Ұйымдастырылған оқу іс әрекетінің технологиялық картасы
Білім беру саласы: Таным, Қатынас, Шығармашылық
Бөлім: Экология
Тақырыбы: «Қар, мұз, су және оның қасиеттері»
Мақсаты: Балаларға су туралы түсінік беру және судың қажеттілігін, оның адамның, құстың, жануарлар мен өсімдіктердің тіршілігіндегі маңызы туралы, судың қандай күйде болатынын түсіндіру. Судың табиғатта баға жетпес сый екенін айту, түсініктерін қалыптастырып дамыту. Судың қасиетін тәжірибе арқылы ұғындыру. Өз пікірін айтып, дәлелдету. Балалардың сөздік қорларын дамыту. Қоршаған ортаны қорғауға, суды ластамауға, суды үнемдей білуге,ұқыптылыққа тәрбиелеу.
Әдістері: шаттық шеңбер, ойын, сұрақ-жауап, түсіндіру, көрсетуғ тәжірбие жасау.
Көрнекілігі: Слайд, тәжірбиеге керек құралдар,әуен.
Билингвальды компонент: Қыс – Зима - Winter (унтие). Мұз – Лёд - ice (айс).Қар – Снег - Snow (сноу ) .Су- Вода –Water (уотэ).
Іс- әрекет кезеңдері
Тәрбиешінің іс- әрекеті
Балалардың іс -әрекеті
Мотивациялық-танымдылық
- Қонақтармен амандасамыз.
1.Күн нұрының шуағындай,
Біз биіктен тараймыз.
Болсадағы небір жағдай,
Күлімсіреп қараймыз.
2.Солнышко, солнышко
Мы твои лучи
Умными, красивыми
Добрыми, счасливыми
Будем мы расти.
3. My sun, my sun
We are your bright
We are so you clever, beautiful
Kind and happy.
Mай сан, май сан
Ви а ю брайт
Ви а сау ю клевэ, бьютифул
Кайнд энд хэпи
- Салеметсіздер ме, құрметті қонақтар!
Балалар қонақтармен амандасады үш тілде.
Ұйымдастырушылық- ізденушілік
Балалар қазір қандай жыл мезгілі?
Дұрыс, қыс айлары қандай?
Жақсы, дұрыс айтасыңдар.
(Желдің, боранның әуен ойналады )
Топқа Қыс подноспен кіреді.
Қыс: Сәлеметсіндер ме балалар! Сендер мені таныдыңдар ма?
Дұрыс айтасыңдар. Менің көңілім түскенен кейін сендерге қонаққа келейін деп ойладым. Мен құр қол келген жоқпын сендерге қысқы сыйлықтар ала келдім. Бірақ мен сендерге оны жай бермеймін, ең алдымен менің қаһарлы, қиын жұмбақтарымды шешіндер
Жұмбақтар:
- Қыста ғана болады,
ұстасаң қолың тоңады. - Отқа жанбас Суға батпас.
Дұрыс, балалар міне менің сыйлығым (қар мен мұз толтырылған подносты береді).
Балалар мен тәрбиеші таңғалып: Бұл бөлмеде сіздің сыйлығыңыз еріп кетеді ғой?
Қыс: Мен сендердің көңілдерінен шығайын деп едім, сендерді далада серуенде бақылап жүргенде сендер сондай қармен ойнағанды ұнатасыңдар. (қайғырып тұрады)
- Қапаланбаңыз, сіздің сыйлығыңыз өзінше ерекше. Балалар, қар мен мұзды жылы бөлмеге әкелгенде олармен не болатынын Қысқа түсіндіруіміз керек.
Қыс: Өте қызық, керемет екен. Маған ыстық болып кеткен сияқты мен өз еліме оралайын еріп кетпей тұрғанда.
Міне қызық бұл сыйлықтармен не істейміз? Біз қар мен мұздан тәжірбие жасай аламыз! Ең алдымен ойын ойнап алайық.
Ойын «Суретті танып, ата»
(мұз, қар, судың суретін танып басқаша қалай атауға болады соны айтады. Мысалы: су-сулы)
«Суретке қарап сөздерді ағылшынша ата»
« Қасиеттерін ата?»
