| Білім беру саласы: | Таным |
| Бөлімі: | Экология негіздері |
| Тақырыбы: | «Нан қалай дастарқанға келеді?» |
| Мақсаты: | Балаларды нанның тұқымдық бидайдан нан болып шыққан жолдарымен таныстыру. |
| Міндеті: | Нан дастарқанға жеткенге дейінгі істелетін еңбек мазмұнымен таныстыру. Ауыл шаруашылығындағы техника атауларымен таныстыру. Ауыл шаруашылық адамдарының еңбегін құрметтеуге, нанды қастерлеуге қадірлеуге тәрбиелеу. |
| Қажетті құрал-жабдықтар, көрнекіліктер: | Әр балаға бидай масағы, кішкентай табақшадағы бидай дәндері таратылады. нанға, нан қалай дайындалып шығатынына байланысты суреттер |
| Іс-әрекет кезеңі | Тәрбиешінің іс -әрекеті | Баланың іс-әрекеті |
| Мотивациялық -қозғаушы | Наубайшы киімін киіп бауырсақ кіреді қолында жаңа піскен нан өнімдері: Амандасады. Балалар қалай ойлайсындар мен сендерге не әкелдім? Қандай тәтті иіс, бұл иіс неге ұқсайды? Кәне иіскеп көріндерші, қандай дәмді иіс. Сендер білесіндерме нан қайдан келеді? Ендеше мен сеңдерді серуенге алып барайын қарсы болмайсыңдар ма? | Балалар амандасады Нан тоқаш. Нанын иісі Жоқ Жоқ қарсы болмаймыз Барамыз |
| Ұйымдастыру іс-әрекеті | Тәрбиеші қонырауын сылдырлатып, балалар екі орталыққа бөлініп, бірі шығармашылық орталығына барып, бірі танымдылық орталығына барады. Тәрбиеші: Балалар, Бауырсақ сендерді көктем алаңқайына шақырып тұр. (Теледидарға жақындайды) Теледидарды қосып көктемгі егістік қалай болатынын көрсетіп түсіндіреді. Көктемде қар еріп кеткенде, қырда жер кеуіп бастағанда жерді жыртуға бастайды. Жерді немен жыртады? Қырда трактор келе жатады, кім оны жүргізеде? Тракторшы ауыр темір соқаны тартып әкеледі, бұл соқа жерді терен жыртып келеді. Жерді жыртып болған сон жердің беті қандай болады? Жерді жыртып болған сон бидай дәнін егеді. Тәрбиеші: балалар бізді Бауырсақ табиғат бұрышына шақырып жатыр. Мольбертте өсімдіктердін өсу мен даму шарттарынын схемалары ілініп тұр. Дән шығып, жасыл сабақшалар жасылданып масақтар пайда болады Өсімдіктердін өсулеріне не қажет? Жаңбыр, бидай күн туралы мақал мәтел, кім біледі? Сабағы жаман дақылдың Дәні де жаман. Арпа, бидай — Ас екен, Алтын, күміс — Тас екен. Не ексең, соны орарсың. Жаттығу этюды: «Бидай масағы қалай өседі?» Мысалы сендер әлі кішкентай дән сияқтысыңдар, олар жер астында жатыр. Күнін көзі шығып, жерді жылыта бастайды, дән шыға бастады.Бидай масағы әлі нәзік кішкентай. Күн шуағы жылытады,жылы жаңбыр жауып, бидай-масағы өсе бастады, биік, биік. жеңіл жел еседі, бидай масағын жан- жаққа қалықтатып, күн шуағы жылытып, көңілді күйді өқтереді. Күзде келіп қалды, жел күшейді масақтар жерге төмендеді, дәндері шашылып қалды. Деп тәрбиеші айтады. Тәрбиеші: балалар Бауырсақ бізді ары қарай шақырып жатыр. Тәжірибе «Дәндер қайда тұрады». Мақсаты:бидай масағы неден құрылған? Құралдар: Әр балаға бидай масағы, кішкентай табақшадағы бидай дәндері таратылады. Балалар, дәнге қараңдаршы, ұстап көріңдер, олардың үйлері қайда деп ойлайсыңдар? Бидай масағын алып жақсылап қараңдар ішінде дәндер бар ма? Масақ неден құрылған? Масақта сабағы болады, сабағынан қабыршық пайда болады (тәрбиеші осы ақпараты айта отыра сонымен қатарымен сурет бойынша түсіндіріп көрсетеді) Дәндер қайда тұрады? Тұжырым: масақ дәннен құрылған. Балалар Бауырсақ бидай масақтарын қалай өскенің көруге шақырып жатыр. (Бидай масағы қалай өсті дамыды туралы слайдтарын көреді). - бидай піскен сон оны қандай