Просмотр содержимого документа
«К?ш. Деформация. Гук за?ы. Динамометр»
1. Мына шамаларды ң өлшем бірліктерін жаз:
[m]=_______
[m]=_______
[V]=_______
[ ρ ]=________
2.Заттың тығыздығын табатын формула
А) m=pV;
B) V=m/p;
C) p=m/V;
1 кг – да неше грамм бар?
А) 1000 гр;
В) 100 гр;
С) 0,001 гр;
72 км/сағ неше м/с-қа тең?
А) 10 м/с;
В) 20 м/с;
С) 15 м/с;
Қозғалыс тездігін мен сипаттаймын
Өзімді мен әлсізге ұқсатпаймын
Желаяқ желдей ессе зымырайды
Шыңдасам “күш “өзіңе ұстатпаймын
Шығады басқалардан асқақ әнім,
Уақыт пен жол дегенді басқарамын.
Өткені ешкімге де сезілмейтін,
Ұғыммын уақыт атты білінбейтін.
Өлшемім сағат, минут, секунд болған
Көзіңе елес болып көрінбеймін.
Уақыт бос өтпесін, оқы достым!
Жасыңа әр жыл сайын бір жас қостым!
Ғасырға қадам бастық мен арқылы,
Міне, менің құдіретім, осы достарым!
Жолың болсын жолаушы
Жол аталған ұғыммын.
Жылдамдық пен уақыт,
Сыйлайды маған көп бақыт!
Сәтті күні әрқашан
Маған сен де жолға шық!
Жол боламын атақты.
Жолың болар жолаушы,
Білсең жолдың ұғымын!
“ Көлем “ атым!
Қызыл тілім, жасқанба,
Сөйле батыл!
Массаны тығыздыққа бөліп берген.
Көлемнің ерлігімен,
Шыққан аты!
Қозғауға барлық затты күшім жетті
Мен арқылы қозғалып барлық дене,
Атандым әрі күшті, әрі текті!
Мен арқылы тартылып барлық ғалам,
Өрекпіп өр көңілім оттай жанам
Жететін маған кім бар кел ортаға,
Жетілді білім алып ой мен санам.
Денені салыстырған салтанатым.
“ Тығыздық “ мен боламын ұғына біл!
Салыстырып әлемді шыққан даңқы.
Денең де тығыз болсаң, шымыр болсаң
Бұлшық ет бұлтыйып бір күшке толса
Тығыздық құдіретін түсінер ең,
Басыңа физикалық білім қонса!
Күш. Деформация. Гук заңы. Динамометр.
Сабақтың мақсаты:
Күш ұғымын тұжырымдап және өлшем бірлігін түсіндіру.
Сабақтың міндеттері:
Оқушылардың білім дағдысын қалыптастыру. Күштің түрлерімен және динамометрдіңқұрылысымен таныстыру;
Оқушылардың танымдық қасиеттерін және шығармашылық қабілетін дамыту;
Пәнге деген қызығушылығын арттыру. Азаматтыққа, жоғары саналылыққа тәрбиелеу
«Білегі күшті бірді жығады,
білімі күшті мыңды жығады».
«Көптің күші – бірлікте».
Күш денелердің өзара әрекеттесуін сипаттайтын шама.
Әртүрлі денеге әртүрлі күш түсіреміз.
Демек, күштің сан мән көп те, аз да болуы мүмкін.
Күш сандық мәнімен және бағытымен сипатталатын физикалық шама болып табылады.
Күшті Ғ әрпімен белгілейміз.
SІ жүйесінде күш бірлігіне ньютон (Н) алынған. 1Н – тыныштық күйіндегі массасы 1 кг денеге 1 с ішінде 1 м/с жылдамдық беретін күш. Бұдан үлкен күш бірлігі – килоньютон (кН) да қолданылады.
1кН = 1000 Н.
Дене пішінің немесе өлшемдерінің өзгеруін деформация (латынша деформация – бүліну, бұзылу) деп атайды.
Тәжірибелер деформациялаушы күшке қарама қарсы бағытталған жаңадан бір күш пайда болатынын көрсетеді. Бұл күш серпімділік күші деп аталады.
Күштің әрекеті тоқтағаннан кейін, дене өзінің бастапқы пішіні мен өлшемін өзгертетін болса, мұндай деформация пластикалық деп аталады.
Егер денеге басқа дене
әсер етсе, онда денеге күш әсер етті деп айтамыз.
Егер денеге күш әсер етсе,онда дене өзінің бағытын өзгертеді.
Видеобейне
Егер денеге басқа дене (күш) әсер етсе, онда дене өзінің жылдамдығының бағытын өзгертеді.
Егер денеге басқа дене (күш) әсер етсе, онда дене өзінің қозғалыс бағытын өзгертеді.
Видео бейне
Егер денеге басқа дене (күш) әсер етсе, онда дене өзінің пішінін өзгертеді.
Видеобейне
Грекше:динамис–күш,метрео –өлшеймін
Серіппе
Көрсеткіш белгі
Құралдың шкаласы
тақтайша
Жүктер ілетін ілгіш
Руководитель Шакуров З З http://teach-shzz.narod.ru Разработчики Романов и Макаров
Руководитель Шакуров З З http://teach-shzz.narod.ru Разработчики Романов и Макаров
Динамометрлердің түрлері
Аттракцион –
силомер
тұрмыстағы –
таразы
Қол динамометрі
Руководитель Шакуров З З http://teach-shzz.narod.ru Разработчики Романов и Макаров
Руководитель Шакуров З З http://teach-shzz.narod.ru Разработчики Романов и Макаров
Кестені толтыр
Физикалық шама
Өлшем бірлігі
F
құрал
м /c
көлем
таразы
“ Сәйкесін тап” ойыны
Жылдамдық
m- кг
Уақыт
v – м/с
Жол
p – кг/м3
Масса
s – м
Көлем
Ғ- Н
Тығыздық
V – m3
Күш
t – c
“
“Жұмбақтас” ойыны
Ойынның шарты:Кестедегі әріптерді көлденең, вертикаль бағыттарда сыза отырып, физикалық термин сөздерді тауып жазады. Қай топ көп тапса, сол топжеңімпаз атанады.
Негізгі қорытындылар
Күш –денелердің өзара әрекеттесуін сипаттайтын шама.Күш сандық мәнімен және бағытымен сипатталатын физикалық шама.
Күштің белгіленуі - F.
Күштің өлшем бірлігі - ньютон(H).
Күшті өлшеуге арналған құрал - динамометр.
Күштің түрлері: ауырлық күші, үйкеліс күші,серпімділік күші,бүкіл әлемдік тартылыс күші.
![1. Мына шамаларды ң өлшем бірліктерін жаз: [m]=_______ [m]=_______ [V]=_______ [ ρ ]=________ 2.Заттың тығыздығын табатын формула А) m=pV; B) V=m/p; C) p=m/V;](https://fsd.kopilkaurokov.ru/uploads/user_file_56d2dfc875853/img_user_file_56d2dfc875853_1.jpg)