Мұз қандай?
Қар қандай?
Жарайсыңдар, балалар! Алдында айтқандай тәжірбие жасау үшін, барлығымыз «Ғажайыпстанға»ғылыми зертханаға саяхатқа аттанайық.
Саяхатқа немен шығуға болады?
Дұрыс айтасыңдар. Қазір сендермен «Ғажайыпстанға» поездбен аттанайық.
(видео «Ғажайыпстанның» жіберіледі)
Үстел қасына орналасайық. Тәжірбие жасамас бұрын зертханада ұстайтын ережені еске түсірейік.
1-ші тәжірбие: Қар мен мұздың мөлдірлігін ашықтығын салыстырамыз. Балалар мұздын артында тұрған затты көре аламыз (түрлі түсті қағазды көре аламыз). Себебі мұз ашық, мөлдір. Қар барлық затты жауып тұрады( түрлі түсті қағазды көре алмаймыз) Себебі қар ашық, мөлдір емес.
2-ші тәжірбие: Қар жұмсақ, ал мұз қатты. Қар жұмсақ қолмен шашып жіберуге болады, ал мұз қатты біз оны шаша алмаймыз.
Жарайсыңдар барлығын жақсы істедіңдер. Бірақ Қыс әкелген сыйлықпен не болды?
Дұрыс қар мен мұз суға айналып кетті, яғни қар мен мұз судан тұрады екен.Бұл әртүрлі пішіндегі қатып қалған су.
Жақсы жарайсыңдар сендер шаршап қалған шығарсындар бір сергіп алайық
Сергіту сәті:
Тоңса біздің қолымыз,
Қолғап киіп аламыз.
Сарт-сарт-сарт.
Шапалақ соғамыз.
Тоңса біздің аяғымыз,
Етік киіп аламыз.
Топ-топ-топ,
Топылдатып билейміз.
Тоңса біздің денеміз.
Тоңды киіп аламыз,
Зу-зу-зу,
Шанамен зулаймыз.
Жарайсыңдар, әрі қарай тәжірбемізді жалғастырмас бұрын, су туралы не білесіңдер?
Су қай жерде кездеседі?
Су қандай болады?
Теңіз, Мұхиттарда су қандай?
Өзен, көлдерде су қандай?
Дұрыс айтасыңдар сумен тәжірбие өткізейік.
1-ші тәжірбие: Алдарында екі стакан тұр. Су құйылып тұрған стаканнан бос стаканға құйындар. Не байқадыңдар?
2-ші тәжірбие:Суды иіскеп көріндерші не байқадыңдар?
3-ші тәжірбие: Балалар суды түтікшемен ішіп көріндерші?Ал енді қасындағы стаканда шырын тұр оны ішкенде не байқайсыңдар?
4-ші тәжірбие: Су – мөлдір таза, түссіз. Егерде суға бояу қоссақ не болады?
Бояу суға сіңді де түсін өзгертті.
Сонымен су қандай?
5-ші тәжірбие:
Балалар, қарды жеуге бола ма?
Қар таза ма, әлде кір ме?
Ал қазір еріген қарымыз таза ма екен?
Оны біз тәжірбие жасау арқылы білеміз.
Не үшін тәжірбие жасаймыз?
Таза стаканға еріген қардын суын құямыз. Суды қараймыз, бақылаймыз. Су қандай?
Суды тазалау керекпіз! Сүзгі арқылы суды тазалаймыз. Не үшін сүзгі қажет?
Дәкені алып, ішіне мақта салып екірет орап айналдырамыз.
Сүзгіні неден жасадым?
Сүзгіні воронкаға салып, еріген қардың суын құямыз. Мен не жасадым?
Су неден өтті? Тәрбиеші сүзгіні алып, тарелкеге қояды да, балаларға көрсетеді.
Не байқадыңдар?
Стаканга қараңдаршы,сүзгіден өткен су қандай болды?
Бұл тәжірбие сендерге нені көрсетті?
Ерігін қардың суын ішуге бола ма?
Ал қандай суды ішу керек?
Жарайсыңдар сендерге біздің «Ғажайыпстанда» ғылыми зертханада тәжірбиелер жасаған ұнады ма?
