Балалар ше?бер бойына т?рады. Жылы лебіздерін білдіреді. ?уаныш сезімдерін білдіреді. ?й жануарларына деген с?йіспеншілігін білдіреді.
?йымдастыру
іздестіру.
Балалар?а жайлау?а саяхат?а шы?у ?сынылады. Б?рында ата – бабамыз жайлау?а атпен, арбамен, т?йеге ж?к артып шы?атын. Ал ?азіргі заманда бас?ада к?ліктерді де пайдалану?а болады. Ал біз ата-бабаларымызды? заманыда?ыдай ат-арба шегіп барайы?.
Біз саяхат?а ?айда келдік?
?арандаршы ?андай ?демі таби?ат, таза ауа, к?п малдар жайылып ж?р. Міне бір ?й т?р. Б?л ?андай ?й?
Т?рбиеші ?йді? ішіне кірсе, бір ?оржын т?рады, бас?а ешкім жо?. ?оржынны? ішінде хат бар екен. Хатта балалар?а т?рт т?лік туралы ж?мба? жасырыл?ан екен.
Кішкентай ?ана бойы бар.
Айналдырып киген тоны бар.
(?ой)
Кезікті бір жануар,
?стінде бір тауы бар. (т?йе)
Басында екі тая?ы бар.
Т?рт ая?ы бар.
Біра? та?ы са?алы бар. (ешкі)
Екі айнасы бар,
Екі найзасы бар. (сиыр)
Екеуі елендеп келеді,
Екеуі т?белесіп келеді. (жыл?ы)
Б?ларды ?й жануары деп атайды. ?й жануарларыны? адам?а пайдасы ?те к?п. Адамдар малдарды ба?ып-к?тіп ?асиеттеп ?арайды. ?ам?орлы? жасайды.
?аза? д?ст?рінше барлы? мал т??ымы т?рт т?лікке б?лінеді. Сол т?лік малды? ?з пірі (?ам?оршысы) бар. Оларды ?алай атаймыз.
Әдіс – тәсілдері: тусіндіру, көрсету, әңгімелесу, сұрақ-жауаптар,
дидиктикалық ойындар.
Жаңа сөздер: кісінейді, мөңірейді, маңырайды, боздайды.
Сабақтың түрі: ойын – сабақ.
Әрекет кезеідері
Тәрбиешінің іс - әрекеті
Баланың іс - әрекеті
Танымды
оятушылық
Жылулық шеңбері:
Армысың, мейірімді жер ана!
Армысың, қайырымды аспан ата!
Арысың, шұғылалы алтын күн!
Амансың ба? Есенсің бе?
Сәлеметсіздер ме, достарым.
Сәлеметсіздер ме, қонақтар.
Амансыңдар ма, менің сүйікті қозы-лағым, құлыншағым, ботақаным, ақ бұзауым.
Балалар шеңбер бойына тұрады. Жылы лебіздерін білдіреді. Қуаныш сезімдерін білдіреді. Үй жануарларына деген сүйіспеншілігін білдіреді.
Ұйымдастыру
іздестіру.
Балаларға жайлауға саяхатқа шығу ұсынылады. Бұрында ата – бабамыз жайлауға атпен, арбамен, түйеге жүк артып шығатын. Ал қазіргі заманда басқада көліктерді де пайдалануға болады. Ал біз ата-бабаларымыздың заманыдағыдай ат-арба шегіп барайық.
Біз саяхатқа қайда келдік?
Қарандаршы қандай әдемі табиғат, таза ауа, көп малдар жайылып жүр. Міне бір үй тұр. Бұл қандай үй?
Тәрбиеші үйдің ішіне кірсе, бір қоржын тұрады, басқа ешкім жоқ. Қоржынның ішінде хат бар екен. Хатта балаларға төрт түлік туралы жұмбақ жасырылған екен.
Кішкентай ғана бойы бар.
Айналдырып киген тоны бар.
