетті күші

1.Осы күштің троекциясы
дененің ығысуына пропорционал.
2.Бұл күш дененің тепе-теңдік
күйіне қарай бағытталады
ә)Еркін тербелудің өшуі
Шарты:Үйкеліс күшіәрекетінен болады
Себебі:
Тербеліс тез өшеді.
Үйкеліс күшіқозғалысқа қарсы бағытталған.
Үйкеліс күші әрекетінен теріс жұмыс өндіріледі.
Механикалық энергия азаяды,ал амплитуда кемиді.
Ескерту:Өшетін тербеліс гармоникалық тербеліске жатпайды.
ІІІ.Еріксіз тербеліс.
а) Пайда болу шарты
Тербелісті өшпейтін ету үшін үйкелісті жеңуге кететін энергияны
толықтыру керек.
Энергияны сыртқы периоды өзгеретін күштерін әрекет етіп
толықтыруға болады.
Энергия сыртқы күш жұмысы есебінен толығады.
Мәжбүр етуші күш әсерінен еріксіз тербеліс пайда болады.
а) Анықтамасы:Еріксіз тербеліс дегеніміз-сыртқы периодты күшінің
әрекетінен болатын тербеліс
б) Ерекшелігі:
Күштер периодты түрде әсер ету арқылы жүйенің периодты
қозғалысын тудырады.
Мысалы: есік периодты түрде ашылып-жабылады.
Қорытынды:
1. Периодты түрде өзгеретін күш әсерінен тербелі жүйеде периодты қозғалыс еріксіз тербеліс болады.
2. Еріксіз тербелістің периоды мәжбүр етуші күшінің периодына тең.
IV. Еркін және еріксіз тербелістің айырмашылығы.

Тербеліс

Еркін Еріксіз
1.Энергия шығыны 1.Мәжбүр етуші күш әрекетінен
әсерінен өшеді периодты қозғалыс жасайды
2.Энергия тек 2.Энергия үнемі толығып отырады
қозғалыс басында 3.Орныққан еріксіз тербеліс жиелігі
ғана беріледі сыртқы күш жиелігіне тең
V.Резонанс
а) Мәжбүр етуші күштің тербеліс жиелігі мен тербелмелі жүйенің меншікті жиелігі дәл келгенде еріксіз тербеліс амплитудасының кенет арту құбылысы резонанс д.а
ә)Пайдасы мен зияны:
Резонанс

Пайдалы Зияны

Резонансты арттыру Кеміту

Қолданылуы Тербелістің меншікті жиелігі
Жол құрылысы сыртқы күш жиелігіне дәл
Үй ірге тасын құйғанда келмейтіндей ету
вибратор - тығыздағыш Көмір.

б )Жаңа сабақты бекіту:
1.Тербелістің қандай түрлері бар?Және олардың айырмашылығы
қандай?
2.Неліктен тербеліс өшеді?
3.Тербелмелі жүйенің меншікті жылдамдығы қалай анықталады?
4.Резонанс құбылысын қалай түсіндіруге болады?
в) Есептер шығару.
23-жат.

Предмет: Физика

Категория: Уроки

Целевая аудитория: 9 класс

Скачать
Еркін және еріксіз тербелістер

Автор: Калиева Бахыт Мухамбетказиевна

Дата: 01.03.2017

Номер свидетельства: 396909

Похожие файлы

Еркін ж?не еріксіз тербелістер.

object(ArrayObject)#851 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(57) "Еркін ж?не еріксіз тербелістер."
    ["seo_title"] => string(33) "ierkinzhnieieriksiztierbielistier"
    ["file_id"] => string(6) "323473"
    ["category_seo"] => string(6) "fizika"
    ["subcategory_seo"] => string(12) "planirovanie"
    ["date"] => string(10) "1461921623"
  }
}

Еркін ж?не еріксіз тербелістер

object(ArrayObject)#873 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(56) "Еркін ж?не еріксіз тербелістер"
    ["seo_title"] => string(37) "ierkin-zh-nie-ieriksiz-tierbielistier"
    ["file_id"] => string(6) "284219"
    ["category_seo"] => string(6) "fizika"
    ["subcategory_seo"] => string(5) "uroki"
    ["date"] => string(10) "1453952344"
  }
}

Еркін және еріксіз тербелістер. Өшетін тербелістер. Тербеліс кезіндегі энергияның түрленуі. Резонанс.

object(ArrayObject)#851 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(188) "Еркін және еріксіз тербелістер. Өшетін тербелістер. Тербеліс кезіндегі энергияның түрленуі. Резонанс."
    ["seo_title"] => string(80) "ierkin_zh_nie_ieriksiz_tierbielistier_oshietin_tierbielistier_tierbielis_kiezind"
    ["file_id"] => string(6) "367913"
    ["category_seo"] => string(6) "fizika"
    ["subcategory_seo"] => string(5) "uroki"
    ["date"] => string(10) "1481361305"
  }
}

Тербелістер ж?не тол?ындар тарауын ?айталау

object(ArrayObject)#873 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(80) "Тербелістер ж?не тол?ындар тарауын ?айталау "
    ["seo_title"] => string(50) "tierbielistier-zh-nie-tolk-yndar-tarauyn-k-aitalau"
    ["file_id"] => string(6) "233805"
    ["category_seo"] => string(6) "fizika"
    ["subcategory_seo"] => string(5) "uroki"
    ["date"] => string(10) "1443216781"
  }
}

Тол?ынды? ?оз?алыс. Серпімді ортада?ы тербелісті? таралуы. ?ума ж?не к?лдене? тол?ындар.

object(ArrayObject)#851 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(156) "Тол?ынды? ?оз?алыс. Серпімді ортада?ы тербелісті?  таралуы. ?ума  ж?не к?лдене? тол?ындар. "
    ["seo_title"] => string(98) "tolk-yndyk-k-ozg-alys-sierpimdi-ortadag-y-tierbielistin-taraluy-k-uma-zh-nie-koldienien-tolk-yndar"
    ["file_id"] => string(6) "217187"
    ["category_seo"] => string(6) "fizika"
    ["subcategory_seo"] => string(12) "planirovanie"
    ["date"] => string(10) "1433262613"
  }
}

Еркін және еріксіз тербелістер

Просмотр содержимого документа «Еркін және еріксіз тербелістер»

Похожие файлы

Полезное для учителя

Просмотр содержимого документа
«Еркін және еріксіз тербелістер»