Ал, балалар су туралы кім мақал-мәтел біледі?
Жарайсыңдар. Су туралы көп біледі екенсіңдер.
Ал ендеше өз балабақшамызға оралайық.
(видео «Ғажайыпстанның» жіберіледі)
Қазір қыс мезгілі.
Желтоқсан, Қаңтар, Ақпан.
Сәлеметсіз бе! Ия қыс мезгілісіз.
Жарайды.
Қар мен мұз жылы бөлмеде еріп, суға айналады. (қолдарына кішкене мұз бен қарды алып көрсетеді
Мұз- мұздақ, мұздық
Қар-қарлы, қар түйіршіктері.
Су – сулы, сула, сусыз.
Мұз –- ice (айс).
Қар –- Snow (сноу )
Су- –Water (уотэ)
Мұз- қатты, мөлдір, суық, түссіз, тегіс.
Қар- ақ,жұмсақ, суық, борпылдақ.
Жеңіл машине, поезд, автобуспен.
Шулауға болмайды басқаларға кедергі боламыз;
Ыдыстармен ұқыпты боламыз;
Тәрбиешіні тыңдаймыз.
Олар еріп суға айналып кетті.
Су –тіршілік көзі.
Өзен, көл,мұхиттарда. Сусыз өмір жоқ. Гүлдерге,жануарларға адамға су қажет. Су – сұйық, түссіз, дәмсіз.
Су тұзды
Тұщы
Су- сұйық ол ағады.
Су – иіссіз, таза судың иісі болмайды.
Судың дәмі жоқ.
Шырын тәтті дәмі бар.
Судың түсі өзгереді.
Су- түссіз.
Балалар жауап береді
Жоқ, себебі ауырамыз, микроб болады.
Кір
Лас, кір.
Еріген қар таза ма әлде кір ме екенін білу үшін.
Суда шаң, кішкене кір бар.
Сүзгі суды тазалау үшін қажет.
Дәкі, мақта.
Еріген қардын суын сүзгіден өткіздіңіз.
Сүзгіде кір, шаң қалды.
Су таза, сүзілген.
Қар кір, лас екенін білдік.
Жоқ. Себебі ол кір.
Жоқ.
Қайнатылып суылған суды ішу керек.
Балалардың жауабы тыңдалады.
1. Судың да сұрауы бар.
2. Су анасы - бұлақ
Сөз анасы - құлақ
3. Сумен ойнама - батарсың
Отпен ойнама - жанарсың
4. Сулы жер - нұрлы жер
5. Су - табиғаттың ажары
Су - тазалықтың досы
Реф
лекс
тік -
үйле
сім
ділік
Сонымен балалар, бүгін бізге қонаққа кім келді?
Ол бізге сыйлыққа не әкелді?
Біз қай жаққа саяхатқа бардық?
Тағы на білдік?
Су қандай болады?
Жақсы балалар, Қыс сендерге мынандай тағы бір сыйлық беріп жіберіпті. Ол не екен қарайық.
(қораптың ішінде мұзды кәмпит және хат)
Хат:Жас зарттеуші балалар, мен барлығын түсіндім. Қар мен мұз неге жылы бөлмеде еріп кететінін. Және де қар, мұз ерігенде суға айналатынын, судың қасиеттерін сендер әр түрлі тәжірбие арқылы жақсы айтып бердіңдер. Керемет! Жақсы!Осылай әрқашан да ақылды, тәртіпті болыңдар! Мен мына сыйлықтарымды сіздерге тарту етемін. Рахмет!
Жақсы балалар, қанеки қонақтармен қоштасайық.
Қыс келді
Қар мен мұз
Ғажайыпстанға
Қар мен мұзды жылы бөлмеге әкелгенде еріп кететінін қысқа түсіндірдік.
Су туралы білдік
Балалардың жауаптары тыңдалады.
Сау болыңыздар!
Күтілетін нәтиже
Білді: Тәжірбие арқылы қар, мұз судың қасиеттерін білді.
Біледі: Су, қар, мұз туралы өз ойларын дәлелдей біледі.
Білу керек: Су туралы мақал-мәтел, суды ластамауға ұқыпты, үнемдеу керек екенін білу керек.
