Ұйымдастырушы- ізденушілік кезеңі | - Балалар қандай жыл мезгілдері болады? Нешеу? -Қазір қандай жыл мезгілі, қандай ай? -Күз мезгілінде қандай өзгерістер болады? - Балалар сендер сезім мүшелерін білесіңдерме? - Сезім мүшелеріне не жатады? -Біз бүгін мұрын жайлы әңгімелесеміз балалар. - Мұрын. Мұрын – иіс сезу мүшесі. Адам әр түрлі иісті мұрынмен сезіп, ажыратады. Сонымен қатар мұрын «тыныс алу» қызметін атқарады. (Мұрындарын қолмен ұстап, дем алдыру, бірнеше минуттан соң дем тарылатынын байқату.) Дидактикалық ойын «Иісінен айыр» Мұрын ағзаны микробтар мен бактериялардың түсуінен сақтайды. Сондықтан мұрын арқылы демалу керек. Адам демалған кезде шаң мен микробтар мұрындағы шаш талшықтарына жабысып, залалсызданады. Егер адам ауызбен демалса ауа өкпеге тазармай түсіп, ауру шақырады. Мұрынды шынықтыруға болады. Ол үшін күніне екі рет тұзды сумен шаю керек. (бөлме температурасындағы жарты стақан суға жарты шай қасық тұз) мұрынға сарымсақ тұнбасын тамызуға болады (ұсақтап туралған сарымсаққа бір стақан су құйып, 1-2 сағат тұндырады. Иіссу, гүл, жеміс, жусан иістерін ажыраттырту). - Тыныс алу мүшелерінің құрылысы мен қызметі. 1.Мұрын қуысы (кеңсірік) 2.Жұтқыншақ 3.Көмей 4.Кеңірдек 5. Ауатамыр (бронхылар) | Төртеу, қыс, көктем, жаз, күз. Көктем мезгілі, наурыз айы. Күн жылынып, қар ери бастайды. Жылы жақтан құстар ұшып келе бастайды.. Иә,біз сезім мүшелерін білеміз. Көз, тіл, құлақ, тері және мұрын. Балалар зейін қойып, мұқият тындады. |
Рефлекстік түзету кезеңі Қорытындылау Өзін-өзі бағалау | - Мұрын не үшін керек? - Мұрынның қызметі? Сергіту сәті: Бір, екі, үш, Біз жинаймыз күш. Терезені ашамыз, Таза ауа жұтамыз. Бір, екі, үш, Отырамыз тыа-тыныш. Есіңе сақта! Мұрынды саусақпен, үшкір затпен шұқуға болмайды. Мұрынға бөгде зат тығуға болмайды. Қатты сіңбіруге, мұрынды тартуға болмайды, бұл құлақ ауруына шалдықтыруы мүмкін. Түшкіргенде, жөтелгенде міндетті түрде қол орамал пайдалан, ауа арқылы сау адамның өкпесіне микроб түсуі мүмкін. Басқа адамның қол орамалын пайдаланба. Әр адамның жеке өзінің қол орамалаы болуы керек. Егер суық тигенде уақытында емделмесе, асқынып, құлақ, өкпе, жүреектің ауруы мүмкін. Ауырмас үшін шынығу қажет. Тәжірибе: Ауаны жұтқан кезде, өкпе қапшық секілді кеңейеді, ауаны шығарғанда қалпына келеді. Педагог балаларға жарғақ қапшық таратып беріп, алдымен оған ауа үрлеуді, содан кейін ауаны сорып алуды ұсынады. Қорытынды: Мұрын – иіс сезу мүшесі. Адам мұрын арқылы тыныс алады. Ауасыз ешқандай жанды зат өмір сүре алмайды. Дененің сау болып өсуі үшін өз ағзанды шынықтыр. Балаларға сұрақтар қою. Жұмбақ жасыру. Д\о: "Жұмбақ не туралы?" Екі шырақтың ортасында бір өзім. (Мұрын). Сабақты қорытындылау. Жақсы қатысқан балаларды мақтау және мадақтау. | Дем алу үшін керек. Иіс сезу, дем алу т.б. Балалар бірге осы қимылды жаттығуды жасады. Балалар сұрақтарға жауап берді. Жұбақтардың жауабын шешіп, бірге қайталады. Балалар ойынға белсене қатысты. Балалар зейін қойып, мұқият тындады, соңынан қайталады. |