көлік жинайды? - комбайынды кім жүргізеді? - комбайын не істейді? - диірменде не өндіріледі? Тәрбиеші: балалар бидай дәндерімен ары қарай не болатынын қараңдар. Диірменнен дайындалған ұнды наубайханаға апарады, онда нан мен түрлі нан тағамдарын жасап пісіреді. Тәжірибе: «Дәндерді ұсақтау» -Балалар, дәндерді ұсақтатып басып, дән ұнға айналды. -Қамырды қалай жасадыңдар? -Қамырдан не жасадыңдар? Тәрбиеші балалар Бауырсақ бізді шай ішуге шақырады Казір біз тәтті тоқаштармен, бауырсақтармен күлшемен шай ішеміз. Нан үстел басына осындай жолмен келеді, көрдіңдерме балалар қанша ма адамдардың еңбегі осы нанға салынған, сондықтан үлкендердің еңбегін қадірлеуге, нанды құрметтеу керек, нан туралы қандай мақал мәтел білесіңдер? Дидактикалық ойын:" Реттілігін көрсет" Мақсаты: Ойлау, тыңдау қабілеттерін және зейінділіктері одан ары қарай дамыту. Құралдар: нанға, нан қалай дайындалып шығатынына байланысты суреттер Шарты: балаларға нанды қайдан пайда болатыны туралы суреттер таратылады. Тапсырма: суреттке қарап рет-ретімен орналастырып, түсіндір. Дәптермен жұмыс. Шығармашылық орталығындағы балалар жұмыстарын көрсетіп Бауырсақа сыйлайды. Бауырсақ рахмет айтып кетеді. Тәрбиеші сабақ соңында М. Етекбаевтің. «Нан қайдан шығады?» ертегісі оқып беру. | Балалар өзеркімен екі орталықөа барып оқу іс-әрекетіне кіріседі. Трактормен Тракторшы Жұмсақ, болбыр Балалар табиғат бұрышына жақындайды. Балалар схема бойынша өсімдіктердін өсу мен даму шарттары туралы айтып береді. Балалардың жауаптары Су мен ауа қажет Балалар ойланып жауап береді. Сәл отырып, балалар екі қолымен басын құшақтап алады Бастарыңды көтеріңдер, алақандарыңды жазындар. Балалар көтеріліп, екі қолдарың жоғары екі жаққа қояды. Балалар қолдарыңда бидай масақтарын қарап сараптайды. қандай екенін айтып береді. Балалар масақты сараптап қарайды бидай дәндерін табады. Үйлері кішкентарй, тар. Ұзын, құрғақ, орындар бір біріне жабысып тұр. Қауздан – ол бидайдін үйі. Қауыз ол масаққа жабысып тұр. Дәндер қауыздын ішінде тұрады, Масақ қауыздан құрылған. Балалар компьютердегі презентация назар аударады. Бидай масағы қалай өсті дамыды туралы слайдын көреді. Комбайын Комбайыншы Комбайын бидай масағын орайды жинайды Диірменде бидай дәндерін ұсақтатады Балалар тәрбиешімен кофемолкаға жақындап, бидай дәндері ұнға айналғанын көреді. Балалар тұзды қамырды жасайды да нан өнімдерін мүсіндейді Балалардын жауаптары /бізге ұн, тұз, су керек/ Нан, тоқаш, күлше,кекс,бауырсақтар «Нан- дастарханға сән», «Ас ата нан», «Нан көп болса, қар- ның тоқ болады», «Түйір нан- тамшы тер». Балалар Бауырсақпен қоштасады. Балалар суреттерді сараптай отыра нан қалай пісіп шыққанын суреттер арқылы көрсетеді. |
| Рефлексивті-түзетуші | Бүгінгі сабақ сеңдерге ұнадыма? Кім бізге қонаққа келді? Бауырсақ бізге не көрсетті? Нан қайдан шығады? Бидай өсу үшін не қажет? Бидайдан не шығады? Ұннан не жасап шығарады? | Сабақ ұнады. Наубайшы Бауырсақ келді Нан қайдан шығатынын көрсетті. Балалар рет-ретімен айтып береді Ауа мен су, адамның еңбегі Бидайдан ұн шығады Нан, күлше, тоқаш, бауырсақ. |
Күтілетін нәтиже:
| Нені білу керек: | Нанның тұқымдық бидайдан нан болып дастарқанға қалай жеткенін білу керек. |
| Нені игереді: | Зерттеушілік жұмыстарын көре отыра, бидайдан қандай өнімдер шыққанын игереді. |
| Нені біледі: | Еңбек адамдарын құрметтеуге, еңбексүйгіштікке, нанды қастерлеуге қадірлеуге үйренеді. |
