Лейкоциттер, оларды? ??рылысы мен ?ызметі.

Та?ырып: Лейкоциттер, оларды? ??рылысы мен ?ызметі.

Саба?ты? ма?саты: Лейкоциттер, оларды? ??рылысы мен ?ызметі ж?не ?ан жасушаларыны? т?рлері туралы т?сінік
Саба?ты? міндеті:
Білімділігі : Лейкоциттерді? ?асиеттері мен ?ызметтеріне то?талып,  ма?ызы туралы менгерту
Т?рбиелігі: Салауаттылы??а, тазалы??а т?рбиелеу.
Дамытушылы?ы : О?ушыларды? ізденімпазды?,танымды? ?абілеттерін дамыту
Саба? типі: Білік пен да?дыны ?алыптастыру
О?ыту ?дісі: Т?сіндірмелі, к?рнекілік.
Саба? к?рнекілігі :  кеспе ?а?аздар, т.б.

Саба?ты? барысы:

І. ?йымдастыру
Психологиялы? сергіту с?ті.
ІІ. ?й тапсырмасын с?рау.

1.      «Кім жылдам?» ойыны

• ?лпа с?йы?ты?ы ?анны? с?йы? б?лігі – плазмадан т?зіледі ме? (Ия)
• Д?некер ?лпасына жататын ж?не ?немі ?оз?алыста болатын ішкі орта не деп аталады? (?ан)
• Адам организміндегі ?анны? жалпы ?алыпты м?лшері (5 л)
• ?ан плазмасы ?анны? ?анша пайызын ??райды ?(55-60%)
• Плазманы? ??рамында?ы су ?анша пайызын алып жатыр ? (90%)
• Эритроциттерді? тіршілік ?за?ты?ы шамамен 120 к?н,  содан кейін олар ?айда б?зылады?                                                                     (к?кбауырда ж?не бауырда)

2. «Ойлан тап» ойыны

1. Т?рмысты? газ бен отын пеште толы? жанба?ан кезде т?зілетін иіс газы гемоглобинмен берік химиялы? ?осылыс т?зеді. Осы газбен ?за? уа?ыт тыныс ал?анда адам неліктен ?ліп кетеді?

                                         (Ж: гемоглобин оттектен бас?а иіс газымен ?осылып, карбоксигемоглобин т?зеді, карбоксигемоглобин     оттек байланыса алмайды, сол себепті)

2. ?кпе капилляры ар?ылы ?ткен гемоглобин эритроциттерде оттекті байланыстырып, берік емес ?осылыс?а айналады, ол ?андай ?осылыс?

                                                      (Ж: оксигемоглобин)

ІІІ.Актуалдау

?ан ?ызметі

К?рініс к?рсету.

Жа?а саба?.

?ан жасушалары:  Лейкоцит.(т?йіршікті: нейтрофилдер – 45-75%, эозонофилдер –

1-5%, базофилдер – 0-1%; т?йіршіксізлимоциттер – 18-30%, моноциттер – 2-9%.)

        ?анны? белсенді ?оз?алатын ядросы бар ж?не пішінін ?дайы ?згертіп отыратын жасушалары. 1 куб.мм. жас балалар ?анында 8-11 мы?, естияр балаларда – 7-10 мы?, ересектерде – 6-8 мы? лейкоциттер болады. Лейкоциттер – ?анны? а? т?йіршіктері,  ядро  мен протоплазмадан т?рады. Лейкоциттер 2-4 т?улік ?ана ?мір с?ре алады. Оларды ?ан, к?кбауыр, жілікті?  майы,  лимфа бездері жасап шы?арады.  Пішіні – т?ра?ты емес, олар амеба сия?ты ?згереді. Лейкоциттер  денені? ?айта жа??ыруына (регенерация),  жараны? бітуіне ?атысады.

?ан жасушалары

Лейкоциттер ?ор?аныш ?ызметін ат?арады.
А?за?а еніп кеткен б?где заттар мен микробтарды сі?іретін ?абілеті бар.

Б?л фагоцитоз деп аталады. Фагоцитоз ??былысын орыс ?алымы И.И.Мечников аш?ан.

А? ?андылы? (лейкемия): ?ылыми жоба ?ор?ау.

Дамыту

1.Термин создермен жумыс

Фагоцитоз
Лейкоциттер
Фагоциттер

1. Кестені толтыру. 

Ерекшеліктері

Эритроциттер

Лейкоциттер

Тромбоциттер

Пішіні мен ??рылысы.

1мм3 ?анда?ы м?лшері.

Тіршілік ?за?ты?ы.

?ызметі

Бекіту

Тест ж?мысы.

1.     ?анны? лейкоциттері

А) ?анны? а? т?йіршіктері             ?) с?йы? ішкі орта

1.     Эритроциттер т?зіледі

А)миокардта               ?) с?йекті? ?ызыл кемігінде

1.     Адам ?аны ?андай ?ызмет ат?армайды?

А) гормон жеткізу             ?)?оректі тасымалдау

1.     Лейкоциттерді? ?мір с?ру ?за?ты?ы

А) 100-120 т?улік                  ?) 2-4 кун

1.     А? ?ан ауру

А) Лейкемия              ?) анемия

?орытындылау.

«Денсаулы?-салауаттылы? кепілі» та?ырыбында ой-тол?ау.

?йге тапсырма

Лейкемия ж?нінде м?лімет жина?тау.

Ба?алау