(қой)
Кезікті бір жануар,
Үстінде бір тауы бар. (түйе)
Басында екі таяғы бар.
Төрт аяғы бар.
Бірақ тағы сақалы бар. (ешкі)
Екі айнасы бар,
Екі найзасы бар. (сиыр)
Екеуі елендеп келеді,
Екеуі төбелесіп келеді. (жылқы)
Бұларды үй жануары деп атайды. Үй жануарларының адамға пайдасы өте көп. Адамдар малдарды бағып-күтіп қасиеттеп қарайды. Қамқорлық жасайды.
Қазақ дәстүрінше барлық мал тұқымы төрт түлікке бөлінеді. Сол түлік малдың өз пірі (қамқоршысы) бар. Оларды қалай атаймыз.
Малдар адамға не береді?
Түйенің сүтін не деп атайды?
Жылқының сүтін не деп атайды?
Сиырдың, қойдың, ешкінің сүтінен не жасайды?
Қойдың, ешкінің, түйенің жүнінен не жасайды?
Төрт түлік туралы қандай тақпақтар білесіңдер.
Дидактикалық ойын: «Не қалай дыбыстайды?» Малдардың суреттерін көрсетелі, балалардан қалай дыбыстайтынын сұрайды.
Малдың дыбыстағанын былай деп атайды. Жылқы – кісінейді, сиыр – мөңірейді, қой-ешкі – маңырайды, түйе – боздайды.
Сергіту сәті.
Топ – топ етіп басайық,
Ауылға біз барайық
Қозыларды санайық.
Бір, екі, үш – деп,
Алақанды соғайық.
Төрт, бес, алты – деп
Қораларға қамайық.
Төрт түлік мал туралы мақал-мәтелдер сұралады.
Жылқы малдың – патшасы,
Түйе малдың – қасқасы.
Дидактикалық ойын «Төлін тап».
Қимыл ойыны «Тақия тастамақ».
Тәрбиешінің қойған сұрақтарына тақия тастаған бала жауап береді.
Балалар, Шопан ата сендерге сабаққа жақсы қатысқандарың үшін құрт дайынлап кетіпті.
Ал енді өз ойларыңнан құрастырған әңгімелеріңді тыңдайық.
Балалар үй жануарларына не жатады?
Жайлауға.
Киіз үй
Балалар жұмбақты қызыға шешеді. Үй жануарларын атайды, суретін тауып тақтаға іледі.
1. Шопан ата-қой-ешкі қамқоршысы
2. Зеңгі баба-сиыр қамқоршысы.
3. Қамбар ата – жылқы қамқоршысы.
4. Ойсып қара – түйе қамқоршысы.
Сүт, ет, жүн.
Шұбат деп жауап береді.
Қымыз.
Май, құрт, ірімшікғ айран.
Киім тоқиды, көрпе жасайды, пима басады.
Балалар тақпақтарын айтады.
Сиыр – мө-мө,қой – мә-мә, жылқы – е-и,е-и, түйе – бө-бө, ешкі – мәә-мәә.
Осы сөздерді қайталайды.
Өлеңді қимылмен орындайды.
Жауаптар.
Малдардың жанына төлін тауып қояды.
Сұраққа жауап береді.
Өздері салып әкелген суреттерін көрсетіп өз ойынан шығарған әңгімесін айтады.
Балалардың жауаптары.
Рефлексивті
түзету
Қорытынды жасау. Балалардың сабаққа қатысқандарын мақтап – мадақтау.
Жұлдызша тарату.
Ризашылығын білдіріп, ат-арбаға отырып үйлеріне қайтады.
Күтілетін нәтиже:
Білу керек: Балалар үй жануарлары, төлдері туралы білуі керек.
Қамқорлық жасай білуі керек.
Болу керек: Тақпақтар, өлең жолдарын мәнерлеп айту, үй жануарлары
туралы әңгімелеуге дағдыландыру.
Істей білуі керек: Үй жануарларын төлдерімен дұрыс ажыратып атай біледі.